Lajmet

“Muzeu i Kristaleve” në Mitrovicë, mban më shumë se 2 mijë eksponante mahnitëse

Ky ambient, ruan një pasuri të rrallë e të jashtëzakonshme.

Published

on

Format, ngjyrat e veçanta dhe shkëlqimi i kristaleve të bënin për vete që në momentin kur hyje në muze. Pamja unike që i karakterizonte secilën prej tyre, të vendoste në vështirësi për zgjedhjen e më të bukurës. E këto lloje të ndryshme të kristaleve dhe mineraleve, gjenden në “Muzeun e Kristaleve” në Stantërg në Mitrovicë. Ky ambient, ruan një pasuri të rrallë e të jashtëzakonshme. Në objektin sipër tokës, ai flet më së miri për vlerët pasurore të nëntokës së Kosovës e shton kureshtjen për t’i njohur ato, e ditur më shumë edhe për sakrificën që minatorët bëjnë për gërmimin e tyre.

Arbnora Pllana dhe Florinda Kelmendi, studente të vitit të dytë në Media dhe Komunikim

Brenda “Muzeut të Kristaleve” në Mitrovicë, dominon në plotëni një heshtje e s’dëgjohet asnjë pipëtimë. Lavdinë e komunikimit, e mbizotërojnë shkëlqesat xixëlluese të gurëve të shumtë, që dalin përtej xhamave të kutive ngjyrë rozë. Me plot krenari aty rrijnë gurët e çmuar, tek sundojnë ambientin e konkurrojnë fort njëri-tjetrin me bukurinë shumëngjyrëshe. Kjo bukuri, sikur, të obligon të hështësh edhe më, duke i ofruar vetës shijimin e momentit.   

Për historinë e kësaj pasurie të kombëtare, krenohet më të drejtë, dhe nuk heziton të flasë për UBTNews, inxhinieri i gjeologjisë Ibrahim Musa. Ai është përgjegjës edhe për kontakte me publikun në këtë muze, i krijuar nga mesi viteve të 60-ta të shekullit të kaluar, me inciativë të minatorëve të Trepçës.

“Muzeu është hapur në vitin 1964, me iniciativë të minatorëve të Trepçës. Në atë kohë, Muzeu ka qenë në pjesën e lartë të fshtatit Stantërg në menaxhim të kombinatit “Trepça”. Ndërsa në vitin 2012 kaloi në objektin e ri, këtu ku jemi sot dhe është nën menaxhim të Ministrisë të Ekonomisë në kuadër të Gjeologjisë së Kosovës”, thotë Musa.

Ciceroni duke shpjeguar shumëllojshmërinë e kristaleve

Mbi dy mijë eksponate të shumëllojshme, mbushin muzeun. Shumica nga to, janë gurë të nxjerrë nga thellësitë e minierave të Kosovës. Një pjesë syrësh, janë nga vende tjera, të shkëmbyera mes Kosovës e shteteve të ndryshme anë e mbanë botës.

“Nëntëdhjetë për qind prej tyre janë kristale të Minierës Trepça. Po ashtu kemi bashkëpunim me miniera të tjera të Kosovës. Kristalet janë shkëmbyer edhe me shtete të ndryshme të botës si, Kina, India, Brazili, Italia, Gjermania, Maroko, etj”, tregon Musa.

Katër mineralet kryesore janë: Liniti, Sfaliti, Piriti dhe Pirutina

Ai thotë se në minierat e Kosovës, deri më tash janë gjetur rreth 70 lloje të veçanta të kristaleve që ekspozohen në muze e që i formojnë katër mineralet kryesore: Liniti (përmban argjend dhe bizmut), Sfaliti (mineral i zinkut), Piriti dhe Pirutina (minerale të hekurit).

I gjithë ky kapital shoqëror, siç thotë Musa, për fat të keq, nuk ka kujdesin e duhur institucional. Madje, ai shton se prej krijimit të tij e deri më tash, muzeut nuk i është ofruar asnjë ndihmë financiare nga institucionet shtetërore. Musa thotë se pos nevojës për mirëmbajtjen e muzeut, financat janë të nevojshme edhe për blerjen e ndonjë kristali, natyrisht jo kristaleve unike, por mineraleve tjera që mund të shiten.

Bllok diagrami që paraqet minierën 3D, i punuar para 40 viteve

Për të pasur një pasqyrë të shtrirjes së elementeve minerale që gjenden në Minierën e Trepçës, para 40 viteve në Muzeun e Kristaleve është punuar një bllok diagram që paraqet minierën në dimensionin 3D.

“Ky është një bllok diagram që e paraqet minierën 3D, i cili është punuar para 40 viteve me dorë. Këtu janë paraqitur të gjitha elementet që gjenden në minierë, si: trupat xeherorë, korridoret, punishtet etj”, thotë Musa që bën edhe punën e ciceronit në këtë muze të rrallë. Ai tregon se në minierën e Trepçës deri më tash janë hapur mbi 200 kilometra rrugë nëpër të cilat punojnë dhe veprojnë minatorët.

