

Lajmet
Arsyet pse po kërkohet t’i ndryshohet emri nga ‘Zelanda e Re’ në ‘Aotearoa’
Partia tha se rrjedhshmëria në gjuhën amtare ra nga 90 përqind në 26 përqind.
Published
4 years agoon
By
UBT newsPartia Maori e Zelandës së Re ka nisur një peticion për të ndryshuar emrin zyrtar të vendit në ‘Aotearoa’, transmeton UBT News.
Partia Maori e Zelandës së Re filloi të martën një peticion për të ndryshuar zyrtarisht emrin e vendit në “Aotearoa”, që do të thotë “tokë e reve të gjata të bardha” në gjuhën indigjene Te Reo Maori.
Ndërsa filloi fushatën, partia gjithashtu i kërkoi qeverisë së Zelandës së Re të udhëhequr nga Jacinda Ardern të rivendoste emrat Maori për të gjitha qytetet, qytetet dhe emrat e vendeve.
“Ka kaluar shumë kohë që Te Reo Maori u rivendos në vendin e tij të ligjshëm si gjuha e parë dhe zyrtare e këtij vendi. Ne jemi një vend Polinezian – ne jemi Aotearoa”, tha partia e cila bën fushatë për të drejtat e autoktonëve në fushatën e saj.
“Tangata Whenua (njerëzit autoktonë) janë të ‘sëmurë deri në vdekje’, sepse emrat tanë stërgjyshorë po shkatërrohen, bastardohen dhe shpërfillen. Tani është shekulli 21, kjo duhet të ndryshojë”, shtuan ata.
Partia tha se rrjedhshmëria në gjuhën amtare ra nga 90 përqind në 1910 në 26 përqind në 1950.
Ndërsa Kryeministrja Ardern ende nuk ka bërë vërejtje publikisht mbi peticionin e fundit, ajo në vitin 2020 tha se ishte një “gjë pozitive” që fjala Aotearoa përdoret në mënyrë të ndërsjellë brenda vendit. “Sidoqoftë, një ndryshim zyrtar i emrit nuk ishte diçka që ne kemi eksploruar”, tha Ardern.
Popullsia fisnore në Zelandën e Re beson se emri Aotearoa u dha për herë të parë nga Kupe, një eksplorues polinezian lindor i cili figuron në përrallat maori diku rreth viteve 1200-1300 pas Krishtit, përcjell UBT News.
Sipas legjendave, kur Kupe, gruaja e tij Kuramarotini dhe ekuipazhi po lundronin për të zbuluar se çfarë ishte përtej horizontit, ata panë një masë të madhe toke të mbuluar me re të bardhë. Ishte atëherë kur Kuramarotini bërtiti ‘’He ao! Ai ao! Ai Aotea! He Aotearoa (Një re, një re! Një re e bardhë! Një re e gjatë e bardhë!) “.
Historia pas emrit të tanishëm të vendit kthehet në vitet 1640 kur Abel Tasman, një eksplorues holandez me Kompaninë Hollandeze të Indisë Lindore (VOC), pa Ishullin e Jugut. Vendi më pas shfaqet në hartat holandeze si “Nieuw Zeeland”, i quajtur sipas provincës holandeze të Zeeland.
Një shekull më vonë, navigatori anglez Kapiteni James Cook shkeli në Ishull dhe vazhdoi të vizatonte harta të detajuara dhe të sakta të vendit për herë të parë. Në hartën e tij, ai e përmend vendin si “Zelanda e Re”.
Ndërsa termi “Aotearoa” shpesh përdoret në mënyrë të ndërsjellë në Zelandën e Re dhe gjithashtu në disa dokumente zyrtare, duke përfshirë pasaportën e vendit, shumë në vend besojnë se Aotearoa fillimisht ishte përdorur për t’iu referuar vetëm Ishullit të Veriut, dhe jo të gjithë vendit./UBTNews
Lajmet
Konjufca bënë homazhe në Lybeniq: Na mundon shumë fakti që edhe pas 26 vitesh nuk ka drejtësi
Published
5 hours agoon
April 1, 2025By
UBTNews
Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca, në nderim të viktimave të masakrave të Lybeniqit, në të cilat forcat serbe vranë e masakruan mbi 80 civilë shqiptarë, sot bëri homazhe në kompleksin e varrezave në këtë fshat.
Pas homazheve kryetari Konjufca tha se këto janë pjesë e shumë masakrave që kanë ndodhur gjatë viteve 1998-1999 në Kosovë, të cilat e shprehin qëllimin gjenocidal të Serbisë për shfarosjen e popullit tonë, largimin e tij dhe spastrimin e Kosovës nga shqiptarët.
Kreu i Kuvendit rikujtoi se sikurse në shumë masakra të tjera të kryera anekënd Kosovës nga aparati shtetëror serb, as këtu Serbia nuk kurseu fëmijët, gratë e pleqtë, vetëm ngase ishin shqiptarë.
Na mundon shumë fakti që edhe 26 vjet pas kësaj masakre, shtoi kryetari Konjufca, nuk kishte asnjë proces të rëndësishëm ndërkombëtar të gjyqësisë e të drejtësisë, i cili u nevojitet familjeve dhe gjithë popullit tonë, sepse, siç tha kryetari i Kuvendit, pa drejtësi këto janë gjithmonë plagë të hapura në trupin e popullit tonë.
“Ne nuk do të lodhemi asnjëherë duke bërë thirrje për drejtësi nga ana e bashkësisë ndërkombëtare, por edhe për drejtësinë vendore, sepse tash janë të mundshme të gjitha kushtet për hetime më profesionale dhe gjykime në mungesë, për të gjithë kriminelët serbë, për të gjithë ata mijëra ushtarë, oficerë të ushtrisë, policisë e paramilitarë, të cilët kanë marrë pjesë në këtë fushatë gjenocidale kundër popullit të Kosovës në vitet 1998-1999”, theksoi kryetari Konjufca.
Bota
Putin fillon thirrjen më të madhe ushtarake ruse në vite, thirren 160mijë rekrutë
Published
5 hours agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Presidenti Vladimir Putin ka urdhëruar rekrutimin e 160,000 burrave të moshës 18-30 vjeç për shërbimin ushtarak njëvjeçar, duke shënuar një nga rekrutimet më të mëdha në Rusi që nga viti 2011. Ky hap vjen në një moment kur Rusia po përpiqet të zgjojë dhe të forcojë forcat e saj të armatosura, duke e bërë këtë një pjesë të rëndësishme të strategjisë së saj ushtarake. Rekrutimi i këtij numri të madh të rinjve pason përpjekjet e Putinit për të rritur numrin e përgjithshëm të ushtrisë ruse në 2.39 milionë dhe ushtarët aktivë në 1.5 milionë brenda tre viteve të ardhshme.
Zëvendës administratori i ushtrisë ruse, Vladimir Tsimlyansky, ka siguruar se rekrutët e rinj nuk do të dërgohen në frontin e Ukrainës, megjithatë, disa raporte të mëparshme kanë treguar se një numër i caktuar rekrutësh janë përfshirë në luftime. Ky rekrutimi masiv ndodh në një kohë kur SHBA dhe ndërkombëtarët po bëjnë përpjekje për një armëpushim në luftën ruso-ukrainase, por dhuna vazhdon, me sulme të vazhdueshme nga ana ruse, përfshirë një sulm në një objekt energjie në Kherson, që la 45,000 banorë pa energji elektrike.
Për më tepër, Rusia ka zgjeruar kufirin e moshës për rekrutimin, duke e çuar atë nga 27 në 30 vjeç dhe duke përdorur platformën shtetërore Gosuslugi për të njoftuar rekrutët. Në një përpjekje për të fuqizuar ushtrinë, Rusia ka rekrutuar gjithashtu luftëtarë me kontratë dhe raportohet për mercenarë nga Koreja e Veriut. Kjo lëvizje e Rusisë ka ngjallur shqetësime për sigurinë e rajonit, duke pasuar rritjen e pranisë ushtarake të NATO-s dhe anëtarësimin e Finlandës dhe Suedisë në Aleancën e Atlantikut të Veriut.
Lajmet
Osmani cakton 15 prillin si datë për seancën konstituive të Kuvendit
Published
5 hours agoon
April 1, 2025By
UBTNews
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, pas certifikimit të rezultatit përfundimtar të zgjedhjeve për Kuvendin e Republikës së Kosovës, të mbajtura më 9 shkurt 2025 dhe në përputhje me autorizimet kushtetuese dhe afatet ligjore, ka thirrur mbledhjen e parë të Legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës për datën 15 prill 2025.
Gjatë kësaj seance zgjidhet kryetari dhe nënkryetarët e Kuvendit, dhe deputetët e rinj bëjnë betimin.
Bota
Ministri i Jashtëm turk Hakan Fidan viziton Parisin për bisedime me homologun francez
Published
7 hours agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Ministri i Jashtëm i Turqisë, Hakan Fidan, do të vizitojë Parisin më 2 prill 2025, ku do të zhvillojë një takim me homologun e tij francez, Joan-Noel Barrot. Bisedimet e dy diplomatëve pritet të fokusohen në marrëdhëniet dypalëshe mes Turqisë dhe Francës, si dhe në disa çështje të rëndësishme globale dhe rajonale.
Temat që do të diskutohen përfshijnë sigurinë e Evropës, zhvillimet në Ukrainë, situatën në Gaza dhe Siri, si dhe rolin e Turqisë në forcimin e sigurisë evropiane. Sidoqoftë, një çështje kyçe do të jetë gjithashtu integrimi i Turqisë në Bashkimin Evropian, dhe diskutimet mbi heqjen e barrierave që pengojnë Ankaranë në procesin e anëtarësimit në BE.
Ky takim është i rëndësishëm për forcimin e lidhjeve mes dy shteteve dhe për adresimin e çështjeve të sigurisë dhe diplomacisë në një periudhë të tensionuar ndërkombëtarisht./UBTNews/

Zjarr në dyqanin e Teslas në Romë, digjen 17 automjete

Filmi për Beatles, zbulohen aktorët që do të luajnë legjendarët

Konjufca bënë homazhe në Lybeniq: Na mundon shumë fakti që edhe pas 26 vitesh nuk ka drejtësi

Rama: Më 11 maj t’i japim mesazh Brukselit se e “duam anëtarësimin tani”

Humbjet që sollën “lëkundje” te Prishtina në fazën vendimtare

Putin fillon thirrjen më të madhe ushtarake ruse në vite, thirren 160mijë rekrutë

Osmani cakton 15 prillin si datë për seancën konstituive të Kuvendit

Po vjen sezoni i pestë i serialit “You”: Një prej prodhimeve më të njohura të Netflix po përfundon

Katër ushqime që ju bëjnë të humbni peshë
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota3 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë