Lajmet

Lufta Rusi-Ukrainë dhe ndikimi i saj

“Lufta në Ukrainë ka sjellë një botëkuptim të ri për sigurinë”.

Published

on

U bënë më shumë se dy muaj qëkur filloi pushtimi rus i Ukrainës. Rusia ka nisur pushtimin e paprovokuar të Ukrainës më 24 shkurt. Presidenti rus, Vladimir Putin, e ka cilësuar si “operacion special”, të cilin e quajti si “denazifikim të Ukrainës”. Lidhur me këtë çështje, profesori i UBT-së, njohës i marrëdhënieve ndërkombëtare, Dritëro Arifi, vlerëson se kjo luftë e ka komplikuar komplet sistemin e sigurisë së Evropës.

“Kjo luftë e ka komplikuar komplet sistemin e sigurisë së Evropës sepse tash të gjitha shtetet, shumica që janë anëtare të NATO-s dhe që kufizohen me Ukrainën, realisht janë në përgatitje të nisjes së nivelit ushtarak, për shkak të rrezikshmërisë së lartë që mund të ndodhë nëse konflikti eskalon. Përveç konfliktit të sigurisë dhe aspektit politik që përmendëm, po ashtu do të rrezikonte edhe aspektin ekonomik sepse Ukraina diku rreth 14% të grurit botëror e eksporton, kështu që edhe do të ketë efekte negative, po ashtu çmimet po vërehen (nafta, gazi). Njëfarë mënyre kjo luftë e komplikon komplet sistemin ndërkombëtar”, deklaroi Arifi në një intervistë për UBTNews.

Sipas Arifit, gjeneza e konfliktit është shumë më e hershme, që prej aneksimit të Krimesë nga Rusia.

“Mos të harrojmë që problemi ka filluar shumë më herët, kur Rusia e ka pushtuar Krimenë, një gadishull atje ku e ka pasur edhe bazën ushtarake, dhe lindjen e dy krahinave në Donetsk dhe Luhansk, pra krahina të mëdha, por një pjesë e madhe ka qenë e pushtuar nga rusët që në vitin 2014”, deklaroi profesor Arifi.

Lidhur me reagimin e Perëndimit ai vlerëson se ka qenë pak i vonshëm, meqë konsideron që këto sanksione është dashur t’i bëhen Rusisë që në vitin 2014. Arifi potencoi se kjo është hera e parë që janë përdorur këto lloj sanksionesh ndaj një shteti anëtar të OKB-së dhe Këshillit të Sigurimit.

Profesori i UBT-së konsideron se lufta në Ukrainë është në njëfarë mënyre luftë për ta mbrojtur demokracinë apo jetën në botëkuptimin e lirisë perëndimore sepse siç thotë ai, nëse Ukraina bie apo dorëzohet e tëra, atëherë do të mbisundojnë forcat jodemokratike në sistemin ndërkombëtar.

Mes tjerash Arifi tregoi edhe për ndikimin e mundshëm që mund ta ketë lufta te Perëndimi dhe te vendet evropiane.

“Kjo luftë do të ketë ndikim shumë të madh sepse vetëm fillimi i luftës e ka detyruar të gjithë Perëndimin që të armatoset. Pra u krijua tash një botëkuptim tjetër për siguri, pra tash botëkuptimi për siguri është që të gjitha vendet që kanë hezituar me investua në modernizimin e ushtrisë, tash të gjitha e kanë bërë këtë, duke filluar nga Gjermania, pra vendi më i pasur në Bashkimin Evropian për kokë banori, pra e ka arritur për 100 mliardë GDP-në për produktin e vet vendor për ushtri, e diku Rusia e ka 69 miliardë dollarë, pra po vërehet që e ka ndryshuar botëkuptimin për sigurinë”, deklaroi mes tjerash Arifi.

Arifi vlerëson se vetëm sanksionet nuk mund të ndalin luftën, por sipas tij, zgjidhja e konfliktit duhet të arrihet me marrëveshje paqësore apo përmes baraspeshës së fuqisë./UBTNews/

Edlira Paçarizi, studente në Shkenca Politike në UBT

Lajmet

Kriteret dhe përbërja e kandidatëve për deputetë në Kosovë

Published

on

By

Zgjedhjet e jashtëzakonshme parlamentare të 28 dhjetorit nxorrën lista kandidatësh që përfshijnë figura politike me përvojë, emra të rinj dhe personalitete nga fusha të ndryshme si arti, gazetaria, mjekësia e fusha të tjera.

Si antarësime të reja konsiderohen edhe ata që më parë ishin deputetë të një partie tjetër, si Ardian Kastrati, Shkumbin Demaliaj, Andin Hoti.

Gjithashtu shumë kandidatë të zgjedhjeve lokale që dështuan të zgjidhen kryetar komunash në zgjedhjet lokale po tentojn të fitojnë postin e deputetit në zgjedhjet parlamentare si Refki Suma, Arbër Ismajli, Bekë Berisha, Vildane Latifi, Hajrullah Çeku dhe Uran Ismaili.

Kjo tregon se partitë politike po përdorin strategji të ndryshme për të arritur votuesit në të gjithë vendin.

Sipas ligjit për zgjedhjet në Kosovë, kandidatët për deputetë përzgjidhen nga partitë politike, koalicionet ose nismat qytetare, dhe jo nga Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ). Çdo subjekt politik paraqet një listë kandidatësh te KQZ-ja, e cila verifikohet për përputhshmëri me ligjin zgjedhor.

Lista duhet të plotësojë kriteret ligjore, përfshirë përfaqësimin gjinor, ku të paktën 30% e kandidatëve duhet të jenë nga gjinia tjetër. Përfaqësimi i grave edhe këto zgjedhje vazhdon të mbetet përreth limiteve të kuotës gjinore të përcaktuar me ligj.

Përveç kritereve ligjore, partitë vendosin edhe kriteret e brendshme të përzgjedhjes, duke marrë parasysh angazhimin dhe aktivitetin në parti, eksperiencën profesionale, popullaritetin mes qytetarëve, si dhe balancimin gjeografik dhe gjinor. Kjo siguron që lista e kandidatëve të përfshijë një kombinim të profileve të ndryshme dhe të përfaqësojë qytete dhe zona rurale.

Edhe pse sistemi zgjedhor në Kosovë është proporcional dhe i bazuar në lista kombëtare pa ndarje zyrtare rajonale, përfaqësimi gjeografik mbetet një element i rëndësishëm për partitë gjatë përzgjedhjes së kandidatëve. Kandidatët shpesh identifikohen më shpesh me komunat ose zonat ku janë aktivë, duke reflektuar lidhjen e tyre lokale me votuesit.

Në zgjedhjet e mëparshme parlamentare të 9 shkurtit 2025, partitë kryesore mbajtën lista që përfshinin një përzierje të figurave të njohura dhe emrave lokalë nga qytete e zona rurale, gjë që ndikoi në mënyrën se si partitë u përpoqën të siguronin përfaqësim të gjerë në të gjithë vendin./FjollaGashi

Continue Reading

Lajmet

Supremja konfirmon se pensionet nuk mund të suspendohen nga akte nënligjore

Published

on

By

Gjykata Supreme ka marrë një vendim të rëndësishëm në mbrojtje të të drejtave të pensionistëve, duke konfirmuar se këto të drejta nuk mund të kufizohen përmes rregullave nënligjore dhe se barra e verifikimit nuk mund t’u ngarkohet qytetarëve, por institucioneve përgjegjëse.

Lajmin e ka bërë të ditur hulumtuesi i Institutit të Kosovës për Drejtësi (IKD), Naim Jakaj, i cili ka vlerësuar se aktgjykimi përbën një hap të madh për mbrojtjen e të drejtave sociale, sigurinë juridike dhe zbatimin e parimit se suspendimi i pensionit duhet të jetë masa e fundit dhe jo masa e parë.

Gjykata ka konfirmuar se të drejtat e pensionistëve nuk mund të kufizohen me rregulla nënligjore dhe se barra e verifikimit nuk mund t’u ngarkohet qytetarëve”, ka shkruar Jakaj.

Në aktgjykim, Gjykata Supreme ka theksuar se “suspendimi i pagesës së pensionit duhet të jetë masa e fundit (ultima ratio) dhe jo e para”, duke konstatuar se dispozitat e Udhëzimit Administrativ nr. 05/2015, që e trajtojnë moslajmërimin si shkak të domosdoshëm për suspendim dhe e shoqërojnë atë me pasoja materiale të pakthyeshme, janë të kundërligjshme.

Sipas Gjykatës, ligji ka paraparë një mekanizëm që mbështetet në verifikim aktiv nga ana e Ministrisë dhe jo në vendosjen e një barre disproporcionale ndaj pensionistëve, duke riafirmuar se përgjegjësia për verifikim dhe zbatim të ligjit u takon institucioneve shtetërore dhe jo qytetarëve përfitues të pensioneve.

Continue Reading

Lajmet

​Ekstradohet nga Zvicra për në Kosovë i kërkuari me urdhër-arrest ndërkombëtar

Published

on

By

Policia e Kosovës në koordinim dhe bashkëpunim me njësitet tjera relevante të Policisë së Kosovës dhe institucionet e drejtësisë, sot ka bërë ekstradimin e shtetasit kosovar nga Zvicra për në Republikën e Kosovës.

I dyshuari ishte arrestuar nga autoritetet zvicerane pasi që i njëjti kërkohej me urdhër-arrest ndërkombëtar të lëshuar nga institucionet e drejtësisë së Kosovës për veprën penale kanosje.

Ekstradimi u realizua falë bashkëpunimit mes institucioneve midis dy shteteve. I dyshuari pas ekstradimit u është dorëzuar njësiteve përkatëse të policisë në rajonin e Prizrenit për vazhdim të procedurave të mëtejme ligjore.

Continue Reading

Lajmet

Osmani në takim me Costa: Mirëpresim heqjen e pjesshme të masave të BE-së, synojmë largimin e plotë të tyre

Published

on

By

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, gjatë qëndrimit në Bruksel është takuar me Presidentin e Këshillit të Bashkimit Evropian, António Costa.

Presidentja Osmani ka shkruar:

Në Bruksel u mirëprita nga Presidenti i Këshillit të Bashkimit Evropian, António Costa.

Mirëpresim vendimin e BE-së për heqjen e pjesshme të masave, përderisa shpresojmë e punojmë që, sa më parë, ato të hiqen në tërësi. Republika e Kosovës ka dëshmuar konstruktivitet, bashkëpunim e përputhshmëri të plotë me politikën e jashtme e të sigurisë të Bashkimit Evropian.

Në takim potencova se Kosova ka përmbushur të gjitha kushtet e përcaktuara nga vetë BE, sado që ato ishin të padrejta, prandaj nuk ka asnjë arsye që të pengohet e shtyhet heqja e masave të tjera të mbetura. Në anën tjetër, shpresojmë që sa më parë, të kemi përkrahjen e të gjitha shteteve anëtare që edhe Kosova, bazuar në merita, të marrë statusin e kandidatit për anëtarësim në Bashkimin Evropian.

Continue Reading

Të kërkuara