Kulturë

Libra: Dhjetë historitë që formësuan letërsinë e vitit 2024

Published

on

Në një vit të mbushur me krijimtari dhe imagjinatë të pafundme, letërsia ka sjellë disa prej romaneve më të jashtëzakonshme që kanë kapërcyer kufijtë e trillimit dhe realitetit. Nga satirat e fuqishme që analizojnë gjendjen e kombit, te trillerët verorë të mbushur me origjinalitet dhe tension, 2024 ka qenë një vit i artë për lexuesit e pasionuar. BBC Culture ka përzgjedhur disa prej veprave më të mira të këtij viti, duke nxjerrë në pah romanet që kanë lënë gjurmë të pashlyeshme në botën e letërsisë.

 

“Caledonian Road” nga Andrew O’Hagan

Ky roman satirik dhe ambicioz është vendosur në Londër dhe ndjek historinë e 52-vjeçarit Campbell Flynn, një shkrimtar dhe akademik i njohur skocez. Libri përfshin një ansambël personazhesh që përfshijnë anëtarë të familjes mbretërore, oligarkë rusë, trafikantë njerëzish dhe artistë. Është krahasuar me romanet sociale të Charles Dickens dhe Tom Wolfe. The Guardian e përshkruan si një histori shumë të këndshme, ndërsa Irish Independent e cilëson si një roman të jashtëzakonshëm për gjendjen e kombit.

“My Heavenly Favourite” nga Lucas Rijneveld

Ky roman është vendosur në një komunitet fermash në Holandë dhe tregon historinë e një veterineri 49-vjeçar që është i fiksuar me një vajzë 14-vjeçare. Financial Times e përshkruan si një roman të pakompromis dhe kërkues, që konfirmon talentin e veçantë të shkrimtarit. Krahasimet me Nabokov janë të pashmangshme, por Rijneveld trajton temën me një qasje më serioze.

“Green Dot” nga Madeleine Gray

Ky roman ndjek Herën, një grua 24-vjeçare e cila kërkon lidhje dhe kuptim në jetën e saj, duke marrë një punë në një faqe lajmesh dhe duke rënë në dashuri me një gazetar të martuar më të vjetër. The Irish Times vëren një nënvijë të zymtë në libër, ndërsa iNews e përshkruan si një debutim të shkëlqyer dhe argëtues.

“The Sleepwalkers” nga Scarlett Thomas

Ky thriller veror fillon me një çift të sapomartuar që mbërrijnë në një hotel luksoz në një ishull grek, duke mbajtur sekrete nga njëri-tjetri. Libri është i ndërtuar përmes letrave, faqeve të blloqeve dhe transkriptimeve. The New York Times e përshkruan si një vepër gjeniale dhe të çuditshme.

“Wild Houses” nga Colin Barrett

Ky roman i parë vendoset në një qytet të vogël në Irlandë dhe ndjek historinë e një djali adoleshent, Doll, i cili rrëmbehet nga një bandë lokale si garanci për krimet e vëllait të tij më të madh. The Telegraph e cilëson si një tregim të shkëlqyer irlandez të dhunës, besnikërisë dhe humbjes, ndërsa The Washington Post e përshkruan si një thriller elektrik.

“Change” nga Édouard Louis

Ky libër, i botuar fillimisht në Francë në vitin 2021 si “Changer: méthode”, është një pjesë shoqëruese e veprave të tjera të Louis, që përbëjnë një univers letrar të ndërlidhur të personazheve dhe linjave kohore.The Telegraph e përshkruan si portretin më të nuancuar dhe më të sinqertë të jetës së Louis, ndërsa TLS vëren guximin e shpikjes së autorit për të shpjeguar veten.

“Parasol Against the Axe” nga Helen Oyeyemi

Hero Tojosoa pranon një ftesë që pritej ta refuzonte dhe përfundon në një fundjavë të kaotike në Pragë me mikeshën e saj të larguar, Sofie. Romani kalon në disa tregime brenda tregimit, duke u bërë i paparashikueshëm për lexuesin dhe personazhet. Publishers Weekly e përshkruan si një vepër të guximshme dhe eksperimentale, ndërsa Another Magazine vlerëson origjinalitetin e saj.

 

“Choice” nga Neel Mukherjee

Ky roman ndjek historinë e Ayush, një drejtor redaksional në një shtëpi botimi në Londër, dhe është i ndarë në tre rrëfime të ndërlidhura që eksplorojnë dilemat etike dhe nocionin e vullnetit të lirë. The Guardian e cilëson si një roman brilant dhe të vështirë që nuk ofron përgjigje të lehta.

“Victim” nga Andrew Boryga

Ky roman është prezantuar si kujtimet e protagonistit Javi Perez, një banor i Bronx-it, i cili shfrytëzon historinë e tij tragjike për të fituar famë dhe pasuri. The New York Times Book Review e përshkruan si një debutim energjik dhe shumë kënaqës, ndërsa The Southern Review of Books vlerëson zhvillimin e shkëlqyer të personazhit.

“Blessings” nga Chukwuebuka Ibeh

Ky roman ndjek historinë e Obiefuna, i cili përpiqet të përshtatet në një shoqëri ku homoseksualiteti është kriminalizuar dhe çdo mospërputhje gjinore është e dënuar. Komente: The Observer e përshkruan si një debutim emocional dhe prekës, ndërsa The Guardian vlerëson stilin e shkrimit të shkrimtarit.

“James” nga Percival Everett

Ky roman është një rishikim i “The Adventures of Huckleberry Finn” nga Mark Twain nga këndvështrimi i skllevërit Jim, duke krijuar një vepër të re dhe shumë humoristike. Komente: The Observer e përshkruan si një performancë të përsosur deri në fund.

 

“Worry” nga Alexandra Tanner

Romani ndjek historinë e Jules, një shkrimtare 28-vjeçare nga Florida, dhe motrën e saj më të re, Poppy, teksa përballen me sfidat e rritjes. Komente: The New York Times e përshkruan si një roman komik të shkëlqyer për ankthin e të rinjve të rritur, ndërsa The Washington Post vëren humorin therës dhe të lidhur me internetin./UBTNews/

Në përkthim dhe përshtatje të Dionesa Ebibi, nga BBC.

Continue Reading

Magazinë

Pirro i’a fshiu këngën Parashqevit, flasin nga kompania menaxhuese për të drejtat e autorit

Published

on

Lajmi që kënga ‘E duam lumturinë’ u fshi nga Pirro Çako ishte një ndër artikujt më të lexuar sot.

Publiku ka agravuar me komente të shumta në rrjet në lidhje me padrejtësinë që sipas tyre po i bëhet Parashqevi Simaku.

Ky veprim ka rikthyer vëmendjen tek artisti dhe muzikanti, që shpeshherë ka qenë nën hije të përjetshme të këngëtarëve më të njohur.

Të drejtat e këngës janë në menaxhimin e kompanisë “FOLÉ”. Ky ndryshim simbolizon hap të ri në mbrojtjen e të drejtave të artistëve shqiptarë, për të siguruar që ata të marrin atë që u takon nga puna. Pakënaqësitë e mëparshme për mënyrën si janë trajtuar të drejtat e autorit po shndërrohen në një debat më të gjerë mbi nevojën për transparencë dhe mbështetje institucionale për artistët.

Pirro Çako fshin nga YouTube këngën me 6 milion shikime të Parashqevi Simakut

UBT News ka kontaktuar me “FOLÉ” të cilët u shprehen se:

“Kënga e Parashqevit është një krijim i artistit Pirro Cako dhe të gjitha të drejtat e kësaj kënge i përkasin atij. Kemi vërejtur se kjo këngë është publikuar në disa platforma të tjera në mënyrë të paautorizuar (pirate). Si rrjedhojë, ne kemi ndërmarrë hapa ligjorë dhe kemi bërë disa kërkesa zyrtare tek YouTube për të hequr përmbajtjen e shpërndarë pa leje. Falenderojmë të gjithë ata që respektojnë të drejtën e autorit dhe mbështesin krijimtarinë artistike të mbrojtur ligjërisht. Me respekt, FOLÉ”, thanë ata. /UBT News/

 

Continue Reading

Magazinë

Angelina pranon se ndihet shpesh e vetmuar: Nuk e kam kuptuar si është të jetosh vetëm!

Published

on

Edhe pse Angelina gëzon shoqërinë e fëmijëve të saj, pranoi se ndihet e vetmuar e lidhet me personazhin e Maria Callas, të cilën e portretizon në filmin e ardhshëm “Maria”.

Jolie ka treguar për revistën Mirror se shpesh është vetëm e ndihet e vetmuar.

“Unë kam fëmijët e mi, të cilët i adhuroj, si e rritur ndihem shpesh vetëm. Ndihem e lidhur me vetminë që përjeton Maria në film. Ende nuk e kam kuptuar plotësisht si ta jetoj jetën tënde kur je vetëm. Ndoshta shumë artistët e shohin si një lloj lirie, por edhe izolimi”, tha ajo.

Angelina u nominua për Golden Globe për rolin e Marie Callas dhe filmi për këngëtaren legjendare të operës mund të shihet në kinema vitin e ardhshëm. Aktorja tregon se puna ishte emocionalisht sfilitëse, si “terapi”, se lotët në ekran ishin pasqyrë e dhimbjes dhe trishtimit të saj.

Përveç premierës, Angelina përballet me një tjetër betejë ligjore vitin e ardhshëm, Brad Pitt paditi ish-bashkëshorten për shitjen e aksioneve në vreshtin Chateau Miraval për 60 milionë euro. Pitt pretendon se Angelina shkeli marrëveshjen verbale, ndërsa ekipi ligjor pretendon se hodhi poshtë ofertën e Brad për ta blerë nga biznesi e nuk donte të nënshkruante  marrëveshje moszbulimi që ishte pjesë e marrëveshjes.

Tetë vite më parë ajo u nda nga aktori Brad Pitt, me të cilin ishte përfshirë në mosmarrëveshje të gjata ligjore për kujdestarinë e gjashtë fëmijëve të tyre dhe sot po bën një betejë ligjore me të për pronësinë e një vreshti në Francë. /UBT News/

Continue Reading

Magazinë

Pirro Çako fshin nga YouTube këngën me 6 milion shikime të Parashqevi Simakut

Published

on

Kënga “E duam lumturinë” e Parashqevi Simakut, një prej hiteve më të njohura të muzikës shqiptare, ka pësuar një ndryshim të papritur në platformën YouTube, duke shkaktuar një valë diskutimesh dhe spekulimesh në media dhe rrjetet sociale.

Pas më shumë se nëntë vjetësh në YouTube e me gati 6 milion shikime, versioni origjinal i këngës është fshirë nga kanali jozyrtar ku ishte ngarkuar. Një javë më parë, kënga kishte përjetuar rritje në numrin e klikimeve, me më shumë se 200 mijë vizita të reja.

Parashqevi Simaku, e cila është bërë simbol i muzikës shqiptare, duket se nuk ka përfituar monetarisht nga vepra e saj. Mungesa e menaxhimit të duhur të të drejtave të autorit ka qenë pengesë për shumë artistë, që çdoherë përballen me sfida në industrinë muzikore.

Fshirja e “E duam lumturinë” ka ngritur shumë pyetje. Pse u fshi kënga dhe kush është përgjegjës për këtë? Pas pak ditësh, kënga është rihedhur në YouTube, këtë herë nga kanali zyrtar i Pirro Çakos, kompozitorit të saj.

Ky veprim ka rikthyer vëmendjen tek artisti dhe muzikanti, që shpeshherë ka qenë nën hije të përjetshme të këngëtarëve më të njohur.

Të drejtat e këngës janë në menaxhimin e kompanisë “FOLÉ”. Ky ndryshim simbolizon hap të ri në mbrojtjen e të drejtave të artistëve shqiptarë, për të siguruar që ata të marrin atë që u takon nga puna. Pakënaqësitë e mëparshme për mënyrën si janë trajtuar të drejtat e autorit po shndërrohen në një debat më të gjerë mbi nevojën për transparencë dhe mbështetje institucionale për artistët.

Me këngën e saj, Parashqevi Simaku jo vetëm që ka rikthyer nostalgji te adhuruesit e muzikës tradicionale, por ka nxitur reflektim të rëndësishëm mbi sfidat që kanë artistët në botën digjitale. Pavarësisht nga fshirja e këngës, mbështetja e madhe nga publiku tregon se vlera e artit të saj është e pakontestueshme. Manifestimi i interesit të ri për këngën u ndihmua nga mediat sociale, ku fansat dhe përkrahësit e saj e kanë bërë këngën një nga temat më të diskutuara. Në një periudhë ku artistët e rinj shfaqin talentin në rrjetet sociale, rikthimi i këtij hiti të njohur tregon se arti vazhdon të ketë fuqi të madhe në krijimin e lidhjeve dhe mbështetje të ndërsjellë.

Përkundër pengesave që hasin artistët, pasioni për muzikën e traditat shqiptare mbetet i fortë. Një reflektim mbi vlerat që përfaqëson Simaku dhe këngët e saj, shërben si frymëzim për krijuesit e rinj, duke i inkurajuar të luftojnë për të drejtat e për të siguruar një vend në skenë. Me rikthimin e “E duam lumturinë”, shumë e kanë vënë re se krijuesit përpiqen të marrin kontrollin e duhur mbi punën e tyre

Ky rast shërben si levë për ndryshime, duke kontribuar në evoluimin e një skene muzikore të shëndetshme dhe më të drejtë për artistët. /UBT News/

Continue Reading

Kulturë

Kongresi i Tiranës, pararendësi i kuvendeve kundër copëtimit të Shqipërisë

Published

on

Në një periudhë kur Shqipëria po përballej me sfidat e ekzistencës së saj si shtet, dhjetori i vitit 1918 shënoi fillimin e një kapitulli të ri në historinë kombëtare. Kongresi i Tiranës, i mbajtur më 19 dhjetor 1918, u ngjiz si një shprehje e fortë e vullnetit për të mbrojtur tërësinë territoriale të Shqipërisë dhe për të riorganizuar strukturat shtetërore pas rrënimeve të Luftës së Parë Botërore.

Ky Kongres, i pari në një varg mbledhjesh historike që do të pasonin, shërbeu si pararendës i Kuvendit të madh të Lushnjes (28-31 janar 1920), duke i hapur rrugën konsolidimit të pavarësisë dhe përpjekjeve për unitet kombëtar. Nismëtarët e tij ishin ndër figurat më të shquara të kohës, burra me vizion që kuptonin domosdoshmërinë e ruajtjes së kufijve dhe tërësisë territoriale në një kohë kur fuqitë e mëdha kishin vënë në pikëpyetje ekzistencën e Shqipërisë.

Rauf Fico, ish-nënprefekti i Tiranës, luajti një rol kyç në organizimin e këtij kuvendi. Në zyrën e tij, më 7 dhjetor 1918, u mblodhën disa nga personalitetet më të shquara të kombit, mes të cilëve Sotir Peçi, Abdyl Ypi, Ismail Ndroqi, Mytesim Këlliçi, Sinan Hoxha dhe Myslim Beshiri. Në këtë takim u diskutua rëndësia e bashkimit të trevave shqiptare si një mburojë kundër planeve për copëtimin e tyre.

Pjesëmarrësit vendosën të thërrisnin përfaqësues nga qarqet Elbasan, Peqin, Kavajë, Durrës, Mat dhe Dibër, duke i dhënë Kongresit përmasën e një kuvendi gjithëpërfshirës. Angazhimi i figurave si Abdi Toptani, firmëtar i Aktit të Pavarësisë, i dha më shumë peshë dhe legjitimitet këtij Kongresi, duke e kthyer atë në një simbol të shpresës dhe të qëndresës kombëtare.

Kongresi i Tiranës nuk ishte thjesht një mbledhje lokale, por një akt guximi dhe përkushtimi ndaj idealit të një Shqipërie të bashkuar dhe të pavarur. Ai hodhi bazat për bashkëpunimin ndërkrahinor dhe krijimin e një fryme të re kombëtare, duke përçuar mesazhin se uniteti ishte çelësi për të përballuar sfidat e mëdha të kohës.

Kongresi shërbeu gjithashtu si një shembull i mobilizimit politik dhe diplomatik, duke treguar se shqiptarët ishin të aftë të organizoheshin dhe të vepronin në interes të kombit, pavarësisht presioneve të jashtme dhe vështirësive të brendshme.

Si pararendës i Kongresit të Lushnjes, Kongresi i Tiranës la gjurmë të pashlyera në kujtesën historike të shqiptarëve. Ai u bë një shembull i asaj se si, përmes përpjekjeve të përbashkëta dhe vendimeve të guximshme, mund të mbrohet identiteti dhe të ardhmen e një kombi të rrezikuar.

Në këtë përvjetor të 106-të, kujtojmë me respekt dhe mirënjohje të thellë ata që dhanë gjithçka për të garantuar që flamuri kuq e zi të valëviste mbi një Shqipëri të lirë, të pandarë dhe të denjë për brezat që do të vinin./UBTNews/

Continue Reading

Të kërkuara