

Lajmet
NATO: Lipset rikonceptim në mbrojtje dhe parandalim
Invazioni i Rusisë në Ukrainë e vendos NATO-n nën presion jo vetëm tani nga aktualiteti.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiEdhe në perspektivë afatgjatë lufta do të bëjë që aleanca të rrisë masivisht kapacitetet e armatimit: në tokë, në det dhe në ajër.
Jens Stoltenberg godet tri herë tryezën me çekiç që pjesëmarrësit të përqendrohen. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, një norvegjez, nuk e ka të lehtë këto ditë. Në rendin e ditës sërish është lufta në Ukrainë.
Të mërkurën (16.03) u mblodhën në Bruksel ministrat e mbrojtjes të 30 vendeve anëtare të aleancës. Të ftuar ishin gjithashtu edhe homologët e tyre nga Ukraina, Gjerogjia, Finlanda, Suedia si dhe përfaqësues të BE-së, që pjesërisht morën pjesë përmes lidhjes online.
Takimi konsiderohet si përgatitje për samitin e NATO-s në prani të presidentit të SHBA-së Joe Biden javën e ardhëshme.
Më së voni me fillimin e „luftës absurde” të Rusisë në Ukrainë, kështu e përshkruan atë Stoltenberg, Pakti i Atlantikut Verior duhet të përballet me disa pyetje. Në radhë të parë me kërkesën që e parashtron pareshtur presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelenskyj. P.sh. përse NATO nuk krijon një zonë të ndalim-fluturimeve mbi Ukrainë.
Edhe pse fare pak partnerë të NATO-s si Etsonia, vend fqinj me Rusinë, bëjnë thirrje për bllokimin e hapësirës ajrore mbi Ukrainë, aleanca deri tani e ka refuzuar me këmbëngulje këtë. Për të realizuar një zonë të tillë, avionët luftarakë të NATO-s do të duhej të fluturonin në hapësirën ukrainase dhe të qëllonin ndaj avionëve rusë.
Deri tani NATO gjithmonë ka theksuar, se nuk do të ndërhyjë direkt ushtarakisht në territorin ukrainas, thotë Linas Kojala, drejtor i Thinktank „Eastern Europe Studies Centre” në Vilna të Lituanisë. Një no-fly-zone partnerët e aleancës nuk do ta shtrojnë as në të ardhmen si opcion.
Ministrja gjermane e Mbrojtjes, Christine Lambrecht
Jo trupa të NATO-s në Ukrainë
Ministrja gjermane e Mbrojtjes Christine Lambrecht theksoi në Bruksel, se natyrisht jemi të vendosur në anën e Ukrainës, por është e rëndësishme të ruhet arsyeja.”Ne duhet të bëjmë të qartë se kjo nuk është luftë, në të cilën merr pjesë NATO”, thotë Lambrecht. Qëllimi i aleancës duhet të jetë, të shmangë përhapjen e saj.
Edhe nëse NATO dhe anëtarët e saj vazhdimisht bëjnë të qartë, që nuk do të përzihen vet në Ukrainë, sepse ky shtet është fqinj, por nuk është partner i aleancës, një gjë është e qartë: NATO nuk mund të vazhdojë si më parë pas 24 shkurtit, dita kur tanket ruse marshuan përtej kufirit në Ukrainë.
Sekretari i Përgjithshëm Stoltenberg tha të mërkurën, se „invazioni brutal” ndaj Ukrainës do të ndryshojë sigurinë në Europë, se lufta e Rusisë do të ketë pasoja afatgjatë për të gjithë aleancën.
Më shumë trupa në krahun lindor
Ndër këto pasoja afatgjata është fjala për çështje praktike: Sa trupa duhet të dislokohen dhe ku? Çfarë pasjisjesh ushtarake nevojiten? Sa duhet investuar?
Por shtrohen edhe çështje parimore: Çfarë mund të bëjë NATO lidhur me mbrojtjen dhe parandalimin? Eshtë synimi i saj vetëm të dislokojë disa trupa apo në rast të një sulmi ndaj një vendi anëtar të mund ta mbrojë vërtetë atë?
Tony Lawrence nga Thinktank „International Centre for Defence and Security” në Talin në Estoni, thotë, se NATO deri tani është mjaftuar me trupa të vogla, të përbëra nga ushtri të veçanta të aleancës.
Sipas Jens Stoltenberg aktualisht janë rreth 40.000 burra e gra nën komandën e NATO-s në krahun lindor, kryesisht në Baltik dhe në Poloni. Që nga fillimi i luftës në Ukrainë janë gjithashtu edhe qindra mijëra ushtarakë në Europë të gatshëm për ndërhyrje, nëse është e nevojshme, shtoi ai të mërkurën në Bruksel.

“Meqënëse gjendja e sigurisë është përkeqësuar shumë më tëpër se përpara disa muajsh, NATO duhet ta trajtojë me shumë seriozitet, nëse mënyra e deritanishme e parandalimit ende është e përshtatshme për kohën sot”, deklaron Tony Lawrence në bisedë për DW.
Sekretari i NATO-s Jens Stoltenberg nga takimi i së mërkurës në Bruksel dërgoi një sinjal, se gjërat do të ndryshojnë. NATO ndodhet përballë një realiteti të ri, thotë Stoltenberg. “Ne duhet ta riorientojmë afatgjatë mbrojtjen tonë kolektive dhe parandalimin.”
A është pengesë Akti Themelor NATO-Rusi?
Në tokë kjo nënkupton shumë më tepër trupa në krahun lindor të aleancës. Me një armatim më të mirë dhe gatishmëri për mobilizim më të shpejtë, nga njëra anë, nga ana tjetër në det më shumë anije luftarake, në ajër një mbrojtje kundërajrore dhe raketore më e fortë.
Mbrojtja kundërajrore është tani ajo që mungon në lindje të NATO-s, thotë Tony Lawrence nga “International Centre for Defence and Security”. “Lufta në Ukrainë po na tregon tani, se sa e rëndësishme është mbrojtja nga ajri.”
Sipas Linas Kojala nga Thinktank „Eastern Europe Studies Centre” në Vilna në këtë kontekst një rol luan edhe, që kufiri lindor i NATO-s është bërë më i brishtë. “Bjellorusia është ndërkohë një krah i zgjatur i ushtrisë ruse, nuk është një vend i pavarur”, thotë Kojala. Kjo në radhë të parë, sepse ky vend i lejon Rusisë të lëshojë raketat nga territori i vet.
Se sa trupa do të dislokohen në të ardhmen nën komandën e NATO-s në Europë dhe kur, për këtë nuk u shpreh Stoltenberg, por ai bëri të qartë, që nuk e konsideron si pengesë Aktin Themelor NATO-Rusi. Deklarata e nënshkruar më 1997 nga NATO dhe Rusia, përcakton që NATO nuk lejohet të dislokojë afatgjatë trupa në kapacitete të konsiderueshme në kufijtë me Rusinë. DW
You may like
Aktualitet
Shifrat tronditëse: Mbi 295 milionë njerëz në botë vuajnë nga uria
Published
2 days agoon
May 16, 2025
Pasiguria akute ushqimore vazhdon të rritet me një ritëm alarmues, me mbi 295 milionë njerëz në rrezik vdekjeje nga uria, zbulon një analizë e re e Raportit Global për Krizat Ushqimore (GRFC).
Përshkallëzimi i konflikteve dhe shkurtimet në ndihmën humanitare, së bashku me ndryshimet e shumta klimatike dhe ekonomike, detyruan vitin e kaluar edhe 13.7 milionë njerëz të tjerë që të përjetojnë pasiguri kronike ushqimore.
Ky është viti i gjashtë radhazi që numri i njerëzve që përballen me “niveli të larta të pasigurisë ushqimore akute” ka ardhur në rritje, duke arritur në 295.3 milionë, sipas raportit. Kjo shifër përfaqëson një të katërtën – 22.6% – e popullsisë së 53 vendeve të analizuara nga ekspertët e GRFC.
“Përshkallëzimi i konflikteve, rritja e tensioneve gjeopolitike, pasiguria ekonomike globale dhe shkurtimet e financimeve po thellojnë pasigurinë ushqimore akute,” thuhet në raport.
Numri i njerëzve që përballen me mungesën më kronike të ushqimit, sipas Klasifikimit të Fazës së Pasigurisë Ushqimore të Integruar (IPC), i mbështetur nga OKB – është dyfishuar në krahasim me vitin e kaluar. Më shumë se 95% e tyre jetonin në Rripin e Gazës dhe Sudan. Haiti, Mali dhe Sudani i Jugut kanë popullata të konsiderueshme që përjetojnë sfida të ngjashme.
