Të rinjtë nga Lugina e Preshevës vazhdojnë të kenë vështirësi për t’u qasur në institucione shtetërore, kjo për shkak të mosnjohjes së diplomave të Kosovës nga autoritetet serbe.
Lirigzona Nuredini
Presheva, Bujanoci e Medvegja janë tri komuna shqiptare që gjenden në territorin e Serbisë, që ndryshe njihen edhe si Lugina e Preshevës.
Për dallim nga Presheva e Bujanoci ku shqiptarët janë shumicë, në komunën e Medvegjës kanë mbetur pak shqiptarë të cilët kanë probleme të mëdha sidomos me fshirjen e tyre nga listat e regjistrimit si banorë të saj.
Diskriminimin e vazhdueshëm që ua bënë Serbia këtyre tri komunave po u pamundëson të rinjve që të mos qasen edhe në institucione shtetërore, për shkak të mosnjohjes së diplomave të Kosovës në Serbi.
Ndonëse marrëveshjet e nënshkruara për njohjen e diplomave reciproke në Bruksel nuk po respektohen dhe për këtë më së shumti po pësojnë të rinjtë nga Lugina.
Artan Ibishi nga Presheva ka përfunduar studimet në Fakultetin e Arteve në degën e aktrimit pranë Universitetit të Prishtinës “Hasan Prishtina”, i cili tash e 5 vite e ka dorëzuar diplomën për nostrifikim në Ministrinë e Arsimit Shkencës dhe Teknlogjisë në Beograd në vitin 2016, kur është nënshkruar marrëveshja e dytë në Bruksel dhe ende nuk ka marrë përgjigje, ndërsa në Shtëpinë e Kulturës për Teatër është punësuar me diplomë të shkollës së mesme.
“Me hapjen e Teatrit në vitin 2017, unë aplikova për punë, mirëpo problemi ishte se kisha diplomë nga Universiteti i Prishtinës. Në vitin 2016 kam dorëzuar në Beograd diplomën për nostrifikim dhe tash e 5 vite ende nuk kam marrë përgjigje, ndërsa në Shtëpinë e Kulturës u pranova me diplomë të shkollës së mesme në profesionin që kam përfunduar studimet”, tha ai.
Deri në vitin 2008 janë njohur vetëm diplomat nga Misioni i Kombeve të Bashkuara të Kosovës (UNMIK), që një pjesë e të rinjve janë pranuar nëpër institucione në atë periudhë.
Një organizatë me shkurtesë SPARK, e cila kishte hapur zyrët në dy degë në Kosovë dhe Beograd, u mundësonte vetëm aplikim për nostrifikimin e diplomave, mirëpo ishte mbyllur brenda një kohe të shkurtër.
Ragmi Mustafi nga Këshilli Kombëtar Shqiptar në Bujanoc, thotë se mosnjohja e diplomave të Kosovës në Serbi për shqiptarët nga Lugina e Preshevës është shqetësim i madh.
“Marrëveshja e Brukselit është e paraparë që të njihen diplomat, por nga ai proces nuk është njohur nga Serbia, që për shqiptarët e Luginës së Preshevës, gjegjësisht studentët që aplikojnë për punë, është shqetësim i madh”, tha ai.
Tutje ai shtoi se Marrëveshja e Washingtonit nëse zbatohet do të ishte mundësi e mirë për të rinjtë që përfundojnë studimet në Kosovë, ku thotë që për këtë ai është adresuar edhe në Ambasadën në Beograd dhe OSBE, Ministrinë e Arsimit të Shqipërisë e atë të Kosovës.
“Kam adresuar në Ministrinë e Arsimit të Kosovës dhe atë të Shqipërisë në lidhje me mosnjohjen e diplomave të Kosovës në Serbi, kam adresuar edhe në Ambasadën në Beograd, OSBE-në, edhe në pakicat kombëtare, duke u treguar se Këshilli Kombëtar bëhet në urdhrat e juaja, mirëpo vetëm telefonata kam marrë, por nëse marrëveshja e Washingtonit fillon së zbatuari do të ishte mundësi e mirë për rinjtë e Luginës së Preshevës”, tha ai.
Në marrëveshjen e Washingtonit pika e 6 dhe e 12 përshkruan që të njihen çertifikatat dhe diplomat e të dyja shteteve.
Belgzim Kamberi, kryetar nga Këshilli për Drejtat e Njeriut në Preshevë e quan shkelje të të drejtave të njeriut mosnjohjen e diplomave të Kosovës në Serbi.
“E para do të thotë diskriminim mbi baza politike dhe e dyta është moszbatimi i marrëveshjes të cilat i ka pranuar dhe miratuar autoriteti serb, pra të marrëveshjes ndërkombëtare qoftë ajo e Brukselit apo e Washingtonit dhe kjo është shkelje e të drejtave të njeriut në kuptimin e të drejtës së njerëzve për të njohur arsimimin dhe qasjen në arsim”, deklaroi ai.
Ndërsa në kontaktin me Ministrinë e Arsimit Shkencës dhe Teknologjisë të Serbisë në Beograd në lidhje me mosnjohjen e diplomave të Kosovës në Serbi, përkatësisht me marrëveshjen e Washingtonit kanë adresuar në kontaktin me Agjensinë e Kualifikimeve të Beogradit, të cilët vetëm kanë tregur se me çka merret ajo ndërsa nuk janë deklaruar në përgjigjen e pyetjes së parashtruar.
“Agjencia për Kualifikime, dmth ENIC / NARIC si pjesë organizative e të njëjtave merret me njohjen e dokumenteve të huaja të shkollës dhe arsimit të lartë në përputhje me Ligjin mbi Kornizën Kombëtare të Kualifikimeve të Republikës së Serbisë (“Gazeta Zyrtare e RS” Nr. . 27/2018 dhe 6/20) dhe Ligji mbi arsimin e lartë (“Gazeta Zyrtare e RS”, Nr. 88/17, 27/18 – ligje të tjera, 73/18, 67/19 dhe 6/20 – ligje të tjera ), megjithatë, subjekt i kësaj njohje janë ekskluzivisht dokumentet e huaja shkollore zyrtare dhe arsimi i lartë.
Të rinjtë nga Lugina e Preshevës vazhdojnë studimet në Universitetet e Kosovës, Maqedonisë Veriperëndimore dhe Shqipërisë, ndërsa një numër shumë i vogël vazhdojnë të studiojnë në Universitetet e Serbisë, dhe për këtë në mbarim të studimeve ndjehen të pasigurt për të vazhduar rrugëtimin e tyre, por vazhdimisht kanë shpresë që të zgjidhet ky problem.
(Lirigzona Nuredini, studente në Media dhe Komunikim në UBT)
Lajmet nga UBT1 month ago
Rajoni3 months ago
Lajmet nga UBT3 months ago
Vendi1 month ago