Bota

Mbetjet plastike, riciklohen vetëm 9% e tyre!

Published

on

Në nivel global, vetëm 9% e mbetjeve plastike riciklohen, një problem që ka shkaktuar shqetësime të mëdha për mjedisin dhe shëndetin njerëzor. Sipas të dhënave të fundit, çdo vit prodhohen rreth 500 milionë ton plastikë, një sasi e madhe që po ndikon rëndë në mjedis dhe po kontribuon në ndryshimet klimatike dhe dëmtimin e ekosistemeve.

Plastika, një material që përdoret në jetën e përditshme për një gamë të gjerë produktesh, përbëhet nga substanca kimike të ndryshme, shumë prej të cilave janë toksike dhe mund të kenë efekte të dëmshme për natyrën dhe shëndetin e njeriut. Pavarësisht përpjekjeve për të zvogëluar përdorimin e plastikës dhe për të përmirësuar proceset e riciklimit, shumica e plastikës së përdorur përfundon në deponi ose në natyrë, duke përkeqësuar problemet mjedisore.

Shifra alarmante
Sipas raportimeve shkencore, vetëm në vitin 2022 u prodhuan 506 milionë ton plastikë, ndërkohë që që nga viti 1950, botës i janë shtuar rreth 11 mijë milionë ton plastike. Kjo sasi e madhe plastikës ka një impakt të madh në ekosistemet tokësore dhe detare, duke krijuar probleme të thella për biodiversitetin dhe duke kontribuar në ndryshimet klimatike globale. Plastika, duke qenë një material që kërkon qindra vjet për t’u degraduar, ngelë në mjedis për periudha të gjata dhe shkakton ndotje afatgjatë.

Problemi me riciklimin
Një nga sfidat kryesore është fakti se shumë pak plastikë riciklohet. Aktualisht, vetëm 9% e mbetjeve plastike kthehen në produkte të reja, ndërkohë që pjesa tjetër shpesh përfundon në deponi, djegie, ose ndot natyrën. Ky shkallë e ulët riciklimi është një pasojë e pamjaftueshmërisë së sistemeve të riciklimit, si dhe e mungesës së infrastrukturës dhe edukatës për riciklimin e plastikës.

Efektet e shumta mjedisore
Përveç ndikimit të drejtpërdrejtë në natyrë, plastika ka efekte të dëmshme në shëndetin e njerëzve dhe të kafshëve. Substancat kimike që përdoren për prodhimin e plastikës, siftë janë BPA dhe ftalatet, mund të ndikojnë në sistemet endokrine të trupit dhe të shkaktojnë çrregullime hormonale. Po ashtu, mbeturinat plastike që ndodhen në lumenj, detra dhe oqeane, mund të dëmtojnë ekosistemet ujore dhe të vrasin kafshët që i konsumojnë ato, duke shkaktuar një efekt domino në zinxhirin ushqimor.

Sistemi i mbyllur: Nga grumbullimi deri te riciklimi
Për ekspertët, problemi me plastikën nuk fillon vetëm në momentin kur ajo bëhet mbetje, por është një problem i gjithë sistemit, që përfshin grumbullimin, prodhimin, përdorimin dhe riciklimin e saj. Çdo hap i këtij procesi ka pasojat e tij mjedisore dhe ekologjike, dhe çdo hap që bëhet gabim përkeqëson gjendjen. Ky është një cikël i mbyllur që po rëndon mbi planetin, dhe kërkon masa të menjëhershme për të parandaluar një katastrofë ekologjike. Ekspertët janë të mendimit se është e nevojshme një reformë e thellë në menaxhimin e mbetjeve plastike, duke përfshirë rritjen e kapaciteteve për riciklim dhe përdorimin e materialeve alternative që janë më miqësore me mjedisin. Po ashtu, është e domosdoshme të rritet ndërgjegjësimi për reduktimin e përdorimit të plastikës njëpërdorimshe dhe të bëhen investime për zhvillimin e teknologjive të pastrimit dhe riciklimit.

Për të ndihmuar në këtë proces, shumë shtete kanë nisur fushata për ndalimin e përdorimit të plastikës të njëpërdorshme dhe kanë filluar të miratojnë ligje që favorizojnë materialet e biodegradueshme dhe riciklimin. Megjithatë, për të pasur një ndikim të vërtetë në uljen e ndotjes plastike, është e nevojshme një angazhim global dhe një bashkëpunim më i madh ndërkombëtar.

Continue Reading

Bota

RUMANI – Gjashtë të arrestuar me dyshimin për grusht shteti dhe lidhje me Rusinë

Published

on

Gjashtë persona janë arrestuar në Rumani nën dyshimin për planifikimin e një grushti shteti dhe lidhje me Rusinë, sipas Njësisë Kundër Krimit të Organizuar të prokurorisë rumune. Të dyshuarit, që kanë pasur kontakte me agjentë të huaj në territorin rumun dhe rus, përfshijnë një ish-gjeneral në pension 101-vjeçar, i njohur për përhapjen e propagandës antisemite.

Prokuroria ka kërkuar paraburgim për katër të dyshuarit dhe arrest shtëpiak për dy të tjerë, ndërsa një gjykatës pritet të vendosë për masat. Ata akuzohen për tradhti dhe krijimin e një grupi kriminal, i cili ka planifikuar të dëmtojë sovranitetin dhe pavarësinë e Rumanisë që nga viti 2023. Sipas prokurorisë, qëllimi ishte nxjerrja e Rumanisë nga NATO, eliminimi i rendit kushtetues dhe marrja e pushtetit.

Dy nga të arrestuarit udhëtuan për në Moskë në janar, ku kërkuan mbështetje për grupin e tyre. Gjithashtu, ata planifikonin krijimin e një grupi paraushtarak për destabilizimin e rendit kushtetues në Rumani, duke kërkuar mbështetje nga oficerët e ambasadës ruse në Bukuresht./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Suedia do të dërgojë tetë avionë luftarakë në forcat ajrore të NATO-s në Poloni

Published

on

By

Suedia, e cila u bë anëtare e NATO-s një vit më parë, planifikon të dërgojë tetë avionë luftarakë Jas Gripen në forcat ajrore të Aleancës për mbikëqyrje në Poloni, tha këtë të enjte Ministrja e Jashtme Maria Malmer Stenergaard.

Një ditë para përvjetorit të parë të anëtarësimit të Suedisë në NATO, ajo njoftoi se vendi planifikon të marrë pjesë në mbikëqyrjen ajrore të Aleancës dhe mbrojtjen e operacioneve logjistike në mbështetje të Ukrainës, raportoi Reuters.

Ne propozojmë që Suedia të kontribuojë me maksimum tetë luftëtarë Gripen me personel, duke përfshirë komandën luftarake dhe njësitë mbështetëse,” tha ministri në një konferencë për shtyp.

Ajo shtoi se qeveria e saj gjithashtu planifikon të marrë pjesë në mbikëqyrjen dhe transportin detar dhe ajror.

Sipas agjencisë britanike, kjo do të ishte hera e parë që Suedia vendosi luftëtarët e saj si pjesë e operacioneve të NATO-s jashtë territorit të saj.

Suedia iu bashkua Aleancës më 7 mars 2024, për shkak të sulmit rus në Ukrainë, kujton Reuters.

Continue Reading

Bota

Rumania arreston 6 të dyshuar për planifikimin e një grusht shteti, punuan me Rusinë

Published

on

By

Prokurorët rumunë njoftuan të enjten se i kanë arrestuar gjashtë njerëz nën dyshimin se kishin bërë përpjekje për ta rrëzuar Qeverinë e Rumanisë me ndihmën e Rusisë.

Të dyshuarit u arrestuan të mërkurën – ditën e njëjtë kur Rumania, e cila është anëtare e NATO-s dhe BE-së, i shpalli persona non-grata atasheun ushtarak të Ambasadës së Rusisë dhe zëvendësin e tij.

Rumania tha se ata bënë veprime në kundërshtim me rregullat diplomatike. Moska ka thënë se nuk do të përgjigjet ndaj këtij vendimi të rumunëve.

Duke nisur nga viti 2023, pesë nga të pandehurit, bashkë me një të dyshuar, e krijuan një grup të organizuar kriminal, me qëllim për ta minuar sovranitetin dhe pavarësinë e shtetit të Rumanisë, duke e minuar politikisht mbrojtjen e vendit”, tha njësia kundër krimit të organizuar, DIICOT.

DIICOT nuk i ka bërë të ditur emrat e të dyshuarve, por tha se “pjesëtarët e grupit kriminal i kontaktuan vazhdimisht agjentët e fuqive të huaja, në Rumani dhe në Federatën Ruse”.

Rusia nuk ka komentuar ende rreth kësaj çështjeje.

Prokurorët thanë se grupi kishte strukturë të llojit ushtarak, dhe pjesë e tij ishte edhe një gjeneralmajor i pensionuar.

Ata thanë se grupi kishte ndërmarrë hapa për biseduar me forca të jashtme në lidhje me tërheqjen e mundshme të Rumanisë nga aleanca ushtarake e NATO-s.

Sipas prokurorëve, grupi synonte ta instalonte një qeveri të re dhe ta shpërbënte rendin e tanishëm kushtetues, duke prezantuar një flamur të ri, një himn të ri kombëtar dhe duke ndryshuar emrin e vendit.

Njëkohësisht, gjatë janarit, dy nga të pandehurit udhëtuan në Moskë, ku u kontaktuan me persona të gatshëm për të mbështetur përpjekjet e organizatës për të marrë pushtetin në Rumani”, thanë prokurorët.

Tensionet politike janë të larta në Rumani që nga shpallja e pavlefshme e zgjedhjeve presidenciale në dhjetor nga gjykata më e lartë, mes akuzave për ndërhyrje ruse, të cilat Moska i mohoi.

Një gjykatë në atë kohë vendosi se Rusia kishte ndërhyrë në fushatën zgjedhore për të favorizuar kandidatin kryesor të ekstremit të djathtë, Calin Georgescu, i cili është prorus dhe kundërshton furnizimin e Ukrainës me ndihmë ushtarake.

Burime nga prokuroria thanë se hetimi i shpallur të enjten nuk ka lidhje me Georgescu, raporton Reuters.

Continue Reading

Bota

Starmer: Mbretëria e Bashkuar do të luajë rol kryesor në sigurinë e Ukrainës

Published

on

By

Kryeministri britanik Keir Starmer ka zhvilluar vizitë në një fabrikë mbrojtëse në Liverpool teksa ka zhvilluar një komunikim me punëtorët atje.

Ai thotë se siguria e vendit është prioritet në të gjithë botën.

Siguria dhe mbrojtja e vendit tonë, e Evropës dhe e Ukrainës, është absolutisht mendimi primar i botës për momentin”.

Kur u pyet për mbështetjen ushtarake për Ukrainën, ai thotë se ajo që ka më shumë rëndësi është një paqe e qëndrueshme që i jep fund luftës dhe siguron që Ukraina të jetë në gjendje të marrë vendimet e veta.

Është e rëndësishme që të gjithë të fokusohen në këtë çështje. Nëse ka një marrëveshje, ne e mbrojmë atë”, tha Starmer.

Ai vazhdon se qeveria duhet të fokusohet në atë se cilat janë garancitë e mundshme të sigurisë, duke shtuar se “Mbretëria e Bashkuar do të luajë një rol udhëheqës” në këtë.

Kjo duhet të bëhet në bashkëpunim me Shtetet e Bashkuara,” thotë ai me vendosmëri, pasi ato janë “të ndërthurura” me mbrojtjen dhe sigurinë.

Continue Reading

Të kërkuara