Rritja e tensioneve në Ballkan dhe përqendrimi i Rusisë në luftën në Ukrainë po krijojnë hapësira të reja për Turqinë, e cila po forcon rolin e saj si një aktor kryesor në rajon. Presidenti turk, Rexhep Tajip Erdogan, ka intensifikuar përpjekjet për të rritur ndikimin e Ankarasë në Ballkan përmes diplomacisë aktive dhe thellimit të lidhjeve ekonomike e politike. Presidenti Erdogan ka mirëpritur kohët e fundit Kryeministrin e Malit të Zi, Milojko Spajiç, ndërsa muaj më parë vizitoi Shqipërinë dhe Serbinë.

Këto lëvizje janë pjesë e një strategjie më të gjerë për të forcuar marrëdhëniet me të gjitha palët në rajon, duke u pozicionuar si ndërmjetëse neutrale dhe e besueshme. Sipas analistit Vuk Vuksanovic nga Qendra e Beogradit për Politikat e Sigurisë, “Ballkani është një histori suksesi për Ankaranë, pasi ajo ka arritur të mbajë lidhje paralele me të gjitha qeveritë dhe grupet etnike”.

Turqia ka lidhje të ngushta me Shqipërinë, një vend me shumicë myslimane, por po ashtu ka zhvilluar marrëdhënie të ngushta me Serbinë. Marrëdhëniet me Beogradin janë forcuar nga një bashkëpunim ekonomik në rritje dhe një marrëdhënie personale mes Erdogan dhe presidentit serb Aleksandar Vuçiç. Ndërkohë, ndikimi tradicional i Rusisë mbi Serbinë po zbehet për shkak të angazhimit të saj në Ukrainë, duke i dhënë Ankarasë mundësinë të përforcojë pozicionin e saj. Profesor Huseyin Bagci nga Universiteti Teknik i Lindjes së Mesme në Ankara thekson: “Putini nuk është aq i fortë si më parë, dhe kjo situatë krijon hapësira për Turqinë të veprojë.”

Ballkani vazhdon të jetë një rajon me konflikte të ngrira dhe tensione të vazhdueshme, siç dëshmohet nga situata në Kosovë. Përfshirja aktive e Turqisë në përpjekjet paqeruajtëse të NATO-s dhe BE-së në rajon e bën atë një aktor të rëndësishëm për ruajtjen e stabilitetit. “Turqia mund të fitojë pikë diplomatike dhe politike duke u përpjekur të jetë një ndërmjetëse mes palëve të përfshira në tensione”, shprehet Vuksanovic.

Rajoni është gjithashtu kritik për lidhjet tregtare të Turqisë me Bashkimin Evropian, partnerin e saj kryesor ekonomik. Në këtë sfond, vizitat e Erdoganit ndodhin në një kohë kur zhgënjimi i vendeve të Ballkanit për ngecjen e procesit të anëtarësimit në BE po rritet. Profesor Zoran Ivanov nga Universiteti i Ekonomisë dhe Teknologjisë TOBB thotë: “Turqia po përpiqet të pozicionohet si një partner i domosdoshëm për rajonin, duke shërbyer gjithashtu si kundërpeshë ndaj pavendosmërisë së BE-së dhe si alternativë ndaj Rusisë dhe Kinës.”

Ballkani, i përfshirë historikisht nga rivalitetet dhe konfliktet, po bëhet skena e një gare të re për ndikim mes fuqive të mëdha dhe atyre që po shfaqen. Në këtë betejë, Ankaraja po e shfrytëzon momentin për të konsoliduar rolin e saj si një ndërmjetëse dhe udhëheqëse rajonale./UBTNews/

Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin, ka thënë se Moska është afër qëllimin të vet parësor në luftën kundër Ukrainës, si dhe i sfidoi Shtetet e Bashkuara për një “duel” raketor, me përfshirjen e raketës së re hipersonike balistike të Rusisë, Oreshnik.

Duke folur në një konferencë vjetor, të cilën e përdor kryesisht për të treguar kontroll mbi gati çdo aspekt të sferës politike dhe ekonomike të Rusisë, Putini u mburr për ekonominë e vendit, duke e fshehur ndikimin e sanksioneve të fuqishme që Perëndimi i vendosi ndaj Kremlinit pas pushtimit të Ukrainës.

Sesioni i kontrolluar rreptë pyetje-përgjigje më 19 dhjetor, i cili transmetohet drejtpërdrejt nga kanalet e televizioneve shtetërore në gjithë vendin, është përqendruar në vitet e fundit në çështje të brendshme.

Putin, në pushtet për gati një çerek shekulli, tha se forcat ruse po përparojnë përgjatë vijës së frontit në Ukrainë dhe se janë në rrugë për t’i arritur qëllimet e tyre parësore.

Ai nuk shpjegoi çfarë nënkuptoi më këtë, por në të kaluarën ka thënë se paqja do të jetë e mundur pas “denazifikimin, çmilitarizimin dhe statusin neutral” të Ukrainës.

Rusia pretendon rrejshëm se Ukraina udhëhiqet nga “nacionalistët radikalë” dh grupet neo-naziste.

Megjithatë, Putini e pranoi gjithashtu se nuk mund të thoshte se kur Rusia do ta rimarrë kontrollin e plotë të rajonit perëndimor të Kurskut, ku Ukraina nisi një ofensivë të papritur në gusht dhe ende mban nën kontroll pjesë të territorit.

“Ne do t’i dëbojmë ata patjetër. Patjetër. Nuk mund të jetë ndryshe. Por, sa i përket një date të saktë, më vjen keq, nuk mund ta them tani”, tha Putin.

Rusia ka lëvizur drejt autoritarizmit që nga ardhja e Putinit në pushtet.

Por, që nga zgjedhjet e vitit 2018, ky trend është përforcuar edhe më shumë. Opozita, që veçse ishte e margjinalizuar, është shtypur plotësisht.

Më herët këtë vit, Aleksei Navalny, kritiku më i shquar i Putinit, vdiq në një burg në Siberi.

Ndërkohë, gjatë konferencës Putin foli me ton sfidues për çështjen e armëve, duke sugjeruar që Moska dhe Uashingtoni t’i zgjedhin objektivat që do të mbroheshin nga sistemet mbrojtëse amerikane dhe më pas t’i lejojnë raketat Oreshnik të lëshohen në drejtim të tyre.

“Ne jemi gati për një eksperiment të tillë”, tha Putin.

Rusia e përdori raketën balistike të quajtur Oreshnik kundër Ukrainës më 21 nëntor, në një sulm që kishte si objektiv qytetin e Dnipros.

Putini tha asokohe se ajo ishte përgjigje ndaj përdorimit të raketave balistike amerikane, ATACMS, dhe raketave britanike, Storm Shadow, nga Ukraina për herë të parë, për ta goditur territorin rus me lejen e Perëndimit.

Analistët kanë shprehur skepticizëm lidhur me raketat Oreshnik, duke thënë se lëshimi i raketës së re me rreze të mesme veprimi ishte po aq një mesazh politik sa edhe shfaqje e forcës ushtarake./REL/

Shkupi mëngjesin e sotëm është mbuluar nga mjegulla e dendur, deri sa sërish gjendet në Top 10 qytetet më të ndotura në botë.

Sipas të dhënave të publikuara në IQAir, Shkupi është në vendin e 9 dhe bën pjesë në kategorinë e “pashëndetshme” me vlerë të Indeksit të Cilësisë së Ajrit (AQI) prej 156.

Nga vendet e rajonit, Sarajeva radhitet e treta me vlerë të AQI-së prej 225.

IQAir është një kompani teknologjike zvicerane që nxit individët, organizatat dhe qeveritë të përmirësojnë cilësinë e ajrit përmes informacionit dhe bashkëpunimit.

Një gjykatë në Francë e ka dënuar Dominique Pelicotin me 20 vjet burgim për drogimin dhe përdhunimin e vazhdueshëm të atëherë bashkëshortes së vet Gisele Pelicot për gati një dekadë, si dhe për rekrutimin e burrave të tjerë për ta përdhunuar atë në shtëpitë e tyre.

Dominique Pelicot tha në gjykatë se është përdhunues dhe i kërkoi falje familjes së vet. Prokurorët kishin kërkuar dënim maksimal prej 20 vjetëve burgim për të.

Rasti i Gisele Pelicotit e ka tronditur botën dhe e ka shndërruar atë në simbol të guximit.

Prokurorët gjithashtu kanë kërkuar dënime me burgim prej katër deri në 18 vjet për 50 të pandehurit e tjerë në këtë rast. Pothuajse të gjitha ata akuzohen për përdhunimin e Pelicotit pasi ajo e kishte humbur vetëdije.

Dominique Pelicot, 72 vjeç, u deklarua fajtor për akuzat gjatë gjyqit tremujor dhe i kërkoi falje familjes.

Shumica e të pandehurve në këtë rast, të cilët ai i kishte takuar online, e kanë mohuar akuzën e përdhunimit, duke thënë se mendonin se po merrnin pjesë në një lojë seksuale me pajtueshmëri, të orkestruar nga çifti, dhe duke argumentuar se nuk ishte përdhunim nëse burri i saj u dha leje ta bënin.

Pelicot ka thënë se ata e dinin se ish-bashkëshortja e tij ishte e pandjenja dhe e pavetëdijshme kur ndodhen këto akte.

Gisele Pelicot, 72-vjeçare, hoqi dorë nga anonimiteti gjatë gjykimit dhe kërkoi që videot e tmerrshme të abuzimit të saj, të cilat ishin xhiruar nga ish-bashkëshorti i saj, të shfaqeshin në gjykatë, duke thënë se kjo do t’u ndihmonte grave të tjera ta ngrenë zërin.

Gjykimi ka nxitur protesta nëpër Francë në mbështetje të Giseles.

“Kam vendosur të mos ndihem e turpëruar. Unë nuk kam bërë asnjë gabim. Ata duhet të ndihen në turp”, tha ajo në gjykatë./REL/