

Lajmet
Kush dhe çfarë humb nga dështimi i dialogut Kosovë-Serbi?
Published
4 years agoon
By
UBT newsPara nisjes së takimit midis udhëheqësve të Kosovës dhe Serbisë më 19 korrik në Bruksel, shefi i diplomacisë evropiane, Josep Borrell tha se kohëzgjatja e këtij takimi do të varet nga atmosfera që të mbizotërojë gjatë bisedimeve.
Atmosfera që e përcolli takimin u bë e ditur gjatë deklarimeve të udhëheqësve të Kosovës dhe Serbisë. Ishte e qartë se takimi i dytë brenda një muaji, dështoi.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq kanë akuzuar njëri-tjetrin për mungesë të vullnetit që procesi i dialogut të ecë përpara.
Megjithatë, pavarësisht pikëpamjeve të ndryshme lidhur me të ardhmen e dialogut, të dy palët janë dakord për një gjë: që dialogu duhet të vazhdojë.
Çfarë po rrezikon Serbia?
Serbia, së bashku me Malin e Zi, janë vendet e Ballkanit Perëndimor që kanë avancuar më së shumti në negociatat për anëtarësim në Bashkimin Evropian.
Megjithatë, për dallim nga shtetet e tjera që janë në procesin e bisedimeve për anëtarësim, Serbia ka “rreth qafës” një peshë të rëndë, Kapitullin 35, që në kornizën e përgjithshme negociuse të BE-së quhet “çështje të tjera”.
Kjo është një hapësirë ku shtetet anëtare mund, por jo detyrimisht, të prezantojnë një prej çështjeve që e konsiderojnë të rëndësishme dhe që për të mund të diskutohet edhe në bisedimet për anëtarësim në bllokun evropian. Po ashtu është e mundur që një kapitull të mbetet bosh dhe që zyrtarisht të hapet dhe të mbyllet.
Në rastin e Serbisë, Kapitulli 35 është thelbësor sepse e gjithë BE-ja në të ka përfshirë normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën.
Kjo çështje konsiderohet si çështje kyçe në zgjidhje të çështjes së Ballkanit Perëndimor dhe normalizimit të situatës pas përfundimit të luftërave gjatë viteve të 90-ta.
Serbia që një vit pa kapituj të rinj
Në vitet paraprake, për një raport pozitiv nga Zyra e përfaqësuesit të lartë të BE-së për Politikë të Jashtme dhe Siguri mbi qasjen konstruktive të Serbisë ndaj dialogut, ishte e mjaftueshme paraqitja fizike e palëve në ndërtesën e BE-së, që vendet anëtare të hapnin kapitujt.
Që nga nisja e negociatave për anëtarësim në BE më 2012, Beogradi ka hapur 18 nga gjithsej 35 kapituj. Me sukses janë mbyllur dy kapituj. Megjithatë, Serbia për më shumë se një vit nuk ka hapur asnjë kapitull të ri për shkak të mungesës së përparimit në fushën e sundimit të ligjit. Sidoqoftë, situata e sundimit të ligjit ishte pothuajse identike si më parë dhe BE-ja lejoi që procesi për anëtarësim të vazhdonte për shkak të “atmosferës pozitive” që u tha se mbretëronte në dialog.
Raporti i fundit mbi sundimin e ligjit në Serbi shfaqi një pamje të errët të situatës në këtë fushë dhe negociatat u bllokuan. Prandaj, tërheqja nga dialogu me Kosovën nuk është opsion për palën serbe sepse në mungesë të përparimit në kapitujt 23 dhe 24, e vetmja rrugëdalje për Beogradin është që të ketë një qasje konstruktive në procesin e normalizimit të marrëdhënieve me Kosovën.
Presidenti serb, Vuçiq, të hënën, më 19 korrik, përsëriti qëndrimin që Serbia nuk e ka ndërmend që të heqë dorë nga ky proces, por paralajmëroi se strategjia e palës kosovare është që “ta bëjë të pakuptimtë (dialogun) dhe t’i japë fund” bisedimeve.
Çfarë rrezikon Kosova?
Si në dialog, ashtu edhe në procesin e integrimeve evropiane, Kosova ka një status të pabarabartë me vendet e tjera të Ballkanit Perëndimor. Jo vetëm që Serbia po e sfidon pavarësinë e Kosovës, por këtë e bëjnë edhe pesë shtete anëtare të BE-së (Greqia, Rumani, Sllovakia, Qiproja dhe Spanja). Dy ndërmjetësit evropianë, (Josep Borrell dhe Miroslav Lajçak) që marrin pjesë në dialog, vijnë nga shtete që nuk e kanë njohur Kosovën (Spanja dhe Sllovakia).
Pavarësisht nga qasja jo-unike ndaj statusit të Kosovës, të gjitha vendet anëtare të BE-së në vazhdimësi përsërisin qëndrimin se Kosova gjithashtu ka një perspektivë evropiane (por, jo perspektivë për anëtarësim të plotë në BE).
Për këtë arsye, Kosova renditet e fundit, në listën e vendeve që duan të anëtarësohen në BE.
Në vitin 2014, BE-ja “negocioi” Marrëveshjen për Stabilizim Asociim (MSA) me Kosovën, duke pasur për bazë mendimin ligjor të ekspertëve evropianë, sipas të cilit BE-ja mund të hyjë në marrëdhënie tregtare me entitetet jo-shtetërore, përfshirë edhe entitetin kinez të Hong Kongut ose Makaon.
Ndryshe nga MSA-të e tjera, që kanë të gjitha vendet e rajonit, në preambulën e marrëveshjes me Kosovën, nuk ka formulime që parashikojnë anëtarësimin e mundshëm, të plotë në BE. Përveç kësaj, nënshkruesit e MSA-së janë të gjitha shtetet anëtare të BE-së së bashku me shtetin me të cilin nënshkruhet marrëveshja, por në rastin e Kosovës, teksti u nënshkrua vetëm nga përfaqësuesit e institucioneve evropiane (Komisioni Evropian dhe Këshilli Evropian).
Me përfundimin e MSA-së më 2014, Brukseli, praktikisht, nuk ka çka t’i ofrojë Kosovës, në kuptimin e integrimit, bazuar në rrethanat aktuale sa i përket statusit.
Çështja e liberalizimit të vizave
Kosova është shteti i vetëm në rajon që nuk ka liberalizim të vizave dhe këtë privilegj, qytetarët e të gjitha shteteve të tjera të Ballkanit Perëndimor e gëzojnë nga viti 2009, përkatësisht 2010.
Që nga viti 2018, Komisioni Evropian në vazhdimësi ka thënë se Kosova ka përmbushur të gjitha kushtet për liberalizim të vizave, megjithatë, vendimi në nivelin politik, deri më tani ka qenë i pamundur për shkak të çështjeve të brendshme në disa shtete anëtare.
Vendet që po hezitojnë lidhur me çështjen e liberalizimit janë edhe shtetet që ndër të parat e kishin njohur pavarësinë e Kosovës, siç është Franca dhe Holanda.
Gjatë takimit të parë midis shefit të diplomacisë evropiane, Josep Borrell dhe kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, takim i mbajtur në fund të prillit, zyrtari i lartë evropian paralajmëroi se dialogu nuk ka alternativë dhe se arritja e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse, ligjërisht të obligueshme për normalizimin e marrëdhënieve me Serbinë është thelbësore për përparimin drejt perspektivës evropiane.
“Pa një marrëveshje, kjo rrugë është e bllokuar”, paralajmëroi Borrell.
Megjithatë, në rrethanat aktuale, ku Kosova nuk ka një perspektivë për anëtarësim, por vetëm një “perspektivë evropiane”, Brukselit i mungon fuqia që të detyrojë autoritetet në Prishtinë që të jenë konstruktive në dialog, për hir të integrimit evropian.
Liberalizimi i vizave, si karota e vetme, mund të bëhet një lloj i ri i shantazhit, për ta detyruar Qeverinë e Kosovës që t’i qaset ndryshe procesit të normalizimit të marrëdhënieve me Serbinë.
Çfarë ka ndryshuar me Vuçiqin dhe Kurtin?
Gjatë dhjetë vjetëve të bisedimeve, ka pasur tendenca për hedhjen e fajit, por asnjë akuzë nuk ka qenë më serioze, sesa ato që u bënë më 19 korrik.
Kurti tha se Vuçiqi kishte “gënjyer”, ndërkaq presidenti serb, tha se Kurti ishte “joracional”.
Megjithatë, asnjëri në paraqitjet publike nuk flasin për largim nga procesi. Nëse do të ndodhte një gjë e tillë, kjo do të ishte heqje dorë nga procesi i integrimit evropian.
Dialogu ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, në politikën e jashtme të BE-së është një nga projektet më të rëndësishme. I gjithë rajoni është i rrethuar me vende anëtare të BE-së dhe një destabilizim i mundshëm në rajon, do të reflektohej edhe në territoret e shteteve anëtare të bllokut evropian.
Megjithëse rajoni thuhet se në një të ardhme do të bëhet pjesë e bllokut evropian, megjithatë ka kritere për pranimin e anëtarëve të rinj në BE.
Prandaj, më 2018, gjatë përpilimit të strategjisë së zgjerimit, u tha qartë se të gjitha vendet që duan të anëtarësohen në BE, fillimisht duhet të zgjidhin të gjitha çështjet e hapura që kanë me fqinjët e tyre.
“Politika e zgjerimit të BE-së duhet të vazhdojë të sjellë stabilitet. Prandaj, BE-ja nuk mund dhe nuk do të importojë mosmarrëveshje dypalëshe”, thuhet në strategjinë e zgjerimit të BE-së./Radio Evropa e Lire
Lajmet
Presidenti i Letonisë: BE-ja duhet t’ia heq masat Kosovës
Published
11 hours agoon
March 20, 2025By
UBTNews
Presidenti letonez, Edgars Rinkevics tha se Bashkimi Evropian duhet t’i heq sa më shpejtë masat ndaj Kosovës. Megjithatë, ai u shpreh më skeptik se Kosovës do t’i jepet statusi i vendit kandidat për anëtarësim në BE në fund të këtij viti.
Edgars Rinkevics foli në një konferencë për media bashkë me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, pas një takimi gjatë vizitës së tij zyrtare në Prishtinë.
Osmani tha se është koha e fundit që të hiqen masat e padrejta të Bashkimit Evropian ndaj Kosovës.
“Është koha që të largohen masat e padrejta që Bashkimi Evropian i ka akoma në fuqi ndaj Kosovës, po ashtu sa më shpejtë që të gjendet metoda dhe mënyra për statusin e vendit kandidat për Republikën tonë”, deklaroi Osmani.
Një gjë të tillë e kërkoi edhe presidenti letonez, Edgars Rinkevics, i cili tha se Bashkimi Evropian duhet t’i heq sa më shpejtë masat ndaj Kosovës.
Megjithatë, ai u shpreh më skeptik se Kosovës do t’i jepet statusi i vendit kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian në fund të vitit 2025.
“Qëndrimi i vendit tim është Bashkimi Evropian duhet t’i heq masat kufizuese. Qëndrimi i Letonisë është shumë i qartë. Mendojmë se duhet të largohen masat ndëshkuese dhe për këtë avokojmë në Bashkimin Evropian dhe të do të vazhdojmë të bëjmë këtë. Bindja ime është sesa më shpejt që do të ndodh kjo aq më mirë do të jetë. Nëse i heqim masat kufizuese atëherë do të shohim sesi do të shkojmë edhe me masa të tjera por nuk mund t’iu premtoj se statusi i vendit kandidat mund të jepet deri në fund të vitit”, theksoi ai.
Draft-statuti i Asociacionit të komunave me shumicë serbe i propozuar nga Bashkimi Evropian nuk do të kalonte assesi testin e Gjykatës Kushtetuese, tha të enjten presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani.
Osmani pas takimit me presidentin e Letonisë, Edgars Rinkevics, tha se këtë qëndrim ia ka adresuar edhe emisarit të BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Peter Sorensen gjatë vizitës së tij në Kosovë.
E para e vendit, u shpreh optimiste se lidershipi i ri i BE-së do të jetë më i balancuar në procesin e dialogut, pasi tha se dialogu deri tani s’është trajtuar në përputhje me parimin e barazisë nga ish-ndërmjetësit e kaluar.
“Personalisht besoj se nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, po ashtu nuk është në përputhje as me normat dhe standardet e Bashkimi Evropiane e vlerat e Këshillit të Evropës. Po ashtu nuk është në përputhje me vendimin e Gjykatës Kushtetuese të vitit 2015 dhe një draft-statut i tillë që bie ndesh në këto të tria s’ka sesi të hyjë në fuqi dhe nuk besoj se do të kalonte çfarëdo testi në Gjykatën Kushtetuese. Gjatë këtyre viteve të fundit Kosova absolutisht s’është trajtuar në përputhje me parimin e barazisë. Ka qenë proces i njëanshëm i cili ka dëmtuar edhe vet kredibilitetin e vet procesit. Tani me lidershipin e ri të BE-së shpresojmë që ky balanc të rikthehet në tavolinë”, tha ajo.
Në lidhje me dialogun Kosovë-Serbi foli edhe presidenti i Letonisë, Edgars Rinkevics, i cili tha se duhet të vendosen parakushte të mira për vazhdimin e dialogut në mënyrë që të jepen rezultate të prekshme.
“Dialogu është një gjë e ndërlikuar dhe ndjeshme. Ka pasur shpresa të larta dhe disa momente për të cilat pendohemi. Tani për tani duhet të vazhdojmë dialogun, kemi përfaqësuesin e ri të lartë dhe diskutuam vizitën e emisarit për dialog. Nëse krijohen parakushte të mira për vazhdimin e dialogut në bazë të barazisë dhe parimeve kyçe që të gjitha vendet që duan të bëhen pjesë e BE-së i ndajnë me njëra tjetrën. Atëherë ky dialog do të jepte rezultate të prekshme”, theksoi ai.
Krahas këtyre, presidentja Osmani kërkoi nga Bashkimi Evropian që të ketë një përgjigje ndaj veprimeve destabilizeuse të Serbisë në rajon.
“Është me rëndësi që BE-ja të ketë një përgjigje të qartë ndaj veprimeve të tilla që synojnë rajonin të kthejnë drejt së kaluarës dhe konflikteve. Kosova ka bërë çmos që të kontribuoj në stabilitetin rajonal, përkundër faktit se dy viteve të fundit kemi pasur sulme të agresionit nga Serbia në veri të vendit tonë me synimin e qartë që të aneksohet territori ynë sipas modelit rus të aneksimit”, tha Osmani.
Përkitazi me këtë, Osmani dhe homologu i saj nga Letonia theksuan nevojën edhe për bashkëpunimin në fushën e mbrojtjes
Lajmet
Bastisjet në Ministrinë e Bujqësisë, prokuroria jep detajet
Published
11 hours agoon
March 20, 2025By
UBTnews
Prokuroria Speciale e Kosovës ka konfirmuar bastisjet e sotme në Ministrisë së Bujqësisë, Pylltarisë dhe Zhvillimit Rural, lidhur me renovimin e objektit që e shfrytëzonte AAK-ja, tani nën menaxhimin e ministrisë.
Në deklaratë thuhet se kjo është bërë me qëllim të verifikimit të pretendimeve apo dyshimeve të ngritura në opinionin publik për veprimet e disa zyrtarëve publikë të Ministrisë së Bujqësisë lidhur me renovimin e objektit që e shfrytëzonte AAK-ja, tani nën menaxhimin e ministrisë.
Prokuroria Speciale ka autorizuar Policinë e Kosovës, respektivisht Drejtorinë e Hetimit të Krimeve Ekonomike dhe Korrupsionit (DHKEK) në Prishtinë, që të kryejë veprime hetimore në mbledhjen dhe sigurimin e provave për sqarimin e rrethanave të çështjes.
Zyrtarët publikë të Ministrisë së Bujqësisë dyshohen se me veprimet e tyre kanë kryer veprat penale keqpërdorim i pozitës zyrtare, keqpërdorimi dhe mashtrimi në prokurim publik dhe falsifikimi i dokumenteve, thuhet në komunikatë.
Kujtojmë, një veturë me disa zyrtarë policorë, të cilët mbanin disa dokumente, janë parë sot duke dalë nga objekti i Ministrisë së Bujqësisë, ndërkohë që prokuroria nuk ka treguar se kush janë të dyshuarit.
Lajmet
Spiropali në Konferencën e Kryetarëve në KiE: Kosova të pranohet në Këshillin e Evropës
Published
11 hours agoon
March 20, 2025By
UBTnews
Kryetarja e Kuvendit, Elisa Spiropali mori pjesë sot në Konferencën e Kryetarëve të Parlamenteve të vendeve anëtare të Këshillit të Evropës, e cila zhvillohet në datat 20-21 mars në Strasburg.
Paralajmërimi i Bashës për ata që do guxojnë të prekin zgjedhjet: SPAK do t’i godasë pa mëshirë.
Gjatë fjalimit të saj Spiropali theksoi rëndësinë e forcimit të demokracisë në Shqipëri dhe përparimin e vendit drejt integrimit në Bashkimin Evropian.
Ajo theksoi se Shqipëria ka bërë përparime të mëdha në procesin e integrimit me Bashkimin Europian. Sipas kryeparlamentares, Shqipëria është lider në nxitjen e bashkëpunimit rajonal dhe integrimin europian të vendeve të rajonit.
Gjatë fjalimit të saj, Spiropali u ndal edhe te Kosova, ku nënvizoi se Këshilli i Evropës nuk është i plotë me mungesën e shtetit më të ri të Evropës. Kryetarja e Kuvendit kërkoi që Kosova të pranohet në Këshillin e Evropës.
Lajmet
Osmani: Drafti i Asociacionit nuk është në përputhje me Kushtetutën
Published
12 hours agoon
March 20, 2025By
UBTnews
Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, ka thënë se draft-statuti i Asociacionit të komunave me shumicë serbe, i hartuar nga Bashkimi Evropian nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës.
Ajo tha se i njëjti ka probleme të shumta të cilat ia kanë adresuar edhe emisarit të ri të BE-së për dialogun, Peter Sorensen, në takimin e mbajtur në fillim të kësaj jave.
Osmani theksoi se presin nga lidershipi i ri i BE-së të marrë parasysh kërkesat e Kosovës.
Këto komente, Osmani i bëri në konferencë për media pas takimit me presidentin e Letonisë, Edgars Rinkevics.

Profesorët e UBT-së në programin ERASMUS+ në Romanian American University

Zelensky në Oslo: Të gjitha plantacionet bërthamore i takojnë popullit të Ukrainës

Presidenti i Letonisë: BE-ja duhet t’ia heq masat Kosovës

Bastisjet në Ministrinë e Bujqësisë, prokuroria jep detajet

Spiropali në Konferencën e Kryetarëve në KiE: Kosova të pranohet në Këshillin e Evropës

Kryeministri kroat: Mungesë stabiliteti në Ballkan, BE duhet t’i kushtojë vëmendje

Gjermania rihap ambasadën e saj në Siri pas mbylljes 13-vjeçare

Osmani: Drafti i Asociacionit nuk është në përputhje me Kushtetutën

Prokuroria kërkon paraburgim për tetë persona të arrestuar në aksionin e regjionit të Mitrovicës
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota2 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë