Lajmet

Mjekësia e punës drejt shuarjes

Pse është e rëndësishme mjekësia e punës?

Published

on

Nga rreth 4,800 mjekë sa ka Kosova, vetëm 20 janë të specializuar në mjekësinë e punës, ndërsa specializime për këtë degë nuk janë hapur për më shumë se dy dekada.

Kryetari i Odës së Mjekëve të Kosovës, Pleurat Sejdiu, thotë se katër mjekë të punës tashmë janë pensionuar dhe se shumica e të tjerëve janë në prag të pensionimit.

“Kosova është prej vendeve të pakta në botë që nuk ka listë të sëmundjeve profesionale [sëmundjeve në vend të punës]. Dhe, kush do të ishin më të thirrur për t’u marrë me këtë çështje sesa mjekët e punës”, thotë Sejdiu për Radion Evropa e Lirë.

Mjekësia e punës fokusohet në ruajtjen e shëndetit të punëtorëve, duke përfshirë parandalimin dhe trajtimin e sëmundjeve dhe lëndimeve të tyre.

Sipas Inspektoratit të Punës në Kosovë, në vitin 2021, nëntë qytetarë kanë humbur jetën në vend të punës, 40 kanë marrë lëndime të rënda dhe 139 lëndime të lehta.

Në periudhën 2016-2020, ndërkaq, 74 qytetarë kanë vdekur në vend të punës, kurse 530 janë lënduar.

Qendra Kombëtare e Mjekësisë së Punës, e cila ka selinë në Gjakovë, funksionon tash për tash me vetëm një mjek të punës. Nga muaji mars rrezikon të mbetet me asnjë, thotë drejtori Luan Nagavci.

“Për fat të keq, ky mjek që është tani, muajin tjetër pensionohet”, bën të ditur ai.

Me situatë të ngjashme përballet edhe Qendra Kryesore e Mjekësisë Familjare në Prishtinë. Aktualisht, mjekë të punës aty janë dy – njëra prej tyre Shpresa Kuqi.

“Kemi qenë pesë, tre kolegë të mi kanë dalë në pension dhe tash jemi dy. Unë jam deri në muajin gusht, ndërsa kolegu im do të vazhdojë disa muaj pas meje”, thotë Kuqi, e cila detyrën e mjekës së punës e kryen qysh në vitin 1983.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, Kuqi tregon për rëndësinë që, sipas saj, ka mjeku i punës. Ai është përcaktues i aftësisë së punës për një punëtor, thotë ajo.

“Unë mendoj se një person nuk duhet të punësohet dhe nuk ka të drejtë të punësohet pa e marrë një certifikatë se është në gjendje të mirë psikike, fizike dhe mendore për të filluar një marrëdhënie pune”, thotë Kuqi.

Për 20 vjet, vetëm pesë specializime për mjekë të punës

Ministria e Shëndetësisë e Kosovës bën të ditur se në konkursin e fundit të specializimeve, më 2020-2021, janë ndarë pesë vende për specializim në mjekësi të punës – të parat që nga koha e pasluftës.

Specializimi në këtë degë zgjat katër vjet.

“Specilizantët kanë nisur programin e shkollimit specialistik në mars, 2021. Do të ndaheshin edhe më shumë vende sigurisht, por interesimi i mjekëve ka qenë për kaq vende”, thuhet në një deklaratë të Ministrisë së Shëndetësisë, dërguar Radios Evropa e Lirë.

Specialisti i mjekësisë familjare, Sami Uka, thotë se prej vitit 2000 e këndej, autoritetet shëndetësore në Kosovë kanë bërë përpjekje që mjekësinë e punës ta përfshijnë në kuadër të mjekësisë familjare.

Sipas tij, kjo qasje është e gabuar, sepse, siç thotë, shëndeti profesional kërkon angazhimin e mjekëve specifikë, me përgatitje të veçantë për sëmundjet e mjedisit punues dhe për kushtet e punës që duhen ofruar.

“Kohëve të fundit, kjo është një nevojë e shtuar, pasi vazhdimisht kemi probleme specifike të punëtorëve, jo vetëm probleme shëndetësore, por edhe vdekje, si pasojë e mungesës së kushteve higjienike dhe kushteve adekuate të punës. Është koha që të mendohet seriozisht për këtë profil, që ka ekzistuar në të kaluarën”, thotë Uka.

