

Kuriozitete
Misteret e oqeanit që shkencëtarët ende nuk mund t’i shpjegojnë
70% e sipërfaqes së Tokës është nën oqean, por 95 përqind e saj mbetet e paeksploruar.
Published
2 years agoon
By
UBT newsPërpara se të futeni në ujë këtë verë, mbani mend se ka shumë gjëra që po ndodhin nën det, e për të cilat as shkencëtarët nuk dinë ende.
Fundi i oqeanit
70% e sipërfaqes së Tokës është nën oqean, por 95 përqind e saj mbetet e paeksploruar për syrin e njeriut. Megjithëse statistika e dëgjuar shpesh është se ne dimë më shumë për sipërfaqen e Marsit sesa për shtratin e oqeanit, shkencëtarët kanë qenë në gjendje të hartojnë të gjithë fundin e oqeanit – por rezolucioni është tepër i dobët, kështu që ne mund të vizualizojmë vetëm veçori më të mëdha se tre milje.
Fenomeni “milky sea”
Për qindra vjet, marinarët kanë raportuar se kanë hasur rastësisht në një derdhje të çuditshme “të bardhë” në det aq sa mund ta shohë syri, por shkencëtarët nuk kanë qenë në gjendje ta shpjegojnë atë – apo edhe ta dinë me siguri nëse ishte e vërtetë. Në vitin 2006, studiuesit në fakt ishin në gjendje të kapnin një imazh satelitor të këtij fenomeni, dhe disa vite më vonë, eksperimentet zbuluan se shkëlqimi ishte i mundshëm nga bakteret biolumineshente që tërheqin peshqit në mënyrë që të hahen dhe të mbijetojnë në zorrët e tyre. Por, shkencëtarët ende nuk janë të sigurt se si dhe pse bakteret mblidhen në një numër kaq të madh sa të mund të shihen nga hapësira. Për më tepër, shkëlqimi i tyre është i vazhdueshëm, ndryshe nga organizmat “dinoflagellate” më të njohura që prodhojnë ndezje të shkurtra drite.
Sferat e vjollce
Në vitin 2016, studiuesit nga Ocean Exploration Trust në bordin e anijes eksploruese Nautilus gjetën një njollë të çuditshme ngjyrë vjollce në dyshemenë e oqeanit jashtë Kalifornisë. Të hutuar se çfarë mund të ishte, shkencëtarët bënë shaka duke qenë se ishte një qese veze merimange ose një “oktapod i vogël mama” dhe e quajtën atë Blobus purpilis përpara se të luftonin me një gaforre për të marrë ekzemplarin. Duket si një kandil deti i çuditshëm dhe magjepsës. Hulumtimet janë duke vazhduar se çfarë është kjo krijesë, por hipotezohet se është një specie e re velutinidësh, transmeton UBT News.
Anomalia e Detit Baltik
A mund të ketë një anije kozmike aliene në fund të oqeanit? Në vitin 2011, eksploruesit e oqeanit gjetën një objekt në formë ovale me shenja të çuditshme në fund të Detit Baltik. “Imazhet” që rezultuan – të cilat u krijuan me të vërtetë nga një artist grafik – i zbulimit të botës tjetër bënë shpejt xhiron e internetit. Shkencëtarët mendojnë se anomalia është në fakt një depozitë akullnajore ose ndonjë formacion tjetër natyror, por origjina e saj është e pasigurt në pritje të eksplorimit të mëtejshëm. Kush e di? Sigurisht, nëse jeta inteligjente aliene ekziston fare është një nga misteret më të mëdha të pazgjidhura rreth universit.
Kallamari gjigand
Kjo kafshë e madhe mund të jetë karakter mitik i paraqitur në “Pirates of the Caribbean” dhe “Jules Verne’s 20,000 Leagues Under the Sea” të Zhyl Vernit. Edhe pse nuk ka gjasa që kallamari gjigant të sulmojë anijet, dihet shumë pak për këtë krijesë misterioze të thellësive. Madje nuk u arrit të fotografohej i gjallë deri në vitin 2004 dhe nuk u filmua deri disa vite më vonë, kur u kap në sipërfaqe. Videoja nënujore nuk u realizua deri në vitin 2012. Shkencëtarët nuk kanë mësuar praktikisht asgjë për jetën e këtyre gjigantëve të detit, madje as sa të mëdhenj mund të bëhen.
Gjeologjia nënujore
Ne mund të mos dimë shumë për terrenin e oqeanit, por kemi parë se është po aq mahnitës sa ajo që është në tokë – dhe në fakt, mund të jetë jashtëzakonisht e ngjashme. “Pishinat me shëllirë”, ku përqendrimi i ujit të kripur është më i madh se oqeani përreth, krijojnë sipërfaqe dhe vija bregdetare të ngjashme me liqenet. Ujëvara më e madhe e Tokës është në fakt nën ujë në ngushticën e Danimarkës, ku uji më i ftohtë bie mbi një pikë të madhe në dyshemenë e oqeanit. Shpërthimi i vullkaneve nënujore, megjithëse studiuesit e dinë se të gjitha këto gjëra ekzistojnë, mekanizmat e tyre të saktë janë ende duke u hetuar, duke i bërë ato një nga misteret hutuese të shkencës që askush nuk i ka kuptuar.
Balena blu
Këta gjigantë misterioz të detit janë kafsha më e madhe që ka jetuar ndonjëherë në Tokë. Por pjesërisht për shkak të gjuetisë pothuajse arritën deri në zhdukje, plus riprodhimin e tyre të ngadaltë, tanimë nuk ka shumë prej tyre për t’i studiuar. Si rezultat, dihet pak për këto krijesa të pakapshme, përfshirë sa kohë jetojnë, kur arrijnë pjekurinë seksuale ose specifikat e riprodhimit të tyre. Ndrojtja e kafshëve gjithashtu i bën ato të vështira për t’u vëzhguar.
Tingulli “bloop”
Asgjë si tingulli misterioz “bloop” i regjistruar në Paqësorin Jugor në 1997 nuk ishte dëgjuar ndonjëherë më parë. Ishte shumë i zhurmshëm, me frekuencë të ulët dhe kishte një model unik që i bëri disa të mendonin se ishte një krijesë e sapo zbuluar që fshihej në thellësi. Studiuesit vazhduan të kërkonin origjinën e zhurmës për vite me radhë, deri në vitin 2005 ata njoftuan se kishte qenë një “akull”, zhurmë kjo që ishte lëshuar kur ajsbergët shkëputen nga akullnajat. Megjithëse ky arsyetim është pranuar përgjithësisht, disa teoricienë ende mendojnë se shpjegimi është i mangët, përcjell UBT News.
Kandili “i pa-vdekshëm” i detit
Më e vogël se një gozhdë, kjo krijesë deti ka aftësinë e ngjashme me Benjamin Button për t’u rikthyer në fazën e polipit kur kërcënohet nga uria ose lëndimi, duke i dhënë pseudonimin “kandil deti i pavdekshëm” për mënyrën se si e mposht vdekjen. Edhe pse kjo specie ishte e njohur për njëqind vjet, vetëm në vitet 1990 u zbulua ky fenomen i pabesueshëm. Shkencëtarët ende nuk janë të sigurt se si qelizat e tij janë në gjendje të regresohen dhe të rriten, por kandili i pavdekshëm mund të mbajë premtimin për të luftuar sëmundjet si kanceri tek njerëzit.
Trekëndëshi i Bermudës
Pikat e të ashtuquajturit Trekëndëshi i Bermudës janë Miami, Porto Riko dhe Bermuda. Pavarësisht se zona është e njohur për zhdukjet e pashpjegueshme të anijeve dhe avionëve, në të vërtetë nuk ka asnjë provë që është më e rrezikshme se kudo tjetër në botë ose se ka ndonjë fenomen të mbinatyrshëm. Por, Administrata Kombëtare Oqeanike dhe Atmosferike (NOAA) pranon se mund të ketë arsye shkencore për zhdukjet, të tilla si gjasat e uraganeve, ndryshimet e shpejta të motit për shkak të Rrjedhës së Gjirit dhe ishujt e shumtë në Karaibe që e bëjnë të ndërlikuar navigacion. NOAA gjithashtu pranon se zona ndoshta mund të ngatërrohet me mjetet e lundrimit, duke i bërë ato të tregojnë veriun e vërtetë në krahasim me veriun magnetik.
Monumenti Yonaguni
A janë ato shkallë të krijuara nga njeriu dhe piramida të lashta që u mbytën në një tërmet apo formacione shkëmbore natyrore? Këto struktura të çuditshme në ujërat jashtë brigjeve të Japonisë, të quajtura “Atlantida e Japonisë”, i kanë habitur shkencëtarët që kur u gjetën nga një zhytës në vitin 1986. Çuditërisht, shkencëtarët ende po debatojnë nëse njerëzit apo Nëna Natyrë krijoi Monumentin Yonaguni, si dhe nëse shenjat në gur janë gdhendje fytyrash dhe kafshësh apo thjesht gërvishtje të bëra në mënyrë natyrale. Sot, ky vend është një vend i njohur për zhytje dhe vazhdon t’i shqetësojë njerëzit pasi mbetet një nga misteret e lashta që studiuesit ende nuk mund ta shpjegojnë./UBTNews/
