Shëndeti

Nëntë këshillat e një psikiatri rus për të qenë gjithmonë të lumtur

Published

on

Ne jemi vazhdimisht të përfshirë në atë që është një nga temat e mëdha të mendimit njerëzor, lumturisë. Dhe këtë herë ne propozojmë diçka mjaft të pazakontë; disa këshilla nga psikiatri rus Mikhail Efimovich Litvak, 80 vjeç, i cili ka një përvojë të pasur për të na ndihmuar të kuptojmë se çfarë duam dhe çfarë i detyrohemi jetës sonë.

Lumturia është një efekt i natyrshëm i një jete të organizuar

Mundohuni të organizoni gjithçka në mënyrë që të jetoni një jetë më të plotë. Lumturia, gëzimi dhe suksesi janë vetëm një efekt anësor i atyre që investojnë në një jetë të mirëorganizuar në çdo mënyrë.

Mos harroni se çdokush ka mendimin e tij për ju

Ju duhet të mbani mend se të gjithë kanë një vetëbesim që meriton të merret në konsideratë. Prandaj, mos e tejkaloni këtë kufi kur ju ofroni këshilla. Mos gjykoni. Kur takoni njerëz në jetën tuaj, është e natyrshme të mendoni se mund të jepni këshillën tuaj për t’i ndihmuar ata të jenë më të mirë dhe më të lumtur – por gjykimi i jetës së dikujt tjetër është i lehtë.

Nëse nuk bëni asgjë për veten, si mund të mendoni se të tjerët do t’ju ndihmojnë?

Kur vendosni qëllime në jetën tuaj, filloni të vraponi! Nuk ka kuptim t’i tregoni të gjithëve se jeni të pakënaqur me trupin tuaj dhe se do të filloni të bëni ushtrime. Të tjerët nuk mund t’i zgjidhin problemet. Ata më së shumti mund të të mbështesin dhe të ofrojnë këshilla, por qëndrimi proaktiv duhet të vijë tek ju!

Pozitiviteti ka fuqinë për të hequr dështimin

Rëndësia e të qenit pozitiv. Dështimet tuaja ndodhin për shkak të pakënaqësisë që keni gjatë jetës suaj. Por nëse ndryshoni qëndrimin tuaj duke jetuar me besimin se çdo gjë mund të përmirësohet, duke plotësuar me tekst gjithçka që mund të bëni mirë, do të jeni në gjendje ta shihni dështimin me më shumë guxim dhe qetësi.

Nuk e dini kush është armiku juaj më i keq? Shikoni në pasqyrë

Besoni në veten tuaj dhe problemet do të fillojnë të kenë frikë nga ju. Mos kërkoni armiqtë tuaj në botën e jashtme dhe mos fajësoni të tjerët për pakënaqësinë tuaj. Armiku juaj më i madh është vetja juaj! Është e pamundur të kapërcejmë barrierat e botës për lumturinë tonë nëse nuk e rrëzojmë barrierën e parë: atë brenda nesh!

Mënyra e saktë nuk është gjithmonë e shkurtër

Nëse je në katin e 30-të dhe dëshiron të shkosh në rrugë, mënyra më e shpejtë është të hidhesh nga dritarja. Por sapo të arrini në tokë, do të jeni një njeri i vdekur. Pra, nuk është dembelizmi mënyra më e mirë për të udhëhequr jetën tuaj. Nëse rruga është e mbushur me kthesa, ulje dhe ngritje, ndoshta ju çon në drejtimin e duhur.

Mungesa e qëllimeve na bën të verbër

Kur keni nevojë për të ndërruar shtëpi, qëllimi juaj i parë është që të merrni kuti për të ruajtur gjërat tuaja. Në atë pikë, duke parë përreth, ti kupton se mund t’i gjesh kudo, ato janë lehtësisht të disponueshme.

Kështu ndodh në jetë: kur të keni një qëllim për të arritur, shikoni përreth dhe kushtojini vëmendje shenjave që bota ju ofron.

Momentet tolerante (dhe të dashura) të vetmisë janë një shenjë e pjekurisë

Vetmia shihet shpesh si diçka jashtëzakonisht negative, por ne kemi shumë për të mësuar prej saj. Njerëzit emocionalisht të pjekur janë ata që përfitojnë nga fazat dhe momentet e vetmisë për t’u rritur dhe për t’u zhvilluar. Mendoni për këtë!

Ekuilibri midis “Duhet, por nuk dua” ose “Mundem, por nuk duhet”

Shumë njerëz përdorin shprehjen “Duhet, por nuk dua” ose “Mundem, por nuk duhet”. Mos u pengoni me veten tuaj. Nëse dëshironi, ju mundeni. Nëse duhet, bëjeni. Nëse mundeni, çfarë ju pengon ta bëni?

Çfarë “duhet” duhet të përshtatet me atë që ju “keni nevojë”. Dhe “mund” është motori që lejon çdo gjë të funksionojë si duhet.

Continue Reading

Aktualitet

GLPS: Konsultimet buxhetore për shëndetësinë në nivelin më të ulët të mundshëm

Published

on

Agron Demi, autor i analizës “Fondet publike, shëndeti publik: Analiza e transparencës së buxhetit të shëndetësisë në Kosovë”, në një tryezë diskutimi të organizuar nga Grupi për Studime Juridike dhe Politike (GLPS) tha se Ministria e Shëndetësisë publikon raporte buxhetore, porse nuk paraqet detaje.

“Shërbimi Spitalor Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK) ka shënuar progres sa u përket publikimeve të raporteve buxhetore. Nga niveli qendror jo vetëm Ministria e Shëndetësisë, por as ministritë e tjera nuk e zbatojnë diskutimin me publikun.
Kosova nuk qëndron mirë sa i përket mbikëqyrjes parlamentare dhe asaj të auditimit për fondet publike në sektorin e shëndetësisë. Prej 100 pikëve maksimale, Kosova ka marrë 53 pikë sa i përket mbikëqyrjes parlamentare
Kuvendi i Kosovës dhe Komisioni i tij përkatës për Shëndetësi kanë autoritetin ligjor për të mbikëqyrur se si shpenzohen fondet publike në sektorin e shëndetësisë”, tha Demi.

Në këtë tryezë u vu në dukje se Kosova qëndron keq e renditur në krahasim me vendet tjera në sektorin e konsultimeve buxhetore me publikun.

Bazuar në një pilot projekt të zbatuar nga Instituti GAP në vitin 2023, sa i përket ku gjendet Kosova anketën e transparencës buxhetore, del se vendi ynë ka marrë vetëm 9 pikë nga 100 të mundshme.

Po ashtu u vlerësua se se në Kosovë procesi i konsultimeve buxhetore me publikun dhe organizatat joqeveritare e mediat është në nivelin më të ulët të mundshëm.

Ndërsa, drejtori financiar nga Shërbimi Spitalor Klinik Universitar i Kosovës (SHSKUK), Enver Gashi tha se
për keqpërdorimin e fondeve nuk mund të thotë se ka pasur apo jo, pasi me këtë pjesë merren organet kompetente.

“Në nivel qendror nuk ekziston mundësia e diskutimit me publikun për buxhetin në mënyrë direkte.
Në takimet e bordit kur diskutohet për buxhetin marrin pjesë shoqëria civile dhe gazetarët”, tha Gashi.

Continue Reading

Shëndeti

Ekspertët tregojnë pse natyra e forcon përqendrimin

Published

on

Shkencëtarët e kanë të vështirë të shpjegojnë pse një shëtitje e thjeshtë në natyrë duket se shëron shpejt trurin e lodhur nga stresi dhe teknologjia.

“Po shtohet gjithnjë e më shumë dëshmia se diçka tek ecja në natyrë po i bën përqendrimit tonë”, tha Gloria Mark, profesoreshë e informatikës në Universitetin e Kalifornisë, Irvine, për The New York Times.

Ajo ka shtuar se kjo mbetet ende vetëm teori. “Nuk e dimë nëse ky është shpjegimi i vërtetë i asaj që po ndodh”, ka thënë ajo.

Ky fenomen lidhet me “teoria e restaurimit të përqendrimit”, e zhvilluar në vitet ’80. Përqendrimi i njerëzve është burim i kufizuar që duhet “rimbushur”, dhe natyra e bën këtë më mirë se çdo ambient tjetër.

Një eksperiment i 2008 me studentë të Universitetit të Miçiganit ka treguar se ata që shëtitën në  park të mbushur me drunj përmirësuan rezultatet e testeve të kujtesës dhe përqendrimit apo vëmendjes me pothuajse 20 për qind, në krahasim me ata që shëtitën nëpër rrugë të qytetit. Kur grupet ndërruan vendet, efekti u përsërit.

“Nuk ishte e nevojshme as të të pëlqente apo të shijoje shëtitjen për të pasur këto përfitime në aftësitë njohëse”, ka thënë Marc Berman, profesor i psikologjisë në Universitetin e Çikagos, për NYT.

Natyra është “fascinuese në mënyrë të butë”, duke tërhequr vëmendje. Qyteti, është i ngarkuar me zhurmë, vijëzime e struktura që imponohen. Berman tha se janë elemente konkrete si vijat e buta, format e harkuara e modelet e përsëritura, që i japin trurit pushim.

“Kjo mund t’i lejojë trurit tonë të pushojë, dhe ndoshta prandaj i shohim këto përfitime”, ka thënë ai.

Një hulumtim me gjurmim të syrit tregoi se njerëzit kishin më pak lëvizje të syrit kur shikonin pamje nga natyra, krahasuar me ato urbane.

Një eksperiment tjetër, i udhëhequr nga Amy McDonnell në Universitetin e Utah, përdori skanime EEG të aktivitetit të trurit e tregoi se pas shëtitjes në natyrë, truri pushonte më shumë e rikthehej me aktivitet më të madh kur pjesëmarrësit kryenin detyra që kërkonin përqendrim.

Megjithatë, shkencëtarët pranojnë se ende nuk ka përgjigje të qartë.

“Shkenca mund të duket pak e mjegullt”, ka thënë McDonnell, duke shtuar se ndoshta nuk ka diçka “magjike” te natyra, por thjesht ndryshimi i ambientit na ndihmon.

Continue Reading

Shëndeti

Zakoni i mëngjesit që ju ndihmon të reduktoni dhjamin rreth barkut

Published

on

Në pamje të parë, mund të mendoni se dhjami i tepërt rreth barkut nuk është ndonjë gjë e madhe por kjo mund të shkaktojë disa probleme mjaft të rënda shëndetësore.

Dhjami rreth barkut, quhet yndyrë e “dëmshme” qëndron rreth organeve të brendshme, shkakton probleme si diabeti i tipit 2 e madje sëmundje të zemrës. Me ndryshime në stilin e jetesës dhe zakonet tuaja të të ngrënit, do të jeni në gjendje të ulni yndyrën e tepërt.

Zakoni më i mirë i mëngjesit për tkurrjen e yndyrës së padëshiruar të barkut është ngrënia e proteinave.

Çfarëdo që të hani për mëngjes, përfshini edhe proteina në vaktin tuaj. Proteina është lëndë ushqyese që rrit ndjesinë e ngopjes, duke ju ndihmuar të hani më pak dhe të luftoni dhjamin e tepërt.

Hulumtimet kanë zbuluar se regjimet ushqimore të larta në proteina mund të ndihmojnë në humbjen e peshës.

Një studim zbuloi se pjesëmarrësit që ishin klasifikuar si obezë ose mbipeshë ishin në gjendje të humbisnin peshë e të ulnin nivelet e kolesterolit me një dietë të përkohshme me shumë proteina. Pjesëmarrësit që kishin një rrezik më të lartë të sëmundjeve kardiovaskulare patën humbje më të madhe në peshës pas konsumimit të dietës të pasur me proteina.

