

Published
4 years agoon
By
Betim GashiPak para se të mbushte 20 vjet, misioni amerikan në Afganistan ka shënuar luftën më të gjatë të Shteteve të Bashkuara.
Qytetarët e zakonshëm amerikanë kanë tentuar ta harrojnë atë dhe lufta është mbikëqyrur më pak nga Kongresi, në krahasim me luftën në Vietnam.
Mirëpo numri i të vdekurve shkon në qindra mijëra. Dhe për shkak se SHBA-ja ka huazuar shumicën e parave për të paguar për këtë luftë, disa gjenerata të amerikanëve do ta kenë mbi supe barrën e shlyerjes së borxhit.
Më 15 gusht, talibanët kanë pretenduar fitore dhe kontroll të gjithë Afganistanit, para 31 gushtit, njëherësh afatit të fundit për tërheqje të trupave amerikane nga Afganistani.
Aktualisht trupat ndërkombëtare kanë shtuar përpjekjet për evakuim të stafit civil dhe ndërkombëtar nga ky shtet.
Shumicën e të dhënave më poshtë, agjencia e lajmeve Associated Press i ka siguruar nga Linda Bilmes, ligjëruese në Shkollën Kenedy në Universitetin e Harvardit si dhe nga projekti për kosto të luftës në Universitetin Brown.
Për shkak se në periudhën 2003-2011 Shtetet e Bashkuara kanë qenë të përfshira në luftërat në Afganistan dhe Irak, shumë trupa amerikane kanë shërbyer në të dyja luftërat dhe disa të dhëna përfshijnë të dyja vendet.
Lufta më e gjatë
Një në katër amerikanë kanë lindur në SHBA, prej sulmeve të Al-Kaidës më 11 shtator në tokën amerikane.
Kostoja në njerëz
Numri i amerikanëve të vrarë në Afganistan deri në prill të vitit 2021: 2,448.
Kontraktorët amerikanë: 3,846.
Ushtria dhe policia afgane: 66,000.
Anëtarët e forcave të tjera, përfshirë nga vendet anëtare të NATO-s: 1,144.
Civilët afganë: 47,245.
Talibanët dhe luftëtarët tjerë opozitarë: 51,191.
Punëtorët për ndihma: 444.
Gazetarët: 72.
Afganistani pas gati 20 vjetëve të pushtimit amerikan
Raportohet se shkalla e mortalitetit të foshnjave ka rënë për 50 për qind prej kur forcat amerikane, afgane dhe të vendeve tjera kanë rrëzuar Qeverinë e talibanëve.
Përqindja e vajzave adoleshente që dinë të lexojnë në këtë kohë, besohet se shkon në 37.
Mbikëqyrja nga Kongresi
Kongresi ka miratuar ndërhyrjen e forcave amerikane në Afganistan, pas sulmeve të 11 shtatorit 2001, më 18 shtator të po atij viti.
Megjithatë, ligjvënësit amerikanë nuk kanë votuar asnjëherë për t’i shpallur luftë Afganistanit.
Ligjvënësit amerikanë kanë diskutuar 42 herë për koston e luftës në Vietnam, derisa kostoja e luftërave në Afganistan dhe Irak deri në mesin e verës së këtij viti, është diskutuar pesë herë.
Në Komitetin për Financa të Senatit amerikan, ligjvënësit amerikanë kanë diskutuar për koston e luftërave në Afganistan dhe Irak vetëm një herë nga viti 2001 deri më 2021.
Pagesa për luftën? Me kredi, jo para të gatshme
Ish-presidenti amerikan, Harry Truman ka rritur përkohësisht taksat për të paguar Luftën Koreane për gati 92 për qind.
Më pas ish-presidenti Lyndon Johnson ka rritur taksat po ashtu përkohësisht për të paguar Luftën në Vietnam për 77 për qind.
Ish-presidenti tjetër amerikan, George W. Bush ka ulur taksat për të pasurit për 8 për qind – në vend që t’i rriste ato – për të paguar për luftërat në Afganistan dhe Irak.
Llogaritet se luftërat në Afganistan dhe Irak, janë mbuluar me borxh shtetëror në SHBA në vlerë të 2 trilionë dollarëve deri më 2020.
Kostoja e interesit besohet se do të shkojë deri në 6.5 trilionë dollarë deri më 2050.
Luftërat marrin fund, kostot jo
Bilmes vlerëson se Shtetet e Bashkuara janë zotuar se do të shpenzojnë 2 trilionë dollarë në kujdes shëndetësor, varrime dhe shpenzime tjera për 4 milionë veteranë amerikanë që kanë luftuar në Afganistan dhe Irak.
Periudha kur këto shpenzime do të arrijnë pikun, pritet të jetë pas vitit 2048.
Forcat e udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara kanë rrëzuar talibanët nga pushteti në tetor të vitit 2001.
Talibanët kanë qenë duke strehuar atëbotë Osama Bin Laden dhe figura tjera të Al-Kaidës, të lidhura me sulmet e 11 shtatorit të po atij viti në Shtetet e Bashkaura.
Presidenti amerikan Joe Biden ka thënë se tërheqja amerikane tani është e arsyeshme, pasi forcat amerikane janë siguruar që Afganistani nuk do të bëhet më bazë për xhihadistë të huaj që të kryejnë komplote kundër Perëndimit.
You may like
Lajmet
Pesë kadetë nga Kosova diplomojnë në Akademinë e Forcave të Armatosura të Shqipërisë
Published
20 hours agoon
July 30, 2025By
UBTnews
Pesë kadetë nga Kosova kanë diplomuan në Akademinë e Forcave të Armatosura të Shqipërisë.
Ata do të vazhdojnë shërbimin e tyre si oficerë në radhët e Forcës së Sigurisë së Kosovës.
Kjo u bë e ditur nga ministri në detyrë i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci i cili mori pjesë në ceremoninë e diplomimit me ftesë të homologut të tij nga Shqipëria, Pirro Vengu.
“Me mbështetjen e ministrit Pirro Vengu dhe të Shefit të Shtabit të Përgjithshëm, gjeneral Arben Kingji, është bërë e mundur që për vitin e ardhshëm të katërfishohet numri i kadetëve nga Kosova që do të ndjekin studimet në këtë akademi prestigjioze”, shkruan Maqedonci në Facebook
Lajmet
IPK-ja identifikon dobësi në pasqyrimin e gjobave dhe shkeljeve
Published
20 hours agoon
July 30, 2025By
UBTnews
Inspektorati Policor i Kosovës thotë se ka të meta në pasqyrimin e të dhënave në gjoba në raport me shkeljet dhe që këto “sjellin dyshime se mund të abuzohet gjatë kryerjes së detyrës zyrtare”. Kjo është theksuar me një inspektim që IPK-ja e ka bërë rreth përdorimit të teknologjisë për matjen e shpejtësisë së lëvizjes së mjeteve në trafik.
Përmes një njoftimi për media, IPK-ja tha se inspektimi është realizuar me kërkesë të kryeshefit ekzekutiv, ndër të tjera, bazuar në informacionet që IPK kishte pranuar se zyrtarët policorë për arsye të ndryshme nuk i gjobisin kundërvajtësit për shkeljet që i kanë kryer.
“Inspektimi ka vënë në pah se ka dobësi/të meta në pasqyrimin e të dhënave në gjoba në raport me shkeljet dhe që këto sjellin dyshime se mund të abuzohet gjatë kryerjes së detyrës zyrtare”.
Sipas IPK-së. gjatë krahasimit të të dhënave në gjoba dhe atyre të regjistruara në radar gjatë inspektimit janë hasur katër natyra të mospërputhjeve: Shpejtësia e lëvizjes së mjetit e përshkruar në gjobë është më e ulët se ajo e regjistruar në radar (në 55 nga 84 mostra/gjoba); Shpejtësia e kufizuar në radar ndryshon nga ajo e regjistruar në gjobë (në 23 nga 84 mostra); Lloji i shkeljes në gjobë ndryshon nga ajo e matur me radar (në 3 nga 84 mostra); Shqiptohet gjobë për tejkalim të shpejtësisë në bazë të një neni (paragrafi) jo adekuat të ligjit (në 3 nga 84 mostra).
IPK-ja në kuadër të Raportit ka dhënë shtatë rekomandime, që kanë të bëjnë me nevojën e nxjerrjes së një udhëzuesi lidhur me përdorimin e pajisjeve për matjen e shpejtësisë së lëvizjes, mbajtjen e një trajnimi shtesë për të pajisur personelin me njohuri të mjaftueshme, ushtrimit të kontrolleve në drejtim të eliminimit të dobësive sa i përket vendosjes së të dhënave në pajisjet e matjes, ushtrimit të kontrolleve në drejtim të eliminimit të praktikave të dëmshme gjatë shqiptimit të gjobave për kundërvajtje, përdorimit efektiv të automjeteve me pajisje inteligjente, monitorimit të procesit të shkarkimit dhe ruajtjes së materialeve të regjistruara nga pajisjet, aplikimit të praktikës së printimit të kundërvajtjeve.
Lajmet
Një aksident me fatalitet, Policia e Kosovës shqipton mbi 2 mijë e 200 gjoba trafiku brenda 24 orëve të fundit
Published
20 hours agoon
July 30, 2025By
UBTnews
Policia e Kosovës ka shqiptuar 2289 gjoba për kundërvajtësit e trafikut brenda 24 orëve të fundit.
Në 24 orët e fundit janë raportuar 70 aksidente trafiku me dëme materiale, 35 aksidente trafiku me të lënduar kurse një aksident përfundoi me fatalitet.
Policia e Kosovës ka arrestuar 20 persona, 10 janë dërguar në mbajtje kurse një person është në vuajtje të dënimit.
Lajmet
Konfiskohen nëntë armë në formë stilolapsi, arrestohet i dyshuari
Published
21 hours agoon
July 30, 2025By
UBTnews
Një person është arrestuar pasi të njëjtit i janë gjetur nëntë armë në formë stilolapsi dhe katër fishek.
Policia në Pejë njoftoi se pas informacionit për një përleshje fizike në fshatin Carrabreg-Deçan njësitet policore kanë dalë në vendin e ngjarjes ku edhe i janë gjetur dhe i janë konfiskuar armë të dyshuarit.
“Nё koordinim me prokurorin e Shtetit, ёshtё kryer kontroll/bastisje ne shtёpinё e personit tё dyshuar mirёpo nuk ёshtё gjetur diçka e kundёrligjshme.I dyshuari ёshtё arrestuar dhe pas intervistimit nga hetuesit, me urdhёr tё prokurorit tё Shtetit, ёshtё dёrguar nё mbajtje pёr 48- orё“, thuhet në njoftim.

UBT nderon xhudisten Laura Fazliu për medaljen historike të argjendtë në Lojërat Universitare Botërore “FISU 2025”

Trishtim në botën e kinemasë: Aktori i njohur gjendet i pajetë në plazh

Fuqia e intuitës së femrës

Australia zgjeron ndalimin e mediave sociale për fëmijët edhe në YouTube

Arabia Saudite e rikthen interesimin për Lewandowskin, Barcelona e hapur për ta shitur

Ed Sheeran blen një apartament luksoz në New York me vlerë 10 milionë euro

Arsyet pse duhet ta filloni mëngjesin me një shëtitje

‘Je i vdekur për mua’: Plas sërish mes vëllezërve Beckham

Vala e të nxehtit kaplon edhe “tokat e akullta” të Finlandës
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizon debat rreth zgjerimit të BE-së dhe ruajtjes së vlerave evropiane
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT – Institucioni privat me më së shumti programe të akredituara nga Agjencia e Akreditimit të Kosovës
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT rilicencohet nga MAShTI për ofrimin e arsimit profesional në katër drejtime të rëndësishme shëndetësore
-
Lajmet nga UBT2 months ago
UBT organizoi Akademi Përkujtimore në nder të Prof. Dr. Naser Kamberit