Lajmet

‘Mos i fajësoni gratë’: Numri i ulët lindjeve në Japoni ndez debate në internet

Japonia regjistroi më pak se 800,000 lindje vitin e kaluar.

Published

on

Qeveria japoneze e ka bërë prioritet kryesor trajtimin e rënies së normës së lindjeve në vend, por me pak gra të përfshira në debatin zyrtar mbi këtë çështje, disa janë duke u dëgjuar në mediat sociale.

Japonia regjistroi më pak se 800,000 lindje vitin e kaluar, shifra më e ulët në vendin prej 125 milionë banorësh që nga fillimi i regjistrimeve.

Kryeministri ka paralajmëruar se tendenca kërcënon “nëse ne mund të vazhdojmë të funksionojmë si shoqëri”, dhe fokusi i ri në këtë çështje ka shkaktuar artikuj të panumërt.

Por një në veçanti, duke vënë në dukje se Japonia ka numrin më të lartë të grave të moshës 50 vjeç që nuk kanë pasur kurrë fëmijë, shkaktoi një vërshim të përgjigjeve duke përdorur hashtag-un “life-long childlessness” (Pa fëmijë gjatë gjithë jetës).

Tomoko Okada ishte ndjerë prej kohësh e “turpëruar” që nuk kishte fëmijë dhe hezitoi të klikonte në tredin në Twitter fillimisht, nga frika e breshërisë së kritikave.

Në vend të kësaj, ajo gjeti diskutime kryesisht simpatike dhe të nuancuara, me gratë që shpjegonin pse nuk kishin qenë në gjendje të krijonin familje ose, në disa raste, pse kishin zgjedhur të mos krijonin një familje.

“Unë besoja fort se lindja ishte gjëja ‘normale’ për t’u bërë”, tha për AFP shkrimtarja 47-vjeçare.

Ajo provoi shërbimet e mblesërisë me shpresën për të gjetur një partner, pa fat, dhe mbeti në faj kur babai i saj kërkoi një nip për ditën e babait.

Por postimi i përvojave të saj dhe leximi i atyre të të tjerëve e ndihmuan atë të ndihej se mënyra e saj e jetës është gjithashtu në rregull.

Ndërsa shumë vende të zhvilluara po luftojnë me nivelet e ulëta të lindjeve, problemi është veçanërisht i mprehtë në Japoni.

Ajo ka popullsinë e dytë më të vjetër në botë pas Monakos dhe rregullat e saj relativisht të rrepta të imigracionit nënkuptojnë se ajo përballet me mungesa në rritje të fuqisë punëtore.

Kryeministri Fumio Kishida është zotuar për politika që përfshijnë ndihmë financiare për familjet, akses më të lehtë në kujdesin e fëmijëve dhe më shumë leje prindërore.

Por me ligjvënësit femra që përbëjnë më pak se 10 për qind të dhomës së ulët të fuqishme të Japonisë, dhe kabinetin prej 19 ministrash të Kishidës që përfshijnë vetëm dy gra, shumica e atyre që janë përfshirë në debat janë burra.

Kjo ka bërë që disa gra të ndihen të mënjanuara, apo edhe të sulmuara.

“Mos i fajësoni gratë për shkallën e ulët të lindjeve”, shkroi Ayako, një 38-vjeçare banore e Tokios pa fëmijë, e cila përdori hashtag-un për të bërë thirrje për njohjen e “zgjedhjeve të ndryshme” në jetë.

Një sondazh i qeverisë i vitit 2021 zbuloi se gratë japoneze shpenzojnë rreth katër herë më shumë kohë në punë dhe kujdes ndaj fëmijëve sesa burrat, madje edhe me më shumë burra që punojnë nga shtëpia.

Ayako është e hapur në internet, por tha se e gjen veten “të mënjanuar” kur flet për çështje të lidhura me gjininë në jetën reale dhe nuk preferoi të jepte mbiemrin e saj.

“Është e vështirë të ngresh zërin në botën reale. Ndjej se gratë pranojnë kaq shumë kritika vetëm për të shprehur mendimet e tyre”, tha ajo.

Në rrjetet sociale, megjithatë, “shpesh habitem kur gjej njerëz të tjerë me të njëjtat pikëpamje”.

Yuiko Fujita, një profesoreshë e medias dhe studimeve gjinore në Universitetin Meiji, tha se mediat sociale janë bërë një mënyrë për gratë në veçanti për të diskutuar çështjet politike dhe shoqërore me më pak frikë, shpesh në mënyrë anonime.

Ekspertët besojnë se rënia e natalitetit është një problem kompleks me rrënjë të shumta.

Vetëm 2.4 për qind e lindjeve në Japoni janë jashtë martesës, më e ulëta në mesin e grupit të 38 vendeve të OECD – shifër që shpesh i atribuohet normave konservatore dhe strukturave financiare që favorizojnë familjet./UBTNews/

Lajmet

Presidentja Osmani takohet me Kurtin, përpjekje për tejkalimin e ngërçit

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, priti në takim kryetarin e Lëvizjes Vetëvendosje, Albin Kurti, në kuadër të përpjekjeve për tejkalimin e ngërçit politik që ka bllokuar konstituimin e Kuvendit të ri të Kosovës.

Ky është takimi i dytë që presidentja po zhvillon me subjektet politike, pas konsultimeve të para që ishin mbajtur në një format të përbashkët me të gjithë liderët partiakë. Ndryshe nga hera e kaluar, kësaj radhe takimet po mbahen ndaras me secilin lider.

Pas takimit me kryetarin Kurti, presidentja Osmani pritet të zhvillojë takime të ndara edhe me kryetarin e Partisë Demokratike të Kosovës, Memli Krasniqi, kryetarin e Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, si dhe me kryetarin e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Ramush Haradinaj.

Continue Reading

Lajmet

Presidentja Osmani: 2 Korriku i vitit 1990, dita kur u hodhën themelet e Republikës

Published

on

By

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, kujtoi 2 Korrikun e vitit 1990 të shpalljes së Deklaratës Kushtetuese, duke vlerësuar se ishte akt historik.

2 Korriku i vitit 1990, dita kur u hodhën themelet e Republikës. Sot kujtojmë me krenari Deklaratën Kushtetuese të 2 Korrikut, të shpallur nga 114 delegatë të Kuvendit të Kosovës para dyerve të këtij institucioni të mbyllura dhunshëm nga regjimi kriminal i Serbisë. Me këtë akt historik, i cili i parapriu Kushtetutës së Kaçanikut më 7 shtator, gra e burra, sfiduan regjimin dhe i dhanë zë vullnetit të popullit për Kosovën Republikë, duke e hapur rrugën drejt pavarësisë dhe lirisë. Kjo ditë guximi dhe vizioni mbetet themel i shtetësisë sonë. Nderim i përhershëm për delegatët e 2 Korrikut, trasuesit e ëndrrës për Kosovën e lirë dhe sovrane’, shkroi në Facebook, presidentja Osmani .

Continue Reading

Lajmet

​Tridhjetë e pesë vjet nga Deklarata Kushtetuese e 2 Korrikut

Published

on

By

Sot mbushen 35 vjet prej kur delegatët e atëhershëm të Kuvendit të Kosovës, miratuan Deklaratën Kushtetuese të 2 Korrikut.

Në këtë ditë historike, Kosova është shpallur njësi e veçantë, në kuadër të federatës së atëhershme jugosllave.

Deklarata e 2 Korrikut 1990 ishte akti që do të shënojë hapin historik institucional të pavarësimit të Kosovës, i cili u zhvillua jashtë objektit të Parlamentit, në kushte të rrethimit nga forca të mëdha policore e ushtarake.

Deklaratën Kushtetuese mbi Kosovën si njësi të pavarur dhe të barabartë në kuadër të federatës apo konfederatës jugosllave, e shpallën në Prishtinë 111 delegatët shqiptarë të Kuvendit të Kosovës.

Deklarata shënon edhe pikënisjen për pavarësimin e Kosovës nga Serbia, duke synuar që të trajtohet si e barabartë me republikat e atëhershme në federatën jugosllave.

Continue Reading

Lajmet

Qeveria e Kosovës nis ndërtimin e dy urave të reja mbi Ibër për lidhjen e Mitrovicës

Published

on

By

Procesi i ndërtimit të dy urave në të dy krahët e urës kryesore mbi lumin Ibër – përmes së cilave Qeveria në detyrë e Kosovës ka thënë se synon ta lidhë Mitrovicën e Veriut të banuar me shumicë serbe me Mitrovicën e Jugut të banuar me shumicë shqiptare – do të fillojë në pasditen e 1 korrikut, ka bërë të ditur Qeveria në detyrë.

Gurthemelet e dy urave të reja, njëra për automjete dhe tjetra për këmbësorë, do të vendosen të martën, në orën 17:00.

Në këtë ngjarje do të marrin pjesë kryeministri në detyrë, Albin Kurti; kryetari i Komunës së Mitrovicës së Veriut, Erden Atiq; nënkryetari i Komunës së Mitrovicës së Jugut, Arian Tahiri; ministri në detyrë i Administrimit të Pushtetit Lokal dhe kryesues i Bordit të Përbashkët të dy komunave; Elbert Krasniqi; si dhe ministri në detyrë i Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës, Liburn Aliu.

Qeveria në detyrë e Kosovës, në një deklaratë për Radion Evropa e Lirë, tha më herët se projekti për ndërtimin e urave është iniciuar me kërkesë të dy komunave, si rezultat i krijimit të Bordit të Përbashkët të Mitrovicës.

Memorandumi i mirëkuptimit, thuhet në deklaratë, parashikon që Ministria e Mjedisit, Planifikimit Hapësinor dhe Infrastrukturës (MMPHI) t’i financojë dhe zbatojë këto projekte infrastrukturore – që përfshijnë ndërtimin e urave për këmbësorë dhe automjete mbi lumin Ibër – me qëllim të lehtësimit të lirisë së lëvizjes së qytetarëve dhe mallrave.

Sa i përket mundësisë së hapjes së urës kryesore mbi Ibër për qarkullimin e automjeteve – gjë që ka shkaktuar tensioneve vitin e kaluar – Qeveria ka theksuar se qëndrimi i saj mbetet i pandryshuar:

Ura kryesore mbi Ibër duhet të jetë e hapur për qarkullim të plotë, ndërsa ndërtimi i dy urave të reja do të kontribuojë më shumë në frymën e bashkëpunimit ndërmjet dy komunave dhe lëvizjen e lirë në të dyja anët e lumit Ibër“.

Nga Bashkimi Evropian i kanë thënë Radios Evropa e Lirë se nuk janë të përfshirë në këtë projekt dhe as që janë të njoftuar për të.

Sipas BE-së, çdo vendim për ndërtimin e infrastrukturës mbi lumin Ibër duhet të merret me kujdes dhe në mënyrë gjithëpërfshirëse – duke i përfshirë plotësisht të gjitha komunitetet që preken nga kjo çështje.

Një këshilltar në Kuvendin Komunal të Mitrovicës së Veriut nga komuniteti serb, Dushan Millunoviq, beson se këto ura janë të panevojshme.

Ndërtimi i këtyre urave “do të ndikojë negativisht në situatën e përgjithshme”, ka thënë Millunoviq.

Nëse do t’i kishim zgjidhur të gjitha problemet e qytetit, siç janë rrugët, kanalizimet, infrastruktura… Nëse do të ishte koha për të ndërtuar ura, do ta kuptoja. Por, për fat të keq, situata në terren nuk është e tillë”, është shprehur ai për Radion Evropa e Lirë.

Nënkryetari i Kuvendit Komunal të Mitrovicës së Veriut, Skender Sadiku, ka thënë se mbështet çdo ndërtim urash, pasi ato janë simbol i lidhjes mes njerëzve, kulturave dhe dallimeve, por ka shtuar se për momentin, ka çështje më me prioritet për t’u trajtuar.

Qyteti i Mitrovicës u nda në periudhën e pasluftës, ndërsa në vitin 2013 u nda edhe zyrtarisht në dy komuna: Mitrovica e Jugut e banuar me shumicë shqiptare, dhe Mitrovica e Veriut e banuar me shumicë serbe.

Në mes të qershorit të 2025-tës u formua edhe një bord i përbashkët i këtyre dy komunave, bazuar në Ligjin për Kufijtë Administrativë të Komunave, me qëllim “përafrimin e qytetarëve”.

Verën e vitit të kaluar, Qeveria e Kosovës ndërmori një nismë për të hapur urën kryesore mbi Ibër për trafik – gjë që u kundërshtua nga popullsia lokale serbe dhe bashkësia ndërkombëtare.

Misioni i Organizatës së Traktatit të Atlantikut Verior (NATO) në Kosovë, KFOR – ushtarët e të cilit janë të stacionuar në urën kryesore mbi lumin Ibër – kishte thënë atëkohë se çdo vendim për hapjen e urës, duhet të merret brenda kornizës së dialogut midis Kosovës dhe Serbisë, i cili ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.

Ambasadori i atëhershëm i Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Kosovë, Jeffrey Hovenier, i kishte thënë Radios Evropa e Lirë se ka rrezik real nga hapja e urës në Mitrovicë, i cili mund të ndikojë në sigurinë e ushtarëve të NATO-s, përfshirë edhe ushtarët amerikanë.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, kishte deklaruar më pas se Qeveria e tij do t’i vazhdonte konsultimet dhe koordinimin në lidhje me hapjen e urës, duke theksuar se kjo çështje nuk është e drejtuar kundër askujt.

Në vitin 2014, Kosova dhe Serbia ranë dakord për hapjen e urës për trafik, në kuadër të dialogut për normalizimin e marrëdhënieve.

I ashtuquajturi rivitalizim i urës u planifikua me qëllim heqjen e të gjitha barrikadave të vendosura nga serbët lokalë dhe funksionalizimin e urës.

Më pas, në vitin 2016, u miratua një plan i ri zbatimi, që synonte kapërcimin e mosmarrëveshjeve mbi interpretimet e ndryshme të konstatimeve të mëparshme.

Sipas planit të ri të zbatimit, hapja e plotë e urës duhej të bëhej në janar të vitit 2017.

Punimet rreth rivitalizimit të urës përfunduan vetëm në qershor të vitit 2018 dhe ura, në të cilën u investuan 1.5 milion euro, nuk u hap kurrë për automjete, por vetëm për këmbësorë./REL

Continue Reading

Të kërkuara