Shëndet
Kujdes nga alkooli, ja dëmet që i shkakton
Published
9 months agoon
By
UBT NewsPërveç duhanit një ves tjetër i dëmshëm është edhe alkooli. Ky ves është shkaktar i një vargu të gjerë sëmundjesh, duke filluar që nga aparati tretës, mëlçia, pankreasi e deri në dëmtime të pakthyeshme të sistemit nervor qendror.
Në mëlçi, alkooli i konsumuar, shkakton dëmtime të qelizave hap-atike, dëmtim që rritet në kohë duke u varur nga doza e konsumuar përditë dhe nga veçoritë fiziologjike të individit.
Sasia e rrezikshme alkoolit është ajo prej 20-40 gramë alkooli etilik, përdorimi 100-150 gramë alkool në ditë, çon brenda një periudhe 10-vjeçare në cerozë. Për shkak të fiziologjisë, femrat dëmtohen shumë me shpejt se meshkujt për të njëjtën sasi alkooli të konsumuar.
Njerëzit që pinë prej vitesh alkool, që nuk ndiejnë gjë, një ditë gjenden para një fakti të hidhur. Mëlçia ka marrë fund duke u kthyer në mëlçi cerotike ose kanë shqetësime të lehta që nuk ia vënë veshin, por bëjnë puthjen e parë me vdekjen. Edhe pankreasi pëson dëmtime nga alkooli.
Përdorimi zgjatur i alkoolit e dëmton në mënyrë kronike pankreasin deri në atë shkallë sa nuk arrin të sekretojë sasinë e duhur të enzimave për të kryer procesin e tretjes së ushqimeve. Konsumimi i 20-50 gramë alkool etilik (100 ml raki) në ditë është i aftë të dëmtojë, ndërsa pirja e 100 gramë alkooli etilik apo 2 litra birrë, për një periudhë 6-12 vjet jep në mënyrë të sigurt dëmtime të pankreasit.
Konsumimi për një kohë të shkurtër i sasisë së madhe rrezikon për pankretit akut që çon deri në rrezikimin e jetës. Alkooli shkakton gjendjen e të dehurit, që sistemi nervor qendror s’arrin të kontrollojë veprimet e vullnetshme, apo të pavullnetshme të personit në fjalë.
Dëmi më i madh vjen nga përdorimi afatgjatë. Për çdo 1 litër alkool, vdesin 1000-2000 qeliza, të pari kthyeshme të trurit. Përdoruesit kronikë të alkoolit, me kohë e çojnë personin drejt demencës (skizofreni, marrëzi), degjenerimit mendor etj.
Pra, alkooli dëmton pa përjashtim të gjitha organet e trurit. /UBT News/
Shëndet
Tre zakone të thjeshta për t’u mbrojtur nga gripi dhe ftohja
Published
2 hours agoon
November 7, 2025By
UBT News
Kur temperaturat bien, rreziku për t’u prekur nga ftohjet, viruset dhe gripi rritet ndjeshëm.
Për shumë njerëz, këto viroza duken të pashmangshme, veçanërisht për ata që punojnë në ambiente të mbushura me njerëz apo kujdesen për fëmijë të vegjël që nuk tregojnë kujdes ndaj higjienës.
Megjithatë, një mjeke e ndihmës së parë, e quajtur Ella, ka ndarë në llogarinë e saj në TikTok tre mënyra të thjeshta që ajo i përdor për të mbrojtur veten dhe familjen nga sëmundjet gjatë vjeshtës dhe dimrit.
1. Ajrosni shtëpinë çdo ditë
Hapja e dritareve për 5 deri në 10 minuta në ditë është thelbësore për shëndetin. “Duhet të lini ajrin e ndenjur të dalë jashtë. Viruset e ftohjes dhe gripit qëndrojnë në ajër, lejoni ajrin e pastër të hyjë brenda. Vetëm pak minuta ajrosje në mëngjes bëjnë diferencën”, – tha ajo.
2. Lani duart rregullisht
Larja e duarve është mënyra më e thjeshtë për të shmangur përhapjen e sëmundjeve. “Nuk mund ta them mjaftueshëm – shumë njerëz nuk i lajnë duart. Prekni gjithçka dhe pastaj fusni duart në gojë. Larja e duarve është mbrojtja më e mirë ndaj viruseve”, – paralajmëron Ella.
3. Ushqehuni shëndetshëm
Ajo shton se ushqimi i ekuilibruar është kyç për sistem imunitar të fortë. “Rreth 70% e sistemit imunitar ndodhet në zorrë. Ushqeni bakteret e mira me vitamina, minerale dhe ushqime të shëndetshme. Kështu trupi qëndron gjithmonë në formë”, – përfundon ajo.
Sipas ekspertëve, këto këshilla mund të ndihmojnë çdo person të kalojë muajt e ftohtë pa u prekur nga gripi. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Pse duhani është më i dëmshëm për gratë: Shkencëtarët zbulojnë arsyen
Published
4 hours agoon
November 7, 2025By
UBT News
“Gratë janë veçanërisht të ndjeshme ndaj dëmtimeve të shkaktuara nga pirja e duhanit për shkak të brishtësisë së tyre më të madhe fizike”, thanë mjekë dhe specialistë italianë.
”Por, përkundër kësaj, numri i duhanpirësve rritet”, është alarmi që vjen nga Kongresi Kombëtar i Shoqatës italiane të Mjekëve, i promovuar nga kompania ”Philip Morris Italy”.
”Efektet janë të shumta, që nga shëndeti i mushkërive deri tek shëndeti riprodhues, me cigare që mund të dëmtojnë fetusin gjatë shtatëzanisë”, shtuan ata.
”Fatkeqësisht, gratë, megjithëse mesazhi është i qartë, vazhdojnë të pijnë duhan, edhe për shkak të ritmeve gjithnjë e më stresuese ndaj të cilave nënshtrohen. Edhe pse kujdesen për shëndetin e familjes, ato lënë pas dore veten”, theksuan specialistët. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kur duhet të hamë mëngjes për të mbajtur një peshë të shëndetshme?
Published
5 hours agoon
November 7, 2025By
UBT News
Mëngjesi shpesh konsiderohet vakti më i rëndësishëm i ditës, dhe kjo nuk është pa arsye.
Një mëngjes i mirë ndihmon në rregullimin e metabolizmit, stabilizon nivelet e glukozës në gjak, redukton urinë e siguron energji për aktivitetet e ditës. Koha kur e konsumoni mëngjesin është po aq e rëndësishme sa edhe përbërja e tij.
Koha ideale për mëngjesin
Mëngjesi duhet të konsumohet midis 7:00 dhe 8:00 të mëngjesit. Edhe pse shumë njerëz hanë sapo zgjohen, është më mirë që të kenë kaluar 12 orë nga vakti i fundit. Nëse darka juaj ka qenë në 20:00, mëngjesi duhet të jetë rreth 8:00. Nëse darkoni më vonë, duhet të llogaritni 12 orë dhe të rregulloni kohën e mëngjesit në përputhje me këtë. Mbajtja e një rutine është kyçe për metabolizëm të shëndetshëm.
A mund të anashkaloni mëngjesin?
Nëse darka ka qenë vonë e s’ndiheni të uritur në mëngjes, mund të prisni para se të hani, nuk duhet ta bëni zakon. Një studim i Bibliotekës Kombëtare të Mjekësisë sugjeron që 9 orë agjërim ndërmjet darkës dhe mëngjesit ulë rrezikun për zhvillimin e diabetit deri 60%.
Insulina, hormoni që rregullon glukozën në gjak, ndikohet ndjeshëm nga koha e mëngjesit. Sa më herët të konsumoni mëngjesin pas një nate gjumi, aq më mirë metabolizohet ushqimi nga trupi.
Nëse darka ka qenë vonë, mund të prisni 12 orë dhe të konsumoni një mëngjes të lehtë, si një biskotë, para se të vazhdoni me drekën.
Anashkalimi i shpeshtë i mëngjesit mund të çojë në inflamacion e stres oksidativ, sipas një studimi të publikuar në Gazetën Evropiane të Kardiologjisë Parandaluese. Mëngjesi nuk është thjesht një zakon, por pjesë kyçe e mirëqenies e menaxhimit të peshës. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Arrat – Një praktikë e thjeshtë me përfitime të mëdha për shëndetin
Published
22 hours agoon
November 6, 2025By
UBT News
A e dinit se një ritual kaq i thjeshtë si zhytja e arrave në ujë mund të përmirësojë ndjeshëm shëndetin tuaj?
Ky proces i thjeshtë i bën arrat më të lehta për t’u tretur dhe rrit shfrytëzimin e lëndëve ushqyese nga trupi.
Më pak acid fitik: Arrat e zhytura përmbajnë më pak acid fitik, gjë që lejon trupin të thithë mineralet si magnezi, zinku dhe hekurin më efikas. Çdo grusht arrash ofron përfitimet maksimale për organizmin.
Ngopje më e gjatë: Për shkak të çlirimit të ngadaltë të energjisë, arrat e zhytura ju mbajnë të ngopur për më gjatë, duke zvogëluar nevojën për ushqime të lehta midis vakteve dhe ndihmuar në mbajtjen e një peshe të shëndetshme.
Energjia e qëndrueshme: Ato ngadalësojnë tretjen e karbohidrateve, parandalojnë rritjet e papritura të sheqerit në gjak dhe ofrojnë energji të qëndrueshme gjatë gjithë ditës.
Shëndeti i zemrës: Acidet yndyrore Omega-3 ndihmojnë në ruajtjen e raportit optimal të kolesterolit të mirë dhe të keq, duke kontribuar në shëndetin e zemrës dhe enëve të gjakut.
Funksioni i trurit: Vitamina E dhe vitaminat e grupit B mbështesin funksionet e trurit, përmirësojnë kujtesën dhe përqendrimin, duke i bërë arrat një zgjedhje të shkëlqyer për mëngjes ose si meze të lehtë.
Antioksidantët: Neutralizojnë radikalet e lira, zvogëlojnë stresin oksidativ dhe ndihmojnë në ngadalësimin e procesit të plakjes.
Ky ritual i thjeshtë nuk është vetëm një mënyrë për të shijuar arrat, por një mënyrë praktike për të mbështetur shëndetin e përgjithshëm dhe mirëqenien në jetën tuaj të përditshme. /A.Z/UBT News/
Qeveria në detyrë miraton propozimin që t’i kërkojnë Presidentes autorizim për nënshkrimin e një marrëveshjeje me BE-në
Mungoi kryetari i trupi gjykues, anulohet seanca ndaj të akuzuarve për manipulim me vota
Pse Boeing 737 nuk është më avioni më i përdorur në botë?
Jennifer Lawrence flet për bashkëpunimin e qetë dhe profesional me Robert Pattinson
WhatsApp teston “drynin” për siguri maksimale
Numri i viktimave nga zjarri rritet në 13 në Tuzlla
Lëndohet në vendin e punës një person në Varosh të Ferizajt
Tre zakone të thjeshta për t’u mbrojtur nga gripi dhe ftohja
Vdekje e dyshimtë në Prishtinë
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet2 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni1 month agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
