Lajmet

​Misteri i MH370: A do ta zbulojmë ndonjëherë se ku u zhduk avioni me 239 persona?

Në ditët pas zhdukjes së avionit, kishte pak informacion në dispozicion dhe zona e kërkimit shtrihej nga Kazakistani në Azinë Qendrore deri në Antarktidë.

Published

on

Ishte pak pas mesnatës së 8 marsit 2014, kur avioni Boeing 777 i Malaysia Airlines u ngrit nga Kuala Lumpur dhe u ngjit në pothuajse 11.000 metra mbi nivelin e detit. Pasi u udhëzua të kalonte në frekuencën vietnameze të kontrollit të trafikut ajror, piloti u përgjigj me “Natën e mirë, malajziane tre shtatë zero”. Ishte mesazhi i fundit i marrë ndonjëherë nga fluturimi MH370 i Malaysia Airlines.

Ka kaluar një dekadë qëkur avioni doli nga kursi gjatë një fluturimi për në Pekin dhe u zhduk, por pavarësisht kërkimit më të madh dhe më të shtrenjtë në histori, një nga misteret më të mëdha të aviacionit mbetet i pazgjidhur.

Pyetje pa përgjigje mundojnë familjet e 239 personave që ishin në një nga avionët më të mirë të kohës dhe në situata të tilla nuk mungojnë as akuzat dhe teoritë e konspiracionit.

Dr. Ghouse Mohd Noor, një mik i kapitenit të aeroplanit të zhdukur, Zaharie Ahmed Shah, tha për Guardian se familja e kapitenit ende shpreson për përgjigje.

“Duhet të ketë një shpjegim për atë që ndodhi. Ditë e natë lutem që të gjendet ky aeroplan”, tha ai.

Në ditët pas zhdukjes së avionit, kishte pak informacion në dispozicion dhe zona e kërkimit shtrihej nga Kazakistani në Azinë Qendrore deri në Antarktidë. Në javët, muajt dhe vitet që pasuan, fragmente të provave të mbledhura nga të dhënat satelitore, gjurmimi i radarëve dhe madje edhe analiza e rrymave oqeanike kanë ndihmuar në ngushtimin e kërkimit. Por ata gjithashtu çuan në teori krejtësisht të ndryshme për atë që ndodhi.

Teori konspirative dhe sabotim

Këto varionin nga një pilot “mashtrues” deri te sabotimi dhe një teori konspirative se ai u qëllua nga një agjenci qeveritare për shkak të ngarkesave të ndjeshme dhe/ose një pasagjeri të rëndësishëm politikisht.

Për muaj të tërë, pasagjerët e zhdukur janë nën vëzhgim, me akuzat se një ose një grup prej tyre ka urdhëruar uljen e pilotit. Faktorë më pak dramatikë, të tillë si një dështim elektrik, një zjarr ose një rënie e papritur e presionit në kabinë, u morën parasysh gjithashtu.

Kryeministri i Malajzisë Anwar Ibrahim përsëriti të dielën se vendi i tij është gati të rihapë hetimin nëse ka prova të reja bindëse. Ministri malajzian i Transportit Anthony Loke tha se është gati të takohet me kompaninë amerikane të robotikës detare Ocean Infinity për të diskutuar një operacion të ri kërkimi.

Si kujtesë, tri hetime zyrtare janë nisur qe nga viti 2014: një kërkim i pasuksesshëm nënujor i udhëhequr nga Australia, një hetim nga policia malajziane dhe i fundit, hetimi zyrtar malajzian për aksidentin, i cili në vitin 2018 rezultoi në një raport gati 500 faqesh. .Asnjëri prej tyre nuk e ka përcaktuar shkakun e aksidentit.

Kërkimi i qeverisë malajziane në janar 2018 përfshiu kompaninë Ocean Infinity me bazë në SHBA, e cila kontrolloi një sipërfaqe prej 80.000 metrash katrorë me ndihmën e një flote prej tetë mini-nëndetësesh, por pas disa muajsh nuk u gjet asgjë.

Edhe detektivi amator Blaine Gibson, një avokat i Seattle, i cili u bë “i famshëm” pasi gjeti rrënojat e MH370 në plazhet e Madagaskarit dhe Mozambikut, ka heshtur. Në botën e teorive konspirative, Gibson u përball me një sulm në internet.

Dy pyetje kryesore pa përgjigje

Të njëjtat pyetje nga viti 2014 mbeten pa përgjigje në vitin 2024. Ndër to kryesoret janë arsyeja pse avioni u largua nga kursi në një mënyrë të kontrolluar në dukje drejt Oqeanit Indian dhe pse dy pjesë të pajisjeve kyçe të komunikimit dhe gjurmimit të avionit u heshtën.

Kjo tërhoqi vëmendjen te piloti dhe bashkëpiloti që drejtonin ekuipazhin prej dhjetë personash. Teoria e “pilotit të keq” fitoi më shumë peshë me kalimin e kohës kur të dhënat e mbledhura nga një simulator fluturimi që piloti kishte në shtëpi treguan se dikush kishte planifikuar një kurs drejt Oqeanit Indian jugor.

“Në të vërtetë, tani mund të dihet shumë me siguri për fatin e MH370”, shkroi William Langewiesche, një pilot që tani merret me gazetari hulumtuese, në The Atlantic në 2019.

“Së pari, zhdukja ishte një akt i qëllimshëm. Është e paimagjinueshme që rruga e njohur e fluturimit, e shoqëruar me radio dhe heshtje elektronike, të jetë shkaktuar nga ndonjë kombinim i dështimit të sistemit dhe gabimit njerëzor”.

Langewiesche beson se piloti e dërgoi oficerin e parë të ri nga kabina në një mision të sajuar, më pas mbylli pjesën më të madhe të sistemit elektrik dhe qëllimisht uli presionin e avionit, duke bërë që të gjithë të paaftësoheshin me shpejtësi brenda disa minutave.

Një tjetër teori, të cilën ekspertë të tjerë të aviacionit sugjerojnë se është e mundur, është ajo e një piloti “të hutuar” dhe jo një “dinak”. Sipas saj, piloti ka hasur në një problem si zjarri apo rënie presioni dhe është kthyer në Malajzi, por është kapërcyer nga mungesa e oksigjenit. Ata pinë në rrëmujë dhe bashkë-piloti, supozohet se kanë fikur aksidentalisht pajisjet e komunikimit. Avioni më pas do të vazhdonte me atë që njihet si “fluturim fantazmë”, në të cilin pasagjerët e tij kanë vdekur, por avioni vazhdon në autopilot.

Sylvia Spruck Wrigley, autore e librit “Misteri i Fluturimit 370 të Malajzisë” dhe dy librave për zhdukjen e avionit, tha se industria e aviacionit ka mësuar shumë nga ky rast dhe ka zbatuar rregulla të reja sigurie.

Qe atëherë, Evropa dhe Britania e Madhe kanë mandatuar që një lokalizues shtesë nënujor me frekuencë të ulët, i cili ndihmon kërkimin dhe shpëtimin për të gjetur të mbijetuarit në det, t’i bashkëngjitet strukturës së avionit dhe tani ata duhet të jenë në gjendje të transmetojnë me fuqi të plotë për të paktën 90 ditë.

Megjithatë, pas 10 vjetësh pyetjesh pa përgjigje, teoritë vazhdojnë të përhapen në internet dhe Spruck Wrigley beson se mund të mos dihet asnjëherë e vërteta.

Continue Reading

Aktualitet

Trashëgimia e Prizrenit në filatelinë kosovare, emision i ri i pullave postare “Kalaja e Prizrenit”

Published

on

Posta e Kosovës ka lëshuar sot në qarkullim një emision të ri pullash postare, që ka për temë “Kalaja e Prizrenit”. Ky emision vjen si një nderim dhe një vlerësim për një nga monumentet më të rëndësishme historike dhe kulturore të Kosovës, një trashëgimi e pasur që ka formuar identitetin kombëtar dhe kulturor të vendit. Pullat e reja postare synojnë të promovojnë vlerat e jashtëzakonshme kulturore të Kalasë së Prizrenit dhe rëndësinë e saj për trashëgiminë e Kosovës, si dhe të inkurajojnë ruajtjen e këtyre vlerave për brezat e ardhshëm.  

Kalaja e Prizrenit është një ndër ndërtimet më të lashta dhe më të rëndësishme të rajonit, me një histori që shkon më tej se periudha antike. Ajo ka qenë një pikë strategjike dhe një fortesë e rëndësishme për qytetin gjatë periudhave të ndryshme historike, duke përfshirë dominimin e Perandorive Romake, Bizantine dhe Osmane. Me muret e saj të forta prej guri dhe pozicionin e saj të jashtëzakonshëm gjeografik, Kalaja e Prizrenit ka mbrojtur qytetin dhe ka luajtur një rol kyç në zhvillimin e këtij rajoni, duke e bërë një simbol të fortë të trashëgimisë kulturore të Kosovës.

Kalaja nuk është vetëm një monument i së kaluarës, por një hapësirë e gjallë kulturore, ku zhvillohen aktivitete artistike dhe kulturore të ndryshme, si ekspozita, koncerte, festivale dhe ngjarje të tjera që lidhin të kaluarën me të tashmen. Ajo mbetet një pikë e rëndësishme për ruajtjen e traditave dhe kultivimin e artit dhe kulturës në Kosovë.

Ky emision i ri i pullave postare, i dedikuar Kalasë së Prizrenit, është një mundësi e shkëlqyer për qytetarët, koleksionistët dhe bizneset të kontribuojnë në ruajtjen e këtij simboli të historisë dhe kulturës kosovare. Posta e Kosovës inkurajon të gjithë ata që merren me filatelinë të shfrytëzojnë këtë mundësi për të pasuruar koleksionet e tyre me një pjesë të rëndësishme të historisë së vendit.

Në një kohë kur filatelia vazhdon të jetë një mjet i rëndësishëm për ruajtjen dhe përhapjen e vlerave kulturore, ky emision i ri i pullave postare do të mbetet një testament i përjetshëm i vlerave historike dhe kulturore të Kosovës, si dhe një kujtesë për rëndësinë e ruajtjes së trashëgimisë për brezat e ardhshëm./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

UBT shënon Javën e Kuzhinës Italiane

Published

on

Java e kuzhinës italiane në botë u shënua në mënyrë të veçantë në Parkun Shkencor Inovativ të UBT-së në Lipjan, ku u zhvillua një aktivitet me pjesëmarrjen e Rektorit të UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, Ambasadorit të Italisë në Kosovë, Antonello De Riu, si dhe studentëve dhe profesorëve të UBT-së.

Ky organizim i veçantë synonte të promovonte traditën e pasur të kuzhinës italiane dhe ndikimin e saj në fushën e shëndetit dhe mirëqenies njerëzore.

Në kuadër të aktiviteteve, u mbajt një punëtori e titulluar “Ristoceutics: nga ushqimet e dietës mesdhetare, tek vakte të shijshme dhe funksionale për shëndetin tonë”. Ky aktivitet u fokusua në lidhjen mes ushqimeve mesdhetare dhe efekteve pozitive që ato kanë për shëndetin e njeriut, duke u theksuar rëndësia e ushqimeve funksionale që jo vetëm që janë të shijshme, por kontribuojnë gjithashtu në ruajtjen e shëndetit dhe përmirësimin e mirëqenies.

Në fjalën e tij gjatë aktivitetit të shënuar, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, theksoi rëndësinë e aktiviteteve të tilla për zhvillimin e bashkëpunimeve ndërkombëtare dhe për promovimin e vlerave kulturore dhe edukative. Ai nënvizoi se këto organizime janë mundësi e shkëlqyer për të rritur ndërveprimin mes institucioneve akademike dhe diplomacisë, duke kontribuar në forcimin e lidhjeve mes kombit shqiptar dhe atij italian. Rektori Hajrizi theksoi gjithashtu se UBT vazhdon të mbajë një rol të rëndësishëm në promovimin e edukatës cilësore dhe zhvillimin e aktiviteteve që përfshijnë aspekte të rëndësishme të shoqërisë dhe kulturës.

“Aktivitete të tilla janë një mundësi për të promovuar jo vetëm traditat tona të pasura, por edhe për të forcuar bashkëpunimin ndërkombëtar, duke ofruar mundësi të reja për studentët dhe profesionistët në fushat e ndryshme,” theksoi Rektori Hajrizi gjatë fjalimit të tij.

Ambasadori i Italisë në Kosovë, Antonello De Riu, po ashtu vuri në dukje rëndësinë e promovimit të traditave të shëndetshme dhe ndikimin pozitiv që ato kanë në formimin e një shoqërie më të shëndetshme dhe më të informuar.

Aktiviteti shërbeu si një platformë për të nxitur ndërveprimin dhe shkëmbimin e njohurive mes studentëve, profesorëve dhe institucioneve të ndryshme, si dhe për të inkurajuar përdorimin e ushqimeve të shëndetshme dhe funksionale për një jetë të shëndetshme. Ky organizim i mbështetur nga Ambasada e Italisë në Kosovë dhe UBT-ja, pasuron aktivitetet që synojnë zhvillimin e mëtejshëm të edukimit dhe promovimin e traditave të ndryshme kulinarie ndërkombëtare./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Parlamenti i Ukrainës anulon seancën për shkak të rrezikut të sulmit rus

Published

on

Parlamenti i Ukrainës ka anuluar seancën e tij të planifikuar për këtë të premte, duke përmendur rrezikun e një sulmi me raketa nga Rusia, i cili mund të godiste rrethin e Kievit, ku ndodhen ndërtesat qeveritare. Kjo masë erdhi pas shqetësimeve të rritura për mundësinë e një sulmi të mundshëm, duke përfshirë gjithashtu kërcënimin ndaj sigurisë së deputetëve dhe personelit që ndodhen në Kuvendin e Ukrainës.

“Ora e pyetjeve për qeverinë është anuluar,” deklaroi një deputet nga partia në pushtet për agjencinë e lajmeve AFP. Deputetja Yevgenia Kravchuk, e cila bëri të ditur detajet e këtij vendimi, shtoi se “ka sinjale për një rrezik të shtuar të sulmeve në qarkun qeveritar në ditët në vijim.”

Ky zhvillim ka ndodhur në një periudhë të tensionuar, pasi sulmet ruse vazhdojnë të përshkallëzohen në disa zona të Ukrainës, përfshirë përdorimin e dronëve dhe raketave për të goditur infrastrukturën kritike dhe objektet qeveritare. Parlamenti ukrainas ka marrë masa të tjera të sigurisë, duke përfshirë ndalimin e mbledhjeve fizike dhe kalimin në platforma virtuale kur është e nevojshme, për të mbrojtur jetën e deputetëve dhe punonjësve të shtetit.

Continue Reading

Bota

Irani synon të instalojë centrifuga ‘të reja dhe të avancuara’

Published

on

Irani ka njoftuar se do të fillojë instalimin e një numri centrifugash të reja dhe të avancuara, si përgjigje ndaj një rezolute të miratuar nga Agjencia Ndërkombëtare për Energjinë Atomike (IAEA), e cila kritikoi vendin për bashkëpunim të dobët dhe kërkoi që të përmbushë detyrimet ligjore. Komunikata e lëshuar nga Ministria e Jashtme dhe Organizata për Energji Atomike e Iranit, konfirmoi urdhrin e kreut bërthamor Mohammad Eslami për të filluar një seri të rëndësishme centrifugash të reja dhe të avancuara.

Rezoluta e miratuar më 21 nëntor nga IAEA, e mbështetur nga shtetet perëndimore si Franca, Britania dhe Gjermania, dhe Shtetet e Bashkuara, shprehu shqetësimin për aktivitetet bërthamore të Iranit, duke theksuar urgjencën e bashkëpunimit të plote të Iranit me hetimin ndërkombëtar pas gjetjes së grimcave të uraniumit në dy lokacione që nuk ishin raportuar më parë. Kjo masë vjen në një kohë të tensionuar politik, pasi Donald Trump është duke u përgatitur të kthehet në Shtëpinë e Bardhë në janar, duke ngritur shqetësime për një mundësi të rritjes së presionit dhe sanksioneve ndaj Iranit.

Gjatë një vizite të shefit të IAEA-s, Rafael Grossi, në Iran, u arrit marrëveshja për të kufizuar sasinë e uraniumit të pasuruar deri në 60 për qind, ndërkohë që kërkesa për armë bërthamore është uranium i pasuruar deri në 90 për qind. Megjithatë, ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araqchi, ka paralajmëruar se Irani nuk do të negociojë nën presion, duke theksuar se vendi i tij ka të drejtë të zhvillojë programin bërthamor për qëllime paqësore, siç pretendon./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara