

Kulturë
Mos e ëndërroni lumturinë, thjesht punoni shumë për ta arritur
Published
4 years agoon
By
Betim Gashi
Nga Arthur C. Brooks
Në “shënimet” e tij amerikane të vitit 1851, Nataniel Houthorn shkroi:“Lumturia në këtë botë vjen rastësisht. Nëse e bëjmë atë objekt të një kërkimi të qëllimtë, kjo do të na çonte në një kërkim të pashpresë për diçka të pa arritshme”.
Ky është në thelb një riformulim i “paradoksit të lumturisë” të filozofëve stoikë: për të arritur lumturinë, ne duhet të përpiqemi të mos e arrijmë atë. Studiues të ndryshëm janë përpjekur që ta verifikojnë këtë pretendim.
Për shembull në vitin 2011, studiuesit shkruan në revistën “Emotion” se në kushtet e një niveli stresi të ulët, dhënia rëndësi e arritjes së lumturisë shoqërohej me një gjendje shpirtërore më të keqe, më pak mirëqenie emocionale, dhe me simptoma më të theksuara të depresionit.
Kjo do të duket se e konfirmon paradoksin e lumturisë:pra të mendosh për të, e bën më të vështirë arritjen e saj. Por ka edhe shpjegime alternative. Për shembull, njerëzit e palumtur mund të thonë se “e vlerësojnë lumturinë” më shumë sesa që tashmë e kanë atë, ashtu siç njerëzit e uritur e vlerësojnë më shumë ushqimin, sesa ata që janë tashmë të ngopur.
Në mënyrë të veçantë, vetëm fakti që doni të jeni më të lumtur, nuk do të thotë se po përpiqeni të jeni të tillë. Mjafton të mendoni pak miqtë tuaj që ankohen çdo ditë për punën e tyre, por që nga ana tjetër nuk përpiqen asnjëherë të gjejnë një punë tjetër.
Askush nuk dyshon se ata dëshirojnë të jenë më të lumtur, por për disa arsye nuk po bëjnë atë që është e nevojshme për të përmirësuar gjendjen e tyre. Kjo nuk është ndonjë provë se ata nuk mund të bëhen më të lumtur, apo se janë dëshirat e tyre, ato që po i ulin shumë gjendjen shpirtërore.
E vërteta është se lumturia kërkon përpjekje, dhe jo vetëm një dëshirë. Në rast se nuk ndërmerrni hapa për të nisur një rrugëtim më të mirë, fokusimi vetëm tek pakënaqësia jonë, dhe dëshira që gjërat të jenë ndryshe në jetë, është një recetë për pa lumturinë.
Por nëse bëjmë një përpjekje për ta kuptuar lumturinë njerëzore, hartojmë një plan për të zbatuar atë që mësojmë në jetën tonë, kuptojmë dhe e ndajmë me të tjerët atë që kemi mësuar, lumturia do të vijë thuajse me siguri.
Kur bëhet fjalë për lumturinë dhe pa lumturinë, njerëzit e ngatërrojnë shpeshherë reflektimin mbi të njëjta gjëra me vetë-vetëdijen. Për psikologët, në rastin e parë bëhet fjalë për “mendime të përsëritura për veten”, pa përdorur njohuri të reja. Shumë studime tregojnë se kjo mund t’i përkeqësojë mendimet e këqija dhe ta thellojë depresionin, për shkak se forcon statuskuonë tonë emocionale negative.
Anasjelltas, vetë-ndërgjegjësimi –të kushtuarit vëmendje proceseve tona të mendimit – çon në njohuri dhe zbulime të reja. Një studim i fundit i botuar në Shtetet e Bashkuara nga “Proceedings of the National Academy of Sciences”, arriti në përfundimin se vetë-ndërgjegjësimi na lejon që t’i identifikojmë shpërqendrimet dhe sinjalet emocionale, dhe ta ridrejtojmë trurin tonë në një mënyrë më produktive.
Në thelb, studimi i mendjes sonë, drejtpeshimi i mënyrës për ta përmirësuar lumturinë tonë, analizon ankthet dhe konfuzionin tonë mendor, dhe i shndërron ato në plane reale për përmirësimin e jetës tonë. Për të dhënë një shembull, le të imagjinojmë sikur sapo ka mbarruar marrëdhënia juaj me dikë.
Nëse do të mendoni vazhdimisht për rrethanat e dhimbshme, sitë shihnit vazhdimisht gjithmonë të njëjtën video për orë dhe ditë të tëra, kjo është pikërisht ripërtypja e të njëjtave gjëra të së kaluarës. Por për ta thyer këtë rreth civioz, dhe për të filluar procesin e introspeksionit, është e nevojshme që ta shoqëroni kujtesën e dhimbshme me pyetje të thella. Për shembull:“A është ky një model i përsëritur në jetën time? Dhe nëse po, pse?”. “Nëse do të kisha mundësi ta rijetoja, çfarë do të bëja ndryshe?”. “Çfarë mund të lexoj për të kuptuar më mirë atë që sapo kam provuar, dhe ta përdor atë në mënyrë konstruktive?”
Vetë-ndërgjegjësimi i zhvendos ndjenjat e pakënaqësisë nga funksionet reaktive të trurit tonë tek ato ekzekutive, të cilat na lejojnë t’i menaxhojmë ndjenjat përmes veprimeve konkrete. Vetë veprimi është jetik në këtë situatë. Ekziston një anektodë e vjetër, me një burrë që i kërkonte Zotit çdo ditë që ta bënte atë të fitojë lotarinë.
Pas shumë vitesh lutje, ai më në fund merr një përgjigje nga qielli:”Ejani të më takosh” i thotë Zoti “Por bli të paktën një biletë!”. Nëse duam lumturi, të menduarit se përse nuk e kemi atë, dhe kërkimi i informacionit se si ta arrijmë atë, është një fillim i mirë. Por nëse nuk e përdorim atë informacion, është sikur të mos blejmë një biletë.
Unë e kuptoj se kjo është më lehtë të thuhet sesa të bëhet. Kur jemi të lumtur, ne inkurajohemi të veprojmë. Ndërkaq pa lumturia na nxit shpesh të izolohemi më një qoshe. Dhe mënyra për t’i luftuar të gjitha këto, është të bëjmë të kundërtën e asaj që do të dëshironim:kur jemi të palumtur, duhet të mos mbyllemi në shtëpi duke parë filma dramatikë.
Është më mirë të ushtroheni fizikisht, të telefononi miqtë në kohë nevoje, dhe të lexoni mbi lumturinë. Kështu do t’iu lindë dëshira të veproni. Pasi të reflektoni (por jo të ripërtypni të kaluarën), të mësoni, veproni dhe të merrni shpërblimin e lakmuar, është koha ajo që do të sigurojë që përfitimet tuaja të mos jenë të përkohshme.
Pra që të mos rikthehemi thjesht tek një gjendje shprese. Kryesorja është t’i ndajmë njohuritë tona të reja me njerëzit e tjerë. Kur e bëjmë këtë bëhemi më të lumtur, bindim të tjerët por edhe veten tonë. Ndarja e sekreteve të lumturisë do të na bëjë më të lumtur, sepse ky është një akt dashurie. Dhe siç e kemi mësuar tashmë, dashuria është gjeneruese:sa më shumë që jepni, aq më shumë fitoni. / “Intenazionale” – Bota.al
Kulturë
Shteti mbështet kinematografinë, 800 mijë euro për tri projekte filmi
Published
2 days agoon
February 21, 2025By
UBT NEWS
Qendra Kinematografike e Kosovës (QKK) ka shpallur tre projekte fituese për financim, të cilat do të mbështeten me një total prej 800 mijë eurosh. Këto projekte përfshijnë filma të metrazhit të gjatë, të cilët kanë marrë mbështetje për realizimin e tyre. Projekti “Dua”, me skenar dhe regji nga Blerta Basholli, ka marrë mbështetje më të madhe, 340 mijë euro, ndërsa “Dua të shkoj sërish në det” me regji nga Leart Rama do të mbështetet me 240 mijë euro. Filmi i tretë, “Gjurmë” i regjisores Rita Krasniqi, do të marrë 220 mijë euro. Kjo ndarje buxhetore është pjesë e një thirrje që QKK-ja ka hapur vitin e kaluar, ku nga 12 projekte që aplikuan, vetëm tre arritën të sigurojnë financim.
Përkundër kësaj mbështetjeje, është shprehur shqetësimi për numrin e vogël të projekteve të mbështetura, që ka pasuar ndarjen e një shume të kufizuar buxhetore. Sipas regjisorëve dhe aktorëve të industrisë kinematografike kosovare, problemi i buxhetit të vogël është një pengesë për zhvillimin e kinematografisë dhe për mbështetje më të gjerë të projekteve filmike. Në këtë kuadër, është nënvizuar gjithashtu se QKK-ja ka një buxhet më të madh këtë vit, prej 2 milionë eurosh, dhe se do të hapë një tjetër thirrje brenda një muaji për të mbështetur edhe projekte të tjera.
Për herë të parë, QKK-ja ka emëruar një komision të pavarur për shqyrtimin e projekteve, duke përfshirë ekspertë të njohur si Tin Dirdamali, Norika Sefa, Antoneta Kastratin, Thomas Logoreci dhe Alireza Ghasemi, ndërsa komisioni financiar është përbërë nga Ilir Hasanaj, Ujkan Hysaj dhe Virgjina Peja.
Përveç projekteve që morën mbështetje, disa filma të tjerë, si “Sa o Roma Babo” dhe “Zanushja”, mbetën jashtë këtij procesi. Pas shpalljes së fituesve, regjisori Besim Ugzmajli ka theksuar se ky konkurs është ndikuar edhe nga jashtë dhe se buxheti i vogël për kinematografinë është një problem që duhet adresuar në mënyrë urgjente. Ai ka sugjeruar se ndërhyrjet e jashtme kanë mundur të kenë një ndikim në vendimet e jurisë.
Pavarësisht kritikave, drejtoresha e QKK-së, Blerta Zeqiri, ka konfirmuar se një thirrje e re do të hapet brenda një muaji për të mbështetur kategoritë e tjera të projekteve filmike. Megjithatë, problemi i teknikës dhe shtyrja e afatit të aplikimit ka ndikuar në zhvillimin e këtij procesi. Ndërkohë, buxheti i vitit 2024, që është 1.6 milionë euro, ka mbetur i pa shfrytëzuar, duke e bërë vitin e kaluar të humbur për QKK-në.
Një ndër hapat e rëndësishëm për zhvillimin e industrisë kinematografike është miratimi i Rregullores për të drejtat e rabatit, që lejon rimbursimin e 30% të investimeve që kompanitë e huaja bëjnë në Kosovë. Ky hap është parë si mundësi për të rritur konkurrencën e Kosovës në tregun ndërkombëtar të filmit.
Megjithatë, komuniteti artistik mbetet i ndarë lidhur me këtë nismë dhe ka nevojë për më shumë fushata informuese për të shfrytëzuar këtë mundësi. Po ashtu, QKK-ja ka humbur mundësinë për të nominuar filma për çmimet prestigjioze “Oscar”, pasi nuk ka hapur konkurs për këtë qëllim. Drejtoresha Zeqiri ka sqaruar se një problem teknik ka qenë shkaku i humbjes së mundësisë për nominim, ndërkohë që vitin 2023, komiteti vendosi të mos ketë kandidat për këtë çmim.
Në këtë mënyrë, kinematografia kosovare vazhdon të përballet me sfida të mëdha përsa i përket buxhetit dhe mundësive për mbështetje të projekteve filmike, ndërsa shpresat janë që hapat e ndërmarra të kontribuojnë për zhvillimin e industrisë dhe konkurrencën ndërkombëtare./UBTNews/
Magazinë
Lady Gaga konfirmon vazhdimin e hitit “Telephone”
Published
2 days agoon
February 21, 2025
Lady Gaga ka konfirmuar se vazhdimi i projektit të saj të famshëm “Telephone” është në rrugë e sipër, por nuk ka zbuluar nëse kolegia e saj nga bashkëpunimi i mëparshëm, Beyoncé, do të jetë pjesë e tij.
Gjatë një interviste në serinë “Lie Detector” të Vanity Fair, ajo u pyet nëse do të kishte një vazhdim të “Telephone”, dhe u përgjigj shkurt me: “Po”.
Megjithatë, kur u pyet nëse Beyoncé do të merrte pjesë sërish, Gaga u shpreh me një përgjigje të paqartë: “ndoshta”.
Ajo sqaroi se vonesa nuk lidhet me oraret e agjendës. Videoklipi i “Telephone”, i publikuar më 2010, shfaq Ladyn si të burgosur për vrasjen e të dashurit të saj.
Beyoncé shfaqet duke e liruar nga burgu, dhe bashkë nisin një seri ngjarjesh dramatike. Në fund të klipit shfaqet mesazhi “To be continued…”, duke lënë të hapur mundësinë e një vazhdimi.
Kënga, e cila fillimisht ishte shkruar për këngëtaren e njohur Britney Spears por u refuzua prej saj, përmban vargun e famshëm: “Hello, hello, baby, you called, I can’t hear a thing…”.Kur u pyet nëse ndonjëherë kishte hapur telefonin duke e thënë këtë frazë, Gaga u përgjigj duke thënë se mund ta ketë bërë.
“Mendoj se mund ta kem bërë, por ndoshta jo. Jam shumë e keqe në këtë lojë, sapo thashë po, jo dhe ndoshta”, ka thënë Gaga.
Kur një anëtar i ekipit i tha se detektori i gënjeshtrave konfirmoi që ajo po thoshte të vërtetën, Gaga qeshi dhe tha se i vjen “mirë ta di këtë”.
Kulturë
Përkujtohet në 146-vjetorin e lindjes patrioti i shquar Luigj Gurakuqi
Published
4 days agoon
February 19, 2025By
UBT NEWS
Muzeu Historik Kombëtar organizoi sot një ceremoni përkujtimore për të nderuar figurën e shquar të patriotit Luigj Gurakuqi, në 146-vjetorin e lindjes së tij.
Luigj Gurakuqi, një nga personalitetet më të shquara të kombit shqiptar, erdhi në jetë më 19 shkurt 1879, ndërsa përjetoi një tragjedi të hidhur më 2 mars 1925, kur u vra në Bari të Italisë. Veprimtaria e tij la një gjurmë të thellë në historinë e Shqipërisë, duke i dhënë vend kombit shqiptar një trashëgimi të çmuar në fushat e letërsisë, arsimit, politikës dhe kombëtarizmit.
Pas mbarimit të Kolegji Shën Adrian në fshatin arbëresh të Shën Mitrit në Itali, Gurakuqi vazhdoi studimet për mjekësi dhe biologji në Universitetin e Napolit. Ndonëse profesioni i tij u shënua nga shkenca, zemra e tij gjithmonë rrahte për atdhenë, dhe ky pasion i çoi veprimtaritë e tij drejt një angazhimi të fortë në fushën e letrave, publicistikës dhe politikës.
Si një nga figurat më të shquara të Rilindjes Kombëtare, Luigj Gurakuqi u angazhua që nga rinia e tij për njohjen dhe pasurimin e kulturës kombëtare. Fillimisht me poezi dhe përkthime, ai kontribuoi në lëvrimin e gjuhës shqipe, duke u bërë një ndër përkthyesit më të rëndësishëm të letërsisë botërore. Krijoi dhe botoi tekste mësimore të abetares në të dy dialektet e shqipes, duke i dhënë mundësinë shumë shqiptarëve të shkollohen dhe të njohin më mirë gjuhën e tyre.
Përpjekja e tij më e madhe ishte angazhimi për një alfabet të unifikuar shqip, për të cilin ai kontribuoi si nënkryetar i Komisionit të Manastirit në vitin 1908, një ngjarje kyçe për zhvillimin e gjuhës dhe identitetit shqiptar. Po ashtu, Luigj Gurakuqi do të mbetet një ndër hartuesit e veprës “Metrika Shqip”, një arritje e madhe e asaj periudhe.
Pjesëmarrës i drejtpërdrejtë në ngjarje kyçe historike, ai u bë drejtor i Normales së Elbasanit më 1909, shkolla e parë profesionale në Shqipëri, që sot mban emrin e tij. Aty, Gurakuqi ndihmoi në përgatitjen e mësuesve shqiptarë dhe në promovimin e arsimit për të rinjtë shqiptarë. Po ashtu, ai ishte njëri nga nismëtarët e Memorandumit të Greçës gjatë kryengritjes së malësorëve të Mbishkodrës në vitin 1911, si dhe i angazhuar në Kuvendin e Vlorës për shpalljen e Pavarësisë më 1912, ku u bë Ministër i Arsimit në qeverinë e Ismail Qemalit.
Në vitin 1916, ai u emërua Drejtor i Përgjithshëm i Arsimit dhe kontribuoi në zhvillimin e arsimit dhe kulturës në Shkodër. Kontributet e tij të mëtejshme përfshijnë pjesëmarrjen në Kongresin e Durrësit më 1918, ku ai u bë ministër i Arsimit dhe anëtar i delegacionit shqiptar në Konferencën e Paqes në Paris.
Veprimtaria e tij nuk mbaroi këtu, pasi në vitet 1921-1924, Luigj Gurakuqi ishte deputet i Këshillit Kombëtar. Ai gjithashtu luajti një rol të rëndësishëm në Lëvizjen e Qershorit të vitit 1924 dhe u caktua Ministër i Financave në qeverinë e Fan Nolit.
Përkushtimi i Luigj Gurakuqit ndaj atdheut, arsimit dhe zhvillimit kombëtar ka lënë një pasuri të jashtëzakonshme për popullin shqiptar. Edhe pse tragjikisht i vrarë në moshë të re, Luigj Gurakuqi mbetet një figurë e pavdekshme, që ka ndikuar në formësimin e Shqipërisë moderne dhe të identitetit kombëtar shqiptar./UBTNews/
Kulturë
“Trashëgimia letrare e Dritëro Agollit”, në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit
Published
5 days agoon
February 18, 2025By
UBT NEWS
Një ngjarje e veçantë u zhvillua në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit, e cila e kushtoi aktivitetin e saj figurës më të madhe të letërsisë shqipe të pas shekullit XX, Dritëro Agollit. Aktiviteti, i titulluar “Trashëgimia letrare e Dritëro Agollit”, mblodhi studiues dhe lexues, të cilët bënë një analizë të thelluar të krijimtarisë së këtij shkrimtari të shquar, që e ka lënë një trashëgimi të pashlyeshme në historinë letrare të Shqipërisë.
Pjesëmarrësit në aktivitet diskutuan shumë dimensione të figurës dhe veprës së Agollit, duke theksuar jo vetëm cilësinë e lartë artistike, por edhe ndikimin e tij të vazhdueshëm në letërsinë shqipe. Profesor Behar Gjoka, një nga studiuesit më të njohur të letërsisë shqiptare, e përqendroi analizën e tij kryesisht në prozën e shkrimtarit, duke u fokusuar te romanet e tij më të njohura, “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” dhe “Njeriu me top”. Ai e cilësoi satirën e romanit “Shkëlqimi dhe rënia e shokut Zylo” si një akt të qartë rebelimi ndaj kohës dhe regjimit, një pasqyrë e qartë e shoqërisë së asaj periudhe. Po ashtu, për romanin “Njeriu me top”, ai theksoi se ky ishte një studim i thellë dhe një analizë sociale e jetës në fshat, marrëdhënieve njerëzore, zakoneve dhe pasioneve të njerëzve të thjeshtë, përballë atyre që kërkonin të mbijetonin në një realitet të ndërlikuar.
Në vijim, studiuese e njohur Rovena Vata ndau mendimet e saj për poezinë e Dritëro Agollit, duke nënvizuar pasurinë dhe larminë e saj. Ajo u ndal veçanërisht te dimensioni lirik i krijimtarisë së Agollit, i cili mbizotëronte në shumë pjesë të poezisë së tij. Për Vata-n, liria e shpirtit të shkrimtarit pasqyrohej në vargjet e tij, që shpeshherë linin pas vetes një ndjesi të thellë e të gjallë për jetën, natyrën dhe njerëzit.
Një tjetër pjesëmarrës, pedagogia Anila Mullahi, u fokusua në analizën e krijimtarisë së Dritëro Agollit pas viteve ’90, e cila sipas saj, nuk është analizuar aq shumë, ndonëse ka një vëllim të konsiderueshëm dhe ka mbajtur një rëndësi të veçantë. Në këtë kuadër, ajo theksoi veprën “Arka e djallit”, të cilën e konsideroi si një kryevepër të shkruar nga Agolli pas periudhës së diktaturës. Sipas Mullahisë, kjo vepër përbën një nga piket kryesore të krijimtarisë së tij të periudhës pas vitit 1990 dhe mbetet një prej veprave më të spikatura të letërsisë shqiptare të pas luftës.
Aktiviteti në Qendrën Kombëtare të Librit dhe Leximit shënoi një tjetër moment të rëndësishëm për t’u njohur më thellë me jetën dhe veprën e Dritëro Agollit, një nga shkrimtarët më të mëdhenj shqiptarë, që ka dhënë një kontribut të pashlyeshëm për letërsinë shqipe, si dhe për kulturën dhe identitetin kombëtar.

Ish-udhëheqësi i Hezbollah do të varroset të dielën

Shteti mbështet kinematografinë, 800 mijë euro për tri projekte filmi

Izraeli do të lirojë 602 të burgosur palestinezë të shtunën sipas marrëveshjes së shkëmbimit

Arrestohet ish-kryetarja e Nishit, Dragana Sotirovski

KQZ: Votat me kusht dhe ato nga Diaspora numërohen javën e ardhshme

Kremlini mohon se ka kërkuar që NATO-ja të tërheqë trupat nga krahu lindor

Abdixhiku pas takimit me ambasadorët: LDK e respekton vullnetin qytetar, as nuk dëshiron e as nuk pretendon ta anashkalojë

Trump: Kanadaja mund të mbajë himnin e saj si shteti i 51-të amerikan

Çfarë dihet nga operacionet e fshehta të CIA-s në Meksikë
Të kërkuara
-
Magazinë2 months ago
Ky mendohet se është djali 20 vjeçar i Parashqevi Simaku, Luke Nohfe
-
Bota4 weeks ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota1 month ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota4 weeks ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt