

Teknologji
Ndërprerja e kërkimit mbi Inteligjencën Artificiale: A janë njerëzit aq të zgjuar sa të bëjnë gjënë e duhur?
Nga Pierre Haski.
Published
3 years agoon
By
UBT newsNga Pierre Haski
Një kërkesë për një ndalim 6-mujor të kërkimeve mbi Inteligjencën Artificiale (AI), e shpërndarë nga fondacioni “Future of Life”, mblodhi mbi 1000 firma brenda disa orësh nga inxhinierë dhe disa nga sipërmarrësit kryesorë në fushën e teknologjisë në SHBA.
Në mesin e emrave të shquar përfshihen Elon Musk, kreu i Tesla dhe SpaceX; SteveWozniak, bashkëthemeluesi i Apple; dhe historiani vizionar Yuval Noah Harari. Kërkesa e tyre është e thjeshtë: ata bëjnë thirrje për një moratorium 6-mujor për çdo kërkim të ri mbi mjetet e AI, që shkon përtej asaj që është arritur tashmë nga softueri bisedor si GPT-4, që ka tërhequr një vëmendje shumë të madhe.
Nënshkruesit kanë shprehur shqetësimet e kahershme mbi përparimin e shpejtë të AI, i cili ka rënë shumë në sy që nga shfaqja e ChatGPT. Ata po bëjnë thirrje për një pauzë në garën për të krijuar “mendje dixhitale të fuqishme”, të cilat as krijuesit e tyre nuk mund ta kuptojnë apo kontrollojnë plotësisht.
Prezantimi i fundit i ChatGPT3, në fundin e vitit 2022, i ndjekur nga versioni 4 i vetëm pak ditëve më parë, është një hap i rëndësishëm përpara në aplikimet praktike të Inteligjencës Artificiale. Më parë, AI ishte një temë kryesisht për ekspertët, tani ajo ka hyrë në diskursin e zakonshëm.
Këta ekspertë paralajmërojnë se ne nuk i kemi ende nën kontroll pasojat etike, sociale, ekonomike, politike apo strategjike të kësaj teknologjie, e cila po përparon me shpejtësi dhe në shkallë masive. Përpara se të vazhdojmë të ecim me një shpejtësi kaq të tmerrshme, ata argumentojnë se duhet të gjejmë një moment për të reflektuar dhe për të vendosur një sërë rregullash për të qeverisur zhvillimin e tij.
Natyrisht, mund të sugjerohet se disa nga nënshkruesit – si për shembull Elon Musk – kanë më shumë frikë se mos humbasin në garën e inovacionit të AI. Musk ishte një nga financuesit e parë të Open AI, kompania pas ChatGPT, por ai u tërhoq nga projekti dhe ia la kontrollin Microsoft-it, që është tani është përfituesja kryesore e suksesit të ChatGPT.
Por propozimi ngre ende shqetësime legjitime. Por a është e mundur të bëhet një “pushim” në zhvillimin e AI? Duket e pamundur. Së pari, për shkak të konkurrencës shumë të fortë midis gjigantëve të Silicon Valley dhe në mbarë botën. Në klimën aktuale, a mund të bien dakord SHBA dhe Kina për rregullat për AI, ndërsa Uashingtoni po zhvillon një luftë teknologjike kundër Kinës ?
Po ashtu, ekziston rreziku i armëve autonome, ku AI merr vendime se kë dhe çfarë të synojë.Megjithatë, pyetjet e ngritura ia vlejnë të diskutohen. Para së gjithash, kushdo që ka përdorur ChatGPT e kupton se pavarësisht nga gabimet dhe dështimet e tij, softueri ka potencialin të zëvendësojë disa detyra njerëzore.
Çfarë do të ndodhë me miliona profesionistë që mund të zëvendësojë AI? Një shqetësim tjetër është potenciali që AI të gjenerojë dezinformata. Imazhet e krijuara nga AI, si ajo e fundit e Papës me një xhup firmato të gufuar, janë jashtëzakonisht realiste dhe të vështira për t’u dalluar nga realiteti.
Ose kur bëhet fjalë për çështjet ushtarake, ekziston gjithashtu rreziku i armëve autonome, ku AI mund të vendosë se kë, çfarë të synojë dhe kur të tërheqë këmbëzën. Qeveria amerikane thotë se ushtria e saj nuk do të zhvillojë armë të tilla, përveç nëse këtë e bëjnëarmiqtë e saj.
Prandaj ka shumë arsye të forta për një “pauzë” të përkohshme në kërkimin mbi Inteligjencën Artificiale. Megjithatë, mbetet për t’u parë nëse inteligjenca njerëzore do të arrijë të bëjë një zgjedhje kaq të arsyeshme.
“Worldcrunch” – Bota.al
Automobilizëm elektrikë
Porsche prezanton drejtuesin e ardhshëm të kompanisë
Published
1 hour agoon
October 21, 2025By
UBT News
Bordi Mbikëqyrës i Porsche AG ka emëruar Michael Leiters si Drejtor Ekzekutiv të kompanisë, me detyrën që do ta marrë zyrtarisht më 1 janar 2026.
Leiters do të pasojë Oliver Blume, i cili ka udhëhequr Porsche për 10 vjet dhe do të vazhdojë karrierën e tij si Drejtor Ekzekutiv i Grupit Volkswagen.
Sipas Wolfgang Porsche, kryetarit të Bordit Mbikëqyrës, Blume udhëhoqi kompaninë me sukses në periudha të vështira, duke arritur rezultate rekord financiare, hyrje në tregje të reja dhe suksese të rëndësishme në sportet motorike.
Blume deklaroi se pas një dekade në krye të Porsche, ka vendosur të përqendrohet plotësisht te Volkswagen.
Ndërkohë, Michael Leiters vjen nga pozicioni i Drejtorit Ekzekutiv të McLaren Automotive, ku punoi që nga viti 2022.
Më parë, ai ka qenë Drejtor i Teknologjisë në Ferrari për mbi tetë vjet dhe ka punuar për më shumë se 13 vjet në Porsche, ku ishte përgjegjës për modelet Macan dhe Cayenne. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Meta mbyll Messenger për desktop në Windows dhe Mac
Published
5 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
Meta ka njoftuar se aplikacioni i Messenger për desktop në Windows dhe Mac do të mbyllet.
Që nga 15 dhjetori, përdoruesit do të duhet të përdorin direkt Facebook për të vazhduar bisedat nga kompjuteri i tyre.
Gjatë procesit të mbylljes, përdoruesit do të marrin një njoftim brenda aplikacionit dhe do të kenë 60 ditë për të përdorur Messenger përpara se të mbyllet përgjithmonë.
Meta rekomandon që përdoruesit të ruajnë historikun e bisedave para se aplikacioni të zhduket, përndryshe të dhënat mund të humbasin përgjithmonë.
Ndërkohë, aplikacioni Messenger për desktop nuk është më i disponueshëm në Apple App Store. /A.Z/UBT News/
Teknologji
WhatsApp vendos kuotë mujore për mesazhe
Published
7 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
WhatsApp po teston një shtojcë të re për mesazhet që kufizon numrin e mesazheve pa përgjigje që një llogari mund t’i dërgojë një marrësi.
Ky kufizim synon kryesisht dërguesit që dërgojnë shumë mesazhe dhe llogaritë mashtruese.
Mesazhet e individëve dhe bizneseve do të llogariten në këtë limit, përfshirë mesazhet e shumta të palexuara që u dërgohen përdoruesve. Nëse marrësi përgjigjet, mesazhet hiqen nga kuota mujore. WhatsApp gjithashtu do të paralajmërojë llogaritë që afrohen pranë këtij kufiri.
Kompania thekson se përdoruesit mesatarë ndoshta nuk do ta arrijnë këtë limit, duke e bërë këtë një mënyrë për të parandaluar që individët t’u dërgojnë mesazhe atyre që nuk përgjigjen.
Aktualisht, testimi është i fokusuar tek bizneset dhe llogaritë mashtruese, por në javët e ardhshme do të shtrihet në disa vende.
Meta ka ndërmarrë më parë hapa për të zvogëluar mesazhet mashtruese. Vitin e kaluar mundësoi anulimin e abonimit nga mesazhet promocionale, ndërsa në gusht të këtij viti njoftoi që përdoruesit do të informohen kur dikush jashtë listës së kontakteve i shton në një grup.
Deri në gjysmën e parë të vitit 2025, WhatsApp ka ndaluar mbi 6.8 milionë llogari të lidhura me qendrat e mashtrimit. /A.Z/UBT News/
