Shëndeti

Melanoma – 10 mite dhe të vërteta për kancerin e lëkurës

Kanceri i lëkurës mund të prekë këdo, pavarësisht nga ngjyra e lëkurës apo mosha.

Publikuar

Kanceri i lëkurës mund të prekë këdo, pavarësisht nga ngjyra e lëkurës apo mosha. Edhe pse ekspozimi në rrezet ultravioletë (UV) të diellit dhe makineritë për nxirje artificiale janë shkaku më i zakonshëm, historia familjare dhe faktorë të tjerë mund të rrisin gjithashtu mundësitë për shfaqjen e kancerit të lëkurës.

Në këtë artikull AgroWeb.org ju njeh me 10 nga mitet më të zakonshme të kancerit të lëkurës dhe të vërtetat që fshihen pas tyre.

1: Ekziston vetëm një lloj kanceri i lëkurës

Nga disa lloje të ndryshme të kancerit të lëkurës, disa janë më seriozë se të tjerët. Dy më të zakonshmit janë karcinomat e qelizave bazale dhe skuamoze, dhe melanoma e cila është më pak e zakonshme.

2: Melanoma është thjesht një nishan që duhet hequr

Është e vërtetë që e gjithë melanoma lind nga melanocitet, duke përfshirë ato që gjenden te nishanet. Por është shumë më tepër se një nishan që duhet hequr, sepse mund të jetë vdekjeprurës nëse nuk trajtohet herët. Nëse kontrolloni lëkurën dhe në të vëreni pika të errëta që janë asimetrike dhe kanë kufij të parregullt, drejtohuni për një konsultë tek mjeku juaj.

3: Melanoma shfaqet vetëm në lëkurë

Këto pika nuk shfaqen vetëm në lëkurë. Forma të rralla të melanomës mund të shfaqen në sy (melanoma okulare), dhe në mukozë (melanoma mukozale), veçanërisht ato në hundë, gojë ose buzë.

 4: Kanceri i lëkurës nuk është serioz

Kanceri i lëkurës, veçanërisht melanoma, mund të jetë vdekjeprurës nëse nuk kapet herët. Ai ka prirje për t’u përhapur në pjesë të tjera të trupit, dhe nëse kapet në fazat e avancuara, do të ketë nevojë për kirurgji dhe imunoterapi.

5: Njerëzit me lëkurë më të errët nuk preken nga kanceri i lëkurës

Njerëzit e çdo race apo ngjyre lëkure mund të preken nga kanceri i lëkurës. Për më tepër, ata me lëkurë më të errët mund të shfaqin nëntipe të rralla që nuk lidhen vetëm me dëmtimin nga rrezet UV.

6: Melanoma zhvillohet vetëm nëse jeni ekspozuar në diell për vite të tëra

Sipas të dhënave të AgroWeb.org, rezulton se edhe një djegie nga dielli në fëmijëri ose adoleshencë, mund të dyfishojë shanset për të zhvilluar melanomën gjatë jetës. Djegia nga dielli mund të dëmtojë qelizat e lëkurës tuaj dhe potencialisht të rrisë rrezikun e melanomës. Edhe djegiet e rënda dhe ekspozimi i zgjatur ndaj rrezeve ultraviolet gjatë gjithë jetës tuaj janë të këqija pasi dëmtimi nga dielli rritet me kalimin e kohës.

7: Një nxirje artificiale me makineritë e caktuara ndihmon në parandalimin e djegieve nga dielli dhe rrjedhimisht edhe nga kanceri i lëkurës

Sipas ekspertëve të shëndetit, kjo metodë nuk është e shëndetshme. Duke përdorur këtë mënyrë jo natyrale, ju ushtroni stres në lëkurë. Edhe nëse nuk digjeni, ekspozimi ndaj rrezeve të dëmshme shkakton dëmtime qelizore që rrisin rrezikun e kancerit të lëkurës.

8: Grimi mund të sigurojë mbrojtje

Edhe pse disa produkte bukurie përmbajnë SPF kjo nuk mjafton. Ju duhet të vendosni SPF 30 ose më të lartë, dhe më pas ta riaplikoni atë çdo dy orë. Riaplikimi i kremit kundër diellit është i rëndësishëm edhe pse zakonisht nuk është pjesë e rutinës së grimit. Pa marrë parasysh se sa e errët është lëkura juaj, të gjithë duhet të përdorin krem kundër diellit dhe të shmangin qëndrimin jashtë gjatë ditëve të nxheta.

9: Duhet të vendosni kremi kundër diellit vetëm kur jeni jashtë për orë të tëra

Kremi kundër diellit duhet të jetë pjesë e rutinës të mëngjesit të të gjithëve, edhe nëse qëndroni në ambiente të mbyllura pjesën më të madhe të ditës. Ju mund të ekspozoheni edhe nga dritaret ndërkohë që jeni brenda.

10: Vetëm ekspozimi ndaj rrezeve UV shkakton kancer të lëkurës

Edhe pse ekspozimi UV është shkaku kryesor i kancerit të lëkurës, ai nuk është faktori i vetëm i rrezikut. Kanceri i lëkurës mund të jetë diçka e trashëguar gjenetikisht dhe historia familjae mund t’jujdihmojë të jeni më të kujdesshëm. Nëntipet e rralla të kancerit të lëkurës që prekin sytë, mukozën dhe pjesën e poshtme të duarve dhe këmbëve zakonisht nuk shkaktohen nga ekspozimi ndaj rrezeve UV. Shumë nishane dhe lloje të caktuara nishanesh rrisin gjithashtu rrezikun e kancerit të lëkurës. /AgroWeb.org

Lajmet

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli, do të marrin ‘pankreas artificial’ si mjekim

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë.

Publikuar

nga

Pacientët me diabet të tipit 1 në Angli do të marrin një “pankreas artificial” për të përballuar gjendjen e tyre, njoftoi të martën Shërbimi Shëndetësor Kombëtar (NHS).

NHS do të kontaktojë pacientët këtë muaj, përfshirë fëmijët, për t’u dhënë atyre sistemin që rregullon nivelet e glukozës dhe shpërndarjen e insulinës për herë të parë në botë, sipas një deklarate.

“Teknologjia do të nënkuptojë se disa njerëz me diabet të tipit 1 nuk do të kenë më nevojë të injektojnë veten me insulinë, por të mbështeten te teknologjia për të marrë këtë ilaç që shpëton jetën”, shpjegoi NHS.

Partha Kar, këshilltarja kombëtare e NHS për diabetin, tha se “kjo teknologji inovative jo vetëm që përmirëson kujdesin mjekësor, por gjithashtu rrit cilësinë e jetës për të prekurit”.

NHS shpenzon pothuajse 10 miliardë £ (12.55 miliardë dollarë) në vit për “identifikimin dhe trajtimin e diabetit”./AA/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Dita Botërore e Ndërgjegjësimit për Autizmin

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit.

Publikuar

nga

Dita Botërore e Autizmit synon të rrisë ndërgjegjësimin lidhur me çrregullimet e spektrit të autizmit dhe përmirësimin e jetës së atyre që jetojnë me autizëm. Vlerësohet se 1% e popullatës globale është autike.

Autizmi është një çrregullim kompleks që prek hapësira të shumëfishta të zhvillimit duke përfshirë ndërveprimin social, komunikimin verbal dhe joverbal, imagjinatën, sjelljet dhe interesat. Simptomat e këtij çrregullimi shfaqen shpejt në jetë, ndonjëherë në foshnjëri, por përgjithësisht përpara moshës 3-vjeç.

Çfarë e shkakton autizmin? Shumë studime janë përpjekur t’i japin përgjigje kësaj pyetjeje. Në pak raste autizmi është shenjë e një problemi gjenetik, i tillë si X i Brishtë, megjithatë në shumë raste nuk njihen shkaqet. Aktualisht, autizmi mendohet se shkaktohet nga një kombinim i gjeneve dhe faktorëve mjedisorë. Ende nuk ka të dhëna që autizmi shkaktohet nga diçka që prindërit kanë apo nuk kanë bërë para apo gjatë shtatzënisë, apo ndërsa kujdesen për fëmijën e tyre.

Si diagnostikohet autizimi? Diagnoza e autizmit bazohet në sjelljet e fëmijës. Aktualisht, nuk ka ndonjë test mjekësor (për shembull analizë gjaku, rreze x etj.) që do të ndihmonte në diagnostikimin e autizmit. Mjekët mund të këshillojnë teste gjenetike për të gjetur një shkak gjenetik, si dhe mund të rekomandojnë teste apo studime të tjera që ndihmojnë në përcaktimin e kushteve të tjera shëndetësore të cilat mund të jenë të pranishme.

Kur profesionistët konstatojnë se fëmija ka autizëm apo diagnoza të lidhura me të, problemet vlerësohen në tri hapësira: ndërveprimi social, komunikimi dhe sjelljet/interesat jo të zakonshme.

Ndërveprimi social: Fëmijët me autizëm shpesh kanë vështirësi në krijimin dhe mbajtjen e marrëdhënieve sociale. Krahasuar me fëmijët që zhvillohen normalisht, ata të diagnostikuar me autizëm mund ta kenë më të vështirë të vendosin dhe mbajnë kontakt me sy, të përgjigjen kur u flitet në emër, të luajnë lojëra të tilla si kukafshehti, apo të përfshijnë fëmijë të tjerë në lojë. Ata mund të pëlqejnë të jenë me prindërit apo të përfshihen në lojëra aktive, por shfaqin më pak interes dhe reagim krahasuar me fëmijët e tjerë me zhvillim normal.

Komunikimi: Fëmijët me autizëm janë përgjithësisht më të ngadaltë në përdorimin e fjalëve apo frazave të thjeshta që janë normale për atë moshë. Gjithashtu, ata kanë më pak të ngjarë të përdorin gjeste të zakonshme të tilla si të kërkuarit e diçkaje, apo të drejtojnë vëmendjen e dikujt drejt një pamje apo tingulli. Disa fëmijë mund të kenë një zhvillim gjuhësor në kohën e duhur, por mund të shfaqin kthim pas apo humbje të aftësive të komunikimit rreth moshës 18-24 muaj. Kjo humbje e aftësive mund të përfshijë ulje të interesave sociale, sikurse edhe humbje të fjalëve apo frazave të cilat i kanë përdorur më parë. Fëmijët që kanë zhvillim të gjuhës mund të shfaqin modele jo të zakonshme të të folurit, të tilla si përsëritja apo bërja jehonë e frazave që dëgjojnë nga të tjerët apo nga televizori. Ata mund të kërkojnë gjëra që dëshirojnë por e kanë shumë të vështirë të mbajnë një bisedë të thjeshtë.

Sjelljet dhe interesat: Fëmijët me autizëm përgjithësisht shfaqin një shkallë më të kufizuar lojërash krahasuar me moshatarët e tyre, dhe shfaqin më tepër sjellje përsëritëse; për shembull, ata mund të fokusohen më tepër në rreshtimin e objekteve sesa në ushqimin e një kukulle apo arushi. Gjithashtu, ata mund të jenë të interesuar për disa objekte të caktuara apo të këmbëngulin në ndjekjen e rutinave të caktuara, apo mund të përsërisin lëvizje specifike si përplasja e duarve, hedhja apo lëvizja para-mbrapa.

Koha: Përveç shfaqjes së diferencave zhvillimore në tri hapësirat e mësipërme, fëmijët me autizëm i shfaqin këto modele përpara moshës trevjeçare.

Dita Botërore e Autizmit është vendosur nga Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara, me rezolutën “62/139” në vitin 2007, më tepër si një përpjekje për t’i dhënë fund diskriminimit ndaj personave me autizëm. Kjo ditë është vendosur në 2 Prill dhe është përfshirë në Agjendën e Zhvillimit të Qëndrueshëm të Kombeve të Bashkuara, e cila premton që askush të mos mbetet pas.

Vazhdo të lexosh

Shëndeti

Hurmat – fruti me vlera të larta ushqyese

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat.

Publikuar

nga

Në të kaluarën ishin të njohura si “buka e shkretëtirës”. Tani është vërtetuar se hurmat njëjtë sikur bajamet dhe rrushi i thatë bëjnë pjesë në grupin e ushqimeve me vlera të shumta ushqyese.

Për shkak të vetive të tyre shumë të dobishme, vendet arabe çdo ditë i përdorin hurmat. Ato lehtë mblidhen, ruhen dhe transportohen, andaj edhe janë të disponueshme shumë lehtë në mbarë botën, ashtu edhe te ne.

Sheqerërat natyrale që përmbajnë në vete janë në formë të glukozës dhe fruktozës. Hurmat e thata të grira, të vendosura në ujë, i cili ka qëndruar gjatë tërë natës, paraqesin një ilaç shumë të mirë nëse dëshironi ta forconi zemrën dhe funksionet e saj vitale.

Hurmat gjithashtu janë një ilaç efektiv dhe shumë efikas kundër dhimbjes së kokës dhe kundër plakjes, shkruan femina.al. Ato i qetësojnë nervat dhe është e vërtetuar shkencërisht se për shkak të përmbajtjes së madhe të kalciumit, magnezit dhe fosforit mund të ndikojnë në mënyrë preventive kundër kancerit.

Hurmat e forcojnë trupin, zvogëlojnë kolesterolin në gjak, rregullojnë procesin e tretjes dhe e mbrojnë stomakun nga parazitët dhe bakteriet.

Megjithatë duhet të kemi kujdes në sasinë që konsumojmë, e veçanërisht nëse keni problem me peshën e shtuar, pasi që vetëm një hurmë përmban 20 kalori.

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Studimi: Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën janë obezë

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat.

Publikuar

nga

Mbi 1 miliard njerëz në mbarë botën po jetojnë me obezitet, thotë studimi i publikuar në The Lancet. Në mesin e tyre janë 880 milionë të rritur dhe 159 milionë fëmijë, sipas të dhënave të vitit 2022.

Normat më të larta janë në Tonga dhe Samoa Amerikane për gratë dhe Samoa dhe Nauru Amerikane për burrat, me rreth 70-80% të të rriturve që jetojnë me obezitet.

Nga rreth 190 vende, Britania e Madhe renditet në vendin e 55-të më të lartë për meshkujt dhe në vendin e 87-të për femrat.

Ekipi ndërkombëtar i shkencëtarëve thotë se ka nevojë urgjente për ndryshime të mëdha në mënyrën se si trajtohet obeziteti.

Obeziteti mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të shumë gjendjeve serioze shëndetësore, përfshirë sëmundjet e zemrës, diabetin e tipit 2 dhe disa lloje kanceri./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara