Lajmet

NATO e konsideron Kinën si rrezik për sigurinë

Pekini po zgjeron shpejt arsenalin e armëve atomike.

Published

on

Kryetarët e shteteve dhe të qeverive të vendeve të NATO-s në samitin me presidentin e SHBA-së, Joe Biden, u pozicionuan qartazi kundrejt Rusisë dhe Kinës. Kancelarja Merkel nuk do ta „mbivlerësojë“ këtë.

Pas viteve të vështira NATO po tregohet e vendosur dhe krahas Rusisë ka vënë në shënjestër për herë të parë edhe Kinën si rivale strategjike. Por krahasuar me Rusinë, që është trajtuar gjerësisht në deklaratën prej 40 faqesh të samitit, Kina në thelb është trajtuar vetëm përmes dy paragrafëve.

Në të thuhet, se NATO është e shqetësuar për një „politikë të imponimit”, që është në kundërshtim me vlerat themelore të aleancës dhe ka të bëjë me sektorë, që „janë të rëndësishëm për aleancën”. Pekini po zgjeron shpejt arsenalin e armëve atomike dhe „bashkëpunon ushtarakisht me Rusinë”, ndër të tjera përmes pjesëmarrjes në stërvitjet ruse në hapësirën euro-atlantike.”

Për aq kohë sa Rusia nuk dëshmon, që respekton të drejtën ndërkombëtare dhe detyrimet e veta, nuk mund të ketë ndaj Moskës një kthim në “business as usual”, deklaroi samiti dy ditë përpara takimit të parë mes Joe Biden me presidentin rus Vladimir Putin.

Kancelarja Angela Merkel pas takimit kërkoi një qëndrim të ekuilibruar në raport me Republikën Popullore të Kinës. Askush nuk duhet t’i „mbivlerësojë” vendimet e aleancës ushtarake lidhur me Kinën.

Merkel dhe Stoltenberg

„Ne duhet të gjejmë ekuilibrin e duhur”. Kina, sipas saj, është vërtetë rivale në shumë drejtime, por është njëkohësisht edhe partnere në shumë drejtime”tha Merkel.

Joe Biden kërkon një kurs të qartë ndaj Kinës

Ajo që tërheq vëmendjen është, se Kina me Rusinë në politikën e jashtme „kanë pjesërisht një ndërveprim të mirë dhe të koordinuar”. Gjithashtu aleanca ndjek aksionet hibride dhe kibernetike „si të Rusisë edhe të Kinës” dhe sheh në to „natyrisht sfida të reja”. E rëndësishme është, tha Merkel, që NATO të ofrojë një dialog, për të gjetur zgjidhje lidhur me temat e konfliktit.

Promotori i linjës ndaj Kinës është presidenti i ri i SHBA-së. Biden e sheh këtë vend si të vetmin konkurrent, që mund të jetë një sfidë e vazhdueshme për një sistem të qëndrueshëm dhe të hapur ndërkombëtar. Por Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Stoltenberg tha, se: “Ne nuk hyjmë në një luftë të re të ftohtë dhe Kina nuk është kundërshtarja jonë dhe as armikja jonë.”

Joe Biden dhe Jens Stoltenberg

Merkel e cilësoi samitin si një fillim të ri. Sepse ndryshe nga parardhësi i tij Donald Trump, Biden në Bruksel u shpreh qartë për aleancën dhe detyrimin për mbështetje të SHBA-së ndaj Europës. “Dëshiroj t’i bëj të qartë të gjithë Europës, që SHBA janë këtu”, tha Biden. Me këtë duket se grindjet pjesërisht të hidhura në vitet e presidentit Trump tashmë i përkasin së shkuarës.

Ndërkohë NATO ndodhet në valën e një debati për reforma në mënyrë që të përballohen sfidat e reja. Në konceptin e deritanishëm të strategjisë së përpiluar përpara vitit 2010, Kina nuk përmendet me asnjë fjalë. Koncepti i ri duhet të jetë gati më 2022. Përpara samitit të NATO-s më 2019 presidenti francez, Emmanuel Macron e quajti aleancën „me paralizë cerebrale”. Ky ishte një ndër shkaqet për debatin mbi reformat dhe fillimin e punës për një koncept të ri. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, do që aleanca të bashkëfinancojë më shumë kapacitete dhe të modernizohet në aspektin e teknologjisë.

Një shqetësim në NATO mbetet Turqia. Presidenti iSHBA-së, Biden në kuadër të samitit u takua me presidentin turk Recep Tayyip Erdogan. Në bisedë me dyer të mbylluara duhet të jetë folur edhe për sistemin rus të mbrojtjes nga raketat. S-400, që Erdogan i bleu paravësisht protestave të SHBA-së dhe NATO-s. Të dy politikanët nxorrën një bilanc pozitiv të takimit mes tyre. „Jam i sigurt, që ne do të kemi përparime”, tha Biden lidhur me marrëdhëniet së fundi të tensionuara me Turqinë. Erdogani deklaroi, se të përbashkëtat dominojnë kundrejt mosmarrëveshjeve.

Continue Reading

Lajmet

Nderohet me mirënjohje familja e dëshmorit Isuf Ferizi, Rama: Dëshmorët mbesin shtylla e lirisë

Published

on

Në përvjetorin e vrasjes së dëshmorit Isuf Ferizi, Kryetari i Komunës së Prishtinës, Përparim Rama, nderoi me mirënjohje familjen e dëshmorit për kontributin e madh që ai dhe të gjithë dëshmorët dhanë për lirinë e Kosovës.

Në një ceremoni të organizuar me këtë rast, kryetari Rama theksoi rëndësinë e ruajtjes së kujtimit dhe vlerësimit të kontributit të dëshmorëve. Ai shtoi se dëshmorët janë “shtylla e lirisë” dhe se institucionet kanë përgjegjësinë të mos i harrojnë kurrë ata. “Duke ju falënderuar dëshmorëve, vëllaut tuaj, sakrificave të tyre, sot jemi në këtë gjendje. Jemi falënderues përjetë për sakrificën. Ju kemi ftuar se nuk ju harrojmë as si institucion dhe as si popull”, tha Rama, duke shtuar se është krijuar një zyrë që merret me kontributet e dëshmorëve dhe që ka për qëllim ruajtjen e kujtimit të tyre të përjetshëm.

Nga ana e tij, vëllai i dëshmorit, Faik Ferizi, falënderoi për përkujdesjen institucionale dhe shprehu mirënjohjen për nderimin që po i bëhej familjes. Ai shtoi se për 26 vjet, familja e tij nuk ishte ftuar për të nderuar dëshmorin, duke theksuar se kishte menduar se do të harrohej. “Faleminderit për vullnetin tuaj për të na nderuar. Janë bërë 26 vjet. Kam menduar që na keni harruar krejt,” u shpreh Faiku.

Kjo ceremoni shënoi një moment të rëndësishëm për përkujdesjen dhe nderimin e kujtimit të dëshmorëve të Kosovës./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Franca kryesoi kërkesat e BE-së për azil për shkurtin

Published

on

Numri i kërkesave të reja për azil në Gjermani ka pësuar një ulje të dukshme në shkurt, duke u renditur pas Francës dhe Spanjës për herë të parë pas disa muajsh. Sipas të dhënave nga Zyrat e Migracionit të Bashkimit Evropian, Franca ka pasur 13,080 kërkesa për azil, ndërsa Spanja ka regjistruar 12,975 kërkesa. Gjermania ka pasur 12,775 kërkesa, më pak se dy vendet e tjera.

Kjo ulje e kërkesave në Gjermani ka shënuar një ndryshim të dukshëm krahasuar me vitet e kaluara, kur ky vend ka qenë shpesh destinacioni kryesor për azilantët në Evropë. Numri i përgjithshëm i kërkesave për azil në Gjermani për vitin 2024 ishte 250,615, ndërsa Spanja dhe Italia regjistruan gjithsej 166,175 dhe 158,605 kërkesa përkatësisht.

