Në muajin nëntor, ekranet e mëdha po shkëlqejnë me produksione të jashtëzakonshme, duke filluar nga premierat muzikore deri te rikthimi epik i Ridley Scott në Romën e lashtë. Këto janë filmat që duhet të shihni këtë muaj, secili me një histori unike që shpaloset përmes kastit dhe regjisorit të zgjedhur me kujdes.

Fara e Fikut të Shenjtë, Drama prekëse e “The Seed of the Sacred Fig” të regjisorit iranian Mohammad Rasoulof është po aq e jashtëzakonshme sa vetë historia pas krijimit të saj. Rasoulof, i njohur për qëndrimin e tij kundër regjimit në Iran, xhiroi këtë film në fshehtësi, duke sfiduar me guxim rrethanat e ashpra të një regjimi represiv. Pas pranimit të filmit në Festivalin e Kanës, Rasoulof u dënua me tetë vite të tjera burg, por arriti të arratisej dhe të merrte pjesë në premierën e tij madhështore në tapetin e kuq. Ky thriller i fuqishëm me personazhe të thella si Iman dhe Najmeh, që përpiqen të mbajnë një qetësi mes trazirave politike dhe familjare, ngre zërin për abuzimin e pushtetit dhe shtypjen e grave nën patriarkinë fetare.

Mësimi i Pianos, bazuar në dramën fituese të çmimit Pulitzer të August Wilson, “The Piano Lesson” është një testament i dashurisë dhe trashëgimisë familjare, ku Denzel Washington si producent, Malcolm Washington si regjisor dhe John David Washington si protagonist sjellin në jetë një histori me rrënjë të thella. Vëllezërit dhe motrat Boy Willie dhe Berniece përballen me pyetjen nëse duhet të shesin një piano të çmuar të gdhendur me fytyrat e paraardhësve të tyre të skllavëruar. Ky film, që ndërthur temat e pasurisë emocionale dhe lidhjeve me të kaluarën, është një kujtesë prekëse se trashëgimia e vërtetë shpeshherë është më shumë se pasuri materiale.

Emilia Pérez, Jacques Audiard kthehet me një tjetër krijim të guximshëm, “Emilia Pérez,” ku Zoe Saldaña interpreton një avokate të vendosur të ndihmojë një gangster meksikan për të ndryshuar gjininë dhe për të nisur një jetë të re si Emilia. Me një kthesë interesante, filmi është një muzikal, ku aktorët si Saldaña dhe Selena Gomez performojnë këngë të shkruara nga ylli francez Camille. Ky film, siç thekson Nick Howells nga Evening Standard, është një tribut për gratë e jashtëzakonshme që sfidojnë pengesat nën presionin më të madh.

Here, me regjinë e Robert Zemeckis dhe skenar të Eric Roth, “Here” sjell bashkë Tom Hanks dhe Robin Wright, që i japin jetë një historie intime të një çifti që përjeton ndryshime përmes dekadave, të paraqitura nga perspektiva e një dhome të vetme. Duke kaluar nga e kaluara e largët në të ardhmen, kjo qasje eksperimentale sfidon kufijtë teknologjikë të kinematografisë dhe ofron një reflektim mbi kalimin e kohës dhe ndikimin e saj në jetën njerëzore.

Jurori #2 Clint Eastwood, në moshën 94-vjeçare, arrin të na befasojë sërish me thriller-in e tij të fundit “Juror #2,” një dramë gjyqësore ku Nicholas Hoult luan një juror që përballet me një dilemë të rëndë morale. Duke rikujtuar një aksident të errët dhe të zymtë, Justin Kemp lufton mes ndjenjës së detyrës për të mbrojtur një të pafajshëm dhe frikës se mund të jetë vetë i përfshirë në krimin që po gjykohet. Kjo dramë është një testament i talentit të Eastwood për të sjellë histori të fuqishme dhe të tensionuara, që e mbajnë publikun të mbërthyer deri në fund.

Këto filma, secili me një temë dhe stil unik, premtojnë të sjellin emocione të ndryshme për çdo shikues, duke eksploruar të pathënat e jetës dhe duke sfiduar kufijtë e artit filmik./BBC/

Prizreni, ky qytet i lashtë me trashëgimi të pasur kulturore e historike, është gati të marrë një tjetër dimension të madh kulturor me funksionalizimin e muzeut “Nënë Tereza.” Kjo hapësirë e re kushtuar shenjtores shqiptare do të bëhet një qendër e përhershme për kulturën dhe artin, duke e pasuruar jetën kulturore të qytetit dhe duke i ofruar vendit një hapësirë ku përjetësia e shpirtit human të Nënë Terezës të reflektojë mbi gjeneratat e ardhshme.

Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit e Kosovës ka bashkuar forcat me Komunën e Prizrenit dhe Fondacionin e Trashëgimisë Kulturore pa Kufij (CHwB), duke nënshkruar një marrëveshje të rëndësishme që do të sjellë në jetë këtë projekt. Kjo marrëveshje, e nënshkruar nga sekretari i MKRS-së, Xheladin Krasniqi, nënkryetari i Komunës së Prizrenit, Kujtim Gashi, dhe drejtori i CHwB Kosova, Sali Shoshi, shënon një hap të madh për të ruajtur dhe promovuar vlerat kulturore dhe humane që përfaqëson Nënë Tereza.

Muzeu, i vendosur përballë Katedrales Katolike të Prizrenit, përveç ekspozitës së përhershme kushtuar jetës dhe veprës së Nënë Terezës, do të ketë një program artistik dhe aktivitete edukuese të përvitshme për fëmijët, duke u shndërruar në një hapësirë të gjallë e interaktive për të gjitha grupmoshat. Kjo hapësirë nuk do të jetë thjesht një vend për të parë e admiruar, por një arenë ku arti, kultura dhe edukimi do të takohen për të krijuar përvojë të veçantë dhe të thellë shpirtërore për çdo vizitor.

Arkitektura e muzeut “Nënë Tereza” në Prizren përfaqëson një mrekulli të thjeshtësisë dhe elegancës. Ndërtesa e tij, e ndërtuar në një hapësirë të kufizuar, është projektuar për të shfaqur një ndjesi të thellë shpirtërore, që harmonizohet me thjeshtësinë dhe përulësinë që e karakterizonte vetë Nënë Terezën. Drita që vjen nga lart depërton me butësi në hapësirat e brendshme të muzeut, ndërsa ndërthurja e linjave vertikale dhe horizontale krijon një ndjenjë hapësire të pakufishme, duke bërë që vizitorët të përjetojnë një përvojë unike e të papërsëritshme.

Ky muze, që mban emrin e shenjtores shqiptare, përveç lidhjes së tij fizike me qytetin, mban edhe një domethënie të thellë historike e emocionale. Pikërisht në këtë vend, dikur, prindërit e Nënë Terezës kurorëzuan dashurinë e tyre, duke e bërë këtë muze një dëshmi të historisë familjare dhe rrënjëve të saj shqiptare.

Kjo qendër kulturore, me programet e saj të shumta dhe vëmendjen ndaj trashëgimisë dhe artit, nuk do të jetë vetëm një vend për të parë e prekur historinë, por një burim i përhershëm frymëzimi për të gjithë ata që vizitojnë këtë oaz kulturor në zemër të Prizrenit./UBTNews/

“Motra Tone”, vepra më e njohur dhe ikonike e artistit poliedrik Kolë Idromenos, po transformohet në një murale të mrekullueshme në qytetin e Shkodrës, një nderim për mjeshtrin që la pas një pasuri të pasur në artet pamore shqiptare.

Kryebashkiaku i Shkodrës, Benet Beci, ndau në rrjetet sociale pamje të realizimit të kësaj muraleje, e cila shfaq një ndër krijimet më të veçanta të Idromenos, një pasqyrim i talentit të tij të jashtëzakonshëm dhe i trashëgimisë kulturore të qytetit. Ai shprehu emocionet e tij, duke thënë: “Një nga punimet më të veçanta të Kolë Idromenos, po pasqyrohet në një murale nga artistët tanë në hyrje të Shkodrës.”

“Motra Tone”, realizuar në vitin 1883, është një punim madhështor që dallohet për teknikën e tij të rafinuar dhe për realizimin e një portreti të jashtëzakonshëm, i cili, megjithatë, mbart një ngarkesë të thellë emocionale dhe historike. Ky portret është i pari në historinë e artit shqiptar që e ka trajtuar realizmin në mënyrën më të pastër, duke shfaqur një pasqyrim të vërtetë dhe të ndershëm të realitetit.

Piktori, në moshën 23-vjeçare, i është qasur kësaj vepre me një intensitet pasionant dhe me një vëmendje të veçantë ndaj detajeve. Çdo linjë, çdo nuancë e ngjyrës, çdo dritë që ndriçon figurën e motrës së tij, flet për mjeshtrinë dhe përkushtimin që ai ka pasur ndaj artit dhe ndaj realitetit të përditshëm të jetës shqiptare.

Një veçori e veçantë e këtij portreti është se ai nuk është pikturuar nga imagjinata e piktorit, por është një portret i realizuar në bazë të modelit të gjallë – motrës së Idromenos, Tone Shkanjeti, e cila ka pozuar si model për këtë vepër. Ky detaj i bën edhe më të prekshme lidhjet e ngushta familjare dhe të dashurisë së artistit për motrën e tij.

Pas vdekjes së Idromenos, portreti mbeti në heshtje për një periudhë të gjatë dhe vetëm pas vitit 1954, kur u ekspozua në Galerinë Kombëtare, ai mori emrin që e nderon edhe sot – “Motra Tone”. Ky emër tregon gjithashtu lidhjen intime mes artistit dhe personazhit që ai ka portretizuar, si dhe ndjeshmërinë e tij për të shprehur historinë e jetës përmes artit.

Shkodra, një qytet që është gjithashtu një vatër e artit dhe kulturës, tani mund të mburret me këtë shfaqje të veçantë që e bën edhe më të dukshme trashëgiminë e Kolë Idromenos, duke i dhënë kështu mundësinë çdo kalimtari të rifreskojë kujtimet e një kohe të kaluar dhe të ndjejë pasionin e një arti të paharruar./UBTNews/