Pse është e rëndësishme mjekësia e punës?

Naim Bajraktari udhëheq një kompani në Prishtinë, e cila merret me vlerësimin e sigurisë në punë.

Ai thotë se punëdhënësit e vuajnë mungesën e mjekëve të punës.

“Kur zbulohen dëmtuesit apo mundësitë e rrezikut në një vend pune, ai që përcakton shkallën e rrezikshmërisë, është specialisti i mjekësisë së punës. Ne, si ekspertë të sigurisë në punë, mund të jemi inxhinierë, juristë apo biologë, por nuk jemi mjekë. Ne nuk dimë se me çfarë masash dhe me çka duhet të trajtohen punëtorët”, thotë Bajraktari për Radion Evropa e Lirë.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, objektiva të mjekësisë së punës janë: ruajtja dhe promovimi i shëndetit të punëtorëve, përmirësimi i kushteve të punës dhe mjedisit të punës, si dhe zhvillimi i organizimit të punës dhe kulturave të punës.

Sipas OBSH-së, çdo vit, 12.2 milionë njerëz, kryesisht në vendet në zhvillim, vdesin nga sëmundje jo të transmetueshme, derisa janë ende në moshë aktive pune.

OBSH vazhdimisht u bën thirrje vendeve që të zhvillojnë politika kombëtare dhe plane veprimi për shëndetin në punë.

Lajmet

Prishtina drejt qytetit pa barriera, për lehtësim të qarkullimit të personave me nevoja të veçanta

Published

on

By

Kryetari i Prishtinës, Përparim Rama, dhe ambasadorja e Vullnetit të Mirë për Kosovën në IHRC, Elvana Shala, prezantuan sot ecurinë e fushatës “Prishtina pa barriera”, e cila synon përmirësimin e qasjes për personat me nevoja të veçanta.

Rama tha se në tri vitet e fundit kanë ndërhyrë në 22 lokacione.

Ai shtoi se puna në disa zona ka arritur deri në 90 për qind të realizimit dhe se fushata do të vazhdojë deri në heqjen e çdo pengese për lëvizje të lirë në kryeqytet.

Kur para tre vjetësh nënshkruam memorandumin e bashkëpunimit për ‘Prishtina pa barrier’ morëm një zotim të qartë: ta bëjmë kryeqytetin tonë të qasshëm dhe të barabartë për të gjithë. Sot, mund të them me bindje se ky zotim po kthehet në realitet. Gjatë kësaj periudhe kemi ndërhyrë në 22 lokacione të ndryshme në qytet. Në shumë prej tyre kemi ulur trotuaret, kemi vendosur rampa sipas standardeve, kemi liruar hapësirat e bllokuara dhe kemi përmiresuar ndriçimin publik. Në qendrat e mjekësisë dhe institucionet arsimore kemi instaluar rampa, ashensorë dhe tualete të përshtatshme për personat me aftësi të kufizuara. Në hapësirat e trafikut urban kemi filluar vendosjen e itinerareve dhe kemi përshtatur biletaritë për qasje më të lehtë.

Në disa zona puna ka arritur deri në 90 për qind të realizimit, ndërsa në të tjera jemi në fazat fillestare, por me plan të qartë për përfundim. Përveç ndërhyrjeve fizike, kemi zbatuar edhe fushata vetëdijesuese, kemi forcuar inspektimin dhe kemi standardizuar mënyrën se si projektohen hapësirat publike për të garantuar lëvizje të lirë dhe të sigurt për të. Ky është një proces i përbashkët, që po e transformon Prishtinën në një qytet pa barriera. Falënderoj të gjithë ata që kanë dhënë kontributin e tyre dhe ju siguroj se nuk do të ndalemi, derisa çdo pengesë të zëvendësohet me një mundësi për lëvizje të lirë”, tha Rama.

Ambasadorja e Vullnetit të Mirë për Kosovën në IHRC, Elvana Shala, tha se “Prishtina pa barriera” nuk është vetëm për personat me nevoja të veçanta, por për të gjithë ata që hasin vështirësi në lëvizje, përfshirë të moshuarit, prindërit me fëmijë në karrocë dhe çdo qytetar tjetër.

