Teknologji

MacBook pro i ri! Apple lehtëson riparimin dhe përmirëson brendësinë

Published

on

Apple ka prezantuar një MacBook Pro të ri të pajisur me çipin M5. Megjithatë, përveç përmirësimit të performancës, një çmontim i detajuar tregon se kompania ka rafinuar dizajnin e brendshëm të pajisjes, duke e bërë më të lehtë aksesin te bateria dhe duke pastruar organizimin e kabllove të brendshme.

Nga jashtë, MacBook Pro me M5 duket thuajse identik me versionin M4, por brenda ka ndryshime të vogla që synojnë të përmirësojnë riparueshmërinë dhe inxhinierinë e tij. Përmirësimet janë të detajuara dhe delikate, jo një ridizajnim i madh.

Manuali i Apple përfshin udhëzime për shkëputjen e kabllit të sistemit të Menaxhimit të Baterisë, gjë që mundëson ndërprerjen e energjisë para se të fillojë riparimi.  Kjo praktikë e sigurt për riparimin e pajisjes tregon se Apple po i njeh përdoruesit që janë të gatshëm të kryejnë vetë riparime.

Bateria është e njëjtë me versionin e mëparshëm, por korniza e saj e brendshme është përmirësuar. Portat dhe ventilatori i ftohjes janë bërë modulare, duke lehtësuar zëvendësimin e tyre në mënyrë të pavarur.

Disa pjesë mbeten nën pllakë, prandaj qasja kërkon ende çmontim, përfshirë ventilatorin, i cili herë pas here do të ketë nevojë për pastrim ose zëvendësim.

Përveç ndryshimeve funksionale, ka edhe ndryshime në paraqitjen e kabllove, që tregojnë përkushtimin e Apple për të rritur efikasitetin e prodhimit. /A.Z/UBT News/

Teknologji

Eksperti ndërkombëtar i harduerit open source, Jo Hinchliffe, mbajti ligjëratë në UBT

Published

on

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u zhvillua një ligjëratë e veçantë tematike nga eksperti ndërkombëtar në fushën e harduerit open source, Jo Hinchliffe, në kuadër të aktiviteteve para konferencës Software Freedom Kosova (SFK).

Ligjërata u organizua në bashkëpunim me FLOSSK dhe tërhoqi studentë, profesionistë dhe entuziastë të teknologjisë nga fusha e inxhinierisë dhe harduerit inovativ.

Jo Hinchliffe, i njohur për projektet e tij kreative dhe pasionin që përcjell tek audienca, ka kontribuar rregullisht në Raspberry Pi Magazine, ndërsa gjatë karrierës së tij ka punuar në projekte të ndryshme të harduerit, përfshirë ndërtimin e raketave dhe zhvillimin e sistemeve inovative harduerike.

Në kuadër të ligjëratës me temën “Certifikimi i një projekti harduerik open source”, Jo Hinchliffe demonstronte dizajnimin e një komponenti në KiCad dhe shpjegonte procesin e aplikimit për certifikim të një projekti open source. Studentët u njohën me standardet ndërkombëtare të dizajnimit dhe certifikimit të projekteve harduerike open source, duke marrë këshilla praktike për zhvillimin e projekteve të tyre inovative.

Ky aktivitet ishte veçanërisht i përshtatshëm për studentët e Fakultetit të Inxhinierisë Mekatronike dhe fushave të ngjashme, të cilët shprehën interes të madh për zhvillimin e sistemeve harduerike dhe teknologjive moderne. Pjesëmarrësit vlerësuan mundësinë e jashtëzakonshme për të mësuar direkt nga një ekspert ndërkombëtar dhe për të marrë njohuri të vlefshme mbi praktikat më të mira në fushën e harduerit open source.

Continue Reading

Rajoni

Rindërtimi pas konfliktit: Ekspertët e UBT-së prezantojnë sukseset e Kosovës në Pragë

Published

on

Profesori Lulzim Beqiri dhe profesori Bekim Ceko nga Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor në UBT morën pjesë në konferencën ndërkombëtare “Towards Sustainable Reconstruction of Ukraine Cities”, të organizuar nën drejtimin e profesoreshës Vladimira Silhankova nga MIAS (Masaryk Institute for Advanced Studies) në kuadër të Czech Technical University në Pragë.

Konferenca kishte për qëllim identifikimin e sfidave të rindërtimit në Ukrainë pas përfundimit të konfliktit dhe hartimin e strategjive zhvillimore nga ekspertë ndërkombëtarë dhe vendore. Në këtë forum morën pjesë përfaqësues të universiteteve nga Çekia, Polonia, Sllovakia, Austria, Finlanda dhe Gjermania, si dhe universitete nga Ukraina, duke krijuar një platformë të rëndësishme për shkëmbimin e përvojave dhe ideve në fushën e rindërtimit urban dhe zhvillimit të qëndrueshëm.

Pjesëmarrja e Kosovës në këtë konferencë ishte veçanërisht e rëndësishme, pasi profesori Beqiri dhe profesori Ceko ndanë eksperiencat e vendit tonë në rindërtimin pas luftës. Ata prezantuan modele të strategjive të zhvillimit urban dhe praktika të suksesshme të projektimit dhe planifikimit hapësinor, të cilat mund të shërbejnë si shembull për Ukrainën në procesin e saj të rindërtimit.

Profesorët e UBT-së theksuan rëndësinë e bashkëpunimeve ndërkombëtare në fushën e urbanistikës dhe arkitekturës, duke vënë në pah se përvoja e Kosovës mund të ofrojë mësime të vlefshme për vendet që kalojnë periudha të vështira pas konflikteve. Konferenca gjithashtu shërbeu si një mundësi për rrjetëzim dhe zhvillimin e projekteve të përbashkëta akademike mes universiteteve të Evropës dhe Ukrainës.

Pjesëmarrja e profesorëve të UBT-së në këtë forum ndërkombëtar nënvizon angazhimin e institucionit për të kontribuar në diskutime globale mbi rindërtimin e qyteteve, zhvillimin urban të qëndrueshëm dhe bashkëpunimin shkencor ndërkufitar.

Continue Reading

Teknologji

ChatGPT do të ndalojë së funksionuari në WhatsApp

Published

on

Nëse përdorni ChatGPT përmes WhatsApp-it, është koha të mendoni për alternativa. OpenAI ka njoftuar se chatbot-i i saj i njohur nuk do të jetë më i disponueshëm në platformën e Meta-s duke filluar nga 15 janari 2026.

Sipas kompanisë, vendimi lidhet me ndryshime në politikat dhe kushtet e reja të përdorimit të WhatsApp-it.

“Edhe pse do të donim të vazhdonim t’ju shërbenim në WhatsApp, jemi të fokusuar që tranzicioni të jetë sa më i lehtë për të gjithë përdoruesit,” thuhet në njoftimin e OpenAI.

Në njoftim theksohet gjithashtu se WhatsApp nuk mbështet eksportimin e bisedave, ndaj përdoruesit nuk do të kenë një mënyrë automatike për t’i transferuar ato pas afatit të caktuar. Megjithatë, ekziston një zgjidhje për ruajtjen e historisë së bisedave.

“Në profilin e kontaktit 1-800-ChatGPT në WhatsApp, do të gjeni opsionin për të lidhur llogarinë tuaj ChatGPT. Pasi ta zgjidhni këtë, të gjitha kërkesat tuaja në WhatsApp do të lidhen me historinë tuaj të ChatGPT,” shpjegon OpenAI.

Sipas raportimeve, Meta është e fokusuar në zhvillimin e inteligjencës artificiale, përdoruesit e ChatGPT brenda WhatsApp-it – rreth 50 milionë persona – nuk pritet të kenë ndikim të madh në strategjinë e saj të re, çka mund të jetë një nga arsyet e këtij vendimi. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Studiues, inovatorë dhe profesionistë nga mbarë bota në Konferencën Ndërkombëtare për Shkencat Kompjuterike dhe Inxhinierinë në UBT

Published

on

UBT ka zhvilluar edicionin e 14-të të Konferencës Ndërkombëtare Vjetore, ku një nga forumet më të rëndësishme – Konferenca Ndërkombëtare e Shkencave Kompjuterike dhe Inxhinierisë – ka mbledhur studiues, akademikë, ekspertë të inteligjencës artificiale dhe profesionistë të teknologjisë nga e gjithë bota.

Në dy ditë intensive diskutimesh dhe prezantimesh, pjesëmarrësit po ndajnë risitë më të fundit në fushat e shkencës kompjuterike, inxhinierisë së softuerëve, inteligjencës artificiale, rrjeteve dhe sigurisë kibernetike.

Kjo konferencë zhvillohet në kuadër të UBT International Conference 2025, një nga ngjarjet akademike më të mëdha në rajon, që synon të integrojë kërkimin shkencor me nevojat e tregut të punës dhe zhvillimin e qëndrueshëm teknologjik.

Sesioni 1 – Software Engineering
Kryesues: Blerim Zylfiu
Bashkëkryesues: Lavdim Menxhiqi

  • Comparative Performance Analysis of Data Storage Systems (JSON, SQLITE, POSTGRESQL) in a Log Analysis Application – Edison Alushaj, Alma Novobërdaliu
  • Multi-Agent and Retrieval-Augmented Techniques for Data Quality: A Systematic Literature Review – Benjamin Besimi, Visar Shehu, Adrian Besimi
  • The Use of the Limit of a Sequence in Computer Science – Don Plakolli, Erona Maloku, Hizer Leka
  • The Impact of Technology on Modern Communication: From the Era of Email to Mobile Applications and Social Networks – Vehebi Sofiu, Faton Kabashi, Lamir Shkurti, Greta Ahma, Mirlinda Reqica, Mirlinda Selimaj
  • Prime Numbers Through the Ages: Implementing the Sieve of Eratosthenes in Java – Vesë Vrellaku, Hizer Leka, Alma Novobërdaliu
  • Continuous Integration and Continuous Deployment (CI/CD) in Modern Software Engineering: A Comparative Study of Jenkins and GitHub Actions – Zana Sadiku, Lavdim Beqiri
  • Friends Recommendation in Dynamic Social Networks Using Breadth-First Search Algorithm – Rigon Pira, Jeta Domi, Besnik Qehaja, Edmond Hajrizi
  • An Empirical Analysis of Requirements for an Automated E-Learning Platform: The Case of Teachers in Kosova – Bleona Çitaku, Faton Kabashi, Lamir Shkurti, Mirlinda Selimaj, Laura Gjikokaj
  • Comparative Analysis of Monolithic and Microservices Architectures in Web Development – Denis Bajçinca, Faton Kabashi, Laura Gjikokaj, Mirlinda Selimaj, Lamir Shkurti

Sesioni 2 – Artificial Intelligence
Kryesues: Bertan Karahoda
Bashkëkryesues: Besnik Qehaja

Ky sesion përfshin prezantime mbi përdorimin e inteligjencës artificiale në shëndetësi, komunikim, bujqësi, automjete autonome, mjedise të qëndrueshme dhe luftën kundër lajmeve të rreme.

Disa nga temat përfshijnë:

  • The Use of Artificial Intelligence for Fake News Detection – Altina Salihu, Diellza Berisha
  • Forecasting Developments in the Agricultural Sector in Kosovo through Machine Learning – Mal Mikullovci, Mirlinda Reqica
  • The Rise of Digital Therapists: A Survey of Artificial Intelligence in Mental Health Monitoring and Support – Greta Ahma, Gerta Ahma, Mirlinda Reqica, Vehebi Sofiu
  • Implementation of an AI-Based Legal Assistant – Agon Azemi, Besnik Qehaja, Edmond Hajrizi
  • Data Science against Human Trafficking: Evidence from North Macedonia – Krenar Mehmeti, Shkurte Luma-Osmani, Florinda Imeri, Agon Memeti
  • Development of Advanced Algorithms for Autonomous Vehicle Navigation – Liridon Hoti, Besnik Qehaja, Jeton Sllamniku
  • Is Artificial General Intelligence Possible? – Ermira Mehani
  • Predicting Student Success Using Artificial Intelligence: Data-Driven Approaches for Early Intervention – Alma Novobërdaliu

Sesioni 3 – Network Communications and Security (Blockchain)
Kryesues: Zhilbert Tafa
Bashkëkryesues: Liridon Hoti

Temat më të theksuara:

  • Cryptographic Challenges through Conditional Probability Inference – Vesë Vrellaku, Diellza Berisha, Redon Brovina, Ela Ramosaj, Stinë Demolli, Rron Morina
  • Audio Signal Compression Using Wavelet Transform: A MATLAB Implementation – Rigon Pira, Argjend Azizi, Gentrit Halimi, Zhilbert Tafa
  • Computational Analysis of GDP, Inflation, and Unemployment Trends in the Western Balkans – Adea Krasniqi, Vehbi Neziri
  • From VPNs to Zero-Trust and Confidential Computing: A Comparative Study of AWS and Azure – Rinor Bytyqi, Lavdim Beqiri
  • The Role of Mathematical Functions in Cryptography: A Case Study of Caesar Encryption – Endrit Ahmeti, Hizer Leka
  • High-Performance SHA-256-Based Request Signing: A Comparative Study of Standard and Custom Implementations – Gentrit Halimi, Rigon Pira, Argjend Azizi

Sesioni 4

  • (Tema të avancuara të përzgjedhura nga fusha e inxhinierisë së kompjuterëve)

Sesioni i Posterëve

  • Generating Arithmetic and Geometric Sequences in Java: A Mathematical Approach – Anjesa Gashi, Hizer Leka

Konferenca ICCSIS2025 dëshmon edhe njëherë rolin udhëheqës të UBT-së në avancimin e kërkimit shkencor, inovacionit dhe dijes teknologjike në rajon, duke ofruar një platformë ku bashkohen akademia, industria dhe shoqëria për të ndërtuar të ardhmen digjitale të Kosovës.

Continue Reading

Të kërkuara