Shëndet

Nëse e ëndërroni shpesh këtë situatë, shkencëtarët thonë se jeni ndër më të zgjuarit

Me rishikimin e kësaj teme nga Medical Daily, ne mund të gjejmë përgjigje për të ndihmuar në plotësimin e kuriozitetit tuaj për ëndrrat.

Published

3 years ago

July 21, 2022

Betim Gashi

Shkenca ka bërë një rrugë të gjatë në përdorimin e teknologjisë për të gjurmuar njerëzit në gjumë REM për të gjurmuar procesin e ëndërrimit, por ne ende kemi dy pyetje kryesore në lidhje me ëndërrimin: pse ëndërrojmë dhe çfarë po përpiqen të na tregojnë ëndrrat tona?

Me rishikimin e kësaj teme nga Medical Daily, ne mund të gjejmë përgjigje për të ndihmuar në plotësimin e kuriozitetit tuaj për ëndrrat.

Nëse marrim parasysh Sigmund Frojd, atëherë të gjithë kemi një kuptim themelor se ëndrrat janë produkt i mbajtjes së mendimeve tona. Ndjekësit e Frojd-it mbështesin fuqimisht teknikën e shoqërimit të lirë të shtrirjes në divan ndërsa thonë gjënë e parë që ju vjen në mendje. Megjithatë, shkencëtarët modernë janë të prirë të besojnë se ëndrrat “në fakt nuk ekzistojnë fare”.

Shkencëtarë të tjerë kanë një teori: “hipotezën e aktivizimit-sintezës”, e cila thotë se “ëndrrat janë thjesht impulse elektrike të trurit që tërheqin mendime dhe imazhe të rastësishme nga kujtimet tona, dhe njerëzit i ndërtojnë këto impulse si ëndrra, në një përpjekje për të marrë kuptim”.

Ëndrrat shihen si tregues të dobishëm të asaj që është në mendjen e një personi. Një studim i kohëve të fundit nga grupi “DreamsCloud” zbuloi se ata me një nivel më të lartë arsimor priren të ëndërrojnë më shpesh për situata të lidhura me punën, të tilla si një promovim ose ëndrrat e një bashkëpunëtori, krahasuar me njerëzit me më pak arsim.

“Ne ëndërrojmë për atë që na shqetëson më shumë – shpjegoi mjeku Angel Morgan, i cili drejtoi studimin.

Sa më shumë detaje që mund të kujtoni, aq më mirë do të jeni në gjendje të zgjidhni ose të pranoni problemet në gjendjen tuaj të zgjuar. Imazhet e gjalla që kujtojmë në ëndrrat tona mund të përfaqësojnë gjithashtu tiparet tona të personalitetit.

“Sipas LiveScience, studiuesit nga Instituti Qendror Gjerman për Shëndetin Mendor zbuluan se individët që raportojnë ëndrrat në të cilat kryejnë vrasje priren të jenë më introvertë, por edhe më agresivë në jetën reale.

Edhe pse ka disa kundërshtues, lidhja me ndërgjegjen njerëzore dhe ëndrrat është një gjë e mirë që ia vlen të eksplorohet, veçanërisht për të ndihmuar në diagnostikimin e sëmundjeve mendore. Siç shkroi mjeku Sander van der Linden, një studiues në psikologjinë eksperimentale sociale:

“Ëndrrat duket se na ndihmojnë të përpunojmë emocionet duke i koduar dhe ndërtuar kujtimet e tyre. Ajo që ne shohim dhe përjetojmë në ëndrrat tona mund të mos jetë domosdoshmërisht reale, por emocionet që lidhen me këto përvoja sigurisht që janë”.

Për shkak të ëndrrave, ne jemi në gjendje të kujtojmë kujtimet e emocioneve pa kujtuar situatën aktuale që i ka prodhuar ato në radhë të parë. Prandaj, ne mund të kujtojmë ndjenjat e dashurisë dhe dhimbjes pa pasur nevojë të kujtojmë hovin tonë të parë të dashurisë, i cili më vonë na dha përvojën e thyerjes së zemrës.

Shëndet

5 gabime që bëjmë pas ngrënies së drekës

Published

1 day ago

November 8, 2025

UBT News

Shumë prej nesh kanë zakone të zakonshme pas vakteve, por disa prej tyre nuk janë të shëndetshme për tretjen.

1. Konsumimi i frutave menjëherë pas buke

Të hash fruta direkt pas një vakti mund të shkaktojë fryrje barku, diarre ose kapsllëk. Frutat tretën më mirë kur stomaku është bosh, ndaj rekomandohet t’i konsumoni mes vakteve.

2. Pirja e ujit menjëherë pas ushqimit

Uji mund të hollojë lëngjet tretëse e pengojë tretjen e ushqimit. Më mirë pini ujë një orë para vakti ose një gotë në mëngjes me stomak bosh.

3. Shëtitja menjëherë pas vaktit

Pas ushqimit, stomaku ka nevojë për qetësi për të tretur ushqimin. Pritni 10-20 minuta, pastaj mund të bëni një shëtitje të lehtë për 30 minuta, veçanërisht e dobishme për personat obezë.

4. Banjë direkt pas ushqimit

Dushi pas vakti mund të reduktojë qarkullimin e gjakut në sistemin tretës dhe të dobësojë tretjen. Koha më e mirë për dush është një orë pas ngrënies ose para gjumit.

5. Gjumi menjëherë pas ushqimit

Fjetja direkt pas darkës mund të ngarkojë stomakun dhe të favorizojë depozitimin e yndyrës. Prisni të paktën 20 minuta pas vakti para se të shkoni në shtrat.

Lejoni kohë për tretje, pini ujë, lëvizni pas vakteve për të mbajtur sistemin tretës në gjendje të shëndetshme. /A.Z/UBT News/

Shëndet

5 ushqime që njerëzit konsumojnë që nga kohët e lashta

Published

1 day ago

November 8, 2025

UBT News

Në lashtësi, burimet ushqimore ishin të kufizuara, por njerëzit ishin të shkathët dhe gjenin mënyra për të ruajtur dhe përpunuar ushqimin.

Metoda si tharja, fermentimi dhe konservimi ndihmuan në parandalimin e prishjes së ushqimeve. Disa prej ushqimeve që shijojmë sot kanë rrënjë mijëra vjeçare.

1. Tortë djathi (Cheesecake)

Në Greqinë e lashtë, cheesecake konsiderohej delikatesë e shërbehej vetëm në festa. Atletët e Olimpiadës së parë (776 p.e.s.) besohet se e konsumonin për energji. Receta e parë e shkruar daton në vitin 230 të erës sonë nga autori grek Athenaeus. Më vonë, romakët ndryshuan recetat duke shtuar djathë të grimcuar dhe vezë, dhe në vitin 1000 torta u përhap në Evropën Perëndimore. Sot, cheesecake shijohet globalisht, me versionin më të famshëm në Nju Jork.

2. Çokollata

Kakaoja përdorej që nga 1500 p.e.s. nga civilizimi Olmec dhe më pas nga Majat, si pjesë e pijeve ceremoniale dhe madje si monedhë tregtie. Në vitin 1828, kimisti holandez Coenraad Johannes van Houten zhvilloi pluhurin e kakaos, duke mundësuar prodhim më të lirë dhe popullaritet të rritur. Sot, Zvicra kryeson konsumin e çokollatës, me mbi 8 kg për person në vit.

3. Mjalti

Mjalti është përdorur për mijëra vjet si ushqim e qëllime shëndetësore. Vizatim shkëmbor paleolitik tregon mbledhjen e mjaltit që nga 40,000 vjet më parë, ndërsa prova arkeologjike nga 3,500 vjet më parë tregon përdorimin e qeramikës për ruajtjen dhe përpunimin e dyllit të bletës. Ai është një ushqim jashtëzakonisht i qëndrueshëm falë përbërjes së tij natyrore.

4. Petulla

Kanë histori mijëra vjeçare. Analiza e mjeteve të bluarjes 30,000 vjeçare tregon se petullat gatuaheshin gjatë epokës së gurit. Romakët përdornin miell gruri e vaj, ndërsa analiza e stomakut të “Otzi Njeriut të Akullit” tregon se konsumonte version të hershëm të petullave.

5. Kokoshka

Kokoshkat erdhën nga misri i ngrohur deri në shpërthim, dhe kultivoheshin nga popujt indigjenë që rreth 5,000 p.e.s. Në fillim përdorej si ushqim i zakonshëm, veçanërisht për mëngjes. Sot, misri i kokoshkave përbën një pjesë të madhe të prodhimit global dhe është një nga ushqimet më të njohura të shijshme dhe të lehta për të konsumuar.

Këto ushqime tregojnë se kreativiteti i njerëzve për të përpunuar dhe ruajtur ushqimin ka ekzistuar që nga kohët e lashta dhe disa prej tyre vazhdojnë të jenë pjesë e përditshmërisë sonë. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Kura shtëpiake për gjunjë të fortë dhe pa inflamacion

Published

2 days ago

November 7, 2025

UBT News

Me kalimin e kohës, trupi humbet forcën dhe kyçet bëhen më të brishta, sidomos gjunjët të cilët mbajnë peshën e trupit dhe mundësojnë lëvizjen.

Kupa e gjurit ka nevojë për lubrifikim të vazhdueshëm; përndryshe, shfaqen inflamacion dhe dhimbje që shpesh lidhen me artritin, reumatizmën apo dëmtime të tendinave.

Kurat natyrale që ndihmojnë:

Speci i kuq djegës – përmban kapsaicinë, e cila bllokon ndjesinë e dhimbjes dhe redukton inflamacionin.

Uthulla e mollës – ndihmon në shpërbërjen e kristaleve të acidit urik në kyçe dhe zbut dhimbjen.

Vaji i ullirit – qetëson inflamacionin dhe shërben si vaj masazhi.

Xhenxhefili – ka efekt anti-inflamator dhe lehtëson dhimbjet e osteoartritit.

Pasta natyrale kundër dhimbjeve:

Përzieni 2 lugë spec djegës pluhur, 1 gotë uthull molle (ose ½ gote vaj ulliri të ngrohtë) e pak xhenxhefil të grirë. Aplikoni në gjunjë për 20 minuta, dy herë në ditë, më pas shpëlajeni.

Kjo përzierje ndihmon në reduktimin e inflamacionit dhe dhimbjes, por në raste të forta, kërkohet këshilla e mjekut. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Si të ulni shtypjen e gjakut me vetëm këtë ushqim?

Published

2 days ago

November 7, 2025

UBT News

Spirulina, një “super-ushqim” i njohur për përbërësit e tij të pasur me proteina, vitamina dhe minerale, mund të ofrojë përfitime të rëndësishme për shëndetin e zemrës.

Sipas një studimi të fundit, një proteinë specifike në spirulinë ka treguar se mund të relaksojë arteriet, duke ndihmuar në uljen e presionit të gjakut, të paktën në kafshë laboratorike.

Spirulina përdoret në forma suplementesh, kapsulash dhe “smoothie”, e rekomandohet për një sërë gjendjesh shëndetësore, duke përfshirë humbjen e peshës, diabetin, lodhjen dhe inflamacionin.

Megjithatë, studiuesit theksojnë se ka prova të kufizuara shkencore mbi efektet e saj, dhe kërkimi mbi përfitimet potenciale të këtij alga të gjelbër-jeshile vazhdon.

Hulumtimi i fundit sugjeron se spirulina mund të ketë rol të veçantë në parandalimin ose reduktimin e hipertensionit, një gjendje që preket miliona njerëz globalisht dhe rrit rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe atakut në tru.

Ekspertët po studiojnë mënyrën se si përbërësit bioaktivë në spirulinë ndikojnë në zgjerimin e enëve të gjakut e përmirësimin e qarkullimit.

Për ata që kërkojnë mënyra natyrale për të mbështetur shëndetin kardiovaskular, spirulina mund të jetë opsion i dobishëm, por specialistët rekomandojnë gjithmonë konsultim me mjekun para se të fillohet përdorimi si suplement i rregullt. /A.Z/UBT News/