Përgjatë një lumi të ndotur, kazanët e vajit të djegur në Mathare po gatuajnë chang’aa, një pije e fuqishme që është edhe një plagë dhe një mjet shpëtimi.
Njëzet shilinga keniane (15 centë amerikan) do t’ju blejnë një gotë alkool super të fortë, e njohur si chang’aa.
Qeveria e Kenias dëshiron të eliminojë pijet e paligjshme, por mbrojtësit e chang’aa-s thonë se biznesi sjell punë shumë të nevojshme në vende si Mathare, ku rreth 200,000 njerëz jetojnë në varfëri të rëndë.
Të tjerë, megjithatë, pranojnë se chang’aa sjell gjithashtu probleme të thella shëndetësore dhe sociale — dhe disa ligje mund të kishin ndikim të mirë për t’i trajtuar ato.
E gjithë çështja është komplekse, thotë Moses Kimani, njëri nga prodhuesit e pijes në fjalë.
Ai hoqi dorë nga aktiviteti për të ndihmuar të rinjtë e komunitetit të gjejnë mjete jetese alternative.
“Ne gjithashtu e dimë se chang’aa nuk është e keqe, sepse në fund të ditës sjell diçka në tryezë dhe lejon familjet të mbijetojnë”, tha ai për AFP.
Por efekti i tij te ata që pinë është padiskutim i dëmshëm dhe Kimani u betua të mos pijë kurrë asnjë pikë pasi pa nga afër ndikimin e saj shkatërrues te miqtë dhe fqinjët.
“Brenda tre viteve as që mund t’i njihje. Madje fytyrat e tyre kishin ndryshuar”, tha 30-vjeçari, i cili themeloi Grupin Rinor Vision Bearerz në 2017.
Chang’aa-ja e ditëve moderne zakonisht lidhet me substanca toksike për të shpejtuar fermentimin dhe për të shtuar fuqinë, tha Kimani.
Chang’aa – e njohur në gjuhën e folur si “më vrit shpejt” – ka qenë e njohur pikërisht për këtë.
Në Mathare, nuk është e pazakonshme të shohësh njerëz duke pirë chang’aa, teksa ecin të humbur në rrugë dhe në dukje të pajetë.
Mathias, i cili dha vetëm emrin e tij të parë, ka shenja treguese të pirjes së madhe të kësaj pijeje.
Duke mërmëritur dhe i hutuar, me sy të gjakosur thellë dhe me një pamje të dëshpëruar shumë përtej viteve të tij, 27-vjeçari thotë se filloi të pinte pas vdekjes së fëmijës dhe dështimit së martesës së tij.
Zëvendës presidenti Rigathi Gachagua — një i krishterë i devotshëm që thotë se lënia e alkoolit e ndihmoi atë në rrugën drejt posteve të larta — po udhëheq qeverinë kundër kësaj tregtie.
Ai kërkon gjoba të ashpra dhe dënime me burg për këdo që kapet duke bërë, shitur ose konsumuar pije alkoolike të paligjshme.
“Kjo luftë duhet fituar… ne kemi një problem dhe një përgjegjësi për të shpëtuar një brez”, u tha Gachagua zyrtarëve të lartë të qeverisë në prill.
Por dërgimi i policisë për të shkatërruar stampat në Mathare do t’i shkaktonte vetëm dhimbje ekonomike një komuniteti me pak opsione të tjera, thonë aktivistët dhe prodhuesit.
“Kjo është e vetmja punë e disponueshme për ne”, tha një prodhues 34-vjeçar. Ai tha se fitonte ekuivalentin e rreth 2 deri në 3 dollarë në ditë.
“Është një punë e mirë, sepse nuk të duhet arsim për ta bërë këtë”.
Gratë sjellin dru për të mbajtur zjarrin e nevojshëm për djegien e kazanëve ditën dhe natën, punëtorët vrapojnë duke transportuar dërgesat dhe bizneset aty pranë ua shesin mallrat e tyre prodhuesve të birrës dhe pijeve.
“Chang’aa është gjithçka”, thotë Kimani, i cili u rrit në një familje prodhuese dhe ende ka anëtarë të familjes në biznes.
“Nëse chang’aa zhduket, do të ketë uri dhe shumë krime. Askush nuk do të jetë në gjendje të paguajë qiranë e tyre”.
Qeveria u përpoq të legalizonte chang’aa-n në vitin 2010 për të zbutur tregun e zi, por operacionet në anë të rrugës vazhduan të lulëzojnë dhe përpjekjet rregullatore përfundimisht dështuan.
Kimani ende mendon se standardizimi i produktit do ta bënte atë më të sigurt.
Felix Orwaka, një aktivist rinor 24-vjeçar i Mathares, ra dakord se kjo temë është një enigmë.
“Çdo aktivitet që zhvillohet këtu varet nga biznesi i chang’aa-s” tha ai.
“Por ne nuk duhet të normalizojmë chang’aa-n si një aktivitet ekonomik për rininë tonë”, tha Orwaka./UBTNews/
Lajmet nga UBT2 months ago
Lajmet3 months ago
Lajmet nga UBT4 weeks ago
Lajmet nga UBT3 weeks ago