Lajmet

Arsyet pse po kërkohet t’i ndryshohet emri nga ‘Zelanda e Re’ në ‘Aotearoa’

Partia tha se rrjedhshmëria në gjuhën amtare ra nga 90 përqind në 26 përqind.

Published

on

Partia Maori e Zelandës së Re ka nisur një peticion për të ndryshuar emrin zyrtar të vendit në ‘Aotearoa’, transmeton UBT News.

Partia Maori e Zelandës së Re filloi të martën një peticion për të ndryshuar zyrtarisht emrin e vendit në “Aotearoa”, që do të thotë “tokë e reve të gjata të bardha” në gjuhën indigjene Te Reo Maori.

Ndërsa filloi fushatën, partia gjithashtu i kërkoi qeverisë së Zelandës së Re të udhëhequr nga Jacinda Ardern të rivendoste emrat Maori për të gjitha qytetet, qytetet dhe emrat e vendeve.

“Ka kaluar shumë kohë që Te Reo Maori u rivendos në vendin e tij të ligjshëm si gjuha e parë dhe zyrtare e këtij vendi. Ne jemi një vend Polinezian – ne jemi Aotearoa”, tha partia e cila bën fushatë për të drejtat e autoktonëve në fushatën e saj.

“Tangata Whenua (njerëzit autoktonë) janë të ‘sëmurë deri në vdekje’, sepse emrat tanë stërgjyshorë po shkatërrohen, bastardohen dhe shpërfillen. Tani është shekulli 21, kjo duhet të ndryshojë”, shtuan ata.

Partia tha se rrjedhshmëria në gjuhën amtare ra nga 90 përqind në 1910 në 26 përqind në 1950.

Ndërsa Kryeministrja Ardern ende nuk ka bërë vërejtje publikisht mbi peticionin e fundit, ajo në vitin 2020 tha se ishte një “gjë pozitive” që fjala Aotearoa përdoret në mënyrë të ndërsjellë brenda vendit. “Sidoqoftë, një ndryshim zyrtar i emrit nuk ishte diçka që ne kemi eksploruar”, tha Ardern.

Popullsia fisnore në Zelandën e Re beson se emri Aotearoa u dha për herë të parë nga Kupe, një eksplorues polinezian lindor i cili figuron në përrallat maori diku rreth viteve 1200-1300 pas Krishtit, përcjell UBT News.

Sipas legjendave, kur Kupe, gruaja e tij Kuramarotini dhe ekuipazhi po lundronin për të zbuluar se çfarë ishte përtej horizontit, ata panë një masë të madhe toke të mbuluar me re të bardhë. Ishte atëherë kur Kuramarotini bërtiti ‘’He ao! Ai ao! Ai Aotea! He Aotearoa (Një re, një re! Një re e bardhë! Një re e gjatë e bardhë!) “.

Historia pas emrit të tanishëm të vendit kthehet në vitet 1640 kur Abel Tasman, një eksplorues holandez me Kompaninë Hollandeze të Indisë Lindore (VOC), pa Ishullin e Jugut. Vendi më pas shfaqet në hartat holandeze si “Nieuw Zeeland”, i quajtur sipas provincës holandeze të Zeeland.

Një shekull më vonë, navigatori anglez Kapiteni James Cook shkeli në Ishull dhe vazhdoi të vizatonte harta të detajuara dhe të sakta të vendit për herë të parë. Në hartën e tij, ai e përmend vendin si “Zelanda e Re”.

Ndërsa termi “Aotearoa” shpesh përdoret në mënyrë të ndërsjellë në Zelandën e Re dhe gjithashtu në disa dokumente zyrtare, duke përfshirë pasaportën e vendit, shumë në vend besojnë se Aotearoa fillimisht ishte përdorur për t’iu referuar vetëm Ishullit të Veriut, dhe jo të gjithë vendit./UBTNews

Lajmet

Kosovari i akuzuar për krime kibernetike ekstradohet në SHBA

Published

on

By

Një shtetas i Kosovës është ekstraduar në Shtetet e Bashkuara, ku akuzohet për krime kibernetike në dëm të qytetarëve amerikanë, ka njoftuar Departamenti amerikan i Drejtësisë.

Ndaj Liridon Masuricës, 33-vjeçar nga Gjilani, i njohur si “@blackdb”, rëndojnë akuzat për konspiracion për mashtrime dhe për përdorim dashakeq të 15 apo më shumë instrumenteve të paautorizuara elektronike.

Nëse shpallet fajtor, Masurica mund të dënohet me burgim në kohëzgjatje maksimale prej 55 vjetësh.

Masurica ishte arrestuar nga autoritetet e Kosovës më 12 dhjetor 2024, ndërsa është ekstraduar në SHBA më 9 maj, në përputhje me marrëveshjen e ekstradimit mes dy vendeve, ka njoftuar Departamenti amerikan i Drejtësisë.

Ministrja në detyrë e Drejtësisë në Kosovë, Albulena Haxhiu, ka thënë se ekstradimi i Masuricës “është dëshmi konkrete e zotimit të palëkundur për sundimin e ligjit pa përjashtim dhe pa kompromis”.

Sipas saj, “ky veprim është një hap i madh përpara në ndërtimin e besimit në drejtësi dhe forcimit të bashkëpunimit ndërkombëtar me Shtetet e Bashkuara të Amerikës”.

Ky është vetëm një rezultat nga hapat që po ndërmarrim për të dëshmuar se Kosova është një vend ku krimi nuk gjenë strehim”, është shprehur ajo.

Ekstradimin e ka përshëndetur edhe Ambasada e SHBA-së në Prishtinë, e cila ka vlerësuar “bashkëpunimin dhe koordinimin e shkëlqyeshëm ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Kosovës”.

Për ekstradimin e Masuricës në SHBA ka njoftuar fillimisht prokurori amerikan, Gregory W. Kehoe.

I pandehuri thuhet se ka bërë paraqitjen fillestare në një gjykatë federale në Tampa të Floridas më 12 maj, para gjyqtares Lindsay Saxe Griffin, e cila ka urdhëruar që ai të mbahet në paraburgim.

Sipas aktakuzës, Masurica ka qenë kryeadministrator i BlackDB.cc – një treg i zi online që ka funksionuar nga viti 2018 deri më tani.

BlackDB.cc, sipas Departamentit amerikan të Drejtësisë, ka ofruar ilegalisht në shitje kredenciale të vjedhura të llogarive dhe serverëve, informata për kartela të kreditit dhe informata të tjera identifikuese të individëve që jetojnë në Shtetet e Bashkuara.

“Pasi i kanë blerë, kriminelët kibernetikë kanë përdorur gjërat e blerave në BlackDB.cc për të kryer një varg aktivitetesh ilegale, përfshirë mashtrime me taksa, mashtrime me kartela krediti dhe vjedhje identiteti.

Hetimi ndaj Masuricës është kryer nga Byroja Federale amerikane e Hetimeve (FBI), në bashkëpunim me Drejtorinë për Hetimin e Krimeve Kibernetike në kuadër të Policisë së Kosovës, kanë bërë të ditur autoritetet amerikane, të cilat kanë thënë se Prokuroria Speciale e Kosovës dhe Policia e Kosovës kanë ofruar ndihmë të konsiderueshme për arrestimin e të dyshuarit.

Disa javë më parë, dy kosovarë ishin ekstraduar në SHBA, ku akuzohen për mashtrim dhe vjedhje identiteti të amerikanëve.

Bëhet fjalë për dy të rinj – Ardit Kutleshin, 26 vjeç, dhe Jetmir Kutleshin, 28 vjeç – të cilët ishin arrestuar më 12 dhjetor të vitit të kaluar, në bazë të kërkesës së SHBA-së për ekstradim./REL/

Continue Reading

Lajmet

“Shqipëria ka bërë përparime”, Von der Leyen uron Ramën: Vendi juaj është në BE

Published

on

By

Presidentja e Komisionit Europian, Ursula von der Leyen ka uruar me anë të një postimi në X kryeministrin e Shqipërisë, Edi Rama, për fitoren e zgjedhjeve parlamentare të mbajtura në 11 maj.

Ajo shprehet se Shqipëria ka bër ënjë përparim të madh drejt BE ndërsa shton se mezi pret që përgëzimet t’ia bëj personalisht kryeministrit Rama në Samitin që do të mbahet në Tiranë.

I dashur Edi Rama , urime per fitoren tuaj elektorale! Nën drejtimin tuaj, Shqipëria ka bërë përparim të madh drejt Bashkimit tonë. Le të vazhdojmë të punojmë ngushtë së bashku për reformat e BE-së. Shqipëria bën pjesë në BE! Mezi pres t’ju përgëzoj personalisht nesër në Tiranë”,-tha Von der Leyen.

Continue Reading

Lajmet

Viktor Orban uron Ramën për fitoren: Mezi pres t’ju shoh të premten

Published

on

By

Kryeministri i Hungarisë Viktor Orban ka uruar kryeministrin Edi Rama për fitimin e mandatit të katërt të qeverisjes në Shqipëri.

Me anë të një postimi në X Orban shprehet se mezi pret takimin që do të mbahet të premten në Tiranë, ndërsa shton se ky takim i liderëve të Europës, mund të jetë një Samit historik i EPC.

Urime Kryeministrit për fitoren e tij bindëse në zgjedhjet parlamentare të Shqipërisë. I dashur Edi, mezi pres t’ju shoh këtë të premte në Tiranë në atë që mund të jetë një Samit historik i EPC-së”,-shkruan Orban.

Kryeministri Edi Rama do të qeverisë vendin edhe për katër vite të ardhshme. Partia Socialiste fitoi bindshëm në zgjedhjet e 11 majit, duke shënuar fitoren më të madhe ndonjëherë që pas  vendosjes së pluralizmit në Shqipëri.

PS ka arritur të sigurojë e vetme 83 mandate, ndërkohë që ende vijon të numërohet vota e diasporës.

Continue Reading

Lajmet

Rama reagon për herë të parë për fitoren: Ju falenderoj përgjunjësisht

Published

on

By

Kryeministri Edi Rama ka reaguar për herë të parë lidhur me fitoren e zgjedhjeve të 11 majit, që i ka siguruar edhe mandatin e katërt të qeverisjes.

Në një postim në rrjete sociale, kryesocialisti shpreh mirënjohjen për besimin që i dhanë sërish qytetarët, ndërsa paralajmëron edhe fjalimin e fitores që do të mbajë në orën 19:00 në sheshin Skënderbej.

“Mirëmëngjes dhe duke ju rrëfyer se s’po i gjej dot fjalët për të shqiptuar sonte në 7 në Sheshin Skënderbej, ju falenderoj përgjunjësisht për besimin e patregueshëm e ju uroj një ditë të mbarë”, shkruan Rama.

Continue Reading

Të kërkuara