Lajmet

Kryespiuni ukrainas që u ka shpëtuar dhjetë atentateve dhe që pëlqen errësirën

“Më pëlqen errësira”, tha ai.

Publikuar

Asnjë fije drite nuk hyn në zyrën e kreut të spiunazhit ushtarak të Ukrainës, gjeneral-lejtënant Kyrylo Budanov. Muret janë të fortifikuara, dritaret të përforcuara me thasë rëre dhe perdet të ulura. Kur Budanov, 38 vjeç, mbërriti për një intervistë për Financial Times, duke hyrë në një portë e stolisur me një ikonë fetare, ai menjëherë urdhëroi një ndihmës të fikte dritat. “Më pëlqen errësira”, tha ai.

Si kreu i Njësisë Kryesore të Inteligjencës të ministrisë së mbrojtjes, Budanov ka organizuar luftën e fshehtë të Ukrainës kundër Rusisë, duke u bërë një nga figurat më të rëndësishme në luftën e Kievit. I mbijetuari i 10 atentateve të njohura, ai jeton pak a shumë vazhdimisht në një zyrë në periferi të kryeqytetit. Ajo është e dekoruar me simbole patriotike dhe memorialë të luftës në mure dhe një bretkosë pranë tavolinës së tij.

Të besuarit e Budanov po kryejnë sulme prapa linjave të armikut në territorin e pushtuar nga Rusia, por edhe në vetë territorin rus. Por shefi i spiunazhit rrallë merr meritat për këto aksione, duke e mbajtur Moskën dhe pjesën tjetër të botës të hamendësojnë për shtrirjen dhe aftësitë e drejtorisë së tij.

Në bëmat e fundit të departamentit të tij këtë javë, ishte fluturimi i një droni deri në Shën Petersburg, duke goditur një terminal nafte dhe tentativa për të goditur një fabrikë baruti dhe një depo nafte në rajonin Bryansk, në veri të kufirit me Ukrainën. Taktikat e pacipa shpesh kanë acaruar edhe mbështetësit perëndimorë të Ukrainës. Disa kanë frikë kjo se do të provokojë një përgjigje brutale dhe ndoshta edhe bërthamore nga presidenti rus Vladimir Putin. Shefi i spiunazhit ukrainas nuk preket nga shqetësime të tilla dhe zotohet të vazhdojë të operojë thellë brenda Rusisë për të sabotuar makinën e luftës së Putinit.

“Ne nuk parashikojmë ndonjë ndryshim drastik në të ardhmen e afërt. Gjithçka që kemi bërë, do të vazhdojmë ta bëjmë”, tha Budanov.

Ai e di se ky do të jetë një vit sprovues për Ukrainën, tashmë duke luftuar Rusinë për më shumë se një dekadë që kur ushtarët e Kremlinit, pa uniforma u shfaqën në Krime dhe në rajonin lindor të Ukrainës në Donbas.

“Të thuash se gjithçka është në rregull nuk është e vërtetë. Të thuash se ishte katastrofë nuk është gjithashtu e vërtetë”,  thotë Budanov kur u pyet për kundërsulmin e shumëpërfolur të Ukrainës vitin e kaluar që dështoi në arritjen e objektivave të saj.

Ukraina do të arrijë ende ta mbajë Putinin larg, parashikon ai, dhe tashmë ka vërtetuar se “e gjithë legjenda e fuqisë [Rusisë] është një flluskë sapuni”. Si ish-ushtar i forcave speciale që luftoi në Donbas në vitin 2014, Budanov ka marrë pjesë vetë në misione sekrete, duke përfshirë gadishullin e okupuar të Krimesë. Në trup ka ende plagët nga copat nga një mine që i shpërtheu pranë dhe që për pak sa nuk e vrau pasi theu edhe qafën edhe shpinën ndërsa është qëlluar edhe në një krah.

Ai u emërua drejtor i GUR nga Presidenti Volodymyr Zelenskyy në vitin 2020. Kremlini fajësoi GUR edhe për një shpërthim në urën e Krimesë në tetor 2022. Këto e kanë rigjallëruar agjencinë, e cila prej kohësh luante në prapaskenë për sigurinë e brendshme të Ukrainës. Për këtë Budanov gëzon një status thuajse kult mes ukrainasve, të cilët shpërndajnë meme në mediat sociale kur pajisjet ushtarake shpërthejnë në Rusi ose në zonat e kontrolluara nga Rusia.

Por kjo ka edhe një kosto. Kur shefi i GUR del jashtë, ai lëviz me një rreth truprojash dhe agjentësh të inteligjencës. Nga shumë tentativa për vrasje kundër tij, të cilat ai i përshkruan si “asgjë e veçantë”, goditja më e afërt erdhi në vitin 2019, kur një bombë e vendosur poshtë automjetit të tij shpërtheu para kohe. Ai shpëtoi i padëmtuar. Duke iu kthyer prodhimit të armëve, Budanov tha se Rusia po humbet më shumë armë dhe municione sesa mund të bënte, ndërkohë që po lufton me kontrollin e cilësisë.

“Kjo është pikërisht ajo që shpjegon kërkimin e Rusisë për armë në vende të tjera”, tha ai.

Koreja e Veriut është aktualisht furnizuesi më i madh i armëve i Rusisë, tha Budanov.

“Ata transferuan një sasi të konsiderueshme municionesh artilerie. Kjo e lejoi Rusinë të marrë pak frymë. Pa ndihmën e tyre, situata do të ishte katastrofike”, tha ai. Por Rusia nuk do të preferonte të mbështetej në ndihma nga jashtë.

“Kjo është konsideruar gjithmonë një poshtërim”, shpjegoi Budanov.

Një sfidë tjetër me të cilën përballet Rusia është fuqia punëtore. Moska po humb aq ose më shumë trupa sesa mund të rekrutojë, sipas Budanov. Ndihmësi i tij, Vadym Skibitskyi, tha këtë javë se rreth 1 mijë deri në 1100 njerëz i bashkohen ushtrisë ruse çdo ditë, përmes mobilizimit ose vullnetarisht. Aty ku mobilizimi dështon, grupet mercenare ndihmojnë në plotësimin e grupeve tha Budanov, duke përmendur grupin Wagner, të themeluar nga furnizuesi i ndjerë rus i kthyer në kryekomandant të luftës Yevgeny Prigozhin.

“Wagner ekziston”, thotë Budanov, duke hedhur poshtë raportet se ai ishte çmontuar. “Dhe duke folur për Prigozhin, nuk do të isha aq i shpejtë me përfundime”, tha ai duke iu referuar vdekjes së raportuar të kryekomandantit në një aksident avioni vitin e kaluar, një vrasje që perëndimi beson se ishte urdhëruar nga Putini. Kremlini mohoi përfshirjen dhe tha se ADN-ja vërtetoi se Prigozhin vdiq. Por trupi i tij nuk u pa kurrë publikisht.

“Unë nuk po them se ai nuk ka vdekur apo se ka vdekur. Unë po them se nuk ka asnjë provë të vetme që ai ka vdekur”,  tha Budanov.

Një tjetër hobi i preferuar i Budanov është shëndeti i Putinit. Në të kaluarën ai ka pretenduar se presidenti i Rusisë ka kancer dhe Budanov këmbëngul se sheh rregullisht “klone” të Putinit në televizion.

I pyetur për prova, Budanov tha se analistët e tij studiojnë “fizionominë” e Putinit, lobet e veshit, distancën mes vetullave, e kështu me radhë.

Nuk është aq e vështirë. Këtë mund ta bësh lehtësisht vetë”, shtoi ai, duke ngritur supet sikur të sugjeronte se të ngjashmit ishin një mashtrim i dukshëm.

Në fund, duke iu rikthyer temës së luftës, Budanov nuk pranon të bëjë ndonjë parashikim të guximshëm për vitin 2024.

“Jo. Shpresoj që suksesi ynë të jetë më i madh se i tyre”, tha ai duke dalë nga dhoma e errësuar./Lapsi.al

Lajmet

Si pritet të ndikojnë te duhanpirësit imazhet që do të stampohen në pakot e duhanit?

Në paketim do t’iu shtohen imazhe që do të shërbejnë si vërejtje për pasojat që sjell konsumimi i cigareve.

Publikuar

nga

Pas disa muajsh, pakot e duhanit pritet të kenë pamje të tjera. Në paketim do t’iu shtohen imazhe që do të shërbejnë si vërejtje për pasojat që sjell konsumimi i cigareve.

Andaj që nga ky muaj pritet që të ndalohet importi apo prodhimi i pakove pa këto fotografi dekurajuese, kurse në tetor të këtij viti në stoqe të ketë vetëm pako me imazhe vetëdijësuese.

Udhëzimi administrativ për vërejtjet e kombinuara ka hyrë në fuqi në shtator të vitit të kaluar. Por sa do të mund të ndikojnë paketimet e reja që të rinjtë të mos e nisin duhanin? Këtë e shpjegon specialistja e psikologjisë klinke dhe psikioterapisë, Fatime Fazliu.

“Tek pjesa e adoleshentëve, këto pamje dhe mbishkrime mund të kenë efekte pozitive për lënien e duhanit dhe mosfillimin e duhanit”, deklaroi ajo.

Megjithatë përqindja e impaktit te duhanpirësit nuk është e madhe.

“Studimet kanë treguar se 70% e personave nuk kanë ndonjë impakt të madh, 30% edhe mund të kenë ndonjë impakt, por jo edhe shumë. Duhanpirësit kronik kanë mekanizma mbrojtës psikologjik të cilët gjithmonë mundohen të arsyetojnë faktin se pse duhani nuk është i dëmshëm sepse nga përvojat klinike ata thonë edhe dikush që nuk e ka pirë duhanin është sëmur me kancer ose nëse e pinë duhanin në një ambient me fëmijë thonë se edhe ju jeni rritë në këso ambienti”, deklaroi ajo.

Sipas Fazliut, ngritja e çmimit të cigareve është mënyra më efektive në zvogëlimin e pirjes së duhanit.

“Unë mendoj që po, por studimet kanë treguar se ka shumë rëndësi edhe mbishkrimi. Kjo është një kampanjë vetëdijësuese, por mendoj se më e rëndësishme është masa strike që duhen të merren për parandalim ose zvogëlimin e duhanit. Dhe sot vendet evropiane kampanjën e bëjmë me ngritjen e çmimit të duhanit. Për vetë faktin se është treguar më efektive”, deklaroi Fazliu.

Kanceri, kryesisht i mushkërive, problemet e frymëmarrjes dhe ato kardiovaskulare janë sëmundjet kryesore që lidhen me pirjen e duhanit./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Lajmet

Mustafa liston arsyet që sipas tij çuan në shkarkimin e Arifit

Publikuar

nga

Qeveria serbe me 18 prill ka shpërndarë Kuvendin e Komunës të Preshevës, duke mos dhënë arsye. Me ç’rast i ka përfunduar mandati kryetarit të deritanishëm të komunës, Shqiprim Arifi.

Këtë shkarkim Arifi përmes një postimi në rrjetin social Facebook e quajti arbitrar. Ndërkohë është krijuar një organ i përkohëshëm deri zgjedhjet e ardhshme lokale, me në krye Ragmi Musaftën.  Ky i fundit në një intervistë për UBTnews thotw se Arifin nuk e shkarkoi qeveria por ai shkarkoi vetëvetën.

“Ka sikronizuar për të derdhur lotë krokodili për t’u viktimizuar, për të bërtitur dhe ankuar nga qeveria në Beograd dhe Presidenti i Serbisë sikur ata e kanë shkarkuar, jo ai ka shkarkuar vetveten sepse ai nuk ka qenë i aftë ta mbajë shumicën, nuk ka qenë i shkathtë të organizojë pushtetin vendor”, deklaroi ai.

E deri te shkarikimi i kryetarit të deritanishëm të Preshevës, ndikim të madh kishte edhe përshirja e ambasadorëve të akredituar në Serbi.

“Pas nëntë muajsh ndodhi sepse u angazhuan ambasadori Hill i SHBA-së, ambasadori i Organizatës së Sigurimeve dhe Bashkëpunimit Evropian me seli në Beograd sepse kanë ditur situatën në Preshevë. Ata komunikojnë vazhdimisht edhe me partitë politike opozitare dhe në këtë rast në sensin e presionit të opozitës serbe në Beograd që zgjedhjet lokale për komuna të bëhën njëkohësisht me zgjedhjet e Beogradit, pra të përsëriten ato të 17 dhjetorit tani me 2 qeshor inkoperuan edhe komunën e Preshevës”, tha ai.

Kjo është hera e tretë që Qeveria e Serbisë emëron Autoritetin e Përkohshëm për të udhëhequr Preshevën në shtatë vjetët e fundit. Gjatë këtyre shtatë vjetëve këto do të jenë zgjedhjet e katërta lokale.

Votimet lokale në Serbi do të mbahen me 2 qershor në më shumë se 80 qytete dhe komuna./UBTNews/

Realizoi: Fjolla Gashi

Vazhdo të lexosh

Kulturë, Lifestyle

Mbrojtja e Mendimit dhe Krijimtarisë: Shënimi i Ditës Botërore të Pronësisë Intelektuale

Publikuar

nga

Sot, në një përhapje të gjërë ndërkombëtare, çdo cep i globit feston Dita e Pronësisë Intelektuale, një ditë e cila ngre në qendër të vëmendjes të drejtën për pronësi intelektuale dhe nevojën për të mbrojtur këtë pronësi. Aktivitetet e shumta të organizuara në këtë ditë janë të përqendruara në promovimin e ndërgjegjësimit për rëndësinë e pronësisë intelektuale dhe në forcimin e legjislacionit për të garantuar mbrojtjen e saj.

Pronësia intelektuale përfshin fushat e pronësisë industriale dhe të drejtat e autorit, të cilat janë të mbrojtura me ligj dhe janë shprehje e një angazhimi të përbashkët për të krijuar një mjedis të favorshëm për inovacionin dhe kreativitetin.

Që nga viti 2000, në 26 prill të çdo viti, të gjitha vendet anëtare të Organizatës së Kombeve të Bashkuara (OKB) shënojnë Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale nën përkujdesjen e Organizatës Botërore të Pronësisë Intelektuale (OBPI). Kjo ditë është një rast për të theksuar rëndësinë e bashkëpunimit ndërkombëtar për të adresuar sfidat dhe mundësitë që lidhen me pronësinë intelektuale.

Organizata Botërore e Pronësisë Intelektuale (WIPO) ka një rol kyç në promovimin e pronësisë intelektuale në nivel global. Për të shënuar Ditën Botërore të Pronësisë Intelektuale, WIPO zgjedh një slogan që synon të frymëzojë komunitetin global të krijuesve dhe mbrojtësve të pasurisë intelektuale. Kjo është një rast për të theksuar vlerën e bashkëpunimit ndërkombëtar në sigurimin e vijimësisë së krijimtarisë dhe për të adresuar sfidat aktuale në fushën e pronësisë intelektuale./UBTNews/

Vazhdo të lexosh

Lajmet

​Mbi 1 mijë e 600 persona mbesin ende në kërkim nga lufta e fundit në Kosovë

Sipas avokatit Naim Qelaj, ky është një fakt shqetësues.

Publikuar

nga

Institucioni i Avokatit të Popullit ka mbajtur një tryezë diskutimi me rastin e shënimit të Ditës Kombëtare të Personave të Pagjetur.

Në fjalën e tij, Avokati i Popullit, Naim Qelaj, tha se edhe pse kanë kaluar 25 vite nga lufta e fundit në Kosovës, ende mbetet i pazbuluar fati i mbi 1 mijë e 600 personave të zhdukur dhe se sipas tij ky është një fakt shqetësues. Ai u bëri thirrje institucioneve vendore dhe komunitetit ndërkombëtar që të bëjnë presion mbi autoritetet përgjegjëse në mënyrë që të zbardhet fati i personave të zhdukur.

Qelaj tha se vendosja e fatit të personave të zhdukur në tavolinën e dialogut politikë Kosovë-Serbi është i papranueshëm dhe nëse nuk vendoset si kërkesë e qartë për palët dhe të imponohet si detyrim dhe parakusht i çdo iniciative tjetër duke e vlerësuar si prioritet që nuk lejohet të kalohet.

“Kur kanë kaluar më shumë se 25 vite nga përfundimi i luftës në Kosovë ende nuk dihet fati i mbi 1 mijë e 600 personave të zhdukur. Ky është fakt shqetësues dhe pa drejtësi për viktimat. Andaj avokati i popullit bën thirrje institucioneve vendore dhe të gjithë komunitetit që pa kompromis të shtroj presion të detyrojnë autoritetet përgjegjëse të ofrojnë të gjithë mbështetjen dhe të dhënat që të çojnë në zbardhjen e fatit të personave të zhdukur. Vendosja ne tavolinën e dialogut politik dhe qëllimi që të arrihet kompromis me fatet e personave të zhdukur është i pa pranueshëm dhe nëse nuk vendoset si kërkesë e qartë për palët dhe të imponohet si detyrim dhe parakusht i çdo iniciative tjetër duke e vlerësuar si prioritet që nuk lejohet të kalohet”, tha Qelaj.

Ndërkaq, Andin Hoti, Kryetar i Komisionit Qeveritar për Persona të Zhdukur në këtë tryezë tha se për vitin 2024 janë gërmuar katër lokacione në territorin e Kosovës, ndërsa në vitin 2000/2001 në varrezat masive në Serbi janë gjetur mbi 900 persona të zhdukur. Ai tha se çështja e personave të zhdukur tashmë është ndërkombëtarizuar.

“Rreth 20 persona apo eshtra të personave që janë të zhdukur ia kanë arrit me i zhvarrosë, kanë arritur me i marrë dhe janë nën procedurat e mëtutjeshme. Shumicën e rezultateve i kemi marr dhe për të tjerat jemi në pritje me ja dërguar familjarëve eshtrat e familjarëve të tyre. Ndërkaq në vitin 2024 deri më tani i kemi gërmuar 4 lokacione me ç’rast i presim edhe 12 lokacione tjera që t’i realizojmë në kuadër të viti 2024. Në numër total janë mbi 2 mijë e 800 lokacione të tjera të gërmuara në Republikën e Kosovës. Kur flasim për territorin e Serbisë është çështje tjetër. U përmend që 950 persona kanë arritur që të gjinden në varrezat masive të Serbisë. 95 për qind nga ta janë gjetur në vitin 2000-2001 në tri varreza masive. Mendoj që Kosovës jo vetëm tashti por edhe në të kaluarën iu ka nevojitur një dokumentim, një hartim i asaj çka ka ndodh nuk nevoja asnjë klasifikim shpikje apo përgënjeshtrim por thjesht një dokumentim i gjithë atyre krimeve një bashkëpunim i tyre krimeve ose një bashkim i atyre dokumenteve në një institucion të vetëm. Kanë punuar pa rreshtuar edhe në forma të ndryshme edhe në kushte të ndryshme megjithatë shteti deri sot nuk është që ka pasur një institucion të qartë se ku dhe si do të ruhen gjitha këto dokumente. Përveç kësaj mendoj jam i bindur plotësisht që delegacioni i Serbisë i ka të gjithë informacionet për Kosovën, thjesht duhet me pas vullnetin, kurajën me i dhënë ato dhe mu përball me drejtësi mandej. Deri sa kjo nuk arrihet natyrisht që kjo do të jetë e vështirë. Natyrisht që ne do të kemi edhe gishtin të drejtuar nga ne sepse është normale përderisa kjo nuk arrihet e kemi shumë të vështirë. Jemi munduar 2 vite, kemi shkuar në Bruksel me ekipin e dialogut dhe kemi futur në kuadër të dialogut personat e zhdukur. E kemi ndërkombëtarizuar çështjen e personave të zhdukur. E kemi ndërkombëtarizuar e kemi ngrit në nivel demokratik në mënyrë që me pas një garancion e ai garancion të jetë BE. Më në fund, më 2 maj kemi arritur ta miratojmë, jo ta nënshkruajmë, deklaratën e personave të zhdukur si rrjedhojë e Aneksit të Ohrit”, tha Hoti.

Vazhdo të lexosh

Të kërkuara