Kulturë

Kur heshtin muzat: Ikja e kolosit Ismail Kadare në përjetësi

Published

on

Në orët e para të mëngjesit të sotëm, dritat u fikën për një nga yjet më të ndritshëm të letërsisë shqiptare. Ismail Kadare, shkrimtari më i madh i kombit dhe personaliteti qendror i kulturës shqiptare në gjysmën e dytë të shekullit XX, mbylli sytë përgjithmonë. Lindi më 28 janar 1936 në Gjirokastër dhe mbylli sytë përgjithmonë më 1 korrik 2024.

Ismail Kadare lindi në qytetin historik të Gjirokastrës, ku nisi rrugëtimin e tij të gjatë drejt majave të letërsisë. Pas përfundimit të shkollës së mesme, ai u diplomua për gjuhë dhe letërsi shqipe në Universitetin e Tiranës, dhe më pas vijoi studimet në Institutin e Letërsisë Botërore “Maksim Gorki” në Moskë.

Fillimet e tij letrare ishin të lidhura ngushtë me poezinë, duke sjellë botime të tilla si “Frymëzime djaloshare” (1954), “Ëndërrimet” (1957), dhe “Shekulli im” (1961). Krijimtaria e tij poetike u pasua nga një seri veprash të tjera të rëndësishme që e vendosën atë në qendër të letërsisë shqipe dhe i dhanë një frymë emancipimi kulturës kombëtare.

Vepra e parë e rëndësishme e Kadaresë, “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” (1963), përbën një pikë kthese në prozën moderne shqiptare. Kadareja e ka vështruar të shkuarën jo vetëm si histori qëndrese heroike, por edhe si histori mbijetese të identitetit shqiptar, duke sjellë romane të tillë si “Prilli i thyer”, “Kamarja e turpit”, “Pashallëqet e mëdha” dhe “Muzgu i perëndive të stepës”.

Në romanin “Kush e solli Doruntinën” (1979), Kadareja rikthen në vëmendje ringjalljen dhe rilindjen, duke nxjerrë në pah vlerat e humanizmit që gjenden në baladat e hershme shqiptare. “Kronikë në gur” (1971) tregon luftën antifashiste përmes syve të një fëmije, ndërsa “Kështjella” përshkruan historinë e heroizmit kolektiv, duke ngritur në piedestal kultin e bashkësisë.

Pas viteve 1990, letërsia e Kadaresë vazhdoi të mbartë të njëjtat tipare thelbësore, duke shpërfaqur identitetin shqiptar dhe frymën tetnografike. Veprat e tij janë përkthyer dhe botuar në mbi 45 gjuhë të huaja, duke e bërë atë shkrimtarin shqiptar më të njohur në botë dhe laureat të shumë çmimeve letrare kombëtare dhe ndërkombëtare.

Humbja e tij është një goditje e madhe për kombin shqiptar, por trashëgimia e tij letrare do të vazhdojë të ndriçojë rrugëtimin e letërsisë shqiptare për brezat që vijnë./UBTNews/

Magazinë

Ish-partnerja e Liam Payne, Cheryl, trashëgon pasurinë e tij me vlerë 32.3 milionë dollarë

Published

on

Liam Payne mund të ketë qenë i ndarë nga partnerja e tij, Cheryl, me të cilën pati një djalë, Bear 8-vjeçar, në kohën e vdekjes së tij, por nëna e fëmijës së tij po trashëgon pasurinë e tij, me vlerë 32.3 milionë dollarë, pasi këngëtari i One Direction nuk la testament kur ndërroi jetë.

Për momentin, anëtarja e Girls Aloud (e njohur më parë si Cheryl Cole) e cila po punon me avokatin Richard Mark Bray, ka qasje të kufizuar në pasuri.

Payne vdiq në tetor në moshën 31 vjeç, kur ra nga kati i tretë i një hoteli në Argjentinë. Shkaku i vdekjes së tij, sipas ekzaminimit mjeko-ligjor, ishin lëndime të shumta me gjakderdhje të brendshme dhe të jashtme. Një test toksikologjik tregoi narkotikë në trupin e tij në kohën e rënies.

Në atë kohë, ai po dilte me influencuesen Kate Cassidy, e cila e kishte shoqëruar në pushimet e tij në Amerikën e Jugut, por ishte larguar disa ditë më parë.

“Liam ishte në humor shumë të mirë kur u largova nga Argjentina”, do t’i thoshte më vonë 26-vjeçarja gazetës “The Sun”. “Ishim shumë mirë, plot dashuri.” Ai ishte i lumtur dhe optimist. Nuk mund ta besoj që ka mbaruar vërtet.”

Continue Reading

Magazinë

Trump habit me veprimin: Punësoi yllin e reality show-t në muzeun e Holokaustit

Published

on

Donald Trump ka bërë një tjetër veprim që mund të shkaktojë reagime.

Në muzeun kushtuar viktimave të Holokaustit, ai punësoi yllin e reality show-t Siggy Flicker, e njohur për pjesëmarrjen e saj në shfaqjen The Real Housewives of New Jersey.

Siggy është një nga 11 personat e emëruar nga Trumpi për të shërbyer në bordin e muzeut.

Trump komentoi në platformën Truth Social: “Ata të gjithë e mbështesin Izraelin dhe do të sigurohen që ne të mos harrojmë kurrë. Urime të gjithëve”! Flicker njoftoi gjithçka në Instagram, duke falënderuar Trumpin “për privilegjin”.

Continue Reading

Magazinë

Cardi B i përgjigjet komenteve negative për paraqitjen e saj në Met: Isha e lodhur

Published

on

Cardi B nuk mund të mungonte në Met Gala 2025, ku u shfaq me një krijim mbresëlënës të Burberry, duke tërhequr edhe një herë vëmendjen mbi veten. Edhe pse shumica e njerëzve e lavdëruan për zgjedhjen e veshjeve, shumë komentuan qëndrimin dhe deklaratat e saj para kamerave.

Gjatë një interviste për Vogue, ndërsa përgatitej për eventin, reperja foli hapur për presionin që ndjen për ta tejkaluar veten çdo herë:

“Është më stresuese tani sepse po konkurroj me veten”, tha ajo, duke shtuar: “Të gjithë presin shumë nga unë. Sidomos këtu, sepse e dinë se kjo është fusha ime. Është e frikshme, por më pëlqen.” Ajo shtoi: “ Kjo më bën të kuptoj se jam vërtet një superyll.” “Sepse vetëm superyjet janë të ftuar.”

Fansat e saj në rrjetet sociale nxituan të lavdëronin mirëkuptimin e saj për çështjen e Met, por videoja tërhoqi vëmendjen edhe për arsye të tjera.

Disa filluan ta kritikonin pamjen e saj, duke pretenduar se dukej “e lodhur”, “e dehur” apo edhe “nën ndikimin e drogës”.

Continue Reading

Kulturë

92 vjet nga lindja e mbretëreshës së këngës shqipe, Nexhmije Pagarushës

Published

on

Sot janë bërë 92 vjet nga lindja e mbretëreshës së muzikës shqipe, Nexhmije Pagarushës.

Ajo mbetet një nga figurat më të shquara të muzikës shqiptare, e cila sot në këtë përvjetor vazhdon të kujtohet si ‘Bilbili i këngës shqipe’ e cila la pas një trashëgimi të pashlyeshme, e cila vazhdon të frymëzojë e të prekë zemrat e shumëkujt.

Nexhmije Pagarusha nuk ishte vetëm një artiste, por një ikonë, një përfaqësuese e muzikës shqiptare. Me zërin e saj të shkëlqyeshëm dhe interpretimin e ndjeshëm, ajo arriti të kapte zemrat e publikut në mënyrë të paimagjinueshme.

Këngët e saj, si “Baresha”, ”Ani mori nuse”, ”Mora testin”, “Një lule”, “Zambaku i Prizrenit” dhe shumë të tjera, nuk janë vetëm kompozime muzikore, por janë pjesë e trashëgimisë kulturore të kombit tonë.

Veprimtaria e saj muzikore 40-vjeçare është aq e gjerë, sa që është vështirë të thuhet se cilit zhanër i takon. Është e njohur për interpretimet e saj të shkëlqyera në muzikën popullore dhe opera.

Nexhmije Pagarusha ishte edhe aktore e suksesshme, si në film ashtu edhe në teatër.

”Baresha” është një ndër kryeveprat e interpretimit të saj. Kjo këngë u kompozua nga bashkëshorti i saj Rexho Mulliqi, me tekstin e poetit Rifat Kukaj.

Nexhmije Pagarusha interpretoi në një koncert të muzikës klasike veprat e përkthyera shqip të Bethovenit, Puçinit, Verdit, etj. Ky koncert ka qenë i pari i këtij lloji. Fatkeqësisht, asnjërit nga organizatorët teknikë nuk iu kishte kujtuar që të regjistronte këtë koncert. Mendohet se ajo ka interpretuar mbi 150 këngë.

Ajo ishte pjesëmarrëse e koncerteve në Kosovë, Shqipëri, Bullgari, etj. Karrierën muzikore e përfundoi në vitin 1984, pas një koncerti në Sarajevë. Pas 16 vjetësh larg skenës, ajo u paraqit në vitin 2000 me këngën “Për ty” në një emision të udhëhequr nga Ardit Gjebrea, i cili e bindi të bëjë këtë.

Më 2018 Pagarusha u vlerësua me “Medaljen e Mirënjohjes” nga presidenti amerikan, Donald Trump.

Përveç talentit të saj të rrallë, Nexhmije Pagarusha ishte gjithashtu një simbol i forcës dhe rezistencës.

Me 7 Shkurt 2020, Nexhmije Pagarusha u nda nga jeta.

Continue Reading

Të kërkuara