“Miniera deri tani është hapur deri në 11 kate, çdo kat ka 60 metra thellësi njëri nga tjetri. Minieria është e hapur deri në 800 metra dhe ne si gjeologë e dimë që ka rezererva deri në horizontin e 15-të”, thotë Musa.

Ai tregon se muzeu ka vizitorë të shumtë, ndonëse kohëve të fundit, fluksi i tyre është më i ulët.

“Gjatë vitit 2019 muzeu u vizitua më së shumti. Rreth 8 mijë vizitorë e frekuentuan atë. Ndërsa gjatë vitit 2020/2021 për shkak të pandemisë, numri i tyre ka renë për 70%. Gjatë vitit 2022, shpresojmë dhe presim të ketë rritje të vizitorëve”, thotë Musa.

Libri i përshtypjeve në kuadër të muzeut

Të gjithë ata që dëshirojnë t’i shohin nga afër dhe të njihen me pasuritë që nxirren nga Trepça dhe minierat tjera të Kosovës, mund ta vizitojnë Muzeun e Kristaleve çdo ditë pune, ku do të shoqërohen edhe nga ciceroni që pa përtesë e me simpati të vërejtshme, flet për vlerat e kristaleve që mban ky ambient i veçantë socio-kulturor.

Bukuritë e kristaleve që të bënin për vete që në momentin e parë, të ndjeknin në çdo moment të të qëndruarit në muze. Ndërsa me largimin nga ky vend, shkëlqimi i kristaleve ta shtonte dëshirën ta kishe në pronësi secilën prej tyre./UBTNews/

Lajmet

Kurti në hapjen e Panairit “Mirëserdhët në Janjevë”: Po e rikthejmë shkëlqimin e dikurshëm e gjallërinë ekonomike

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, të hënën ka marrë pjesë në hapjen e Panairit të Janjevës “Mirëserdhët në Janjevë”.

Nga aty, Kurti foli për investimet që janë duke u bërë në këtë qytezë. Ndër të tjerash, shefi i ekzekutivit tha se përmes tri dikastereve, Janjeva po përfiton projekte në shumë fusha.

Sipas tij, nëpërmjet investimeve të realizuara, shtëpive të vjetra shumëshekullore, po i rikthehet shkëlqimi i dikurshëm dhe gjallëria ekonomike.

“Qeveria jonë po investon përmes tri ministrive këtu. Ministri e Kulturës në restaurimin e dhe funksionalizimin e 14 shtëpive tradicionale, përmirësimin e kapaciteteve për turizëm dhe zhvillim. Mandej Ministria e Zhvillimit Rajonal për infrastrukturë rrugore të qytezës së Janjevës si dhe Ministria e Administrimit dhe Pushtetit Lokal në shtrirjen e ujësjellësit në qytet”, u shpreh Kurti.

“Ky projekt hap një urë bashkëpunimi ndërmjet Kosovës dhe diasporës janjevase e cila ka migruar në Kroaci duke krijuar mundësi e arsye të fortë për rikthim e bashkëfinancim në Janjevë. Nëpërmjet investimeve të realizuara, shtëpive të vjetra shumëshekullore, po i rikthehet shkëlqimi i dikurshëm dhe gjallëria ekonomike”, u shpreh tutje Kurti.

Continue Reading

Lajmet

Në Prizren fillon mbledhja e ndihmave për të prekurit nga përmbytjet në Bosnje

Published

on

By

Me moton “Bosnje, boshnjakët e Prizrenit janë me ty,” në Qendrën Kulturore Boshnjake në qytetin jugor të Kosovës, Prizren, të hënën ka filluar aksioni për mbledhjen e ndihmave për banorët e prekur nga përmbytjet vdekjeprurëse në Bosnje e Hercegovinë.

Përveç ndihmave financiare, po mblidhen edhe gjëra ushqimore dhe veshmbathje. Kontingjenti i parë i ndihmave pritet të dërgohet gjatë kësaj jave.

Përveç individëve, ndihma ushqimore po dërgohet edhe nga pronarët e disa qendrave tregtare.

Iniciatorja e kësaj nisme është një nga përfaqësueset politike të komunitetit boshnjak në Kosovë, Emilija Rexhepi, e cila është gjithashtu zëvendëskryeministre e Kosovës.

Rexhepi tha për Radion Evropa e Lirë se në mbledhjen e parë të Qeverisë, që do të mbahet të mërkurën, do ta shtrojë çështjen e mbështetjes për Bosnjën me ndihma edhe në nivel shtetëror.

Rexhepi bëri apel edhe tek banorët e tjerë të nacionaliteteve të ndryshme që, brenda mundësive të tyre, të kontribuojnë në këtë aksion.

Në përmbytjet dhe rrëshqitjet e dheut që goditën Bosnje e Hercegovinën në natën mes të enjtes dhe të premtes, kanë humbur jetën të paktën 19 njerëz, nga të cilët 16 në jug të shtetit dhe tre në Bosnjën Qendrore.

Sipas të dhënave të Kantonit të Hercegovinës-Neretvë, ende po kërkohen nëntë persona të zhdukur nga përmbytjet.

Instituti Federal Hidrometeorologjik (FHMZ) ka lëshuar një paralajmërim më 7 tetor për shkak të reshjeve të mëdha të shiut që priten në pjesën më të madhe në jug të shtetit, si dhe në Bosnjën Qendrore të mërkurën, më 9 tetor, gjatë natës dhe orëve të mëngjesit./REL/

Continue Reading

Lajmet

Prokuroria e konfirmon: Dy të arrestuarit në “Pallatin e Rinisë” dyshohen për keqpërdorimin e detyrës zyrtare

Published

on

By

Prokuroria Speciale e Kosovës ka konfirmuar se dy persona janë arrestuar në aksionin e Njësisë Speciale të Policisë, në Ndërmarrjen Publike “Pallati i Rinisë”.

Siç ka thënë zëdhënjësa e Prokurorisë, Liridona Kozmaqi, të arrestuarit dyshohen për  kryerjen e veprave penale që ndërlidhen me keqpërdorimin e detyrës zyrtare.

“Me urdhër të Prokurorisë Speciale të Kosovës është duke u zhvilluar një aksion në Ndërmarrjen Publike ‘Pallati i Rininsë’. Deri më tani kemi të ndaluar dy persona të dyshuar për  kryerjen e veprave penale që ndërlidhen me Keqpërdorimin e detyrës zyrtare. Pas përfundimit të aksionit do të informoheni për detaje tjera”, ka thënë Kozmaqi.

Continue Reading

Lajmet

​Ndërroi jetë akademik Tahir Emra

Published

on

By

Akademia e Shkencave të Kosovës ka njoftuar se sot në moshën 86-vjeçare ndërroi jetë piktori i shquar, ndër më të shquarit e artit shqiptar, akademik Tahir Emra.

Akademik Emra u lind në Gjakovë më 1938. Shkollën fillore e kreu në vend¬lindje, ndërsa të mes¬men të artit më 1959 në Pejë. Në vitet 1959-1961 punoi mësues vizatimit në vendlindje, më pas studioi në Akademinë e Arteve Figurative në Beograd. Diplomoi më 1966 për pik¬turë, teksa një vit më vonë u zgjodh ligjërues e pastaj profesor në Shkollën e Lartë Pedagogjike të Prishtinës, në Degën e Arteve Figurative. Më pas vijoi studimet pasuniversitare, magjistroi më 1970 dhe më 1974 u zgjodh docent për vizatim dhe pikturë në Akademinë e posathemeluar të Arteve të Universitetit të Prishtinës dhe më 1982 profesor ordinar. Ka qenë docenti dhe prodekani i parë shqiptar i Akademisë së Arteve, pastaj shef katedre në dy mandate. Gjatë viteve ’90, për disa vite ka mbajtur mësim me studentët në atelienë e shtëpisë së tij. Për dhjetë vjet (1994-2004) ka mbajtur mësim në lëndët vizatim dhe pikturë edhe në Akademinë e Arteve të Universitetit të Tetovës. Ishte njëri nga themeluesit e Shoqatës së Artistëve Figurativë të Kosovës dhe pjesëmarrës i rregullt në aktivitetet e saj.

Anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës është zgjedhur në vitin 2000, ndërsa anëtar i rregullt në vitin 2008. Për një mandat ka qenë sekretar i Seksionit të Arteve të ASHAK-ut.

Ka hapur disa ekspozita të pavarura dhe ka marrë pjesë në ekspozita kolektive brenda dhe jashtë vendit. Veprat e tij gjenden në shumë galeri e muze të botës, në institucione dhe në koleksione private.

Në vitin 2013 Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Kosovës botoi monografinë e piktorit Tahir Emra me riprodhimet e veprave më të njohura dhe me studimin e piktorit Kujtim Buza.

Në respekt të jetës dhe veprës së akademik Tahir Emrës, në Akademinë e Shkencave dhe të Arteve të Kosovës më 8 tetor 2024, në orën 11:00, mbahet mbledhja komemorative dhe më pas, deri në orën 12:30 bëhen homazhe.

Varrimi i të ndjerit do të bëhet më 8 tetor, në varrezat e qytetit të Gjakovës.

Nga ora 15:00 deri në orën 16:00, do të bëhen homazhe, në varrezat e qytetit të Gjakovës.

ASHAK-u u shpreh ngushëllime të thella familjes, miqve dhe gjithë artdashësve./UBTnews/

Continue Reading

Të kërkuara