Lajmet

Mjekësia e punës drejt shuarjes

Pse është e rëndësishme mjekësia e punës?

Published

on

Nga rreth 4,800 mjekë sa ka Kosova, vetëm 20 janë të specializuar në mjekësinë e punës, ndërsa specializime për këtë degë nuk janë hapur për më shumë se dy dekada.

Kryetari i Odës së Mjekëve të Kosovës, Pleurat Sejdiu, thotë se katër mjekë të punës tashmë janë pensionuar dhe se shumica e të tjerëve janë në prag të pensionimit.

“Kosova është prej vendeve të pakta në botë që nuk ka listë të sëmundjeve profesionale [sëmundjeve në vend të punës]. Dhe, kush do të ishin më të thirrur për t’u marrë me këtë çështje sesa mjekët e punës”, thotë Sejdiu për Radion Evropa e Lirë.

Mjekësia e punës fokusohet në ruajtjen e shëndetit të punëtorëve, duke përfshirë parandalimin dhe trajtimin e sëmundjeve dhe lëndimeve të tyre.

Sipas Inspektoratit të Punës në Kosovë, në vitin 2021, nëntë qytetarë kanë humbur jetën në vend të punës, 40 kanë marrë lëndime të rënda dhe 139 lëndime të lehta.

Në periudhën 2016-2020, ndërkaq, 74 qytetarë kanë vdekur në vend të punës, kurse 530 janë lënduar.

Qendra Kombëtare e Mjekësisë së Punës, e cila ka selinë në Gjakovë, funksionon tash për tash me vetëm një mjek të punës. Nga muaji mars rrezikon të mbetet me asnjë, thotë drejtori Luan Nagavci.

“Për fat të keq, ky mjek që është tani, muajin tjetër pensionohet”, bën të ditur ai.

Me situatë të ngjashme përballet edhe Qendra Kryesore e Mjekësisë Familjare në Prishtinë. Aktualisht, mjekë të punës aty janë dy – njëra prej tyre Shpresa Kuqi.

“Kemi qenë pesë, tre kolegë të mi kanë dalë në pension dhe tash jemi dy. Unë jam deri në muajin gusht, ndërsa kolegu im do të vazhdojë disa muaj pas meje”, thotë Kuqi, e cila detyrën e mjekës së punës e kryen qysh në vitin 1983.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, Kuqi tregon për rëndësinë që, sipas saj, ka mjeku i punës. Ai është përcaktues i aftësisë së punës për një punëtor, thotë ajo.

“Unë mendoj se një person nuk duhet të punësohet dhe nuk ka të drejtë të punësohet pa e marrë një certifikatë se është në gjendje të mirë psikike, fizike dhe mendore për të filluar një marrëdhënie pune”, thotë Kuqi.

Për 20 vjet, vetëm pesë specializime për mjekë të punës

Ministria e Shëndetësisë e Kosovës bën të ditur se në konkursin e fundit të specializimeve, më 2020-2021, janë ndarë pesë vende për specializim në mjekësi të punës – të parat që nga koha e pasluftës.

Specializimi në këtë degë zgjat katër vjet.

“Specilizantët kanë nisur programin e shkollimit specialistik në mars, 2021. Do të ndaheshin edhe më shumë vende sigurisht, por interesimi i mjekëve ka qenë për kaq vende”, thuhet në një deklaratë të Ministrisë së Shëndetësisë, dërguar Radios Evropa e Lirë.

Specialisti i mjekësisë familjare, Sami Uka, thotë se prej vitit 2000 e këndej, autoritetet shëndetësore në Kosovë kanë bërë përpjekje që mjekësinë e punës ta përfshijnë në kuadër të mjekësisë familjare.

Sipas tij, kjo qasje është e gabuar, sepse, siç thotë, shëndeti profesional kërkon angazhimin e mjekëve specifikë, me përgatitje të veçantë për sëmundjet e mjedisit punues dhe për kushtet e punës që duhen ofruar.

“Kohëve të fundit, kjo është një nevojë e shtuar, pasi vazhdimisht kemi probleme specifike të punëtorëve, jo vetëm probleme shëndetësore, por edhe vdekje, si pasojë e mungesës së kushteve higjienike dhe kushteve adekuate të punës. Është koha që të mendohet seriozisht për këtë profil, që ka ekzistuar në të kaluarën”, thotë Uka.

Pse është e rëndësishme mjekësia e punës?

Naim Bajraktari udhëheq një kompani në Prishtinë, e cila merret me vlerësimin e sigurisë në punë.

Ai thotë se punëdhënësit e vuajnë mungesën e mjekëve të punës.

“Kur zbulohen dëmtuesit apo mundësitë e rrezikut në një vend pune, ai që përcakton shkallën e rrezikshmërisë, është specialisti i mjekësisë së punës. Ne, si ekspertë të sigurisë në punë, mund të jemi inxhinierë, juristë apo biologë, por nuk jemi mjekë. Ne nuk dimë se me çfarë masash dhe me çka duhet të trajtohen punëtorët”, thotë Bajraktari për Radion Evropa e Lirë.

Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, objektiva të mjekësisë së punës janë: ruajtja dhe promovimi i shëndetit të punëtorëve, përmirësimi i kushteve të punës dhe mjedisit të punës, si dhe zhvillimi i organizimit të punës dhe kulturave të punës.

Sipas OBSH-së, çdo vit, 12.2 milionë njerëz, kryesisht në vendet në zhvillim, vdesin nga sëmundje jo të transmetueshme, derisa janë ende në moshë aktive pune.

OBSH vazhdimisht u bën thirrje vendeve që të zhvillojnë politika kombëtare dhe plane veprimi për shëndetin në punë.

Lajmet

​Sot, tentimi i 27-të për konstituimin e Kuvendit

Published

on

By

Deputetët e zgjedhur do të mblidhen për herë të dytë brenda 24 orëve, në vazhdimin e njëzet e shtatë të seancës konstituive, e cila nuk po gjen fund që kur ka nisur më 15 prill.

Njëzet e gjashtë vazhdimet e deritanishme nuk sollën progres sa i përket zgjidhjes së kreut të legjislativit.

Vazhdimi i seancës konstituive do të jetë nga ora 11:00 dhe ajo mbahet sot për shkak të festës së Kurban Bajramit ditën e premte.

Lëvizja Vetëvendosje, Guxo dhe Alternativa po këmbëngulin që Albulena Haxhiu të jetë kryetare e re e Kuvendit, por ministrja në detyrë e Drejtësisë nuk po gjen 61 votat e nevojshme.

Gjykata Kushtetuese ende nuk ka kthyer përgjigje për kërkesën e parashtruar nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës mbi mënyrën e fshehtë të votimit të kreut të ri të Kuvendit sikurse po kërkojnë Lëvizja Vetëvendosje, Guxo e Alternativa përmes krijimit të një komisioni për mbikëqyrjen e votimit./KosovaPress

Continue Reading

Lajmet

Princi Harry distancohet më shumë nga familja mbretërore, dëshiron të ndryshojë mbiemrin në Spencer

Published

on

Princi Harry thuhet se e ka konsideruar seriozisht ndryshimin e mbiemrit të tij në Spencer, si një homazh për nënën e tij, Diana, dhe ndoshta si një shenjë e një ndarjeje përfundimtare me familjen mbretërore, raportojnë mediat britanike.

Një zbulim ky që i shton një kapitull të ri dhe të papritur sagës komplekse midis Dukës së Sussex dhe Pallatit Buckingham. Sipas gazetës britanike Daily Mail, thuhet se Princi Harry i kërkoi këshilla xhaxhait të tij, Charles Spencer, për të adoptuar mbiemrin e nënës së tij, Diana, shkruan A2 CNN.

“Harry foli drejtpërdrejt me xhaxhain e tij, Charles Spencer, gjatë një vizite të rrallë në Mbretërinë e Bashkuar, duke i kërkuar këshilla se si ta përvetësonte ligjërisht mbiemrin e nënës së tij”, i tha një mik i ngushtë i princit, gazetës britanike Daily Mail.

Duket se përgjigjja e xhaxhait nuk la vend për entuziazëm: “Ata patën një bisedë shumë miqësore dhe Charles Spencer e këshilloi të mos ndërmerrte një hap të tillë”, tha burimi, duke nënvizuar se ndërlikimet ligjore do të kishin qenë shumë të shumta, raporton A2 CNN.

Princi Harry do të kishte dashur ta zëvendësonte mbiemrin Mountbatten-Windsor, atë që u ishte caktuar fëmijëve Archie e Lilibet në certifikatat e tyre të lindjes, me një Spencer më “identifikues”. Një zgjedhje plot kuptim, jo ​​vetëm personal, por edhe simbolik, i cili megjithatë nuk u materializua.

Mbiemri Mountbatten-Windsor, i zgjedhur më 1960 për pasardhësit e drejtpërdrejtë të Mbretëreshës Elizabeth II dhe Princit Philip, mbetet një simbol i trashëgimisë mbretërore edhe sot. Për Princin Harry, ky emër nuk është i mjaftueshëm për të treguar historinë se kush është ai, apo nga vjen.

Marrëdhënia e Harry-t me të atin, Mbretin Charles III, dhe vëllanë William mbetet e largët. Pika e kthesës, ishte lamtumira me familjen mbretërore më 2020, e ndjekur nga botimi i autobiografisë Spare më 2023. Që atëherë, pavarësisht disa përpjekjeve për qetësim, marrëdhëniet familjare kanë mbetur të ngrira.

Continue Reading

Lajmet

​Osmani e liderët politikë po diskutojnë mbi datën e zgjedhjeve lokale

Published

on

By

Presidentja e Kosovës Vjosa Osmani dhe përfaqësuesit e partive politike po mbajnë sot takim mbi caktimin e datës së zgjedhjeve lokale.

Të parët që erdhën në takim ishin nga Lëvizja Vetëvendosje, Guxo, Alternativa dhe liderët e disa prej partive të komuniteteve jo shumicë.

Lëvizja Vetëvendosje në këtë takim përfaqësohet nga nënkryetarja, Albulena Haxhiu dhe jo nga kryetari Albin Kurti.

Në takim ka ardhur edhe kryetari i PDK-së, Memli Krasniqi, kryetari i LDK-së, Lumir Abdixhiku dhe kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj. Ndërkaq, në këtë takim nuk u panë zyrtarë të Listës Serbe.

Continue Reading

Lajmet

Danimarka konfirmon dërgimin e të burgosurve në Kosovë më 2027

Published

on

By

Të burgosurit e parë nga Danimarka pritet të transferohen në burgun në Gjilan në pjesën e parë të vitit 2027, konfirmuan nga Shërbimi danez i Burgjeve për Radion Evropa e Lirë.

Ky shërbim tha se institucioneve të Kosovës u janë dorëzuar kërkesa specifike për renovimin dhe përshtatjen e burgut të Gjilanit.

…duke përfshirë një ndërtesë të re për punësim dhe ambiente të reja për vizitorë. Ne presim që puna të nisë këtë verë, kurse gjatë gjysmës se parë të vitit 2027, pritet që burgu të vihet në përdorim”, tha Shërbimi danez i Burgjeve.

Danimarka tha se kjo është një detyrë komplekse, pasi bëhet fjalë për një burg të Kosovës që duhet të funksionojë sipas rregullave daneze.

Shërbimi i Burgjeve tha se kjo është një detyrë sfiduese, duke nisur me renovimin e ndërtesave dhe përshtatjen e tyre sipas nevojave të Danimarkës. Po ashtu, përfaqësuesit danezë kanë zhvilluar vizita të rregullta në objektin e burgut në Gjilan, me qëllim që të planifikohen punët që do të realizohen.

Një gjë e tillë, më 23 maj është konfirmuar për REL-in edhe nga drejtori i përgjithshëm i Shërbimit Korrektues të Kosovës, Ismail Dibrani, i cili ka deklaruar se “të burgosurit nga shteti danez pritet të vendosen në burgun e qytetit të Gjilanit në prillin e 2027-s”.

Megjithatë, ai ka thënë se procesi i renovimeve ende nuk ka nisur.

Transferimi i të burgosurve është pjesë e një marrëveshjeje dhjetëvjeçare mes Kosovës dhe Danimarkës, e cila parasheh shfrytëzimin e Institucionit Korrektues në Gjilan për dërgimin e 300 të burgosurve nga shteti danez.

Kuvendi i Kosovës e ratifikoi marrëveshjen më 23 maj 2024, dy vjet pasi ajo ishte nënshkruar.

Sipas marrëveshjes, personat që do të transferohen nuk do të jenë shtetas të Danimarkës.

Më herët, Ministria e Drejtësisë e Danimarkës kishte deklaruar për REL-in se të burgosurit të cilët do t’i dërgojë në burgun e Gjilanit janë persona të dënuar me dëbim nga Danimarka.

Megjithatë, shteti danez është zotuar se nuk do të sjellë të burgosur me rrezikshmëri të lartë.

Ata nuk do të jenë të dënuar për krime lufte, terrorizëm, apo persona me çrregullime të rënda mendore.

Në këmbim të këtij transferimi, Kosova do të përfitojë mbi 200 milionë euro.

Një pjesë do të investohet në Shërbimin Korrektues, ndërsa pjesa tjetër në energji të ripërtërishme.

Sipas marrëveshjes, Danimarka ka premtuar një tarifë fillestare prej pesë milionë eurosh për të mbuluar periudhën e tranzicionit, që nga hyrja në fuqi e marrëveshjes deri në funksionalizimin e plotë të burgut.

Shërbimi i danez i Burgjeve konfirmoi për REL-in se tashmë kanë paguar shumën fillestare.

Pas kësaj, pagesat do të bëhen çdo tre muaj, në varësi të numrit të të burgosurve të pranishëm në institucion./rel

Continue Reading

Të kërkuara