Kulturë

Naum Veqilharxhi, iluministi i Rilindjes Kombëtare

Published

on

Muzeu Historik Kombëtar kujtoi sot në 227-vjetorin e lindjes ideologun e parë të Rilindjes Kombëtare Shqiptare, Naum (Bredhi) Veqilharxhin (1797-1854).

Naum Veqilharxhi, një mendimtar i shquar dhe iluminist i thellë, luajti një rol të pazëvendësueshëm në formimin e ideve që do të shërbenin si bazë për lëvizjen e Rilindjes Kombëtare Shqiptare. Lindi në Vithkuq të Korçës, një fshat i njohur për traditat e tij kulturore, ku kaloi fëmijërinë. Pas vitit 1806, ai dhe familja e tij u shpërngulën në Moldavi, duke u vendosur në Kishinjev, ku filluan përpjekjet e tij për t’u angazhuar në çështje më të mëdha kombëtare.

Një nga momentet më të rëndësishme në jetën e tij ishte pjesëmarrja në kryengritjen e eteristëve në Rumani në vitin 1821, një ngjarje që do të shënonte një kthesë të rëndësishme në historinë e popullit shqiptar. Veqilharxhi, si një nga udhëheqësit e kësaj kryengritjeje, e ngriti lart çështjen e çlirimit të Shqipërisë, duke e lidhur atë ngushtë me idealet iluministe të arsimit dhe zhvillimit kombëtar.

Veprat e tij, si përpjekjet për të ndihmuar në shkrimin dhe përhapjen e gjuhës shqipe, janë ndihmës të mëdhenj në zhvillimin e identitetit kombëtar shqiptar. Në vitin 1824, ai nisi punën për hartimin e një alfabete të re për shqipen, të përbërë nga 33 shkronja, që synonte të përputhej me fonetikën e gjuhës. Ky alfabet, që do të ishte i pranueshëm nga të gjithë, u shfaq për herë të parë në abetaren “Evëtari”, botuar në vitin 1844. Ky hap ishte një akt revolucionar për kohën dhe u prit me entuziazëm, duke shërbyer si një mjet i fuqishëm për arsimimin e popullsisë, kryesisht në krahinat jugore të Shqipërisë. Edhe më vonë, për të përmbushur kërkesat e mëtejshme, ai e ribotoi këtë abetare në vitin 1845 me titullin “Fare i ri Evëtar shqip”.

Po ashtu, Veqilharxhi krijoi një gramatikë dhe përgatiti libra e dorëshkrime të tjera që janë humbur, por që dëshmojnë pasionin dhe angazhimin e tij për zhvillimin e arsimit dhe përhapjen e kulturës shqiptare. Në vitin 1846, ai botoi një “Letër qarkore” në gjuhën greke, që i drejtohej bashkatdhetarëve ortodoksë në Shqipëri, duke theksuar nevojën e ruajtjes së identitetit kombëtar.

Një tjetër aspekt i veprës së Naum Veqilharxhit është vizioni i tij për një Shqipëri të lirë dhe të pavarur, që do të mbështetej në gjuhën e saj dhe kulturën kombëtare. Ai ishte ndër të parët që kuptoi rrezikun e madh të shkombëtarizimit që vinte nga shkollat e huaja, të cilat shërbenin për të asimiluar shqiptarët në identitetet e huaja, dhe punoi për të krijuar një sistem shkollor shqiptar që do të përfshinte të gjithë fëmijët, duke i dhënë arsimin si një mjet për t’u ngritur në nivelin e kombeve të qytetëruara.

Veqilharxhi ishte një njeri me largpamësi të thellë, që nuk e sheh popullin shqiptar si një masë të thjeshtë, por si një komb me karakter të veçantë, me gjuhën dhe zakonet e tij, me një thesar të pasur kulturor. Ai besonte se shqiptarët, me aftësitë dhe virtytet e tyre, mund të krijonin një shtet të fortë dhe të lirë, dhe për këtë arsye, ai luftoi gjithmonë kundër atyre që ishin vënë në shërbim të të huajve dhe që donin të shkatërronin identitetin shqiptar.

Veprat e Naum Veqilharxhit, sidomos angazhimi i tij për arsimin dhe kulturën, e bëjnë atë një figurë themelore të Rilindjes Kombëtare Shqiptare. I helmuar në Stamboll nga Patrikana, ai u largua nga jeta, por la një trashëgimi të pashlyeshme. Naum Veqilharxhi u bë një shprehës i një kthese të madhe në historinë e kombit shqiptar, duke hapur rrugën për një popull të kulturuar, të arsimuar dhe të lirë, që më vonë do të çonte në shpalljen e pavarësisë dhe krijimin e shtetit shqiptar./UBTNews/

Lifestyle

Si të shpëtojmë nga thembrat e çara? Këshilla për këmbë të lëmuara dhe të kuruara

Published

on

Thembrat e çara janë një problem i zakonshëm, veçanërisht pas verës kur këmbët janë të ekspozuara ndaj diellit dhe këpucët e hapura. Përveç pamjes së shëmtuar, lëkura e plasaritur mund të bëhet një vend ideal për zhvillimin e infeksioneve kërpudhore dhe baktereve, kështu që kujdesi i rregullt i këmbëve është i rëndësishëm.

Një nga trajtimet natyrale dhe të thjeshta që mund të mos e keni provuar më parë përfshin vetëm një ushqim – limonin. Kjo metodë është e thjeshtë dhe me aplikim të rregullt mund të japë rezultate çuditërisht të mira.

Gjithçka që duhet të bëni është të merrni një limon të madh, ta prisni në gjysmë, ta vendosni në thembra, të vendosni çorape sipër dhe ta lini aty për rreth 30 minuta. Acidi citrik ndihmon në heqjen e qelizave të vdekura të lëkurës dhe zbutjen e zonave të vrazhda, duke e lënë lëkurën më të butë dhe më të lëmuar.

Përveç limonit, kujdesin e këmbëve mund ta kompletoni duke përdorur vajra natyralë, ulliri apo kokosi. Aplikuar drejtpërdrejt në këmbë ose duar, ndihmojnë në rivendosjen e lagështirës e parandalimin e tharjes. Vishni çorape gjatë natës pasi të keni aplikuar një hidratues të pasur.

Dermatologët këshillojnë që ky trajtim të përsëritet disa herë në javë për të arritur rezultatet më të mira të mundshme, sidomos për thembra të thata dhe të çara. Gjithashtu, mos harroni rutinën e përditshme të kujdesit, veçanërisht pas dushit. Rekomandohet të aplikoni një shtresë vazelinë ose krem ​​ushqyes menjëherë pas dushit. Kujdesi i rregullt, përbërësit natyralë dhe pak vëmendje mund të bëjnë një ndryshim të madh.

Continue Reading

Magazinë

Arrestohet William Levy, aktori i njohur i serialeve spanjolle

Published

on

Aktori kubano-amerikan, William Levy, u arrestua të hënën mbrëma për sjellje të çrregullt ndërsa ishte në gjendje të dehur dhe mbetet në burg në Florida të Jugut.

Incidenti ndodhi në qytetin Weston, sipas Sistemit të Burgjeve të Broward County, 45 kilometra larg Miami, ku aktori dhe producenti kuban u arrestua përfundimisht dhe u transferua në burgun e qarkut Broward.

Sipas mediave amerikane, në foton nga arrestimi, aktori ishte dukshëm i dehur.

Data e lirimit të tij, shuma e dorëzanisë ose kur është planifikuar të dalë para një gjyqtari nuk dihen end, ai përballet me një dënim maksimal prej 60 ditësh për prishje të qetësisë, siç përcaktohet nga ligji i Floridas, dhe deri në një vit burg për shkelje.

Arrestimi vjen pas një sërë problemesh të gjata, veçanërisht për shkak të një konflikti me ish-partneren e tij, aktoren Elizabeth Gutierrez, që bëri që policia të vizitonte shtëpinë e tij katër herë.

Ata e akuzuan vazhdimisht se e tradhtoi me kolegët dhe u ndanë disa herë, dhe më 2022 njoftuan se më në fund po ndaheshin. Megjithatë, postimi u fshi shpejt dhe ata u panë sërish bashkë. Ai është më i njohur për serialet “Cuidado con el angel”, “Triunfo del Amor” dhe “Sortilegio”.

Continue Reading

Magazinë

Katy Perry do të udhëtojë në hapësirë, ja imazhi që postoi para nisjes

Published

on

Katy Perry ngarkoi një video pak para udhëtimit të saj në hapësirë.

Gjashtë gra, duke përfshirë një yll pop, një aktiviste, një gazetare dhe një ish-shkencëtare raketash, do të bëjnë histori sot duke marrë pjesë në misionin e parë në hapësirë, tërësisht femër, në gati 60 vjet.

Misioni drejtohet nga themeluesi i Amazon Jeff Bezos dhe e fejuara e tij Lauren Sanchez, e cila përzgjodhi personalisht ekuipazhin e misionit Blue Origin.

Këngëtarja e njohur në videon që ka postuar është shprehur se kanë mbetur edhe një orë e pesë minuta deri në lançim, duke theksuar se është e emocionuar dhe se ka marrë dashuri pa kufi.

Në të njëjtën kohë, ajo njoftoi fansat e saj se pas udhëtimit të saj do të ngarkonte një zbulim.

Continue Reading

Magazinë

Johnny Depp befason fansat me transformimin për një rol në një film të ri

Published

on

Johnny Depp i është rikthyer aktrimit në Hollywood në filmin “Day Drinker”, për të cilin ka ndryshuar në mënyrë drastike pamjen e tij, gjë që ka habitur fansat.

Ky projekt po drejtohet nga Marc Webb, i njohur për filmat “The Amazing Spider-Man” dhe versionin më të fundit të Disney-t të Borëbardhës me Rachel Zegler dhe Gal Gadot.

Në këtë film, Depp luan një mysafir misterioz në një jaht luksoz.

Fotoja e parë nga seti tregon Depp duke mbajtur një gotë dhe duke parë kamerën me një shprehje të zymtë.

Një ndryshim i madh në pamjen e tij ka tërhequr vëmendjen – flokët e tij të gjatë dhe mjekra janë pothuajse tërësisht gri, duke e bërë atë të duket më i vjetër nga sa e kujtojnë fansat.

Në “Day Drinker”, Depp (61 vjeç) luan një mysafir misterioz në një jaht luksoz, ku takon një kamariere të re, të luajtur nga Madelyn Cline.

Marrëdhënia e tyre së shpejti ngatërrohet në një rrjet krimi dhe sekretesh. Penelope Cruz luan një kriminele të rrezikshme.

Përveç yjeve kryesore, në film luajnë aktorët spanjollë Manu Rios, Aron Piper, Juan Diego Botto dhe Anika Boyle.

 

 

Continue Reading

Të kërkuara