Prishtina pa barriera nuk është vetëm për personat me nevoja të veçanta, por për të gjithë njerëzit me vështirësi në lëvizje, përfshirë edhe të moshuarit, me fëmijë me karroca dhe të gjithë të tjerët. Kemi bërë në total numrin e lokacioneve 22 me mesataren e përfundimit 58.5 për qind të të gjitha punimeve të planifikuara. Kemi pasur ndihmesë edhe nga të gjithë qytetarët e Prishtinës që kanë dërguar foto të lokacioneve. Me së shumti kemi hasur në mungesë uljesh të trotuareve, të mbajtësve të shkallëve”, tha ajo.

 

Continue Reading

Lajmet

Fluks i lartë automjetesh në Portin e Durrësit, 30 mijë udhëtarë në vetëm pesë ditë

Published

on

By

Që nga data 6 gusht e deri në orët e paradites së sotme, mbi 30 mijë udhëtarë dhe rreth 10 mijë automjete kanë hyrë në vend përmes trageteve, pjesa më e madhe shqiptarë të diasporës që zgjedhin të kalojnë pushimet në atdhe, por edhe turistë të huaj që vizitojnë Shqipërinë.

Vetëm nga e mërkura e kaluar deri të dielën, sipas shifrave zyrtare, kanë mbërritur me tragetet e linjave Durrës-Bari dhe Durrës-Ankona plot 29 mijë e 424 pasagjerë dhe 9 mijë e 469 automjete. Për të përballuar fluksin, kompanitë detare kanë dyfishuar numrin e lundrimeve, duke e kthyer këtë javë në më të ngarkuarën e sezonit, me 6 tragete në ditë, sipas Kapitenerisë së portit.

Edhe daljet nga vendi kanë qenë të konsiderueshme, ndonëse më të ulëta se hyrjet. Në të njëjtën periudhë, nga Shqipëria kanë udhëtuar drejt porteve italiane 18 mijë e 664 pasagjerë dhe 5 mijë e 573 automjete.

Në total, gjatë këtyre ditëve kanë lëvizur nëpërmjet portit më të madh të vendit rreth 50 mijë persona dhe mbi 15 mijë automjete. Pas datës 15 gusht, pritet nisja e fluksit të kthimit në dalje, kryesisht e bashkatdhetarëve por dhe te huajve që pas mbarimit të pushimeve kthehen ne vendet e tyre.

Continue Reading

Lajmet

Zjarret në Shqipëri, Rama: Zjarrvënien do të duhet ta barazojmë me vrasjen në Kodin Penal

Published

on

By

‘Zjarrvënien do të duhet ta barazojmë me vrasjen në Kodin Penal’- kështu ka paralajmëruar sot kryeministri Edi Rama.

Edi Rama: Të ndezësh një zjarr me qëllim, nuk është vetëm krim, por është tradhti ndaj tokës sonë dhe të ardhmes së fëmijëve tanë.

Ja dhe pamjet e një zjarrvënieje të qëllimshme të evidentuar sot nga dronët e Forcës Ajrore.
Policia e Shtetit është në terren për të çuar përpara drejtësisë këdo që luan me flakët mbi pasurinë e përbashkët

Ndërkohë, në këtë kohë të vështirë ngrohjeje globale dhe flakësh që po sfidojnë të gjitha shtetet e Mesdheut sidomos, zjarrvënien do të duhet ta barazojmë me vrasjen në Kodin Penal.

Continue Reading

Lajmet

Temperaturat e larta, MSH rekomandon masa mbrojtëse ndaj punëtorëve për periudhën 11-15 gusht

Published

on

By

Ministria e Shëndetësisë ka rekomanduar institucionet publike dhe private të zbatojnë masa mbrojtëse për mbrojtjen e punëtorëve nga temperaturat e larta, për periudhën 11 – 15 gusht.

MSH ka thënë se temperaturat e larta ndikojnë negativisht në shëndetin e njeriut, veçanërisht tek grupet më të ndjeshme të shoqërisë, si: fëmijët, të moshuarit, gratë shtatzëna, personat me sëmundje kronike, si dhe punëtorët që punojnë në ambiente të hapura apo në kushte pune me temperatura të larta.

“Ftohen të gjitha institucionet që t’i respektojnë këto rekomandime, me qëllim të mbrojtjes së shëndetit të punëtorëve dhe të grupeve të tjera të ndjeshme.”

Continue Reading

Të kërkuara