Kulturë
Lidhja e Dytë e Prizrenit: 81 vjet nga formimi i lidhjes që ndihmoi në rindërtimin e kombit
Sot shënojmë 81 vjet nga mbledhja e rëndësishme e Kuvendit të Prizrenit, i cili u zhvillua nga 16 deri më 20 shtator të vitit 1943 dhe e cilësojmë si pikënisjen e Lidhjes së Dytë të Prizrenit. Ky kuvend vendosi për krijimin e një organizate politike kombëtare, e cila do të angazhohej për bashkimin dhe mbrojtjen e trojeve etnike shqiptare.
Në këtë ngjarje historike morën pjesë 45 delegatë të zgjedhur nga Kosova dhe trevat e tjera shqiptare, të cilët përfaqësonin aspiratat dhe dëshirat e popullit shqiptar për një bashkim të plotë kombëtar. Kuvendi u udhëhoq nga Komiteti Ekzekutiv, me Musa Shehun në krye, i shoqëruar nga emra të shquar si Asllan Boletini, Shefqet Shkupi, Qazim Bllaca, Tahir Zajmi, Pjetër Vuçaj, Sheh Hasnai, Qemajl Balila, Hivzi Meraku, Luk Simoni, Haxhi Fahrija dhe Sokol Dobroshi.
Musa Shehu, si kryetar i Këshillit Ekzekutiv, paraqiti rendin e ditës për zgjedhjen e Parisë së Kongresit, e cila përbëhej nga kryetari, dy nënkryetarët dhe sekretari. Nëpërmjet një votimi të fshehtë, Musa Shehu u zgjodh kryetar i kongresit, ndërsa Aqif Blyta dhe Rexhep Krasniqi u emëruan nënkryetarë. Bedri Gjinaj mori postin e sekretarit të Kongresit.
Vendimi më i rëndësishëm i këtij kuvendi ishte formimi i Lidhjes së Dytë të Prizrenit, një organizatë politike kombëtare që synonte bashkimin dhe mbrojtjen e trojeve etnike shqiptare. Kuvendi gjithashtu zgjodhi Komitetin Qendror të Lidhjes, i cili përbëhej nga 7 anëtarë, me Rexhep Mitrovicën si kryetar, një veprimtar i njohur i çështjes kombëtare.
Në Kuvendin e Dytë, që u mbajt më 17-21 janar 1944, u bë një ndryshim në kryesinë e Lidhjes. Bedri Pejani u zgjodh kryetar i Komitetit Qendror, pasardhës i Rexhep Mitrovicës, i cili ishte emëruar kryeministër i qeverisë që gjermanët ngritën në Tiranë. Kuvendi miratoi gjithashtu statutin e Lidhjes, i cili u dekretua nga Këshilli i Naltë më 14 mars 1944.
Lidhja e Dytë e Prizrenit do të kishte organin e saj, “Lidhja e Prizrenit”, në faqet e të cilit propagandohej ideja e krijimit të Shqipërisë etnike dhe denoncoheshin krimet e kryera nga serbët ndaj shqiptarëve të Kosovës. Ky organizim ishte një përpjekje e krerëve nacionalistë kosovarë, me Bedri Pejanin në krye, që vepronte në një periudhë kur Rexhep Mitrovica kishte marrë përgjegjësinë e qeverisjes në Tiranë.
Ndryshe nga Lëvizja Nacionalçlirimtare dhe disa grupime të tjera që angazhoheshin në luftë kundër pushtuesve nazifashistë, forcat kryesore nacionaliste heshtën dhe ishin të dyzuar për të bashkëpunuar me ta, për shkak të frikës se një luftë e udhëhequr nga komunistët mund të përfundonte me rivendosjen e pushtetit jugosllav në krahinë. Pjesëtarët e rrethit nacionalist e konsideronin pushtuesin italian dhe më pas atë gjerman si të keqen më të vogël në krahasim me sundimin serb dhe jugosllav që pritej të rivendosej pas tërheqjes së trupave të huaja.
Pikërisht për këtë arsye, pas kapitullimit të Italisë, ata e përpunuan idenë e thirrjes së një kuvendi kombëtar që do të hidhte bazat për krijimin e një organizate politike e cila do të mbronte trojet etnike nga rreziku i ripushtimit të Kosovës nga forcat jugosllave, pas largimit të trupave gjermane. Ky kuvend përbënte një hap të rëndësishëm në përpjekjet e shqiptarëve për mbrojtjen e identitetit dhe integritetit të trojeve të tyre./UBTNews/
Në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë u zhvillua mbledhja e redaksisë qendrore dhe vendore të Tiranës për projektin e “Enciklopedisë shqiptare”. Takimi kishte për qëllim shqyrtimin e konkluzioneve të takimit dyditor të redaksive Shqipëri-Kosovë, që u mbajt në Vërmicë më 25-26 mars 2025, dhe ecurinë e mëtejshme të projektit.
Gjatë mbledhjes, u diskutua për miratimin e fjalësit të “Enciklopedisë shqiptare”, që pritet të realizohet deri më 15 maj. Ky miratim do të mundësojë kalimin në fazën e kategorizimit të artikujve dhe përcaktimin e autorëve që do t’i hartojnë ata. Akademik Gjinushi njoftoi se në takimin e Vërmicës u formuluan disa detyra dhe rekomandime për redaksitë përkatëse, të cilat do të përmblidhen në një udhëzues për të orientuar punën e mëtejshme.
Dr. Arian Leka, Drejtori i Qendrës së Botimeve Enciklopedike dhe Albanologjike, theksoi rëndësinë e verifikimit të plotësimit të kritereve për çdo artikull, pasi 70% e “Enciklopedisë shqiptare” është material i ri, që kërkon një shqyrtim të kujdesshëm dhe të detajuar.
Scholz: Nuk mund ta imagjinojë Netanyahun të arrestohet në Gjermani
Çmimi i naftës bie pas tarifave të Trump
Policia gjobit shoferin që drejtoi veturën në anën e kundërt në autostradë
Zëdhënësit e Speciales: Gjykata e Hagës mban përgjegjës individët, jo grupet etnike, organizatat apo komunitetet
Rubio: SHBA do të vijojë të qëndrojë në NATO, e rëndësishme forcimi i aleancës
Pse nuk duhet t’i mbyllni perdet gjatë ditës?
Kurti pret në takim ambasadorin suedez, flasin për aktualitetin politik në vend
Po bëni gabim, ja sa shpesh duhen pastruar furçat e grimit
Billie Eilish tregon se cilët janë artistët e saj të preferuar
-
Bota2 months agoMarrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months agoFluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months agoShtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota3 months agoTrump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë