Lajmet

Kremtimi i Fitër Bajramit “virtual” në kohën e COVID-19!

Published

on

Besimtarët e fesë islame kanë dy festa zyrtare, Fitër Bajramin dhe Kurban Bajramin, të cilat shënohen sipas kalendarit hënor islamik.

Xhumaja (falja e namazit në ditën e premte), Dita e Ashureve, Nata e Kadrit, janë vetëm disa nga datat e rëndësishme në Islam që shënojnë ngjarje të rëndësishme, por jo festa.

Pas 30 ditësh agjërimi duke e mbajtur veten larg nga disa veprime e që një prej tyre është të ngrënit deri në një kohë të caktuar, në fund është festa e madhe e Fitër Bajramit. Fitër Bajrami i cili këtë vit u shënua me datën 13 maj, e merr kuptimin e tij nga muaji i shenjtë i Ramazanit, ndërsa emri tij rrjedh nga ajo se myslimanët para festës shpërndajnë lëmoshë dhe solidarizohen me të varfrit.

Falja e Fitër Bajramit në Skoci

Edhe pse pandemia COVID-19 ka shndërruar pothuajse çdo aktivitet tradicional në aktivitete të realizuara përmes platformave online, namazi i Fitër Bajramit u fal në xhami nëpër shumë vende të botës, duke mbajtur maska dhe distancën nga njëri-tjetri.

Falja e Fitër Bajramit në Itali

Ndryshe nga vitet e kaluara kur festat e Bajramit festoheshin me vizita të familjarëve dhe miqve,
në vitin 2021 shumë vende kanë vendosur kufizime për të parandaluar përhapjen e COVID-19.

Autoritetet në Irak, ku normat ditore të infektimit mbeten të larta dhe vaksinimi është i ngadaltë, kanë njoftuar një bllokim 10-ditor duke filluar një ditë para festës.

Egjipti ndërkohë urdhëroi dyqanet të mbyllen nga ora 21:00 deri në 21 maj në një përpjekje për të kufizuar turmat dhe tubimet shoqërore, ndërsa Tunizia vendosi një shtetrrethim dhe kufizime të lëvizjes deri më 16 maj.

Por kufizime të “ashpra” nuk pati edhe në Jordani, vend ky që ka lehtësuar kufizimet për shkak të rënies së infeksioneve.

Jerusalem, Palestinë

Megjithëse në rrethana tejet të vështira, muslimanët në Jerusalem falën namazin në xhaminë Al-Aksa.

Falja e namazit të Fitër Bajramit në xhaminë Al-Aksa në Jerusalem, Palestinë
Jerusalem, Palestinë

Gaza

“Ky supozohej të ishte një moment për të blerë mallra, ushqime dhe për nevoja të tjera”, tha Safwat al-Kahlout i Al Jazeera, duke raportuar nga qyteti i Gazës. “Por për shkak të përshkallëzimit të fundit, njerëzit në Gaza kanë mbetur brenda sepse nuk ka asnjë infrastrukturë ose strehimore për t’u fshehur”, shtoi ai.

Ndërsa në Indi, edhe këtë vit Festa e Bajramit nuk kishte ceremoni të faljes së Fitër Bajramit në xhami dhe vizita për shkak të numrit të madh të infeksioneve dhe vdekjeve nga COVID-19. Atje u bë thirrje që namazi të bëhet në shtëpi dhe vizitat dhe urimet të zëvendësohen nga interaktiviteti në rrjete sociale.

Në Turqi, masat e ‘bllokimit të plotë’ do të qëndrojnë në fuqi edhe gjatë Fitër Bajramit, deri më 17 maj. Namazi u bë në përputhje me rregullat e distancës shoqërore dhe higjienës. Lutja e Bajramit u mbajt në Xhaminë Hagia Sophia (zyrtarisht Ana Sofia) të Stambollit pas një pauze 87-vjeçare. Kreu i lartë fetar i Turqisë, ofroi lutje të veçanta për palestinezët që po përballen me sulmet e forcave izraelite.

Pas 87 vjetësh falet namazi i Fitër Bajramit në Aja Sofja (Hagia Sophia)

“Turqia gradualisht do të lehtësojë kufizimet e bllokimit total pas festës së Bajramit pasi qe rastet e koronavirusit dhe fatalitetet vazhdojnë të bien në të gjithë vendin”, tha presidenti Recep Tayyip Erdogan të mërkurën.

Malajzi

Në Kuala Lumpur të Malajzisë, myslimanët falën namazin e Fitër Bajramit jashtë Xhamisë Kombëtare me maska mbrojtëse dhe distancë shoqërore. Njejtë është vepruar edhe në Indonezi.

Pekin

Në Pekin besimtarët festuan me zell fetar dhe entuziazëm kulturor mes masave të rrepta të kontrollit. Xhamia më e vjetër e Pekinit Niujie, e ndërtuar më 996, hapi dyert herët në mëngjes për vendasit dhe të huajt të gatshëm të marrin pjesë në lutje.

Megjithëse virusi është nën kontroll në Pekin dhe një numër i madh i banorëve janë vaksinuar, autoritetet morën masa parandaluese për të siguruar sigurinë e të pranishmëve dhe për të shmangur një përhapje të mundshme të sëmundjes.

Përveç mbajtjes së detyrueshme të maskave, kontrolleve të temperaturës në porta dhe këshillimit për të ruajtur distancën shoqërore, hyrja në xhami u mbyll dhe me hyrja u realizua me rezervim online vetëm për disa orë (nga ora 7 deri në orën 10).

Edhe në Filipine për shkak të pandemisë autoritet përsëri janë detyruar të mbyllin xhamitë dhe të ndalojnë vizitat familjare në festën që shënon fundin e muajit më të shenjtë të Ramazanit në Islam.

Kurse myslimanët pakistanezë u mblodhën për të festuar lutjet e Fitër Bajramit për të shënuar fundin e muajit të Ramazanit, përkundër “shpërthimit” të infeksioneve të koronavirusit.

Pakistan

Në Afganistan, talibanët shpallën një armëpushim tre-ditor për Bajram vetëm disa ditë pas një bombe që vrau 80 njerëz, shumica e tyre nxënëse. Disa fëmijë në Kabul shijuan festivalin në një park zbavitës, duke bërtitur nga kënaqësia ndërsa hipnin në karuselë dhe luhatje të larta.

Ajo që është vërejtur në secilin vend ku është shënuar Festa e Fitër Bajramit, është fakti që pandemia COVID-19 ka ndryshuar rrënjësisht mënyrën se si myslimanët kremtuan festën e Bajramit, në krahasim me atë se si kanë festuar tradicionalisht.

Në vend të përqafimeve fizike dhe vizitave tek familjarët dhe miqtë, në vitin 2021 rrjetet sociale shërbyen për të uruar dhe për të shpërndarë “përqafime” virtuale, duke ruajtur njëri-tjetrin nga infektimi potencial me COVID-19./UBTNews

(Arjeta Ibishi, studente në Media dhe Komunikim në UBT)

Lajmet

REL: Kurti: Kosova dhe Serbia duhet t’i normalizojnë marrëdhëniet

Published

on

By

Kosova dhe Serbia duhet t’i “normalizojnë” marrëdhëniet mes vete, tha kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, në një intervistë për agjencinë e lajmeve AFP, disa ditë para mbajtjes së zgjedhjeve të parakohshme parlamentare. Megjithatë, ai tha se ky proces është i vështirë.

Kurti është në pushtet që nga viti 2021 dhe dy vjet pasi mori pushtetin, arriti Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksin e zbatimit të saj, por marrëveshja ende nuk është zbatuar.

“Ne duhet t’i normalizojmë raportet me Serbinë”, tha Kurti. “Por, normalizimi i raporteve me një fqinj që ka regjim autoritar dhe që nuk të njeh, dhe po ashtu nuk i pranon krimet e kryera gjatë luftës, është shumë i vështirë”, shtoi ai.

Tensionet mes dy vendeve vazhdimisht janë të larta dhe një rikthim i trazirave do t’i ofronte Rusisë mjete për ta destabilizuar Kosovën.

“Ne kemi një marrëveshje për normalizim”, tha Kurti duke iu referuar marrëveshjes së vitit 2023, të arritur nën ndërmjetësimin e Bashkimit Evropian.

“Ne duhet ta zbatojmë, që nënkupton njohje të ndërsjellë mes shteteve, të paktën njohje de facto”.

Kjo marrëveshje, me 11 nene, veç tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Por, për të rinisur dialogu, Serbia “duhet ta dorëzojë Millan Radoiçiqin”, tha Kurti, duke iu referuar ish-nënkryetarit të Listës Serbe, i cili ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur ndaj Policisë së Kosovës në Banjskë më 2023.

Kurti tha se shpreson që “BE-ja, Franca dhe Gjermania do t’i bëjnë presion” Serbisë që ta dorëzojë Radoiçiqin, ndaj të cilit dhe disa personave të tjerë Kosova ka ngritur aktakuzë për sulmin në Banjskë.

Që nga shtatori i vitit 2023, disa ditë para sulmit të armatosur në Banjskë, nuk është mbajtur asnjë rund i nivelit të lartë në Bruksel, teksa bisedimet në nivel kryenegociatorësh kanë vazhduar, por nuk kanë prodhuar ndonjë marrëveshje.

Serbia po ashtu nuk ka ndërprerë raportet me Rusinë, pavarësisht luftës në Ukrainë, dhe Beogradi varet nga energjia ruse.

“Ka shumë lidhje” mes dy shteteve, tha Kurti, dhe nëse Rusia vendos ta destabilizojë rajonin, “në marshin e saj drejt Evropës Perëndimore, mund të llogarisë në Serbinë si aleat. Dhe, kjo është shqetësuese për shtetin tonë. Por, ne po punojmë me partnerët tanë për të parandaluar një gjë të tillë”.

Kosova, që shpreson t’i bashkohet NATO-s, së voni ka hequr tarifat ndaj produkteve amerikane dhe është pajtuar që të pranojë deri në 50 migrantë nga shtetet e treta që do të dëbohen nga SHBA-ja. Deri më tani, në Kosovë ka arritur vetëm një migrant.

“Nuk po kërkojmë asnjë ndihmë financiare në këmbim”, tha Kurti. “Ne po e bëjmë këtë për të ndihmuar SHBA-në, që është partnerja, aleatja dhe mikja jonë”, shtoi Kurti, i cili nuk e përjashtoi mundësinë e arritjeve të marrëveshjeve të ngjashme edhe me vendet evropiane.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Punëtori statistikore për studentët e Psikologjisë në UBT me ligjëruese nga ShBA

Published

on

Fakulteti i Psikologjisë në UBT, nën organizimin e Asst. Prof. Elona Krasniqi, organizoi me sukses një punëtori statistikore me ligjëruese të ftuar Besjana Krasniqi, kandidate doktorante në Psikologji Zhvillimore të Aplikuar në Universitetin e Maryland, Baltimore County (UMBC), ShBA, si dhe pjesë e Laboratorit për Zhvillimin e Fëmijëve, Familjes dhe Shkollës.

Punëtoria u zhvillua në kuadër të lëndës Metodologji e Avancuar Kërkimore dhe ishte i dedikuar për studentët e programit master në Psikologji. Qëllimi kryesor i këtij aktiviteti ishte avancimi dhe praktikimi i njohurive statistikore, me fokus në përdorimin e modeleve parashikuese përmes analizave të regresionit.

Gjatë punëtorisë, studentët u angazhuan në mënyrë aktive përmes ndërveprimeve dinamike, shembujve konkretë nga kërkimi empirik, testimit të hipotezave kërkimore duke përdorur programin SPSS, si dhe interpretimit të rezultateve statistikore. Ky format praktik u mundësoi studentëve të lidhin teorinë me aplikimin real në kërkimin shkencor.

Ky aktivitet kontribuoi në ngritjen e kapaciteteve shkencore dhe profesionale të studentëve, duke promovuar njëkohësisht rrjetëzimin profesional dhe bashkëpunimin ndërkombëtar me studiues dhe profesionistë nga institucione prestigjioze. Punëtoria është në përputhje me planin strategjik të UBT-së për zhvillimin e kapaciteteve kërkimore profesionale, si në nivel institucional ashtu edhe në atë kombëtar.

Continue Reading

Lajmet nga UBT

Burim Bajraktari ndan përvojën ndërkombëtare me studentët e Dizajnit në UBT

Published

on

Javën e kaluar, në ambientet e Bibliotekës në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u mbajt një ligjëratë me karakter edukativ dhe profesional, e organizuar për studentët e vitit të tretë të programit Dizajn i Integruar – specializimi Enterier. Ligjërata u zhvillua në kuadër të lëndës Semiotikë dhe Estetikë, nën udhëheqjen e profesoreshës Ardita Rizvanolli.

I ftuar ishte Burim Bajraktari, Arkitekt Kryesor dhe CEO i studios arkitekturore MODIUM, i cili ndau me studentët përvojën e tij shumëvjeçare profesionale në fushën e arkitekturës dhe dizajnit. Bajraktari ka përfunduar studimet pasuniversitare në Kingston University London në vitin 2011 dhe ka ndërtuar karrierën e tij përmes angazhimeve profesionale në Londër dhe në Shtetet e Bashkuara të Amerikës.

Gjatë ligjëratës, ai prezantoi rrugëtimin e tij profesional, duke filluar nga projektet e hershme të vizualizimit 3D, themelimi i shërbimeve arkitekturore në vitin 2008, si dhe procesin e ribrandimit strategjik në vitin 2015, i cili çoi në krijimin e studios MODIUM. Sot, kjo studio njihet për qasjen e saj bashkëkohore, dizajnet e qëndrueshme dhe trajtimin estetik të hapësirës.

Ligjërata u karakterizua nga diskutime interaktive, ku studentët patën mundësi të bëjnë pyetje dhe të njihen më nga afër me sfidat, mundësitë dhe realitetin e profesionit të arkitektit dhe dizajnerit të enterierit. Ky takim shërbeu si një urë lidhëse mes teorisë akademike dhe praktikës profesionale, duke i motivuar studentët për zhvillimin e mëtejmë të aftësive të tyre kreative dhe profesionale.

Aktivitete të tilla dëshmojnë përkushtimin e UBT-së në ofrimin e përvojave praktike dhe frymëzuese për studentët, duke i përgatitur ata për tregun e punës dhe sfidat e industrisë së dizajnit dhe arkitekturës.

Continue Reading

Lajmet

Gjykimi ndaj Thaçit dhe të tjerëve nis më 24 shkurt

Published

on

By

Gjykata Speciale ka njoftuar se seanca “vepra kundër administrimit të drejtësisë” ndaj Thaçit dhe të tjerëve do të fillojë më 24 shkurt të vitit tjetër.

Tutje njoftohet se do të bëhet paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve dhe procedura të tjera administrative.

Më 22 dhjetor 2025, pas marrjes së parashtrimeve nga palët, Gjykatësi i Vetëm Kristofer Gosnell miratoi udhëzime mbi zhvillimin e gjykimit në çështjen gjyqësore të Hashim Thaçit, Bashkim Smakajt, Isni Kilajt, Fadil Fazliut dhe Hajredin Kuçit, që është planifikuar të fillojë më 24 shkurt 2026.Udhëzimet përcaktojnë rregulla praktike për aspekte si karakteri publik i procesit, nxjerrja e dokumenteve, paraqitja e provave, marrja në pyetje e dëshmitarëve, si dhe aspekte të tjera procedurale që synojnë garantimin e një gjykimi të drejtë dhe efikas.”, thuhet në njoftim

Continue Reading

Të kërkuara