Lajmet

Marramendja një nga shenjat e hershme të demencës

Një studim i tetorit të vitit 2020, eksploroi lidhjen e mundshme midis demencës dhe hipotensionit ortostatik.

Published

on

Shumë njerëz mendojnë se shenjat e para të demencës janë harresa e detajeve të rëndësishme si datat dhe fakte specifike.

Por në realitet shumë nga veprimet e përditshme mund të jenë shenja paralajmëruese të zhvillimit të kësaj sëmundje neurodegjenerative.

Sipas një studimi në të cilin AgroWeb.org u mbështet, tregoi se edhe një lëvizje e thjeshtë si të çuarit në këmbë dhe mënyra se si ndiheni pas këtij veprimi, mund të jetë një shenjë e hershme e demencës.

Çfarë tregon studimi i fundit për demencën dhe shenjat e hershme?

Një studim i botuar në revistën “Neurology” (Neurologjia) në tetor të vitit 2020, eksploroi lidhjen e mundshme midis demencës dhe hipotensionit ortostatik.

Një gjendje që i bën njerëzit të ndjejnë marramendje kur ngrihen në këmbë për shkak të një rënieje të papritur të presionit të gjakut.

Studiuesit vunë re se tek pacientët ku presioni i gjakut ndryshoi më shumë me kalimin e kohës, rreziku për t’u prekur nga demenca ishtë më i lartë.

Megjithatë ata pranuan se ky studim ishte vetëm vëzhgues dhe nuk mund të përcaktonte një shkak dhe pasojë midis kësaj lidhjeje.

Ata arritën në përfundimin se gjetjet e tyre mund të sigurojnë një mjet të vlefshëm për monitorimin e sëmundjes, vlerësimin e rrezikut dhe përfundimisht parandalimin e zhvillimit të sëmundjes.

“Presioni i gjakut kur njerëzit ndryshojnë pozicion nga ulur në këmbë duhet të monitorohet,” tha Laure Rouch, autore e studimit nga Universiteti San Francisko, në Kaliforni.

“Është e mundur që monitorimi i rënieve të presionit të gjakut mund të jetë një mënyrë premtuese për të ndihmuar në ruajtjen e aftësisë së të menduarit dhe kujtesës, kur njerëzit plaken.”, shtoi në fund ajo.

Por ky nuk ishte studimi i parë që hulumtoi një lidhje të mundshme midis ndjesisë së marramendjes kur ngriheni në këmbë dhe zhvillimit të demencës.

Në një studim të vitit 2016, një ekip studiuesish nga Qendra Mjekësore Erasmus në Holandë, ndoqën afërsisht 6,000 pjesëmarrës për një mesatare prej 15 vitesh.

Rezultatet e tyre zbuluan se ata që kishin episode të përsëritura të presionit të ulët të gjakut dhe ndjenin marramendje gjatë ngritjes në këmbë kishin më shumë gjasa të zhvillonin demencë më vonë./Agroweb

Sport

​FIFA përjashton një komb nga Botërori 2026

Published

on

FIFA ka marrë një vendim të pazakontë duke ndaluar një komb nga pjesëmarrja në kualifikimet për Kupën e Botës 2026, ndonëse të gjitha kombet e tjera të Konfederatës Aziatike të Futbollit (AFC) morën pjesë.

Bëhet fjalë për Ishujt Mariana të Veriut, një territor mikronezian i Shteteve të Bashkuara, që ndonëse është anëtar i AFC-së, ende nuk është pranuar në FIFA.

Për këtë arsye, ata u përjashtuan nga të gjitha fazat e kualifikimeve për Botërorin dhe për Kupën e Azisë 2027.

Kjo nuk është hera e parë që kombi ishullor përballet me përjashtim, pasi e njëjta gjë kishte ndodhur edhe në ciklet kualifikuese për Kupën e Azisë 2019 dhe 2023.

Ishujt Mariana të Veriut ndodhen në juglindje të Japonisë dhe sporti më popullor atje është bejsbolli, megjithëse futbolli po fiton gjithnjë e më shumë ndjekës.

Drejtori ekzekutiv i Federatës së Futbollit të Ishujve Mariana, Ruselle Zapanta, ka deklaruar më parë se synimi i tyre është që futbolli të bëhet sporti kryesor në vend në të ardhmen./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Rektori Hajrizi folës kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar TURKIC COSE 2025

Published

on

Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, ishte folësi kryesor në Kongresin e VII-të Ndërkombëtar “TURKIC COSE 2025 – Turkic World Congress on Science and Engineering”, i cili po mbahet në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së.

Rektori Hajrizi prezantoi punimin me titull: “A Small-Scale, Smart Self-Sustaining Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem Model: Case Studies Related with Smart City, Digital Twins and Sustainable Developments”, një koncept inovativ që përfaqëson filozofinë dhe qasjen unike të UBT-së ndaj zhvillimit të qëndrueshëm, inovacionit, sipërmarrjes dhe transformimit të qyteteve në ekosisteme të mençura.

Në prezantimin e tij, Rektori Hajrizi theksoi se UBT 5S Model (Small-Scale, Smart, Self-Sustaining, Entrepreneurial Innovation-Based Ecosystem) është rezultat i më shumë se 30 viteve përvojë akademike, kërkimore dhe zhvillimore, dhe përfaqëson një qasje sistemike që lidh arsimin, kërkimin shkencor, biznesin dhe komunitetin në një mjedis të integruar të inovacionit.

Ky model, që tashmë është zbatuar në UBT Smart City dhe UBT Future Campus, funksionon si një ekosistem i qëndrueshëm dhe vetëmbajtës, ku studentët, profesorët, studiuesit dhe partnerët ndërkombëtarë ndërveprojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë për të krijuar zgjidhje të reja për qytetet inteligjente, digjitalizimin, qëndrueshmërinë dhe zhvillimin ekonomik. Ky model u cilësua si një ndër qasjet më të avancuara në Evropën Juglindore për zhvillimin e ekosistemeve të qëndrueshme të inovacionit dhe për ndërtimin e qyteteve të mençura përmes arsimit dhe kërkimit shkencor.

Continue Reading

Lajmet

​Muric: Do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë

Published

on

Në prag të dy ndeshjeve vendimtare të Kombëtares së Kosovës në kuadër të kualifikimeve për Kampionatin Botëror 2026, ndaj Sllovenisë dhe Zvicrës, portieri i Dardanëve, Arijanet Muriç, ishte i ftuari i radhës në “FFK Podcast”.

Edhe pse nuk do të mund të jetë pjesë e ndeshjes së parë për shkak të pezullimit nga dy kartonë të verdhë, Muriç shfaqi besim dhe motivim të madh për ekipin, duke theksuar se Kosova është në garë edhe për vendin e parë.

“Sigurisht, duam të paktën vendin e dytë për të luajtur ‘play-off’-in. Por mendoj se do të jemi në garë me Zvicrën edhe për vendin e parë. Shpresoj kështu. Fillimisht duhet të përqendrohemi në ndeshjen kundër Sllovenisë, jemi në formë shumë të mirë, të gjithë lojtarët janë të shëndetshëm. S’ka lëndime dhe ekipi është i plotë. Vetëm unë s’mund të jem pjesë për shkak të dy kartonëve të verdhë”, tha Muriç.

Ai nuk e fsheh keqardhjen që nuk do të jetë pjesë e ekipit në ndeshjen kundër Sllovenisë.

“Po, sigurisht që më vjen keq. Do të ishte më e lehtë sikur të luaja. Nëse skuadra humb pa mua, më dhemb më shumë”, theksoi ai, por njëkohësisht shprehu besim të plotë te bashkëlojtarët në portë: “Stërviten njësoj si unë dhe japin maksimumin çdo ditë për t’u përmirësuar, prandaj janë gati”, tha ai.

Sa i përket atmosferës në kampin e Dardanëve, portieri i Kombëtares u shpreh optimist.

“Ne nuk kemi frikë. Nuk ka tension apo energji negative në ekip për ndeshjen e radhës. Dhe nuk duhet të kemi frikë ta luajmë ndeshjen. Nuk kemi presion, vetëm energji pozitive. Dhe kur i shikoj lojtarët, më duket që të gjithë e ndjejnë njësoj. Të gjithë janë të motivuar, kjo më jep ndjesi shumë pozitive”, shtoi Muriç.

Tutje Muriç foli për karrierën e tij me Kombëtaren dhe klubet, duke kujtuar debutimin e tij ndaj Azerbajxhanit dhe disa nga momentet më të veçanta me fanellën e Kosovës. “Ndeshja ndaj Republikës Çeke në Prishtinë ishte shumë e veçantë. Ata ishin në formë të lartë, por ne luajtëm shkëlqyeshëm. Edhe ajo ndaj Suedisë 2–0 ishte shumë e bukur”, u shpreh ai.

Portieri 27-vjeçar tregoi edhe për rrugëtimin e tij në klubet evropiane, teksa theksoi se një kohë pauzoi nga futbolli./S.K/KP/

 

Continue Reading

Lajmet

Hoxha pret në takim komandantin e KFOR-it, flasin për situatën e sigurisë në Kosovë

Published

on

By

Drejtori i Përgjithshëm i Policisë së Kosovës, Gazmend Hoxha me bashkëpunëtorë, priti në takim komandantin e KFOR-it, Ozkan Ulutash, i cili po ashtu ishte i shoqëruar nga stafi i tij.

Në njoftimin e Policisë bëhet e ditur se në takim u diskutuan tema të ndryshme të cilat ishin në interes të situatës së sigurisë në Republikën e Kosovës.

Në takim u konfirmua vazhdimi i bashkëpunimit të mëtejmë dhe avancimi i shkëmbimit të informacioneve në funksion të ruajtjes së një ambienti më të qetë dhe të sigurt për të gjithë qytetarët pa dallim. Pikë tjetër e diskutimeve ishin aktivitetet e përbashkëta në mes të PK-së dhe KFOR-it, të cilat reflektojnë në situatën e sigurisë në tërë vendin, përfshirë veriun”, thuhet në njoftim.

“Të dy palët u dakorduan se vazhdimi i bashkëpunimit, mirëbesimit dhe realizimit të aktiviteteve të përbashkëta, ndikon në rritjen e mëtejme të nivelit të sigurisë së përgjithshme”./EO

Continue Reading

Të kërkuara