Gjithashtu studiuesit zbuluan se ekziston një lidhje e fortë midis cilësisë dhe sasisë së proteinave dhe reduktimit të yndyrës së barkut.

Ata theksojnë rëndësinë e zbulimeve, duke thënë se dhjami rreth barkut është shënues i fortë për disa sëmundje dhe vdekshmërinë prej tyre.

Nëse doni të përgatisni një mëngjes me proteina të larta, provoni të konsumoni vezë, mish pa dhjamë dhe një lëng me pluhur proteinash.

 

 

Continue Reading

Shëndeti

Mëngjesi që të bën lëkurën më të këndshme, ja ç’thonë mjekët

Published

on

Kremi me fara chia dhe manaferra të kuqe, është një nga mëngjeset nga më të shëndetshmet, që nuk duhet të mungojë në menunë javore.

Ky mëngjes përveçse ju ndihmon të reduktoni inflamacionin dhe fryrjen , merrni edhe lëndë ushqyese si omega-3, është e kënaqshme dhe e bën lëkura juaj e bukur dhe me shkëlqim.

“Në rast se nuk e keni provuar kremin chia me fruta për mëngjes, patjetër doni pasi të mësoni për të gjitha përfitimet shëndetësore të këtyre farave.” shpjegon ‘Tevla’ e Spanjës.

Mund të zgjidhni mjedrat si majë, se këto fruta të kuqe, do të përmirësojnë pamjen e lëkurës, duke e bërë më të ndritshme, duke reduktuar inflamacionin dhe duke reduktuar rrathët e errët poshtë syve. Kremi i farave është një nga mëngjeset e preferuara të nutricionistëve.

Kjo për shkak se janë të pasura me proteina, acide yndyrore omega-3 dhe fibra, “koktej” përfitimesh që përfshijnë reduktimin e fryrjes së barkut ndërsa ju ngopin, që do të thotë se nuk do të hani mes vakteve. Përveç kësaj, nuk duhet të harrojmë se farat chia janë burim i kalciumit, një mineral thelbësor për kockat dhe janë të pasura me magnez, zink dhe fosfor.

“Farat Chia sigurojnë sasinë e omega 3 që nuk mund ta marrim nga ushqimet tjera dhe përveç kësaj, acidet yndyroretë pangopura kanë efekt anti-inflamator në nivelin e zorrëve, që do të thotë se gjithçka do të funksionojë më mirë, jo vetëm. në nivelin e një stomaku të sheshtë, por dhe për sa i përket trurit, sistemit nervor dhe zemrës”, shpjegon Itziar Digón, një specialist e psiko-ushqyerjen.

Përveçse janë anti-inflamatore, frutat janë të pasura me anthocyanine, një nga 6000 llojet e flavonoideve që gjenden në natyrë, që u japin ngjyrën e kuqe e blu karakteristike të frutave të pyllit. Ato luajnë rol të rëndësishëm për shkak të funksionit antioksidues dhe konsumimi i tyre shoqërohet me një rrezik më të ulët të presionit të lartë të gjakut.

Mjekja estetike, Elena Moreno, thotë se përveç kësaj, frutat e kuqe ndihmojn në rivendosjen e niveleve të kolagjenit, e bëjnë lëkurën të duket më e ndritshme, ku pastrojnë lëkurën dhe zvogëlojnë praninë e njollave të errëta dhe akneve.

Ato reduktojnë inflamacionin e fytyrës, përfitim shtesë që mund ta marrim parasysh nëse kemi rrathë të errët dhe pak enjtje.

Hidhni farat chia në një tas me kos.

Përzieni e lëreni të qëndrojë për një orë (ose bëjeni një natë më parë).

Mos harroni se kur chia përzihet me lëng (p.sh, pije bimore a qumësht) me kos ose kefir, farat chia zhvillojnë një shtresë xhelatinoze, duke rritur madhësinë e tyre. Në fund shtoni mjedrat dhe frutat e tjera të kuqe sipas shijes.

Continue Reading

Të kërkuara