Rënia e Afganistanit në duart e talibanëve është “ngjarja më e rëndësishme gjeopolitike që nga aneksimi i Krimesë”, tha Josep Borrell pas një takimi krize me ministrat e Jashtëm të BE. Tani duhet të mësojmë nga ngjarjet dhe të përballemi me të ardhmen. Borrell tha se ishin bërë gabime, përfshirë edhe në vlerësimin e ushtrisë afgane. Të gjithë u befasuan nga dobësia e saj pasi ajo kishte marrë kaq shumë ndihma.
Një nga pasojat për BE-në është që për shkak të së ardhmes së rajonit, ajo duhet të merret më shumë me vendet fqinje si Rusia, Turqia, India, Pakistani dhe Kina. “Ne do t’i përdorim të gjitha levat tona,” premtoi diplomati i BE-së, pa dhënë hollësi.
Përparësi evakuimet
Situata në Afganistan është e vështirë të vlerësohet, tha Borrell, prandaj evakuimi i punonjësve lokalë që kanë punuar për vendet perëndimore duhet të ketë përparësi. Në misionet e BE-së në Afganistan ishin punësuar rreth 400 vetë dhe është e vështirë t’i çosh të gjithë në aeroport, the Borrell. Spanja ofroi t’i strehojë ata, Italia do të organizojë fluturimet dhe Franca do të kujdeset për sigurinë e tyre. Për të gjitha evakuimet e mëtejshme të mijëra kontigjenteve të NATO-s, OJQ-ve, mediave dhe organizatave të tjera perëndimore mbajnë përgjegjësi vendet përkatëse.
Ministri i Jashtëm gjerman Heiko Maas e bëri të qartë se bashkëpunëtorët afganë kanë vështirësi që të shkojnë në aeroportin e Kabulit. Shtetasit e huaj nuk kanë vështirësi që të shkojnë në aeroport, por talibanët nuk kanë dhënë për afganët asnjë garanci se do t’i lejojnë të kalojnë në pikat e kontrollit.
Bisedime me talibanët
Për të garantuar evakuimet ne duhet të bisedojmë me talibanët, tha shefi i diplomacisë së BE-së Borrell: “Talibanët e fituan luftën, pra ne duhet të flasim me ta.” Kjo është e nevojshme për të parandaluar një krizë humanitare, por edhe për të parandaluar një valë refugjatësh. Frikë nga refugjatët kanë vende të ndryshme të BE -së. Presidenti francez tha hapur në fjalimin e tij televiziv të hënën në mbrëmje: “Ne duhet të mbrohemi nga flukset e parregullta të migrimit.” Italia, Spanja, Qiproja, Malta dhe Greqia kanë bërë thirrje për një takim special të ministrave të Brendshëm të BE-së për këtë çështje.
Zabihullah Mujahid
Qeveria gjermane gjithashtu thekson se refugjatët nga Afganistani duhet të vendosen fillimisht në vendet fqinje dhe se dikush do të duhet të mbështesë Iranin ose Pakistanin për këtë. Sidoqoftë, tashmë ka miliona refugjatë afganë që jetojnë në të dy vendet dhe vështirë se ka ndonjë gatishmëri për t’i pranuar ata.
Përveç kësaj, BE dëshiron ta njohë qeverinë e talibanëve, nëse plotëson kushtet e nevojshme si respektimi i të drejtave të njeriut dhe i grave. Borrell dëshiron të bëjë një dallim të qartë midis kontakteve të domosdoshme me sundimtarët e rinj dhe njohjen diplomatike të tyre. Për të dytën nuk mund të bëhet fjalë për momentin.
Paralajmërim për terror dhe kohë të vështira
Borell mendon se afganët i presin kohë të vështira, sepse prodhimi i ushqimeve do të jetë i vështirë për shkak të problemeve klimatike, prandaj Evropa duhet të përgatitet për të ofruar ndoshta edhe më shumë ndihma humanitare se më parë.
Kurse Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se me kthimin e talebanëve në pushtet, terrorizmi ndërkombëtar do të përbëjë përsëri kërcënim, prandaj aleanca perëndimore duhet të qëndrojë vigjilente dhe duhet të vazhdojë të luftojë terrorizmin.
Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka takuar ambasadorët dhe përfaqësuesit diplomatikë të shteteve të QUINT-it, si dhe Shefin e Zyrës së Bashkimit Evropian në Kosovë.
Përmes një njoftimi për media, Zyra e Kryeministrit njoftoi se temë kryesore e takimit ishte procesi i anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës.
“Kryeministri Kurti u shpreh se Kosova tashmë i ka përmbushur kriteret ligjore dhe institucionale për t’u bërë pjesë e kësaj organizate, siç është vlerësuar edhe nga Asambleja Parlamentare dhe raportuesja për anëtarësimin e Kosovës”, thuhet në njoftimin e Kryeministrisë.
Në njoftim thuhet më tej se kryeministri Kurti paralajmëroi se vonesat e mëtejshme në anëtarësim po ua mohojnë qytetarëve të Kosovës të drejtën për qasje në Gjykatën Evropiane për të Drejtat e Njeriut.
Kosova ishte afër anëtarësimit vitin e kaluar, por çështja e Asociacionit të komunave me shumicë serbe e la atë jashtë agjendës së Komitetit të Ministrave të Këshillit të Evropës, kur edhe do të vendosej për anëtarësimin e vendit në këtë organizatë.
Kusht i disa vendeve anëtare të saj, përfshirë Francën dhe Gjermaninë, ishte që Kosova ta çonte së paku për vlerësim në Gjykatën Kushtetuese një draft-statut të diplomatëve perëndimorë për Asociacionin.
Në fund të njoftimit thuhet se, ndër të tjera, është diskutuar edhe për zhvillimet e fundit politike në vend.
Prej disa javësh, përfaqësuesit politikë nuk po arrijnë ta konstituojnë Kuvendin e Kosovës. Deri më tani janë mbajtur 14 seanca, në të cilat deputetët kanë dështuar të zgjedhin kryetarin e Kuvendit.
Derisa Vetëvendosje po insiston në zgjedhjen e Albulena Haxhiut si kryetare të Kuvendit, kjo parti ka dështuar të sigurojë votat e nevojshme.
Pas gjashtë dështimeve në votimin e Haxhiut, së fundi, udhëheqësi i seancës konstituive, Avni Dehari, propozoi votim të fshehtë.
Por ky veprim i Deharit u dërgua nga Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe disa deputetë të partive të tjera për interpretim në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës.
Meqë nuk shihet ndonjë rrugëdalje nga bllokada në Kuvend, nga 15 maji presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, pritet të takojë udhëheqësit e partive politike në një përpjekje të re për të formuar institucionet e reja./REL/
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, do të fillojë konsultimet me partitë politike në përpjekje për të konstituuar Kuvendin e Kosovës.
Këtë e konfirmoi këshilltari për media i presidencës, Bekim Kupina.
“Presidentja Osmani do të fillojë një seri konsultimesh rreth çështjes së konstituimit të Kuvendit nga data 15 maj. Ftesat tashmë janë dërguar për takimet e para dhe po presim konfirmimet”, tha Kupina.
Më 11 maj, për të katërmbëdhjetën herë më radhë, deputetët dështuan të konstituojnë Kuvendin e Kosovës.
Derisa partitë e tjera politike nuk përkrahin zgjedhjen e Albulena Haxhiut në pozitën e kryetares së Kuvendit, Lëvizja Vetëvendosje që fitoi zgjedhjet, vazhdon të insistojë se nuk do të propozojë emër tjetër për kryeparlamentar.
Sa herë që emri i Haxhiut u hodh në votim nuk mori votat e nevojshme për tu zgjedhur në këtë pozitë.
Ditë më parë kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari, propozoi që për kryeparlamentarin të votohet përmes votës së fshehtë. Por as për këtë proces, në seancat e kaluara nuk u siguruan votat e nevojshme dhe procesi ka ngecur.
Më 11 maj, pas dështimit të fundit për konstituimin e Kuvendit, Donika Gërvalla, deputete e Vetëvendosjes dhe ministre e Jashtme në detyrë, nuk tregoi qartë nëse do t’i përgjigjeshin ftesës së presidentes.
Gërvalla deklaroi se “duhet ta marrim ftesën dhe të shohim se çfarë përmban ajo dhe për çfarë na thërret ajo”.
Partitë e tjera përfshirë, PDK-në, LDK-në dhe AAK-në kanë thënë se janë të hapura për të marrë pjesë në një takim me presidenten.
Ndërkohë më 12 maj, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) ka dërguar të hënën në Gjykatën Kushtetuese të Kosovës çështjen e votimit të fshehtë për kryetarin e Kuvendit.
Time Kadrijaj nga ky subjekt politik tha se kanë dërguar në “Gjykatë Kushtetuese për interpretim ndryshimin e votimit në mes të procedurave për zgjedhjen e kryeparlamentarit”.
Kërkesa është mbështetur edhe nga deputetë të Partisë Demokratike të Kosovës (PDK) dhe të Lidhjes Demokratike të Kosovës (LDK).
Derisa Vetëvendosje si parti e parë e dalë nga zgjedhjet e 9 shkurtit insiston se votimi i fshehtë është ligjor dhe kushtetues, partitë e tjera përfshirë PDK-në, LDK-në dhe AAK-në kanë kundërshtuar një gjë të tillë./REL/
Ambasadorët e vendeve të QUINT-it kanë zhvilluar sot një takim në objektin e Qeverisë të Kosovës.
Ambasadori francez, Olivier Guerot, ai i BE-së, Aivo Orav dhe ambasadori i Britanisë së Madhe, Jonathan Hargreaves kanë dalë tashmë nga objekti i qeverisë dhe janë larguar nga aty.
Ndonëse këto takime ishin të zakonshme të hënave, kjo është hera e parë që ambasadorët e QUINT-it kanë shkuar në Qeveri, pas dështimeve të njëpasnjëshme për konstituimin e legjislaturës së nëntë të Kuvendit të Kosovës pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.
Koalicioni Lëvizja Vetëvendosje, Guxo dhe Alternativa deri më tash nuk ka mundur t’i sigurojë votat e mjaftueshme për të zgjedhur kreun e Kuvendit të Kosovës. Propozimi i Albulena Haxhiut për kryeparlamentare mbetet i papranueshëm për partitë e tjera (Partinë Demokratike të Kosovës, Lidhjen Demokratike të Kosovës dhe Aleancën për Ardhmërinë e Kosovës).
Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) ka dorëzuar një kërkesë me nënshkrime të deputetëve në Zyrën e Rregullatorit për Energji (ZRRE), duke kërkuar anulimin e shtrenjtimit të energjisë elektrike për qytetarët dhe bizneset.
Nënkryetarja e LDK-së, Hykmete Bajrami, tha se ZRRE-së iu kërkua të anulojë dy vendime: atë që i obligon bizneset të dalin në tregun e lirë të energjisë elektrike, si dhe vendimin për shtrenjtimin e energjisë elektrike prej 16.1 për qind.
Bajrami tha se gjatë takimit me udhëheqësit e ZRRE-së nuk morën përgjigje pozitive për “shqyrtimin dhe trajtimin e kërkesës”.
“Sipas tyre [ZRRE-së], një vendim të tillë mund ta shtyjë vetëm qeveria – në këtë rast, kushdo që është duke ushtruar detyrën e qeverisë dhe ministrave, sepse bëhet fjalë për rreth 50 milionë euro diferencë në çmim, e cila duhet të vijë si subvencionim nga buxheti i shtetit. Ndryshe, këta [ZRRE-ja] detyrohen që vendimin ta lënë në fuqi”, deklaroi Bajrami.
Nga rritja e çmimit të energjisë, sipas Bajramit, nuk po sfidohen vetëm qytetarët, por edhe shumë biznese.
Në veçanti, sipas saj, të sfiduara nga vendimet e ZRRE-së janë mbi 1.300 biznese kosovare, të cilat janë të obliguara të dalin në tregun e lirë të energjisë elektrike nga fillimi i qershorit.
Këto biznese, sipas Bajramit, po përballen me oferta shumë më të shtrenjta sesa kanë paguar deri më tani.
Ditë më parë, ZRRE-ja vendosi të rrisë çmimin e energjisë elektrike për qytetarët për 16.1 për qind.
Kjo rritje i prek edhe bizneset që kanë më pak se pesëdhjetë punëtorë.
Ato biznese që kanë më shumë se 50 punëtorë apo mbi 10 milionë euro qarkullim, nga 1 qershori, sipas vendimit të ZRRE-së, janë të obliguara të dalin në treg të lirë për të siguruar energjinë elektrike.
Përfaqësuesit e bizneseve kanë paralajmëruar për çmime të papërballueshme./REL/
