Lajmet

Nga mospranimi deri në dhunë: Krimet e pandëshkuara kundër LGBT-së

Përveç mospranimit nga familjarët, personat që i takojnë këtij komuniteti në Kosovë raportojnë edhe dhunë nga ta.

Published

on

“Duke u fajësuar si fëmijë, që ti je marrja dhe turpi i shtëpisë, rritesh duke nënvlerësuar veten, duke u ndjerë se asnjëherë nuk je mjaftueshëm i mirë. Një gjë e tillë – mohim i plotë i ekzistencës sime – është një barrë e rëndë psikologjike, pasi përcillet me sfida të ndryshme”.

Kështu nis rrëfimin e tij për Radion Evropa e Lirë një i ri nga Prishtina, i cili është pjesëtar i komunitetit homoseksual. Ai thotë se është larguar nga familja e tij shtatë vjet më parë, kur ishte 19 vjeç, pasi prindërit nuk e kanë pranuar si homoseksual.

“Mospranimi nga familja ndaj orientimit tim seksual dhe identitetit tim… ndonëse ata janë informuar nga vetë unë vite më parë, vazhdon ende”, thotë ai.

“Është ngarkesë e rëndë që unë e shumë të tjerë si unë detyrohen të mbajnë seanca të vazhdueshme psikologjike, për t’i procesuar emocionet dhe mendimet, të cilat ndikohen negativisht pikërisht nga personat që supozohet të jenë mbështetësit më të mëdhenj të fëmijëve – prindërit”, thotë ky qytetar, duke mos dashur të identifikohet.

Përveç mospranimit nga familjarët, personat që i takojnë këtij komuniteti në Kosovë raportojnë edhe dhunë nga ta.

Prej shpërthimit të pandemisë, në mars të vitit 2020, rastet e dhunës janë rritur edhe më shumë, thotë Lendi Mustafa, nga Organizata për Barazi dhe Liri “CEL Kosova”, e cila merret me çështjen e të drejtave të njeriut.

Kjo, sipas tij, ka ndodhur pasi masat për frenimin e pandemisë i kanë detyruar qytetarët të mbyllen nëpër shtëpi.

“Ka dhunë fizike që të ndryshojnë me zor. Kjo është më e shprehur te gratë transgjinore. Shumica e rasteve që i kemi pranuar së voni, kanë qenë të moshës 16-17 vjeçare dhe e kanë pasur të pamundur të përballen me situatën”, thotë Mustafa.

Trajektorja e rasteve të dhunës në familje, ku bëjnë pjesë edhe rastet e dhunës ndaj personave të komunitetit LGBT – përfshirë këtu lezbikët, homoseksualët, biseksualët dhe transgjinorët – është rritur shumë në dy vjetët e fundit.

Sipas të dhënave të Policisë së Kosovës, në vitin 2019 janë raportuar 1,915 raste të dhunës në familje, ndërsa në vitin 2020 ky numër është rritur në 2,069 dhe në vitin 2021 në 2,409.

“Të gjitha rastet që kanë ardhur te ne, i kemi paraqitur në polici. Së paku këta që kanë përfituar prej shërbimeve që i kemi ofruar. Ka pasur disa raste të pakta që nuk kanë dashur ta raportojnë rastin në polici”, thotë Mustafa.

Në raportin e publikuar më 13 janar, organizata për të drejtat e njeriut Human Rights Watch, me seli në SHBA, ka përmendur shqetësimin e organizatës “CEL Kosova” për hetimet joadekuate të kërcënimeve dhe gjuhës së urrejtjes kundër personave dhe aktivistëve të komunitetit LGBT, sidomos në rrjetet sociale.

“Në korrik [2021], CEL ka raportuar se një aktivist i LGBT-së në Prishtinë është sulmuar nga tre persona të panjohur, të cilët e kanë pështyrë, duke i thënë: ‘Do të të vrasim’”, thuhet në raportin e HRW-së.

Shqetësime të ngjashme për këtë komunitet, Human Rights Watch ka ngritur edhe në raportet e viteve të kaluara.

Neglizhenca nga drejtësia

I pyetur nga Radio Evropa e Lirë në lidhje me hetimet e kësaj dhune, Këshilli Prokurorial i Kosovës thotë se “rastet e dhunës në familje, si p.sh. ato të komunitetit LGBT, nuk i ka të ndara si kategori”.

Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) u ofron ndihmë juridike grupeve të ndjeshme të shoqërisë, ku bën pjesë edhe komuniteti LGBT.

Arrita Rezniqi, nga kjo organizatë, thotë se institucionet e drejtësisë shpesh e neglizhojnë dhunën.

“Kjo e tregon më së miri edhe gjendjen në të cilën jemi aktualisht. Fatkeqësisht, institucionet tona nuk po bëjnë mjaftueshëm dhe shumë prej rasteve ndoshta edhe po përfundojnë me fatalitet, si rrjedhojë e neglizhencës së këtyre institucioneve, si rrjedhojë e mungesës së profesionalizmit të tyre dhe mosveprimit të tyre në kohën dhe momentin e duhur”, thotë Rezniqi.

Në raportin e vitit të kaluar, Departamenti Amerikan i Shtetit ka shprehur shqetësim për dhunën në familje në Kosovë, duke thënë se ajo ka shënuar rritje.

“Dhuna seksuale dhe dhunimi që ndodhin brenda ose jashtë familjes, rrallë u raportuan nga viktimat, shpesh për shkak të stigmës shoqërore ose mungesës së besimit tek autoritetet”, është thënë në raport të DASH-it.

Parandalimi i dhunës në familje, prioritet i Qeverisë

Duke parë trendin në rritje të dhunës në familje, në Ministrinë e Drejtësisë në Kosovë thonë se janë duke punuar në parandalimin e kësaj dukurie.

Nita Shala, zëvendësministre në këtë ministri dhe njëherësh koordinatore nacionale për parandalimin e dhunës në familje, thotë për Radion Evropa e Lirë se kanë hartuar strategjinë nacionale për mbrojtje kundër dhunës në familje dhe se ajo pritet të miratohet së shpejti nga Qeveria e Kosovës.

Sipas Shalës, parandalimi dhe adresimi i dhunës në familje është prioritet qeveritar, ashtu si edhe i dhunës në baza gjinore dhe dhunës ndaj grave specifikisht.

“Ne kemi synim përmirësimin e situatës sa i përket trajtimit të rasteve të dhunës në familje, që nga momenti i raportimit të rastit, mënyra se si e procedon Prokuroria një rast të dhunës në familje, vendimmarrja nga ana e gjykatës, trajtimi që merr viktima në strehimore ose te punëtorët socialë”, thotë Shala.

Avokati i Popullit në Kosovë, në raportin e vitit të kaluar për të drejtat e njeriut, ka vlerësuar se personat LGBT në Kosovë “jetojnë ende me frikë për të shprehur orientimin e tyre seksual, për shkak të qasjes së shoqërisë dhe të homofobisë”.

Lendi Mustafa, nga “CEL Kosova”, thotë se kjo organizatë, gjatë dy vjetëve të fundit, ka ndihmuar pesë persona të komunitetit LGBT, duke iu ofruar strehim dhe duke ua mbuluar shpenzimet ditore.

Në Kosovë, Parada e Krenarisë organizohet qysh në vitin 2017 dhe aktivistët vazhdimisht kërkojnë që të lejohet martesa e gjinisë së njëjtë.

Martesat e gjinisë së njëjtë në Kosovë i lejon Kushtetuta, por jo edhe Kodi Civil i Kosovës dhe Ligji për Familjen.

Neni 21 i Kartës së të Drejtave Themelore të Bashkimit Evropian – bllokut ku Kosova synon të anëtarësohet – ndalon në mënyrë eksplicite diskriminimin e bazuar në orientimin seksual.

Continue Reading

Lajmet

Fitorja e Trump dhe ekonomia e BE, blloku evropian rishikon rritjen

Published

on

By

Eurozona mund të presë një goditje prej 0.5 për qind ndaj GDP-së së saj për shkak të fitores së Trump në zgjedhjet presidenciale të Shteteve të Bashkuara.

Kështu parashikojnë ekonomistë të institucionit bankar “Goldman Sax”, sipas të cilëve rezultatet zgjedhore do të dëmtojnë disa vende më shumë se të tjerat.

Kështu, Gjermania mund të marrë një goditje prej 0.6 për qind ndaj GDP-së, ndërsa Italia dhe Mbretëria e Bashkuar 0.3 dhe 0.4 për qind.

Ekonomistët parashikojnë që goditja të materializohet në periudhën mes tremujorit të parë dhe atij të katërt të 2025-s.

Gjithashtu, tani ata e vlerësojnë rritjen e Eurozonës në 0.8 për qind në 2025-n, poshtë kuotës së parashikuar më parë prej 1.1 për qind. Ndërsa në 2026-n, ajo pritet të jetë 1 për qind, më poshtë se 1.1.

Një nga shkaqet për shqetësime është prirja e Trump për të vendosur 10 për qind tarifa ndaj produkteve evropiane të importuara, që sipas ekspertëve do të ndihet më shumë tek eksporti i makinave evropiane.

Shtetet e Bashkuara janë tregu i dytë më i madh për makinat evropiane, pas Britanisë së Madhe. Në vitin 2023, eksporti i makinave të reja nga BE drejt Amerikës arriti në 16.9 për qind.

Ekonomistët e “Goldman Sachs” shtojnë megjithatë se, pavarësisht rrezikut nga tarifat e importit, magniduta reale e rritjes së tarifave ka më pak rëndësi për rritjen sesa pasiguria mbi politikat tregtare.

Continue Reading

Lajmet

Kusari Lila diagnostikohet me kancer të gjirit

Published

on

By

Shefja e grupit parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje ka njoftuar se para tri jave është diagnostikuar me kancerin e gjirit.

Kusari Lila tha se pas rekomandimeve të mjekëve ka vendosur për operacion dhe trajtim.

Kusari Lila ka ndarë një mesazh për gratë duke thënë se “Detektimi i hershëm shpëton jetë!”.

Postimi i plotë i Kusari Lila:

Detektimi i hershëm shpëton jetë!

Të dashura mike dhe miq,

Dua të ndaj një lajm me ju. Sot dola nga Qendra Klinike Universitare e Kosovës – Klinika e Kirurgjisë Torakale pas operimit të kancerit të gjirit.

Tri javë më parë, gjatë një kontrolli rutinor të cilin e bëj çdo vit, u diagnostikova me kancer të gjirit, dhe pas rekomandimeve të mjekëve në Klinikën Universitare, vendosëm për operacion dhe trajtim.

Për të gjitha vajzat dhe gratë që nuk kanë bërë ekzaminimin e gjirit gjatë muajit tetor të ndërgjegjësimit për parandalimin e kancerit të gjirit, JU LUTEM ta bëni sa më parë. Kontrolli rutinor mund të realizohet në qendrat e mjekësisë familjare, në spitalet rajonale dhe në të gjitha vendet ku ofrohet mamografia.

Detektimi i hershëm shpëton jetë, ndërsa vonesat për zbulimin dhe identifikimin e hershëm mund të sjellin pasoja shumë më të rënda.

Fatmirësisht, unë e zbulova në një fazë të hershme dhe trajtimi është shumë më i lehtë sesa në fazat e avancuara.

Një falënderim i veçantë për radiologen Dr. Shkëndije Nuza, kirurgun torakal Dr. Avni Behluli, drejtorin e Klinikës Torakale Dr. Nazmi Kolgeci, anesteziologen Dr. Medita Hashimi, motrës/infermiere Sadbere si dhe infermierët dhe të gjithë stafin mbështetës të Klinikës Torakale në Prishtinë.

Angazhimi dhe përkushtimi i tyre ishte profesional dhe shumë njerëzor.

Ju faleminderit të gjithëve për mesazhet e juaja inkurajuese dhe mbështetjen tuaj.

Shëndet e dashuri për të gjithë ju 

Continue Reading

Bota

Guardian ofron terapi për stafin pas fitores ‘shkatërrimtare’ të Trump-it

Published

on

Ndërsa republikanët festojnë fitoren e Donald Trump-it dhe presin me padurim kthimin e tij në Shtëpinë e Bardhë, ata që bënë tifozllëk për kalin e gabuar duket se po përpiqen të pranojnë realitetin. Disa janë ende duke pritur të dëgjojnë nëse disa figura të njohura të majta do të realizojnë planet e tyre për t’u larguar nga SHBA pas këtij rezultati, ndërsa një numër ekspertësh janë ende duke u rikuperuar nga parashikimet e pasakta për garën. Por duhet të mendojmë edhe për ata që u goditën më shumë nga ky rezultat: gazetarët e Guardian.

Gazeta duket se iu është drejtuar punonjësve të saj për të ofruar terapi pas fitores së Trump-it. Në një email dërguar stafit, redaktorja Katharine Viner ka ngushëlluar punonjësit e pikëlluar nga rezultati i “natës dramatike”. Ajo u siguroi atyre se “rezultati ka qenë shumë i rëndë për shumë kolegë” dhe i inkurajoi ata në Mbretërinë e Bashkuar të kontaktonin homologët e tyre amerikanë, pasi “ata do të preken më drejtpërdrejt nga rezultati”. Ajo vazhdoi duke thënë:

“Nëse nuk jeni në SHBA, kontaktoni kolegët tuaj amerikanë për të ofruar mbështetje… Kjo është shqetësuese për shumë të tjerë. Nëse dëshironi të flisni për këtë, menaxheri juaj dhe anëtarët e ekipit drejtues janë të gjithë në dispozicion, si dhe ekipi i People. Ka gjithashtu akses falas në shërbime mbështetëse, të cilat i kam përshkruar në fund të këtij emaili.”

Gazeta ka shmangur të japë komente më të hollësishme për këtë çështje. Një zëdhënës i Guardian theksoi se “skema e terapisë Trump” e Viner është në fakt pjesë e programit të ndihmës për punonjësit, një shërbim që çdo organizatë përgjegjëse mediatike e ofron për stafin e saj në çdo kohë.

Ky reagim ka pasuar një editorial të ashpër të Viner në Guardian, ku ajo shkroi se rezultati i zgjedhjeve ishte një “moment i jashtëzakonshëm, shkatërrues në historinë e Shteteve të Bashkuara”, duke shtuar se ishte koha për të dyfishuar përpjekjet për të kërkuar llogari nga presidenti i zgjedhur dhe ata që e rrethojnë.

Për më tepër, është e qartë se derdhja e lotëve për këtë ngjarje nuk do të ndihmojë shumë për avancimin e kauzës së Guardian./Spectator/

Continue Reading

Lajmet

​Protesta e opozitës para bashkisë, qëllojnë me sapun ndërtesën

Published

on

By

Opozita në Shqipëri ka ndryshuar skemë këtë të premte në protestën para bashkisë së Tiranës.

Kësaj radhe ata janë furnizuar me sapun për të goditur godinën, ndryshe nga herët e tjera ku është qëlluar me molotov dhe vezë.

Continue Reading

Të kërkuara