Çmimet e naftës janë rritur në orët e para të ditës së sotme, për shkak të shqetësimeve për ndërprerje të tregjeve të energjisë pas sulmeve ajrore të SHBA-së në centralet bërthamore të Iranit.

Ndërsa u hap tregtia, Brent dhe kontrata kryesore e naftës së papërpunuar amerikane WTI u rritën me më shumë se 4 përqind duke arritur çmimin e tyre më të lartë që nga janari, sipas agjencisë së lajmeve AFP.

Megjithatë, ata i minimizuan këto fitime dhe rreth orës 00:30, nafta Brent u rrit me 2.2 përqind në 79.20 dollarë për fuçi, dhe WTI ishte 2.1 përqind më e lartë në 75.98 dollarë.

Ekonomistët në grupin financiar japonez MUFG i thanë AFP-së se “pasiguria e lartë e rezultateve dhe kohëzgjatjes së kësaj lufte” mund të hapë rrugën për një rritje të mundshme të çmimit të naftës prej 10 dollarësh për fuçi.

Irani është vendi i nëntë më i madh prodhues i naftës në botë, me një prodhim prej rreth 3.3 milionë fuçish në ditë. Ai eksporton pak më pak se gjysmën e kësaj sasie dhe e mban pjesën tjetër për konsum të brendshëm.

Ministri i Jashtëm i Iranit, i cili ndodhet në Moskë për bisedime në Kremlin, është shprehur  se do të ketë “diskutime serioze dhe të rëndësishme” me Presidentin rus Vladimir Putin, duke prekur “sfidat dhe kërcënimet e përbashkëta”.

Rusia ka dënuar sulmet e SHBA-së ndaj objekteve bërthamore iraniane, me ambasadorin rus në OKB që tha se Amerika kishte “hapur kutinë e Pandorës”.

Nëse Ministri i Jashtëm i Iranit, Abbas Araghchi, takohet me Putinin më vonë sot, ka të ngjarë që ai të marrë fjalë të forta mbështetjeje nga udhëheqësi i Kremlinit, por ndihma ushtarake nga Moska duket e pamundur.

Për të filluar, përparësia e Rusisë tani është lufta e saj me Ukrainën. Është e vërtetë që Rusia dhe Irani kanë një marrëveshje partneriteti strategjik, por ajo nuk është një pakt mbrojtjeje dhe nuk e detyron Moskën të ofrojë mbështetje ushtarake për Teheranin.

Javën e kaluar Putini deklaroi se Irani nuk kishte kërkuar ndihmë ushtarake nga Moska dhe nga komentet e tij ishte e qartë se ai nuk kishte nxitim për të ofruar ndonjë ndihmë. Kremlini ka qenë i etur të mbajë marrëdhënie të mira si me Iranin ashtu edhe me Izraelin  dhe të ndërtojë një marrëdhënie të mirë pune me Donald Trump.

Nga Gjeneva, ministri i jashtëm i Iranit ka paralajmëruar se sulmi i Izraelit ndaj vendit të tij është një “moment historik për qytetërimin njerëzor” në të cilin vendet duhet të mbrojnë të drejtën ndërkombëtare.

Duke folur para Këshillit të të Drejtave të Njeriut të OKB-së, Abbas Araghchi tha se Izraeli sulmoi vendin e tij në “mes të një procesi diplomatik në vazhdim” me SHBA-në në lidhje me aftësinë bërthamore të Iranit – një proces që ai thotë se ka qenë “premtues”.

Ai e përshkruan sulmin e papritur të Izraelit si “një akt të egër agresioni”, një “shkelje të rëndë të kartës së OKB-së”, e cila sfidoi “standardet që përfaqëson ky këshill”.

Araghchi foli përpara bisedimeve me ministrat e jashtëm të Mbretërisë së Bashkuar, Francës dhe Gjermanisë, të cilat synojnë të ulin tensionet në konflikt midis Iranit dhe Izraelit dhe të rikthehen në negociatat diplomatike mbi aftësinë bërthamore të Iranit.

Por, ndërsa bisedimet pritet të fillojnë, të dyja palët duken shumë larg njëra-tjetrës: Izraeli ka thënë se nuk i ka arritur ende të gjitha qëllimet e tij në Iran dhe planifikon të vazhdojë sulmet e tij.

Irani këmbëngul se ka të drejtë të zhvillojë energji bërthamore për qëllime paqësore, diçka që Izraeli duket se nuk ka gjasa ta pranojë.

Gaza po përballet me thatësirë të shkaktuar nga njeriu, pasi ka kolapsuar sistemi i ujit, tha Agjencia për Fëmijë e Kombeve të Bashkuara, UNICEF, më 20 qershor.

“Fëmijët do të nisin të vdesin nga etja… Vetëm 40 për qind e impianteve për prodhimin e ujit janë funksionale”, tha zëdhënësi i UNICEF-it, James Elder, për gazetarët në Gjenevë.

“Jemi shumë nën standardet e emergjencës sa i përket ujit të pijshëm për njerëzit në Gazë”, shtoi ai.

UNICEF-i gjithashtu raportoi për një rritje prej 50 për qind të fëmijëve nga gjashtë muaj deri në pesë vjeç që janë shtruar në spital për shkak të kequshqyerjes gjatë periudhës prill-maj në Gazë, si dhe për gjysmë milioni njerëz që po vuajnë nga uria.

Kjo agjenci tha se sistemi i shpërndarjes së ndihmave që udhëhiqet nga Fondacioni Humanitar për Gazën (GHF) – i mbështetur nga Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara – po “e bën situatën dëshpëruese edhe më të rëndë.”

Më 20 qershor, të paktën 25 persona që po prisnin kamionët me ndihma u vranë nga zjarri izraelit në Netzarim, sipas autoriteteve shëndetësore në Rripin e Gazës. Një ditë më parë, të paktën 51 persona u vranë nga sulmet izraelite, përfshirë 12 që po përpiqeshin t’i afroheshin një qendre të operuar nga GHF-ja në pjesën qendrore të Gazës.

Nga sulmet izraelite të premten, edhe 12 persona të tjerë u vranë gjatë një sulmi ajror që goditi shtëpinë e një familjeje në Deir al-Balah, duke e çuar numrin e viktimave të asaj dite në 37.

Elder, i cili së fundmi ka qëndruar në Gazë, tha se kishte shumë dëshmi nga gra dhe fëmijë të plagosur ndërsa përpiqeshin të merrnin ndihma ushqimore, përfshirë një djalë të vogël që u plagos nga një sulm me tank dhe më pas vdiq nga plagët e marra.

Ai tha se mungesa e qartësisë publike për kohën kur janë të hapura qendrat e shpërndarjes së ndihmave – disa prej të cilave ndodhen në zona lufte – po shkakton viktima të shumta.

“Ka pasur raste kur është shpërndarë informacioni se një vend është i hapur, por më pas është komunikuar në rrjetet sociale se është i mbyllur – por ai informacion është shpërndarë në një kohë kur në Gazë nuk kishte internet dhe njerëzit nuk kishin qasje në të,” tha ai.

Të mërkurën, GHF-ja tha përmes një deklarate se kishte shpërndarë 3 milionë vakte ushqimore në tri qendrat e ndihmës që operon, pa asnjë incident.

Lufta në Gazë filloi kur militantë të udhëhequr nga Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe Bashkimi Evropian – sulmuan jugun e Izraelit, duke vrarë afro 1.200 njerëz dhe duke marrë rreth 250 pengje. Izraeli thotë se 58 pengje mbeten ende në Gazë, megjithëse besohet se rreth 35 prej tyre janë të vdekur.

Që atëherë, lufta e Izraelit ka vrarë më shumë se 55.000 njerëz në Gazë, shumë prej tyre gra dhe fëmijë, sipas zyrtarëve shëndetësorë palestinezë.

Lufta ka shkaktuar shkatërrime të mëdha në territorin palestinez, ndërsa OKB-ja ka thënë se pothuajse e gjithë popullsia e Gazës është në prag të zisë së bukës./REL/