Kjo kategori e përshkruar si “katastrofë” nga IPC, karakterizohet nga uria, vdekja, varfëria ekstreme dhe nivele të larta të kequshqyerjes akute. Në Sudan, lufta civile në përkeqësim çoi në shpalljen zyrtare të urisë, me më shumë se 24 milionë njerëz që përballen me pasiguri akute ushqimore. Gjendja u përkeqësua në Rripin e Gazës. Ekspertët, vitin e kaluar deklaruan se gjysma e popullsisë ishte parashikuar të përjetonte skenarin e “katastrofës”.
“Pas mbylljes së të gjitha kalimeve në Rripin e Gazës në fillim të marsit e prishjes së armëpushimit dymujor, qasja në ushqim është kufizuar,” thotë raporti.
Këto paralajmërime u konfirmuan kur raporti më i fundit i IPC tha se popullsia e Gazës, rreth 2.1 milionë palestinezë, ishte në “rrezik kritik” nga uria, ndërsa bllokada izraelite ndaj ndihmës humanitare vazhdon. Ekspertët e GRFC identifikuan përkeqësimin e sigurisë ushqimore në 19 vende, kryesisht të nxitur nga konfliktet si në Mianmar, Nigeri dhe Republika Demokratike e Kongos.
Kjo pasiguri, sipas tyre, u shtua nga kriza klimatike, ku përmendet thatësira e pritshme në disa pjesë të Etiopisë, Kenias dhe Somalisë, si dhe problemet e shumta dhe varfëria ekstreme në Afganistan dhe Pakistan.
Ndërprerja e papritur e financimit këtë vit, veçanërisht nga USAID, gjithashtu ka tkurrur shërbimet e ushqyerjes për më shumë se 14 milionë fëmijë në shtete si Sudani, Jemeni dhe Haiti, duke i lënë ata të pambrojtur ndaj kequshqyerjes dhe të ekspozuar ndaj vdekjes.
Burimi: The Guardian
Lajmet
Osmani takon Kaja Kallas në Tiranë: BE-së i kërkohet vendosmëri ndaj Kosovës
Published
2 days agoon
May 16, 2025By
UBTnews
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, është takuar në Tiranë me Përfaqësuesen e Lartë të BE-së, Kaja Kallas, përpara vizitës së saj në Kosovë javën e ardhshme.
Osmani theksoi se Kosova është e gatshme për hapat e ardhshëm drejt integrimit në BE.
Ajo i bëri thirrje Bashkimit Evropian që t’i qaset këtij procesi me guxim, qartësi dhe vendosmëri, duke vlerësuar lidershipin e Kallas si shembull për këto cilësi.
Lajmet
Rama mbyll seancën e parë të KPE: Shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut
Published
2 days agoon
May 16, 2025By
UBTnews
Kryeministri Edi Rama mbylli punimet e seancës së parë të samitit të Komunitetit Politik Evropian në Tiranë, duke ftuar të pranishmit në drekën zyrtare.
Në komentet e fundit, Rama u ndal te mikpritja shqiptare, ndërsa citoi Kanunin e Lekë Dukagjinit.
“Dëshiroj të ndaj me ju faktin që në Kanunin tonë që është shkruar kohë më parë ka një kapitull që ka të bëjë me mikpritjen dhe ai fillon me një citim që thotë që ‘shtëpia e shqiptarit i përket Zotit dhe mikut‘”, tha Rama.
Rama tha se “kjo fjali është vërtet shumë e thellë dhe është edhe origjinë e faktit që ne arritëm në fund të Luftës së Dytë Botërore si vendi që kishte më shumë hebrenj se sa kishte pasur në fillim të tij, sepse ata erdhën si miq të cilët shqiptarët i mbrojtën me jetën e tyre”.
“Por ndër të gjitha këto gjëra që ne bëjmë për miqtë, gjë shumë të rëndësishme kemi që t’u japim atyre ushqim shumë të mirë. Për këtë arsye, pavarësisht se thuhet se dreka asnjëherë nuk është falas, sot do ta shikoni se është e kundërta, se sa herë që të vini në Shqipëri do të jeni gjithmonë të mikpritur”, tha Rama./atsh
Lajmet
“Duam paqe”, Von der Leyen: Ka ardhur koha të angazhohemi seriozisht
Published
2 days agoon
May 16, 2025By
UBTnews
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula Von der Leyen ka mbajtur fjalën në Samitin e Komitetit Evropian duke i dhënë rëndësi, paqes në Ukrainë kundër agresionit rus.
Presidentja e Komisionit Evropian, u shpreh se janë të gatshëm të dërgojnë në tryezë presidentin rus, Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.
“E dimë se ndryshimet që po kalojmë janë historike. Ajo që përceptuam si rend botëror po kthehet në çrregullim botëror i nxitur nga ambiciet imperialiste të Putinit. Kjo është një thirrje për Europën për tu zgjuar. Është artikuluar një sërë herësh, e dimë që duhet të hecim përpara, të ndërtojmë vetë këtë qëndresë tonën. Të zgjerojmë dhe thellojmë rrjetin e partneritetit që kemi në mbarë botën. Kemi mësuar që kur ka kriza të mëdha. Europa është ajo që i jep përgjigjiet.
Të gjitha janë kriza të rënda që na kanë sfiduar por Europa ka dalë prej tyre më e madhe. Europa është bashkuar më shumë në këtë pikë kthese të historisë. Ka qëndruar e bashkuar në mbështetjen e saj për Ukrainën. Kjo është arsyeja pse KPE është krijuar, për tu mbledhur krah Ukrainës përballë agresionit rus, për të sjellë paqen në kontinent ndërkohë që Rusia e ka lënë Europën.
Fakti që jemi këtu është provë e bashkimit tonë të palëkundur dhe kjo tregon bashkimin dhe vendosmërinë tonë për të ruajtur sovranitetin e Ukrainës.
Gjatë rrugës shumica e anëtarëve të BE-së kanë mbështetur sanksionet ndaj Rusisë dhe ato po japin efekt. Jemi gati për të bërë më shumë për të sjellë Putinin në tryezën e negociatave. Zelensky ka përshkruar gjithë ortekët e ditëve të fundit. Ne duam paqe, po punojmë për grupin tjetër të sanksioneve. Ka ardhur koha të angazhohemi seriozisht për një gjë të tillë”, tha Von der Leyen.

18 vite mik me topin e basketbollit! Drilon Hajrizi vjen me një rrëfim krejtësisht ndryshe

Ja dhjetë filmat që mund t’i (ri)shohësh në këtë ditë me shi

Vranësira dhe shi gjatë fundjavës, ja parashikimi i motit për sot

Shifrat tronditëse: Mbi 295 milionë njerëz në botë vuajnë nga uria

Google heq opsionin e famshëm pas 27 vitesh?

Studimi zbulon se çaji, manaferrat dhe ushqimet e pasura me flavonoide luajnë rol në “mosplakje”

Osmani takon Kaja Kallas në Tiranë: BE-së i kërkohet vendosmëri ndaj Kosovës

Rama mbyll seancën e parë të KPE: Shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e mikut

“Duam paqe”, Von der Leyen: Ka ardhur koha të angazhohemi seriozisht
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Përgatituni për të udhëhequr politikën e të ardhmes me Fakultetin e Shkencave Politike në UBT
-
Lajmet1 month ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT3 weeks ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet nga UBT3 months ago
Profesorët Besnik Skenderi, Safet Zejnullahu, Diamanta Skenderi dhe Ferid Selimi publikojnë punimin shkencor mbi AI në arsim