Shëndet
Kujdes nga alkooli, ja dëmet që i shkakton
Published
9 months agoon
By
UBT NewsPërveç duhanit një ves tjetër i dëmshëm është edhe alkooli. Ky ves është shkaktar i një vargu të gjerë sëmundjesh, duke filluar që nga aparati tretës, mëlçia, pankreasi e deri në dëmtime të pakthyeshme të sistemit nervor qendror.
Në mëlçi, alkooli i konsumuar, shkakton dëmtime të qelizave hap-atike, dëmtim që rritet në kohë duke u varur nga doza e konsumuar përditë dhe nga veçoritë fiziologjike të individit.
Sasia e rrezikshme alkoolit është ajo prej 20-40 gramë alkooli etilik, përdorimi 100-150 gramë alkool në ditë, çon brenda një periudhe 10-vjeçare në cerozë. Për shkak të fiziologjisë, femrat dëmtohen shumë me shpejt se meshkujt për të njëjtën sasi alkooli të konsumuar.
Njerëzit që pinë prej vitesh alkool, që nuk ndiejnë gjë, një ditë gjenden para një fakti të hidhur. Mëlçia ka marrë fund duke u kthyer në mëlçi cerotike ose kanë shqetësime të lehta që nuk ia vënë veshin, por bëjnë puthjen e parë me vdekjen. Edhe pankreasi pëson dëmtime nga alkooli.
Përdorimi zgjatur i alkoolit e dëmton në mënyrë kronike pankreasin deri në atë shkallë sa nuk arrin të sekretojë sasinë e duhur të enzimave për të kryer procesin e tretjes së ushqimeve. Konsumimi i 20-50 gramë alkool etilik (100 ml raki) në ditë është i aftë të dëmtojë, ndërsa pirja e 100 gramë alkooli etilik apo 2 litra birrë, për një periudhë 6-12 vjet jep në mënyrë të sigurt dëmtime të pankreasit.
Konsumimi për një kohë të shkurtër i sasisë së madhe rrezikon për pankretit akut që çon deri në rrezikimin e jetës. Alkooli shkakton gjendjen e të dehurit, që sistemi nervor qendror s’arrin të kontrollojë veprimet e vullnetshme, apo të pavullnetshme të personit në fjalë.
Dëmi më i madh vjen nga përdorimi afatgjatë. Për çdo 1 litër alkool, vdesin 1000-2000 qeliza, të pari kthyeshme të trurit. Përdoruesit kronikë të alkoolit, me kohë e çojnë personin drejt demencës (skizofreni, marrëzi), degjenerimit mendor etj.
Pra, alkooli dëmton pa përjashtim të gjitha organet e trurit. /UBT News/
Shëndet
Ushqimet që duhen shmangur pas të 30-ave!
Published
1 hour agoon
November 14, 2025By
UBT News
Ushqimi i tepërt shkakton sëmundje në çdo moshë, por pasi të kalojmë të 30-tat trupat tanë bëhen në mënyrë progresive më pak të aftë për të toleruar ushqimin jo të shëndetshëm.
Do të ishte mirë të kujdeseshim që tani për këtë. Këto janë ushqimet që duhet të ndaloni së ngrëni pas të 30-tave.
– Kosi me fruta: Ne blejmë kos me fruta në supermarket si zgjidhje të lehtë dhe të shëndetshme por kanë sasi sheqeri të tepruar.
Më shumë sheqer se sa duhet të hamë në një ditë të tërë
Soja: Këtu është një tjetër përbërës që është menduar të jetë i shëndetshëm, por nuk është më mirë se mishi që po përpiqeni të zëvendësoni.
Ne thjesht nuk e dimë efektet afatgjata të kësaj. Në afat të shkurtër, soja mund të ndërhyjë në funksionin e tiroides. Një tjetër problem i sojës është që imiton estrogjenin në trup. Për këtë arsye soja sidomos nuk duhet t’u jepet fëmijëve që janë ende në rritje.
Peshqit e kultivuar: Për fat të keq, deri në 70% të peshkut që do të gjeni në treg është peshk i kultivuar. Ata ushqehen me një dietë plot me antibiotikë, si dhe me ushqime të ngjyrosur që i bën të duken më të shëndetshme.
– Bukë e bardhë: Kur ishit fëmijë, buka e bardhë ishte i vetmi lloj që ju pëlqente. Por, jeni një i rritur, e buka është në thelb pa veti ushqyese. Substancat që i japin asaj bardhësinë nuk mban asnjë nga vitaminat dhe mineralet e pranishme që janë në grurë. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Si ta kuptoni nëse keni mungesë të vitaminës D?
Published
2 hours agoon
November 14, 2025By
UBT News
Trupi ka nevojë për vitaminën D për të mbajtur kockat të forta dhe të shëndetshme.
Vitamina ndihmon në përthithjen e kalciumit, luan rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e qelizave, redukton rreziqet e inflamacionit.
Kur vitamina D mungon, trupi jep disa sinjale të dukshme:
Djersit më shumë seç duhet
Edhe gjatë dimrit, djersitja e tepërt lidhet me mungesën e vitaminës D. Kjo ndodh sepse trupi përpiqet të rregullojë temperaturën, edhe pse ambienti nuk është i nxehtë.
Ndihesh i/e lodhur pa arsye
Mungesa e vitaminës shkakton lodhje, edhe kur ke fjetur mjaftueshëm. Studimet tregojnë se kjo mungesë shkakton edhe marrje mendsh.
Ndihesh i/e trishtuar
Vitamina D luan rol në disa funksione të trurit dhe ndikon në hormonet e lumturisë, si dopamina dhe serotonina. Mungesa e saj lidhet shpesh me depresionin dhe ndjenjat e trishtimit.
Dhimbje në kocka dhe muskuj
Personat me artrit ose dhimbje të kyçeve kanë nivel të ulët të vitaminës D. Nëse ke përjetuar dhimbje të vazhdueshme në muskuj ose kocka, mund të jetë momenti të kontrollosh nivelin e kësaj vitamine.
Si të furnizosh trupin me vitaminë D?
Ekspozimi në diell: Kërkohet për prodhimin natyral të vitaminës, por përdor kremin me SPF për mbrojtje nga rrezet e dëmshme.
Ushqimet e pasura me vitaminë D: Salmon, sardele, ton, vezë, djathë, kërpudha, qumësht, kos, drithëra dhe lëng portokalli.
Suplemente: Vitamina D mund të merret edhe përmes medikamenteve specifike, gjithmonë pas konsultimit me mjekun.
Furnizimi i rregullt me vitaminë D ndihmon trupin të funksionojë në mënyrë optimale, duke mbështetur shëndetin e kockave, energjinë, humorin dhe imunitetin. /A.Z.UBT News/
Shëndet
Marramendja e papritur mund të jetë shenjë e goditjes në tru!
Published
23 hours agoon
November 13, 2025By
UBT News
Truri reagon ndaj mungesës së oksigjenit me shenja të imta, shpesh të ngatërruara me lodhje ose stres. Njohja e tyre në kohë mund të parandalojë dëmtimin e përhershëm të qelizave nervore.
Marramendja, e shoqëruar me ndjenja si humbje ekuilibri, përzierje ose ndjesi se gjithçka rrotullohet, mund të jetë pasojë e dëmtimit të trungut të trurit ose të trurit të vogël, pjesë përgjegjëse për koordinimin e lëvizjeve dhe stabilitetin trupor.
Kur marramendja është shenjë alarmi
Marramendja qendrore që shoqëron goditjen në tru zgjat më shumë se 20 minuta deri 24 orë e shoqërohet me simptoma tjera, si:
Shikim të dyfishtë ose humbje të shikimit
Dobësi ose mpirje në njërën anë të trupit
Vështirësi në të folur
Paqëndrueshmëri gjatë ecjes
Dhimbje koke e fortë dhe konfuzion
Ky lloj marramendjeje ndryshon nga ai i shkaktuar nga çrregullime të veshit ose nga sulmet ishemike kalimtare (TIA), që zgjatin më pak dhe nuk lënë dëmtime të përhershme.
Faktorët e rrezikut
Presioni i lartë i gjakut, diabeti, nivelet e larta të yndyrave e duhanpirja rrisin rrezikun. Marramendja e papritur që pengon ecjen kërkon vlerësim urgjent mjekësor, pasi diagnostikimi i shpejtë mund të shpëtojë jetën dhe të parandalojë dëmtimet e përhershme.
Në çdo rast, çdo minut është e çmuar. Njohja e shenjave të goditjes në tru dhe reagimi i shpejtë rrit shanset për shërim. /A.Z/UBT News/
Lajme të mira për gjithë adhuruesit e kafesë, sidomos ata të cilët bëjnë rregullisht ushtrime fizike dhe duan të shkrijnë sa më shumë dhjam.
Sipas një studimi të fundit të publikuar në gazetën e Shoqërisë Ndërkombëtare të Dietave Sportive, bëhet e ditur se dy prej periudhave kohore më të përshtatshme për të konsumuar kafe janë, gjatë orës 10 të mëngjesit dhe orës 2 deri në 5 pasdite.
Kjo është koha kur hormoni juaj kortizol nuk është në kulmin e tij dhe ju mund ta shfrytëzoni sa më shumë marrjen e kafeinës.
Por nëse jeni person që ushtron rregullisht e po kërkoni të përfitoni sa më shumë nga stërvitjet, u sugjerohet një tjetër orar kur duhet të pini kafe: para se të ushtroni.
Për më tepër, që është një lajm i shkëlqyeshëm për adhuruesit e kafesë – duhet të jetë kafe e fortë.
Studiuesit tregojnë se ka kufizime për përfitimet e djegies së dhjamit në kafeinë. /A.Z/UBT News/
UEFA cakton gjyqtarët e ndeshjes Slloveni – Kosovë
Ushqimet që duhen shmangur pas të 30-ave!
Sa ka fituar Maluma nga muzika, marka dhe bizneset e tij?
OSHP konfirmon shkeljet për kontratën “Shërbime me ushqim për nevojat e Policisë së Kosovës”
Hetimet për atentatin në Rinas, zbulohet arsenal armësh në Fushë-Krujë
Aksident tragjik në SHBA, humbin jetën dy të rinj shqiptarë
FIFA lartëson Kosovën: Ngritje historike, tani janë në prag të Botërorit
Bitcoin bie në nivelin më të ulët për shkak të pasigurisë ekonomike në SHBA
Si ta kuptoni nëse keni mungesë të vitaminës D?
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet3 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
