Më 10 nëntor 1895, në Drenicën heroike, u lind Qerime Radisheva, e njohur si Shote Galica, një ndër figurat më të fuqishme të rezistencës shqiptare në Kosovë dhe një simbol i qëndresës kombëtare.

Ajo mbetet një emër që ngjall krenari, jo vetëm për trimërinë në beteja, por edhe për rolin që pati në historinë e rezistencës kundër serbëve.

Ishte një ndër gratë e rralla shqiptare të asaj kohe që mori armët për liri dhe nuk i hoqi kurrë nga duart deri në fund të jetës.

Nga Qerime Radisheva në Shote Galica

E lindur në një familje shqiptare me ndjenja të forta atdhetare, ajo u rrit mes këngëve dhe tregimeve për trimëri. Qysh në moshë të re u përfshi në luftërat kundër pushtuesve e përkrah bashkëshortit të saj, Azem Bejtës, u bë pjesë e çetave kryengritëse të Drenicës.

Pseudonimi “Shote Galica” e shoqëroi përjetësisht, duke u bërë simbol i grave luftëtare shqiptare.

Krahu i djathtë i Azem Galicës

Në çdo betejë, Shoteja qëndronte përkrah burrit. Ajo nuk e shihte luftën si detyrë burrash, por detyrë kombëtare. Pasi Azemi u vra, ajo nuk u dorëzua. Përkundrazi, mori drejtimin e çetës dhe vazhdoi luftën deri në fund të forcave, duke u bërë frymëzim për burra e gra tjerë.

Në fillim të viteve ’20, Shote zhvilloi një rezistencë kundër autoriteteve serbe, që ushtronin dhunë e shpërngulje ndaj shqiptarëve të Kosovës. Pavarësisht mungesës së mbështetjes e kushteve të vështira, ajo qëndroi e palëkundur në idealin e saj për liri.

Mërgimi dhe fundi i jetës

Pas shumë vitesh luftë dhe përndjekjesh, Shoteja u tërhoq në Shqipëri, e rraskapitur, e plagosur dhe pa bashkëluftëtarët e dikurshëm.
Ajo u vendos në Fushë-Krujë, ku vdiq më 1 korrik 1927, në moshë të re, 32 vjeçe. Edhe në ditët e fundit, mbeti krenare dhe besnike ndaj idealeve për të cilat kishte luftuar gjithë jetën.

Trashëgimia dhe nderimi

Shote Galica nuk u kujtua vetëm si luftëtare, por si simbol i emancipimit të gruas shqiptare dhe i sakrificës për lirinë kombëtare. Thënia e saj e famshme “Jeta pa dije është si një luftë pa armë” mbetet një mesazh i përjetshëm për rëndësinë e arsimit dhe vetëdijes kombëtare.

Për veprimtarinë dhe heroizmin e saj, është nderuar me titullin më të lartë shtetëror “Hero i Popullit”, duke u radhitur mes figurave më të mëdha të historisë shqiptare.

130 vite pas lindjes – kujtimi që nuk shuhet

Sot, më 10 nëntor 2025, mbushen 130 vite nga lindja e Shotë Galicës, një figure që vazhdon të frymëzojë brezat me trimërinë, vendosmërinë dhe dashurinë e saj për atdheun. Në Drenicë, në Fushë-Krujë dhe në çdo cep të trojeve shqiptare, kujtimi jeton në këngë, në tregime dhe në zemrat e njerëzve që e shohin si shembull të gruas shqiptare që nuk u dorëzua kurrë.

Shote Galica – emri që mbetet pushkë e ndezur në kujtesën e kombit. /A.Z/UBT News/

Gjetja e ekuilibrit të duhur mes suksesit profesional dhe kohës personale është shpesh një sfidë e madhe, thuajse e pamundur, por jo e paarritshme.

Sipas ekspertes së karrierës Emily Durham, nëse keni vështirësi të vendosni kufij mes punës dhe jetës personale, filloni nga fundjavat. Fokusohuni te mënyrat si mund të ndaloni së menduari për punën gjatë këtyre ditëve të lira.

Më poshtë janë tre strategji që ekspertët rekomandojnë për t’u shkëputur mendërisht nga puna gjatë fundjavës:

1. “Pastroni” email-et dhe përfundoni detyrat para se të mbyllni javën

Për të pasur një fundjavë të qetë, duhet të përgatiteni të premten. Para se të largoheni, organizoni kutinë postare e listën e detyrave. Nuk është e nevojshme t’i përgjigjeni çdo email-i, mjafton të përcaktoni prioritetet dhe të arkivoni pjesën tjetër në një dosje që e hapni të hënën.

Durham thekson rëndësinë e krijimit të një ndjesie “mbylljeje” para se të shkëputeni nga kompjuteri i punës të premten. Mos harroni të fikni ose të çaktivizoni njoftimet nga aplikacionet e punës.

Sa më të qarta të jenë kufijtë që vendosni mes karrierës e kohës personale, aq më shumë i jepni mundësi mendjes dhe trupit të çlodhen.

2. Planifikoni diçka konkrete për të premten në mbrëmje

Fundjava fillon që të premten pasdite, mos e lejoni të shkojë dëm. Shpesh, përpiqemi të përfundojmë çdo detyrë të premten dhe përfundojmë duke punuar më shumë se zakonisht, duke hyrë në fundjavë të lodhur dhe pa energji.

Ekspertët e karrierës këshillojnë të bëni plane specifike për të premten në mbrëmje, qoftë një kafe me miqtë, një aktivitet relaksues apo edhe një takim te estetistja juaj. Këto plane do t’ju motivojnë të mbyllni detyrat në kohë dhe të largoheni nga puna pa ndjesi faji apo pasiguri.

3. Fikeni telefonin e punës

E kemi thënë dhe e themi sërish: vendosni kufij të qartë. Pse të mbani kontakt me punën në fundjavë, kur është koha për të pushuar dhe për t’u marrë me veten dhe të dashurit tuaj?

Kur themi “telefoni i punës”, nuk nënkuptojmë pajisje fizike, por çdo aplikacion, apo email që ju kthen te puna. Fikeni ose vendosini në heshtje. Sa më të fortë të jenë kufijtë që vendosni mes punës e jetës personale, aq më shumë i jepni vetes hapësirë për të rifituar energjinë.

Mos punoni falas në fundjavë. Mos sakrifikoni jetën personale për email-e që mund të presin të hënën. /A.Z/UBT News/