Kuriozitete
Truri yt punon me energji sa për një llambë! AI ka nevojë për një central!
Published
10 hours agoon
June 17, 2025
Një studim i fundit nga Zvicra tregon se truri ynë funksionon me energji sa një llambë e vogël elektrike, vetëm një sasi shumë e vogël dhe arrin të kryejë punë komplekse si mësimi, kujtesa dhe marrja e vendimeve.
Ndërkohë, sistemet e inteligjencës artificiale që përpiqen të imitojnë trurin harxhojnë shumë më tepër energji, për shkak të përdorimit të qendrave të mëdha të të dhënave dhe pajisjeve të ftohjes.
Kjo tregon se natyra ka krijuar një mënyrë efikase për të përdorur energjinë, ndërsa teknologjia e sotme ende ka shumë për të përmirësuar.
Ekspertët thonë se për të ngushtuar këtë hendek, AI-të e ardhshme duhet të jenë më të ngjashme me strukturën e trurit, dhe jo vetëm të bazuara në teknologjinë tradicionale.
Kjo gjithashtu rrit nevojën për një teknologji më “të gjelbër” që respekton më shumë mjedisin.
Kuriozitete
Byzylyku viking mijëravjeçar zbulon sekretet e lidhjeve të lashta tregtare
Published
12 hours agoon
June 17, 2025
Një detektor metalesh ka bërë zbulim mahnitës në Ishullin e Manit, duke gjetur byzylyk ari Vikingësh që daton 1,000 vjet më parë.
Ronald Clucas, një kërkues metalesh amator, e gjeti thesarin e lashtë ndërsa kërkonte me detektorin e metaleve.
“Ishte një surprizë e madhe të zbuloja këtë objekt të mrekullueshëm prej ari. Në fillim nuk mund ta besoja!”
Zbulimi i jashtëzakonshëm daton midis viteve 1000 dhe 1100 pas Krishtit dhe është një zbulim i madh arkeologjik.
“Kisha kohë që kërkoja dhe ari zakonisht jep një sinjal të dobët në një detektor metalesh, kështu që në fillim nuk mund ta besoja fatin tim”, tha ai.
Ekspertët konfirmuan se objekti ishte pjesë e një byzylyku ari të bërë nga një argjendar me përvojë i epokës Viking. Ky byzylyk, i bërë nga tetë breza ari të ndërthurur, u krijua duke përdorur teknika komplekse, duke sugjeruar aftësinë e lartë të artizanëve të lashtë. Zbulimi peshon rreth një ons e do kishte qenë tre inç i gjatë, rreth 7.62 cm nëse do të drejtohej. Byzylyku u gjet i përkulur në mes, duke sugjeruar përdorimin si monedhë ose një objekt me vlerë.
Bizhuteri me një rol të dyfishtë
Sipas Alison Fox, kuratore e arkeologjisë në Trashëgiminë Kombëtare të Ishullit të Manit, bizhuteri kishin rol të dyfishtë në Epokën e Vikingëve, duke vepruar si sende me vlerë personale dhe si simbole të pasurisë dhe statusit shoqëror. Përveç kësaj, ekspertët besojnë se byzylyku i prerë mund të jetë përdorur si një formë monedhe, i prerë në copa për të paguar blerje ose shërbime të ndryshme.
“Ky fragment ka të ngjarë të jetë përdorur si monedhë për të paguar mallra ose shërbime të shtrenjta”, shpjegoi Fox.
Ajo shtoi se prerja e byzylykut sugjeron funksionin si mjet shkëmbimi, duke konfirmuar ekzistencën e rrjeteve të sofistikuara tregtare dhe një sistemi ekonomik midis vikingëve në Ishullin e Manit. Arkeologët zbuluan se byzylyku ishte varrosur ose fshehur në tokë, duke ngritur shumë pyetje.
Mund të ketë qenë i fshehur për ruajtje, i humbur ose varrosur si një ofertë për perënditë Vikinge. Koha dhe rrethanat e këtij akti mbeten një mister, por gjetja ofron informacion të vlefshëm rreth praktikave fetare dhe kulturore të nordikëve të lashtë. Ishulli i Manit ishte i banuar nga vikingët që në vitin 798 dhe që atëherë është bërë një qendër e rëndësishme strategjike dhe tregtare.

Diamanti i Kuq Winston, ka pushtuar imagjinatën e entuziastëve të gurëve të çmuar dhe studiuesve njësoj.
I nënshtruar së fundmi një analize shkencore për herë të parë, ky diamant i rrallë 2.33 karatësh “i kuq i zbukuruar” ka zbuluar disa njohuri interesante mbi origjinën e tij gjeologjike dhe historinë magjepsëse.
(Instituti Gjeologjik i Amerikës ka hedhur dritë mbi tiparet enigmatike të këtij guri të çmuar magjepsës, duke e bërë një nga diamantet më të studiuara në historinë e kohëve të fundit.
Diamanti i Kuq Winston dallohet jo vetëm për ngjyrën e tij tërheqëse, por edhe për rrallësinë. Diamantet janë ndër gurët e çmuar më të rrallë në Tokë, me një grusht gurësh që plotësojnë kriteret për një gradë ngjyre “e kuqe e zbukuruar”.
Diamanti i Kuq me 2.33 karat, është një nga diamantet e kuqe më të mëdha në të dhënat publike. Ajo që e bën të jashtëzakonshëm është ngjyra e kuqe e përsosur, e cila nuk ka gjurmë kafeje a vjollce, duke e bërë një të kuqe “të pastër”.
Madhësia dhe pastërtia e tij e vlerësojnë në 2.3 milionë dollarë, megjithëse thuhet se është “i paçmuar”.
Diamanti ndodhet në Muzeun Smithsonian, ku iu dhurua nga Ronald Winston, djali i koleksionistit amerikan të bizhuterive Harry Winston. Historia është po aq interesante sa pamja. Udhëtimi i Diamantit të Kuq Winston fillon më 1938 kur Jacques Cartier ia shiti atë Maharaxhait të Nawanagarit, një udhëheqës në Indi.
Curi njihej si “Raj i Kuq” dhe blerja e tij e lidhi me aristokracinë indiane. Prejardhja e Maharaxhait e mbajti gurin e çmuar derisa u rimor nga Ronald Winston në vitin 1988 nga djali i Maharaxhait, Jam Saheb Sri Shatrusalyasinhji.
Edhe pse ishte menduar për zbulim publik në hapjen Harry Winston në Tokio, eventi u shty për shkak të shëndetit të përkeqësuar të Perandorit Hirohito. Një vit më vonë, diamanti bëri debutimin gjatë festimit të përvjetorit të sallonit.
Aktorja Brooke Shields e mbajti diamantin si një unazë të vogël ari në atë event, duke i shtuar diamantit statusin legjendar. Për dekada të tëra, origjina gjeologjike e Diamantit të Kuq Winston mbeti një mister.
Ndryshe nga diamantet tjerë, ngjyra e kuqe nuk vjen nga elementë si azoti ose bori. Diamantet e kuqe ia detyrohen ngjyrës një shtrembërimi unik në rrjetën e tyre kristalore. Kjo veçori e rrallë ndryshon mënyrën se si diamanti bashkëvepron me dritën, duke i dhënë atij pamjen e tij të kuqe të mrekullueshme.
Ekipi kërkimor i Smithsonian u thellua në vetitë optike të gurit për të kuptuar më mirë formimin e tij. Duke krahasuar Winston Red me diamante tjerë të rrallë, arritën në përfundimin se diamanti ka të ngjarë të jetë formuar nën kushte ekstreme presioni dhe temperature thellë brenda Tokës.
Duke shkruar në punimin e tyre, studiuesit përfundojnë: “Për të arritur ngjyrën e tij të kuqe dhe rrjetet e dendura të zhvendosjeve, diamanti Winston Red ka të ngjarë të ketë përjetuar një tendosje të madhe nën kushtet e mantelit.”
Ky nivel tendosjeje brenda mantelit të Tokës shpjegon strukturën unike kristalore të diamantit. Ngjyra e kuqe konsiderohet si një nga karakteristikat më sfiduese që çdo diamant fiton. Ekipi i kërkimit në Smithsonian e krahasoi diamantin e kuq me diamantet e kuqe të gjetura në rajone tjera të njohura për prodhimin e gurëve të ngjashëm.
Këto vende janë shoqëruar prej kohësh me zbulimin e diamanteve të kuqe të rralla, megjithëse studiuesit nxituan të paralajmëronin se origjina e saktë e Winston Red mbetet spekulative. Gjeologjia e këtyre rajoneve nuk është studiuar në thellësi, duke e bërë të vështirë përcaktimin e saktë të vendit ku mund të ketë origjinën diamanti.
Pavarësisht kësaj pasigurie, ideja se diamanti Winston Red mund të ketë ardhur nga një prej këtyre vendeve mbetet një teori e besueshme. Studiuesit vunë re se diamantet e kuqe nga këto zona shpesh ndajnë veti optike të ngjashme, duke i bërë ata kandidatë kryesorë për studime të mëtejshme në kërkimin e vendlindjes së vërtetë të Winston Red.
Kuriozitete
Si lidhet personaliteti yt me orën kur zgjohesh pa alarm?
Published
1 day agoon
June 16, 2025
Ndoshta nuk i kushtojmë rëndësi kohës kur zgjohemi, mund të supozojmë se ky orar diktohet nga detyrimet profesionale dhe familjare.
Por çfarë ndodh me ritmet tona normale të gjumit dhe zgjimit, në rastet kur nuk kemi nevojë të na zgjojë alarmi?
Ata na tregojnë diçka për personalitetin tonë, sipas një artikulli të ri në “YourTango” që bazohet në prova nga një kërkim shkencor.
Si lidhet personaletiti juaj me orën kur zgjoheni:
Në orën 6 të mëngjesit: Optimiste dhe e përgjegjshme
Jeni njerëz të organizuar – studimet kanë treguar se ata që zgjohen në këtë kohë kanë shënuar rezultate më të larta në testet që vlerësojnë tipare të tilla si përgjegjësia dhe organizimi. Ata që zgjohen në këtë orë priren të kenë qëndrim pozitiv ndaj jetës, e mirëpresin çdo ditë me qetësinë e orëve të para.
Ora 7 e mëngjesit: E ekuilibruar dhe sociale
Është orar i zakonshëm për ata që kërkojnë ekuilibër mes jetës personale dhe profesionale. Këta janë njerëz të përgjegjshëm të cilët megjithatë gëzojnë njësoj edhe anën tjetër të medaljes: shoqërinë dhe jetën sociale. Ata që zgjohen në këtë kohë janë shpesh ekstrovertë dhe e duan shoqërinë e të tjerëve. Ata priren të ndjekin një mënyrë jetese të shëndetshme dhe përpiqen të kombinojnë detyrimet e përditshme me aktivitetet e kohës së lirë.
08:00: Kreative dhe e qetë
Ata që zgjohen në këtë kohë janë njerëz fleksibël dhe krijues. Një artikull shkencor i botuar në revistën “Personality and Individual Differences” e lidh këtë orar zgjimi me njerzit që duan të marrin në konsideratë ide e mundësi të reja. Nuk kanë frikë nga puna e vështirë, preferojnë ta bëjnë me ritmin e tyre.
Në orën 9 të mëngjesit: E pavarur dhe mendjehapur
Ndoshta ju pëlqen ta shijoni natën sa më shumë. “Njerëzit e natës” janë më të hapur ndaj përvojave të reja, ideve jokonvencionale e aventurave. Të tillë njerëz e rifitojnë energjinë më vonë e mund t’i rezistojnë pritshmërive të shoqërisë që njerëzit e mëngjesit janë më produktivë, e kompensojnë me shpirtin e tyre krijues, spontan dhe aventuresk.
Pas orës 09:00: Sociale dhe aventureske
Keni personalitet më të qetë, ndaj ju pëlqejnë kontaktet me njerëzit përreth e jeni të hapur për aventura dhe përvoja të reja. Jeni padyshim person që preferon netët e gjata, duke gjetur energjinë që ju duhet gjatë ditës për ta kanalizuar në aktivitete që stimulojnë trupin dhe mendjen.
Shënim: Nëse zgjohemi sistematikisht shumë herët në mëngjes, pa gjumë të mjaftueshëm, kjo mund të jetë një simptomë e ankthit ose depresionit, kështu që është një ide e mirë të kuptoni me kujdes nëse zgjimi herët lidhet me një problem të kësaj natyre.

Bitcoin rritet në 107,066$ mes tensioneve Izrael-Iran

Justin Bieber flet për problemet me zemërimin

Ansambli Zanat sonte sjell këngë të vjetra shqipe

Digjen mbi tre hektarë pisha në parkun e Sllatinës

Drita njihet me kundërshtarin e parë në kualifikimet për Ligën e Kampionëve

Konflikti Izrael-Iran, Hasani: Pesë shtetasit shqiptarë i larguam në Egjipt, do i kthejmë në Shqipëri

Rama takon shkrimtarin norvegjez Osvald Bjelland

Kallas: Konflikti në Lindjen e Mesme do të zgjerohet nëse përfshihet SHBA-ja

Cila jep më shumë përfitime: Veza e zier apo e skuqur?
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 weeks ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore