Një ditë pas takimit në nivel të kryenegociatorëve në Bruksel, partia në pushtet, Lëvizja Vetëvendosje, po akuzon Serbinë për qasje destruktive në dialog. Sipas tyre, pavarësisht takimeve në kuadër të dialogut progresi do të jetë i vogël për shkak të sabotimit të Serbisë të Marrëveshjes Bazë të Brukselit dhe aneksit të Ohrit. Në anën tjetër, edhe njohësit e procesit të dialogut thonë se zbatimi i marrëveshjes do të jetë i vështirë gjatë këtij viti, kur dihet se Kosova është në vit zgjedhor kurse Bashkimi Evropian është në fazën e tranzicionit të zgjedhjes së strukturave të reja udhëheqëse.

Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Driton Hyseni, thotë se arsyeja që s’ka pasur sukses takimi i djeshëm i kryenegociatorit të Kosovës, Besnik Bislimi me homologun e tij nga Serbia, Petar Petkoviq është për shkak se Serbia nuk po dëshiron të zbatojë marrëveshjen bazë në tërësi, por kërkon vetëm themelimin e Asociacionit. Ai kërkon nga Bashkimi Evropian që të bindin Serbinë që ajo të zbatojë marrëveshjen e Brukselit mbi bazën e një sekuencimi të balancuar.

“Ajo çka kemi parë dje ka qenë se s’ka pasur ndonjë përparim drejt arritjes së sekuencimi të mundshëm të marrëveshjes së Brukselit dhe Ohrit. Unë uroj që Serbia të bindet, ndërmjetësuesit evropian të bindin Serbinë me qëllim që ajo të zbatojë marrëveshjen e arritur. Të kemi sekuencim të marrëveshjes por edhe zbatim të ujdisë që nga neni i parë deri tek neni i fundit i saj”, deklaron ai.

Ndërkaq, ish-diplomati Blerim Canaj, thotë se me takimin e djeshëm në nivel të kryenegociatorëve në Bruksel kanë rënë kushtet e kryeministrit Albin Kurti të paraqitura javën e kaluar. Sipas tij, tashmë mund të ketë takime edhe të nivelit të lartë, mirëpo progresi do të jetë minimal për shkak se asnjëra palë nuk dëshiron të zbatojë marrëveshjen.

“Me takimin (e kryenegociatorëve) ato tri kushtet ranë poshtë dhe kjo nënkupton se do të ketë takime të radhës. Sa i përket pritjes nga takimet, posaçërisht këtë vit nuk e besoj. Pala serbe por as ajo kosovare nuk ka ndonjë interesim të stabilizimit të situatës, pasi kur prek sentimentin nacional atëherë ka ngritje në votë, kur dihet se ne jemi në një vit zgjedhor. Në anën tjetër palës serbe i konvenon status-qou, pasi paraqitja e Kosovës si çështje e sigurisë natyrisht se është ajo çka ka dashur gjithmonë Serbia por edhe Rusia. Ne jemi në një formë të futur në grackën e Vuçiq, pasi ai e ka arritur atë çka ka dashur deri tash”, tha Canaj.

Të mërkurën në Bruksel është zhvilluar takimi në nivel të kryenegociatorëve në kuadër të dialogut. Pavarësisht takimeve të stërgjatura palët nuk patën pajtim për zbatimin e marrëveshjes së Brukselit dhe aneksit të Ohrit.

Pas takimit, zëvendëskryeministrit Besnik Bislimi tha se është e nevojshme formalizmi i marrëveshjes përmes nënshkrimit të saj. Ai akuzoi se Serbinë se nuk dëshironte të fliste për sekuencimin e ujdisë së Brukselit dhe Ohrit, por insistonte vetëm në themelimin e Asociacionit.

Javën e kaluar u zhvilluan takime të ndara në nivel të lartë politik në Bruksel, mirëpo s’pati takim ndërmjet kryeministrit Albin Kurti dhe presidentit serb, Aleksandër Vuçiq.

Kurti paraqiti tri kushte, nënshkrimin e marrëveshjes bazë, tërheqjen e letrës së ish kryeministres së Serbisë, Ana Bërnabiq drejtuar BE-së si dhe dorëzimin e Radoiçiq në Kosovë. Këto sipas kreut qeveritar janë garanci për mirëbesim në procesin e dialogut.

Një lloj i ri i virusit mpox që u shfaq në Republikën Demokratike të Kongos (DRC) mund të bëhet kërcënim ndërkombëtar shëndetësor nëse nuk merren masa për ta parandaluar.  

Kongo është përballur me virusin mpox edhe më parë, i cili njihet edhe si virusi i majmunit që nga shtatori i vitit 2023.

Së fundmi ky virus ka arritur një nivel krize, sepse po përhapet pa kontakt seksual dhe mund të shmangë testet diagnostike. Rastet po arrijnë gjithashtu nivele rekord dhe vaksinat nuk janë lehtë të qasshme.

Rreth 9 mijë e 600 raste të dyshuara me mpox janë raportuar në tetë vende afrikane këtë vit, dhe më shumë se 400 njerëz kanë vdekur. Fëmijët nën 15 vjeç kanë llogaritur shumicën e infeksioneve dhe vdekjeve të reja në vitin 2024.

Pothuajse të gjitha rastet deri më tani kanë qenë në Kongo, por zyrtarët shëndetësorë thonë se lloji i ri tashmë mund të jetë përhapur përtej kufijve të tij./UBTNews/

Nga tre milionë euro që ishte paraparë të vlente, master-plani për kompleksin “Adem Jashari” shtetit do t’i kushtojë 7,890,000.00 euro.

Ministria e Kulturës e ka shpërblyer me kontratë studion gjermane të arkitekturës Gerber Architekten International GmbH për zhvillimin e master-planit për kompleksin “Adem Jashari” në Skenderaj.

Monumentet brenda kompleksit ka vite që ndodhen në rrezik të shkatërrimit.

Për të shmangur këtë degradim, Qeveria e Kosovës në vitin 2021 ka iniciuar një proces për zhvillimin e master-planit të Kompleksit Memorial Adem Jashari në Prekaz.

Hapi i parë ka qenë themelimi i një Komiteti ndër-ministror për kompleksin, i cili do ta mbikëqyrte dhe ndërmerrte hapa për zhvillimin e master-planit. Kësisoj, Ministria e Kulturës hapi një konkurs përmes prokurimit publik për zhvillimin e një master-plani.

Sipas konkursit të mbyllur me 7 korrik, master-plani do të përfshijë një zonë prej 450 hektarësh. Në konkurs jepen detaje të gjendjes aktuale bashkë me synimet e shtetit.

Procedurat e prokurimit për përzgjedhjen e kompanisë fituese për zhvillimin e master-planit për Kompleksin Memorial Adem Jashari të cilat filluan në qershor, kanë përfunduar të mërkurën e 3 korrikut dhe kanë zgjatur më tepër se një vit.

Me kontratë është shpërblyer studioja e arkitekturës Gerber Architekten International GmbH, me bazë në Dortmund të Gjermanisë. Vlera e kontratës është dyfish më e madhe sesa ajo që ishte paraparë në hapje të tenderit.

Nga 3 milionë euro që ishte paraparë të kushtonte, master-plani për Kompleksin Memorial Adem Jashari do t’i kushtojë shtetit 7,890,000.00 euro, bazuar në njoftimin për dhënie të kontratës të publikuar nga Zyra e Prokurimit të Ministrisë së Kulturës të mërkurën.

Dy ofertat e konsorciumeve tjera konkurruese, ato të “Polis University” dhe Institutit të Shkencës dhe Teknologjisë, janë eliminuar nga Ministria e Kulturës, edhe pse ishin më të lira në çmime.

Në shkurt të këtij viti, Ministria e Kulturës është paditur nga Instituti i shkencës dhe teknologjisë “Insi”, e cila kryesonte njërin nga konsorciumet e eliminuara nga gara për tenderin e zhvillimit të master-planit.

I njëjti operator ekonomik e ka dorëzuar lëndën edhe në Gjykatën Komerciale. “Insi” pretendon se ka pasur shkelje të shumta në procesin e prokurimit për këtë tender.

Shteti prej vitit 2004 me Ligj të veçantë kishte shpallur kompleksin përkujtimor “Adem Jashari” si hapësirë me interes të veçantë.

Më pas në nëntor të vitit 2018 me Ligjin për kompleksin memorial “Adem Jashari” në Prekaz ishte ripërcaktuar statusi i Kompleksit dhe obligimet e institucioneve të Kosovës për planifikimin, ndërtimin, mbrojtjen, konservimin, restaurimin, administrimin, kujdesin dhe prezantimin e tij.

Në Ligj që ka zëvendësuar atë të 2004-s përcaktohet se Kompleksi posedon 450 hektarë dhe, sipas analizës së ndikimit buxhetor, asokohe parashihej të investoheshin 21 milionë euro.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, ka thënë se i ka kërkuar përmes një letre javën e kaluar homologes së vet serbe transferimin e shtetasve të Kosovës, të cilët po mbahen në paraburgime në Serbi. Sfidë për Republikën e Kosovës e konsideron mosbashkëpunimin juridik me shtetin serb.

Haxhiu ka thënë se këtë çështje e ka ngritur edhe me partnerët ndërkombëtarët, pasi konsiderojnë që është e qëllimshme, politike dhe e padrejtë.

“Ju e dini që në vazhdimësi e kam përmendur sfidën që Republika e Kosovës ka në kuptim të bashkëpunimit juridik ndërkombëtar në këtë rast të bashkëpunimit juridik me Serbinë sepse Serbia është ajo e cila i mban kriminelët e luftës në territorin e saj e po ashtu kriminelët të cilët kryejnë krime në kohë të paqes. Në këtë drejtim në vazhdimësi është sfidë bashkëpunimi juridik me Serbinë, por duke qenë që ka qindra raste që padrejtësisht arrestohen në Serbi të qytetarëve tanë pra qytetarëve shqiptarë të cilët për nevojat e tyre kalojnë kufirin andej kinse mbi pretendimet për krime të luftës por edhe për vepra të tjera, ne kemi ngritur këtë çështje edhe me partnerët tanë sepse konsiderojmë që është e qëllimshme, është politike dhe është e padrejtë”, ka thënë Haxhiu.

Ajo u shpreh se nga lista që kanë marrë nga shteti serb, ka parë që shqiptarët janë arrestuar me pretendime për krime lufte. Andaj, kanë kërkuar të njëjtit të transferohen në Kosovë dhe të ballafaqohen me sistemin e drejtësisë.

“Megjithatë kur kemi pranuar listën të qytetarëve tanë të cilët arrestohen padrejtësisht atje ne kemi parë që disa prej tyre janë mbi pretendimet për krimet e luftës. Në këtë drejtim duke pasur parasysh sfidën që në vazhdimësi e kemi për bashkëpunimin juridik, për transferim të rasteve për ekstradim, ne kemi vlerësuar që është e rëndësishme që t’i drejtohemi Ministres së Drejtësisë së Serbisë, me qëllim që ata qytetarë tanë të transferohen në Republikën e Kosovës dhe të ballafaqohen me sistemin tonë të drejtësisë mbi pretendimet të cilët ata i konsiderojnë. Këtë letër e kam dërguar fundjavën e kaluar, ne ende nuk kemi marrë përgjigje nuk mund të them që do të kemi apo jo përgjigje por duke pasur parasysh që në vazhdimësi ka pasur refuzim për bashkëpunim juridik dhe duke pasur parasysh që Serbia nuk i dorëzon në Kosovë as kriminelët që kanë kryer krime lufte në Kosovë dhe të ballafaqohen me sistemin tonë të drejtësisë mbi pretendimet të cilët ata i konsiderojnë”, u shpreh Haxhiu, teksa ka thënë se ende nuk ka pranuar përgjigje pozitive e as negative.

Haxhiu ka thënë se Serbia nuk i ekstradon as terroristët e sulmit të 24 shtatorit në Banjskë.

“Këtë letër e kam dërguar fundjavën e kaluar, ne ende nuk kemi marrë përgjigje nuk mund të them që do të kemi apo jo përgjigje por duke pasur parasysh që në vazhdimësi ka pasur refuzim për bashkëpunim juridik dhe duke pasur parasysh që Serbia nuk i dorëzon në Kosovë as kriminelët që kanë kryer krime lufte në Kosovë pra kriminelët serb që kanë kryer krime lufte në Kosovë në kohë të luftës dhe nuk i dorëzon as kriminelët apo terroristët që kanë kryer sulme terroriste, referuar sulmit terrorist në Banjskë. Natyrisht që është goxha e vështirë që mund të kemi përgjigje apo jo, por megjithatë në momentin që ne do të kemi sinjale për këtë çështje ne do të ju njoftojmë, ne kemi njoftuar edhe dje në Bruksel përmes zëvendëskryeministrit dhe përfaqësueseve tanë atje për letrën që kemi dërguar dhe në vazhdimësi por edhe dje kemi bërë thirrje që Serbia ti përgjigjet pozitivisht kësaj letre dhe kësaj kërkese sikurse edhe në prej garancioneve që kryeministri Kurti e ka adresuar në procesin e dialogut në takimin që kishte është që Serbia të dorëzoj kryeterroristin  Milan Radojiçiq dhe bandën e tij terroriste”, u shpreh tutje Haxhiu.

“Sipas legjislacionit në fuqi kjo tashmë nuk është e rregulluar pra nuk ka një ligj që qeverisë së Republikës së Kosovës i jep të drejtën që të mbështes financiarisht mbrojtësit e personave të cilët mbahen në burgjet e Serbisë. Ne kemi pasur kërkesa nga familjarët e këtyre personave si Ministri e Drejtësisë po e trajtojmë por nuk mund të them me siguri se cili do të jetë vendimi i qeverisë së Republikës së Kosovës apo në këtë rast Ministrisë së Drejtësisë duke pasur parasysh mungesën e bazës ligjore për njoftimin tuaj në secilën prej kërkesave që na vijnë në këtë drejtim ndërlidhen me fondin apo buxhetin dhe mbështetjen financiare që MD-ja jep për personat që po mbahen në Hagë”, u shpreh tutje Haxhiu.