Në mars, kërkesat për azil në Gjermani ranë në 10,647, duke shënuar një rënie prej 19,7% krahasuar me muajin e kaluar dhe një ulje prej 45,3% në krahasim me të njëjtin muaj të vitit të kaluar. Kjo ulje e madhe ka ardhur pas rënies së kërkesave nga emigrantët nga vende si Siria, Afganistani dhe Turqia./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

Kurti kërkon avancimin e kërkesës së Kosovës për anëtarësim në BE

Published

on

By

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka kërkuar që Bashkimi Evropian ta trajtojë kërkesën e Kosovës për anëtarësim në BE, duke thënë se Kosova nuk ka “plan B”, por është plotësisht e angazhuar për integrim në bllokun evropian.

Ka ardhur koha që Kosova dhe BE të intensifikojnë përpjekjet e përbashkëta për të tejkaluar pengesat që e pengojnë procesin e anëtarësimit të Kosovës në BE”, tha Kurti, gjatë një diskutimi në Bruksel të organizuar nga Qendra për Studime të Politikave Evropiane (CEPS).

Kjo do të thotë: të iniciohet Pyetësori për Kosovën, për të vlerësuar kapacitetet tona institucionale dhe ligjore për anëtarësim në BE; dhe të përgatitet një mendim të bazuar në merita për statusin e kandidatit të BE-së”, shtoi ai.

Kosova aplikoi për anëtarësim në BE më 15 dhjetor të vitit 2022, dhe tani ajo mbetet vendi i vetëm në rajon që nuk e ka ende statusin e vendit kandidat.

Kosovës mund t’i duhen vite të tëra për ta fituar këtë status, pasi që edhe vendet e rajonit kanë pritur ngjashëm – si Shqipëria që priti pesë vjet, dhe Bosnja dhe Hercegovina gjashtë vjet. Megjithatë, disa vende, si Ukraina dhe Moldavia, pritën vetëm disa muaj për ta fituar këtë status.

Kurti vuri theksin në arritjet e Kosovës në fushën e reformave dhe implementimit të standardeve të BE-së, duke përmendur angazhimin e Kosovës për të ndihmuar Ukrainën me ndihma ushtarake dhe të qenit në vijë me Politikën e Përbashkët të Jashtme dhe të Sigurisë të BE-së (CFSP).

Kosova ka dënuar luftën e paprovokuar të Rusisë kundër Ukrainës dhe ka mbështetur sanksionet ndërkombëtare ndaj Rusisë dhe aleatëve të saj.

Kosova është një partner i besueshëm i BE-së dhe beson fuqishëm në të ardhmen e saj evropiane”, deklaroi Kurti.

Ai theksoi se është koha që Bashkimi Evropian të tregojë se e sheh Kosovën si pjesë të së ardhmes së tij, duke forcuar kështu angazhimin e Kosovës për agjendën evropiane

Kurti gjithashtu kritikoi vonesat e procesit të zgjerimit dhe theksoi se qytetarët e rajonit, sidomos të rinjtë, janë të shqetësuar për ngadalësimin e këtij procesi, duke pasur parasysh se besimi në BE është duke u shuar.

Vendeve që i janë bashkuar BE-së në vitet 2004, 2007 dhe 2013 – tri zgjerimet e fundit të bllokut evropian – u janë dashur nga tetë deri në 14 vjet që nga dorëzimi i aplikimit e deri te anëtarësimi në BE.

Ky proces merr kohë, pasi që vendi kandidat duhet t’i përmbushë disa kritere, t’i përshtatë ligjet e veta me ato të BE-së, si dhe të presë ratifikimin e traktatit për anëtarësim në parlamentet e secilit vend anëtar të BE-së.

Kriteret për aplikim, të njohura si “Kriteret e Kopenhagës”, kanë të bëjnë me stabilitetin e demokracisë, sundimin e ligjit dhe funksionalitetin e tregut ekonomik.

Për vendet e Ballkanit Perëndimor janë vendosur edhe disa kushte shtesë, të përcaktuara përmes Procesit të Stabilizim-Asociimit.

Kroacia – vendi i fundit që iu bashkua BE-së, në vitin 2013 – kishte aplikuar për anëtarësim më pak se 1 vit e gjysmë pas nënshkrimit të Marrëveshjes së Stabilizim-Asociimit. Por, i gjithë procesi deri në anëtarësimin e Kroacisë kishte zgjatur 12 vjet.

Rrugëtimi i Kosovës mund të jetë më i ndërlikuar sesa ai i Kroacisë, pasi që kjo do të jetë hera e parë që një shtet aplikon për anëtarësim pa u njohur zyrtarisht nga të gjitha vendet anëtare të BE-së. Shtetet që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës janë Spanja, Rumania, Qipro, Greqia dhe Sllovakia.

Continue Reading

Lajmet

Konfirmohet aktakuza ndaj Naim Murselit dhe të akuzuarve tjerë për vrasjen e Liridona Ademajt

Published

on

Gjykata Themelore në Prishtinë ka konfirmuar aktakuzën ndaj Naim Murselit, Granit Plavës, Kushtrim Kokallës dhe Tom Dodajt, për rastin e vrasjes së Liridona Ademajt më 29 nëntor 2023. Gjatë seancës, kërkesat për kundërshtimin e provave dhe hedhjen e aktakuzës janë refuzuar, duke i lënë të pandehurit përballë akuzave të rënda.

Në aktakuzën e ngritur nga Prokuroria Themelore në Prishtinë më 15 janar 2025, Naim Murseli, Granit Plava dhe Kushtrim Kokalla akuzohen se janë përfshirë në një plan të mirëkoordinuar për të kryer vrasjen e Liridona Ademajt, me qëllim hakmarrjen dhe përfitim financiar nga sigurimi i jetës së saj. Sipas aktakuzës, Murseli ishte ai që e kishte orkestruar vrasjen për shkak të çrregullimeve në raportet e tij familjare dhe martesore me Liridonën. Ai ka siguruar armën dhe ka marrë marrëveshje me Granit Plavën që ai ta kryejë vrasjen për një shumë prej 30 mijë eurosh.

Plava ka përdorur armën për të qëlluar dhe vrarë Liridonën, ndërsa Naimi, në mënyrë të planifikuar, ka qëndruar me të bijtë dhe ka ndihmuar që të duket si një grabitje e inskenuar. Për këtë, ai është akuzuar për “Vrasje të rëndë” në bashkëkryerje me Plavën dhe Kokallën.

Në aktakuzë është gjithashtu përmendur se pas vrasjes, Kushtrim Kokalla nuk e ka raportuar ngjarjen, edhe pse ka pasur dijeni për planifikimin dhe realizimin e krimit. Kjo ka rezultuar në një akuzë shtesë ndaj Kokallës për “Moslajmërimin e veprave penale apo kryerësve të tyre”.

Përveç të akuzuarve të tjerë, Tom Dodaj është akuzuar për shitjen e paautorizuar të armës, e cila u përdor në vrasjen e Liridona Ademajt. Ai është ngarkuar me veprën penale “Importi, eksporti, furnizimi, transportimi, prodhimi, këmbimi, ndërmjetësimi ose shitja e paautorizuar e armëve”.

Në seancën e parë të mbajtur më 31 janar 2025, Naim Murseli e ka pranuar se është i përfshirë në vrasje, por është deklaruar i pafajshëm, ndërsa Granit Plava dhe Kushtrim Kokalla nuk janë deklaruar për fajësinë. Tom Dodaj pranoi fajësinë dhe është dënuar me 5 vjet burg dhe një gjobë prej 5 mijë eurosh.

Ky rast ka tronditur opinionin publik, pasi bëhet fjalë për një vrasje të planifikuar nga një burrë për të eliminuar bashkëshorten e tij, ndërsa pritet që gjykata të vazhdojë me shqyrtimin e provave dhe dëshmive që mund të ndryshojnë fatin e të akuzuarve./BetimipërDrejtësi/

Continue Reading

Të kërkuara