Kulturë

Nga Stambolli deri në Londër, tetë rrugë në botë që edhe sot mbajnë emrin e Shkodrës

Published

on

Qyteti i lashtë i Shkodrës jo rastësisht e gëzon emrin e madh që ka. Jehona vjen nga shekujt, që nga koha e Agronit e Teutës e deri te Rrethimi i famshëm i Shkodrës, kur qyteti u bëri ballë osmanëve edhe për 15 vjet mbas vdekjes së Gjergj Kastriotit – qëndresë që i dha edhe më shumë emër e lavdi kësaj qendre të lashtë.

Shkodra njihet më shumë me emrin italian Scutari, dhe janë së paku tetë qytete në botë që kanë rrugë me emrin e qyteit të njohur shqiptar:

Një nga rrugët kryesore në Venecia dikur e njohur si Venedik – quhet Via Scutari. Emri i kësaj udhe të vjetër e mjaft të vizituar nga turistët domethënë “Rruga e Shkodrës.” Është dëshmi e lidhjeve të hershme që qyteti shqiptar ka pasur me Republikën e Venedikut.

Në Stamboll, një lagje e tërë mban emrin Uskudar, që është variant osman i emrit Scutari. Edhe ky vend është emërtuar për nder të famës së Shkodrës, siç shënojnë kronikanët e kohës. Një tjetër provë që përforcon këtë lidhje me shqiptarët është fakti që përballë Uskudarit ndodhet lagjja Arnavutköy, që domethënë “Fshati Shqiptar.” Këto dy lagje i ndan vetëm ngushtica e Bosforit.

Londra ka gjithashtu një rrugë me emrin e Shkodrës: Scutari Road. Gjendet në një anë të vjetër dhe mjaft të pasur të qytetit. Në hartën e një qyteti të vogël në jug të Francës një tjetër rrugë shkodrane. Në Aïcirits-Camou-Suhast ndodhet Rue Escutary. Është interesante pse ka zënë vend emri i Shkodrës në një zonë baske përgjatë kufirit me Spanjën.

Në Hualpen (shq. Walpen) të Kilit të largët ka po ashtu një rrugë me emrin e Shkodrës, Escutari. Vendbanimi latinoamerikan ka edhe rrugë tjera me emra të qyteteve shqiptare, për të cilat kam shkruar më parë. Por nga të gjitha vendet, Italia ka më së shumti shtigje që nderojnë Shkodrën. Po i rendis me radhë disa qytete që i gjeta: Katania, Kozenca, Milano, Massa dhe Viareggio.

Në Beograd, kryeqytetin e Serbisë, lagjja më e vjetër dhe zona më e vizituar sot nga turistët quhet Skadarlija. Emrin ia kanë vënë banorët e dikurshëm që shpresonin që lagjja e tyre t’i ngjante sadopak Shkodrës. Janë disa kronika që shpjegojnë se përse serbët kërkonin të imitonin qendrën më të njohur të Ballkanit të kohës, Shkodrën.

Një rrugë në Zagreb është pagëzuar Skadarske Ulice. Shqip i bie “Rruga e Shkodrës.”/diasporashqiptare

Kulturë

Kurt Kola, i përndjekuri i regjimit komunist që rezistoi me dekada në burgje dhe internim

Published

on

Muzeu Kombëtar “Shtëpia me Gjethe” kujtoi sot të dënuarin politik dhe ish-kryetarin e “Shoqatës Kombëtare të ish-të Përndjekurve Politikë të Shqipërisë”, Kurt Kola (6 maj 1937 – 29 janar 2022).

Kola lindi më 6 maj 1937 në fshatin Macukull të Burrelit. Për shkak të aktivitetit politik të të atit, Bilal Kurti, i cili ishte përfaqësues i lartë i “Lëvizjes së Legalitetit” dhe kishte bashkëpunuar me misionarët ushtarakë britanikë, ai dhe familja e tij u internuan. Ata fillimisht u dërguan në Peshkopi dhe më pas në Berat, ku jetuan në kazermat e djegura nga lufta deri në prillin e vitit 1949.

Kur mbushi moshën 16-vjeçare, Kurt Kola u arrestua dhe u dënua me burg në Gjirokastër. Ky do të ishte fillimi i një kalvari dënimesh që do të zgjaste për dekada, duke përfunduar vetëm në 10 janar 1990, me rënien e regjimit komunist.

Në vitin 1993, ai u zgjodh kryetar i Shoqatës Kombëtare të ish-të Burgosurve Politikë të Shqipërisë. Dy vjet më vonë, ai u përzgjodh kryetar i “Lidhjes së Djathtë” dhe, nga 1998 deri në 2002, drejtoi Institutin e Integrimit të ish-të Përndjekurve Politikë.

Kurt Kola ishte gjithashtu një autor i njohur, duke shkruar dhe botuar disa libra me poezi dhe romane, ku trajtonte jetën si i përndjekur politik dhe historinë e familjes së tij. Disa nga librat më të njohur të tij janë “Ëndrra Burgu” dhe “Në Shqipërinë burg”./UBTNews/

Continue Reading

Kulturë

Bashkia e Tiranës nis punën për vendosjen e statujës së Skënderbeut në Paris

Published

on

Bashkia e Tiranës ka nisur zbatimin e nismës për vendosjen e statujës së Heroit Kombëtar, Gjergj Kastrioti Skënderbeu, në sheshin që mban të njëjtin emër në lagjen 19 të kryeqytetit francez, Paris.

Ky projekt, i realizuar falë bashkëpunimit të frytshëm me kryetaren e Bashkisë së Parisit, Anne Hidalgo, synon forcimin e lidhjeve kulturore ndërmjet dy vendeve dhe promovimin e vlerave historike të kombit shqiptar në arenën ndërkombëtare.

Statuja do të jetë një riprodhim i veprës ikonike të skulptorit të njohur shqiptar, Odhise Paskali, e cila u përurua për herë të parë në janar të vitit 1968 për të shënuar 500-vjetorin e vdekjes së Skënderbeut. Bashkia Tiranë, përmes ekipit të Qendrës së Realizimit të Veprave të Artit, është duke punuar për ta sjellë këtë kryevepër në formën më të përsosur, duke ruajtur autenticitetin dhe fuqinë artistike që ajo përfaqëson.

Ky projekt është pjesë e një strategjie afatgjatë për të promovuar artin dhe historinë shqiptare në botë. Në vitet e fundit, Bashkia e Tiranës ka realizuar projekte të ngjashme, si vendosja e statujës së Skënderbeut në Budapest, Hungari, ku ajo qëndron përballë statujës së heroit hungarez, Janosh Huniadi.

Ceremonia e përurimit të statujës pritet të zhvillohet së shpejti, me pjesëmarrjen e personaliteteve të njohura nga Shqipëria dhe Franca, si dhe përfaqësuesve të diasporës shqiptare në Evropë./UBTNews/

 

Continue Reading

Magazinë

Lady Gaga së shpejti lanson albumin e shtatë

Published

on

Këngëtarja dhe aktorja fituese e Grammy, Lady Gaga ka njoftuar se do të publikojë albumin e saj të shtatë.

Data e lansimit final mendohet se do të jetë më 7 mars.

Ky album i shtatë i artistes, pritet të eksplorojë “temat e kaosit dhe transformimit”.

Krijimi artistik me 14 këngë do të titullohet “Mayhem” dhe fansat e Lady mezi po e presin. /UBT News/

 

 

Continue Reading

Magazinë

Kjo ishte dëshira e fundit e Sinéad O’Connor para se të vdiste

Published

on

Këngëtarja irlandeze, Sinéad O’Connor, ndërroi jetë më 26 korrik 2023, në moshën 56 vjeçare, teksa shkaku i vdekjes së saj u zbulua më vonë. Astma dhe sëmundja pulmonare obstruktive kronike (COPD) nuk e lanë atë të jetonte më gjatë. 

Ajo u varros në një ceremoni në qytetin irlandez të Bray gushtin e kaluar, me Bob Geldof dhe Bono në mesin e atyre që bënë homazhe në funeralin e saj.

Këngëtarja e “Nothing Compares 2 U” thuhet se nënshkroi një dokument që kërkonte të vishej me rroba prifti në arkivolin e saj vite përpara se të konvertohej në Islam në vitin 2018 dhe të varrosej me një Bibël hebraike së bashku me albumin e saj, “Theology”, raporton “The Sun”.

Nëna e katër fëmijëve ka shitur 6.2 milionë albume në mbarë botën, të cilat ajo shpresonte se do mjaftonin për të siguruar të ardhura për fëmijët e saj edhe kur ajo të mos ishte më. Sipas të dhënave të verifikimit irlandez të siguruara nga “The Sun”, O’Connor i la familjes së saj 1.4 milion £ (rreth 20 milion €) në testamentin e saj, me ish-bashkëshortin e saj, producentin muzikor John Reynolds, të emëruar si ekzekutues të pasurisë:

“Fëmijët e mi mund ta shpërndajnë hirin tim sipas dëshirës”. Unë dekretoj që pas vdekjes sime dhe sipas gjykimit të çdo fëmije të mi që atëherë është mbi 18 vjeç, albumet e mia do të shiten për aq sa vlejnë”.

Ajo kishte planifikuar që sendet fetare të shkonin në Shane, ndërsa fëmijës më të vogël, Jesua Bonadio, do t’i jepej koleksioni e kitarave. Ish-burri i O’Connor, producenti John Reynolds, është emëruar ekzekutuesi i pasurisë së saj. Çifti u martuan më 1987, por u divorcuan më 1991.

Continue Reading

Të kërkuara