Teknologji
Rrjeti global në kaos! Pse mijëra aplikacione u ndërprenë pas rënies së Amazon Web Services?
Published
9 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
AMAZON Web Services (AWS), gjigandi i njohur si shtylla kurrizore e internetit, ka pësuar një ndërprerje të madhe që preku mijëra biznese dhe miliona përdorues në mbarë botën.
Situata u përshkrua nga drejtuesi i kompanisë rivale Cloudflare, i cili pranoi se ishte i lehtësuar që problemi nuk kishte të bënte me ta, shkruan BBC. Platformat e goditura ishin: Snapchat dhe Reddit, banka si Lloyds dhe Halifax, dhe lojëra popullore Roblox dhe Fortnite.
AWS ofron infrastrukturën bazë për rreth një të tretën e internetit global, duke ofruar ruajtje të dhënash, menaxhim bazash të të dhënave dhe fuqi llogaritëse. Kjo u mundëson kompanive të shmangin koston e kompleksitetin e mirëmbajtjes së serverëve, ndërkohë që AWS kujdeset për nevojat teknologjike të tyre.
Problemi kishte të bënte me një çështje të zakonshme: një gabim në Sistemin e Emrave të Domaineve. Ekspertët e teknologjisë e përmendin shprehjen “Është gjithmonë DNS!”, duke nënkuptuar se ky është një nga burimet më të zakonshme të prishjeve në internet.
DNS funksionon si një hartë e internetit, kur një përdorues klikon një aplikacion ose faqe, sistemi i tij dërgon një kërkesë për lidhje.
Në këtë rast, AWS e “humbi” atë hartë: platformat si Snapchat dhe Canva ishin funksionale, por trafiku nuk dinte ku të drejtohej.
Ndërprerje të tilla ndodhin për shumë arsye, nga mirëmbajtja e planifikuar dhe dështimet e serverëve, deri te gabimet njerëzore apo konfigurimet e gabuara. Mund të bëhet fjalë edhe për sulme kibernetike, megjithëse në këtë rast nuk ka asnjë provë për një të tillë.
AWS konfirmoi se incidenti ndodhi në qendrën e të dhënave në Virxhinian Veriore, e cila është njëkohësisht më e madhja dhe më e vjetra.
Kjo ngjarje është shembull i qartë i rrezikut të varësisë nga një ofrues i vetëm i shërbimeve cloud. AWS është thelbësore për funksionimin e miliona bizneseve, dhe alternativa të vërteta janë shumë të pakta.
Në treg, konkurrentët kryesorë janë Microsoft Azure dhe Google Cloud Platform, ndërsa IBM, Alibaba Cloud dhe platforma evropiane Stackit (e lansuar nga kompania mëmë e supermarketit Lidl) mbeten lojtarë më të vegjël.
Për shkak të pozitës dominuese të gjigantëve amerikanë, shtrohet pyetja nëse Evropa dhe Mbretëria e Bashkuar duhet të zhvillojnë infrastrukturën e tyre cloud për të reduktuar varësinë nga SHBA, ndonëse ekspertët mendojnë se për këtë tashmë mund të jetë vonë. /A.Z/UBT News/

Rreziqet e fshehura në shtëpinë tuaj, 5 produkte të zakonshme

Porsche prezanton drejtuesin e ardhshëm të kompanisë

Rama nga Londra: Kosova s’duhet të merret me Serbinë, por të përmbushë detyrimet ndaj BE-së

Supremja: Pranohet ankesa e kandidatit të pavarur për kryetar të Kllokotit, rrëzohet vendimi i PZAP-së

Të dielën e kësaj jave, akrepat e orës kthehen 60 minuta pas

Rrahje dhe gjuajtje me armë zjarri në qendër të Podujevës, policia jep detaje

Ky ilaç është premtues për humbje në peshë

Vdes në moshën 29-vjeçare kampioni amerikan i shahut

Tre kampione sporti apel për kryerjen e mamografisë falas
Të kërkuara
-
Lajmet2 months ago
Profesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks ago
Policia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Votoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months ago
Profesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës