Shëndet

Kur dhe pse duhet ta bëni mamografinë, ja çfarë duhet të dini para analizave

Kur Duhet Të Bëni Mamografinë.

Published

4 years ago

October 1, 2021

Betim Gashi

Tetori është muaji i ndërgjegjësimit për kancerin e gjirit në të gjithë vendin. Kjo sëmundje ka tendencë rritjeje në vendin tonë dhe prek afro 600 gra dhe vajza në vit. Të dhënat e Institutit të Shëndetit Publik tregojnë se rreziku i sëmundjes është 45 raste të reja për 100,000 gra në Shqipëri ose thënë ndryshe 600-650 raste të reja në vit.

Sipas ISHP-së 16.5 përqind e shqiptarëve vdesin nga kanceri dhe 1 në 7 vdekjes janë nga kanceri i gjirit. 80 përqind e grave që preken nga kanceri i gjirit janë mbi moshën 45 vjeç. Masë e rëndësishme në luftën kundër kancerit të gjirit mbetet kapja e sëmundjes në fazë të hershme gjë që rrit ndjeshëm shanset e kapërcimit të sëmundjes.

Autoritetet në vend thonë se kanë shtuar mamografitë levizëse në të gjithë vendin. Mamografia mund të duket si një makineri intimiduese por nëse një grua përgatitet paraprakisht, eksperienca nuk është e keqe.

Kur Duhet Të Bëni Mamografinë
Mosha e nisjes së mamografisë është në varësi të faktorëve të rrezikut të kancerit të gjirit. Nëse rreziku është mesatar, mjekët rekomandojnë nisjen e mamografisë që në moshën 40 vjeçare. Nëse rreziku është më i lartë, atëherë mjekët rekomandojnë që gratë të nisin të bëjnë mamografinë që në moshën 30 vjeç. Faktorët e rrezikut mund të përcaktohen vetëm nga mjeku. Përballja me mamografinë është e sikletshme për çdo grua. Përpara kryerjes së mamografisë ajo duhet të ndjekë këto dy këshilla të thjeshta.

Rroba të Përshtatshme
Përpara se të shkoni tek mjeku për mamografinë, ekspertët rekomandojnë të vishni rroba të përshtatshme. Pra duke qenë se gruaja do të zhvishet nga mesi e lart, ekspertët thonë që ajo do të ndihet më rehat nëse është e veshur nga mesi e poshtë. Ju mund të vishni pantallona ose fund dhe një bluzë pambuku, ose çdo gjë që ju bën ju të ndiheni të qetë.

Jo Anti-Djersë
Ekspertët këshilllojnë që të mos aplikoni anti-djersë sepse disa përbërës të tyre dalin gjatë analizës dhe i bëjnë rezultatet të vështira për tu kuptuar e jo normale. Mamografia mund të jetë e parehatshme e shpesh e dhimbshme për disa. Nëse e shihni të udhës dhe me këshillën e mjekut mund të merrni një ilaç kundër inflamacionit. /AgroWeb

Shëndet

Si ta mbroni lëkurën nga tharja gjatë vjeshtës dhe dimrit?

Published

7 hours ago

November 3, 2025

UBT News

Nuk janë vetëm muajt me diell që ndikojnë në tharjen e lëkurës – vjeshta dhe dimri janë periudhat që e vënë më shumë në provë atë.

Ndryshimet e shpeshta midis ajrit të ngrohtë dhe të thatë brenda shtëpisë dhe erërave të ftohta jashtë, bëjnë që lëkura të humbasë lagështinë, të bëhet e ndjeshme dhe të fillojë të zhvishet.

Në këtë periudhë, është e rëndësishme të përshtatni rutinën tuaj të kujdesit për lëkurën për të ruajtur butësinë dhe shëndetin e saj.

Ja disa këshilla kryesore për ta mbajtur lëkurën të hidratuar dhe të mbrojtur gjatë stinës së ftohtë:

1. Zgjidhni një krem më të pasur

Në vend të locioneve të lehta që përdorni në verë, zgjidhni një krem hidratues që përmban lipide, ceramide, gjalpë shea ose vajra natyralë. Këto përbërës ndihmojnë në forcimin e barrierës mbrojtëse të lëkurës dhe parandalojnë humbjen e lagështisë.

2. Fokusohuni në hidratim të thellë

Përbërës si acidi hialuronik dhe skualani ofrojnë hidratim intensiv dhe ndihmojnë në parandalimin e kruajtjes apo ndjesisë së tendosjes së lëkurës.

3. Pastroni me kujdes

Përdorni pastrues të butë, në formë vajrash ose balsamesh, që pastrojnë pa e irrituar lëkurën. Shmangni larjet me ujë shumë të nxehtë dhe skrabet e ashpra, pasi mund të dëmtojnë shtresën mbrojtëse të epidermës.

4. Mos harroni ujin

Hidratimi nuk vjen vetëm nga kremrat – pirja e mjaftueshme e ujit është thelbësore për një lëkurë të shëndetshme dhe të ushqyer nga brenda.

5. Mbrohuni nga rrezet e diellit

Edhe pse dielli është më i butë në vjeshtë dhe dimër, rrezet UV mbeten të dëmshme. Përdorni çdo ditë një krem me mbrojtje SPF, veçanërisht nëse qëndroni gjatë në ambiente të hapura.

6. Kujdes me ajrin e thatë brenda shtëpisë

Nëse përdorni ngrohje gjatë dimrit, vendosni një lagështues ajri për të shmangur tharjen e tepërt të lëkurës. Kujdesuni që ta pastroni rregullisht për të parandaluar grumbullimin e mikrobeve.

Sipas ekspertëve të kujdesit për lëkurën, vjeshta është koha më e mirë për trajtime rigjeneruese, pasi lëkura ka nevojë për rikuperim pas ekspozimit ndaj diellit veror dhe përgatitje për temperaturat e ulëta të dimrit. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Si të kuptoni nëse trupi juaj nuk e duron glutenin?

Published

9 hours ago

November 3, 2025

UBT News

Për shumë njerëz, konsumimi i glutenit mund të shkaktojë probleme të fshehta shëndetësore, të cilat shpesh interpretohen gabimisht si lodhje ose shqetësime të zakonshme të tretjes.

Më poshtë janë pesë shenja paralajmëruese që mund të tregojnë se trupi juaj nuk e duron mirë glutenin:

1. Probleme të tretjes

Simptoma si fryrja e barkut pas vakteve, gazrat, dhimbjet e barkut, diarreja e shpeshtë ose kapsllëku mund të jenë tregues të intolerancës ndaj glutenit. Kur gluteni irriton zorrët, përthithja e ushqimit ndikohet, duke shkaktuar shqetësime të vazhdueshme dhe problemet e tretjes.

2. Lodhje e vazhdueshme

Nëse ndiheni të lodhur edhe pas gjumit, shkaku mund të jetë mungesa e përthithjes së hekurit dhe lëndëve tjera ushqyese, për shkak të dëmtimeve në zorrë nga gluteni. Kjo çon në anemi, ulje të energjisë dhe ndjesi të përgjithshme të dobësisë gjatë ditës.

3. Dhimbje koke dhe “mjegull mendore”

Disa persona përjetojnë dhimbje koke, vështirësi për t’u përqendruar ose ndjesinë e “mjegullimit” në tru pas konsumimit të ushqimeve që përmbajnë gluten. Këto simptoma lidhen me proceset inflamatore që gluteni mund të shkaktojë në trup.

4. Probleme me lëkurën

Lëkura shpesh reflekton shëndetin e brendshëm. Skuqjet, aknet e papritura ose dermatiti herpetiformis mund të jenë tregues të intolerancës ndaj glutenit. Në shumë raste, këto probleme të lëkurës përmirësohen ose zhduken kur gluteni hiqet nga dieta.

5. Ndryshime të pashpjegueshme në peshë

Humbja e peshës pa arsye, ose përkundrazi shtimi i pashpjegueshëm, mund të ndodhë kur zorrët nuk funksionojnë siç duhet dhe trupi nuk përthith lëndët ushqyese mjaftueshëm. Kjo është një tjetër shenjë që mund të tregojë se gluteni është një problem. /A.Z/UBT News/

Shëndet

Ushqimet që ndihmojnë në largimin e nikotinës nga trupi

Published

10 hours ago

November 3, 2025

UBT News

Mushkëritë janë të ndjeshme ndaj shumë kimikateve, ndër të cilat nikotina është një nga më të dëmshmet.

Kjo substancë futet në gjak dhe mund të qëndrojë aty 6-8 orë, ndërsa për t’u larguar plotësisht nga trupi duhen 2-3 ditë. Nikotina shkakton varësi, por disa ushqime mund të ndihmojnë pastrimin e organizmit dhe eliminimin e toksinës.

Lëngu i karotës

Karrota është burim i pasur i vitaminave A, C, K dhe B, dhe ndihmon ushqimin e lëkurës. Konsumimi i lëngut të karrotës ndihmon në largimin e nikotinës dhe rivendos gjallërinë e lëkurës.

Lëngu i limonit

Një litër lëng limoni në ditë përmirëson funksionin e veshkave dhe ndihmon pastrimin e trupit nga nikotina.

Brokoli

I pasur me vitamina C dhe B5. Duhanpirja ul nivelin e vitaminës C, dhe konsumimi i brokolit e rrit atë, duke neutralizuar toksinat dhe duke dhënë energji.

Shega dhe frutat e pyllit

Janë të pasura me antioksidantë dhe acide që ndihmojnë në eliminimin më të shpejtë të toksinave dhe zbutin simptomat e lënies së duhanit.

Xhenxhefili

Xhenxhefili ndihmon në reduktimin e dëshirës për duhan, largimin e toksinave nga gjaku dhe mund të kontribuojë edhe në humbjen e peshës.

Portokalli

Ky agrum rikthen nivelin e vitaminës C, i cili ulet nga nikotina, dhe ndihmon në reduktimin e stresit dhe ankthit që shoqëron lënien e duhanit.

Uji

Pini shumë ujë për të qëndruar të hidratuar, pasi duhanpirja shkakton dehidratim dhe uji ndihmon në largimin e nikotinës nga trupi.

Për të mbrojtur shëndetin dhe për të ndihmuar pastrimin natyral të trupit, përfshini këto ushqime në dietën tuaj të përditshme. /A.Z/UBT News/

Shëndet

7 arsye pse duhet të shtoni kanellë në ushqimet tuaja

Published

11 hours ago

November 3, 2025

UBT News

Kanella, dikur një erëz luksoze që vetëm të pasurit mund ta blinin gjatë Mesjetës, sot gjendet pothuajse në çdo kuzhinë.

Përveç aromës së saj të veçantë, kanella ka shumë përfitime për shëndetin dhe lëkurën tuaj.

Ja disa mënyra se si mund t’ju ndihmojë:

1. Pakëson aknet

Ka veti antimikrobike që ndihmojnë në luftimin e akneve, duke eliminuar bakteret dhe kërpudhat që shkaktojnë njolla, burim antioksidantësh të fuqishëm.

2. Parandalon shenjat e plakjes

Radikalet e lira kontribuojnë në plakjen e lëkurës. Antioksidantët në kanellë ngadalësojnë këtë proces dhe mbrojnë qelizat nga dëmtimi. Ajo gjithashtu mund të nxisë prodhimin e kolagjenit, duke mbajtur lëkurën më të fortë dhe të shëndetshme.

3. Përmirëson dukshmërinë e lëkurës

Rrit qarkullimin e gjakut, duke sjellë më shumë oksigjen dhe lëndë ushqyese në lëkurë. Ajo përmban përbërës që zvogëlojnë ose ngushtojnë indet e trupit, duke e bërë lëkurën më të butë dhe më të njëtrajtshme.

4. Ka veti anti-inflamatore

Inflamacioni i kontrolluar është i dobishëm, por kur shkon kundër indeve të trupit mund të shkaktojë dëme. Kanella ka veprim anti-inflamator, duke ndihmuar në reduktimin e ënjtjeve dhe inflamacionit.

5. Mbështet shëndetin e zemrës

Shtimi i kanellës në dietë mund të ndihmojë të mbani zemrën të shëndetshme. Studimet tregojnë se tek minjtë që konsumuan kanellë, rreziku i fitimit të peshës dhe sëmundjeve të zemrës ishte më i ulët, krahasuar me ata që konsumuan ushqime të yndyrshme pa kanellë.

6. Ndihmon në humbjen e peshës

Kanella është e pasur me fibra, që rrisin ndjesinë e ngopjes dhe reduktojnë dëshirën për ushqim. Gjithashtu, rrit metabolizmin, sepse trupi përdor më shumë energji për ta përpunuar, duke kontribuar në humbjen e peshës.

7. Përmirëson kujtesën

Kanella mund të ulë stresin e qelizave të trurit e stimulon plasticitetin e hipokampës, pjesë e trurit e lidhur me kujtesën dhe mësimin. Shtimi i kanellës në çajin tuaj, kafenë, drithërat ose ëmbëlsirat mund të jetë një mënyrë e thjeshtë për të përfituar nga këto avantazhe shëndetësore. /A.Z/UBT News/