Lajmet

Krahas përfitimeve financiare, pija vdekjeprurëse solli shumë dhimbje në rrugët e Kenias

“Kjo luftë duhet fituar… ne kemi një problem dhe një përgjegjësi për të shpëtuar një brez”, tha Gachagua.

Published

2 years ago

on

Përgjatë një lumi të ndotur, kazanët e vajit të djegur në Mathare po gatuajnë chang’aa, një pije e fuqishme që është edhe një plagë dhe një mjet shpëtimi.

Njëzet shilinga keniane (15 centë amerikan) do t’ju blejnë një gotë alkool super të fortë, e njohur si chang’aa.

Qeveria e Kenias dëshiron të eliminojë pijet e paligjshme, por mbrojtësit e chang’aa-s thonë se biznesi sjell punë shumë të nevojshme në vende si Mathare, ku rreth 200,000 njerëz jetojnë në varfëri të rëndë.

Të tjerë, megjithatë, pranojnë se chang’aa sjell gjithashtu probleme të thella shëndetësore dhe sociale — dhe disa ligje mund të kishin ndikim të mirë për t’i trajtuar ato.

E gjithë çështja është komplekse, thotë Moses Kimani, njëri nga prodhuesit e pijes në fjalë.

Ai hoqi dorë nga aktiviteti për të ndihmuar të rinjtë e komunitetit të gjejnë mjete jetese alternative.

“Ne gjithashtu e dimë se chang’aa nuk është e keqe, sepse në fund të ditës sjell diçka në tryezë dhe lejon familjet të mbijetojnë”, tha ai për AFP.

Por efekti i tij te ata që pinë është padiskutim i dëmshëm dhe Kimani u betua të mos pijë kurrë asnjë pikë pasi pa nga afër ndikimin e saj shkatërrues te miqtë dhe fqinjët.

“Brenda tre viteve as që mund t’i njihje. Madje fytyrat e tyre kishin ndryshuar”, tha 30-vjeçari, i cili themeloi Grupin Rinor Vision Bearerz në 2017.

Chang’aa-ja e ditëve moderne zakonisht lidhet me substanca toksike për të shpejtuar fermentimin dhe për të shtuar fuqinë, tha Kimani.

Chang’aa – e njohur në gjuhën e folur si “më vrit shpejt” – ka qenë e njohur pikërisht për këtë.

Në Mathare, nuk është e pazakonshme të shohësh njerëz duke pirë chang’aa, teksa ecin të humbur në rrugë dhe në dukje të pajetë.

Mathias, i cili dha vetëm emrin e tij të parë, ka shenja treguese të pirjes së madhe të kësaj pijeje.

Duke mërmëritur dhe i hutuar, me sy të gjakosur thellë dhe me një pamje të dëshpëruar shumë përtej viteve të tij, 27-vjeçari thotë se filloi të pinte pas vdekjes së fëmijës dhe dështimit së martesës së tij.

Zëvendës presidenti Rigathi Gachagua — një i krishterë i devotshëm që thotë se lënia e alkoolit e ndihmoi atë në rrugën drejt posteve të larta — po udhëheq qeverinë kundër kësaj tregtie.

Ai kërkon gjoba të ashpra dhe dënime me burg për këdo që kapet duke bërë, shitur ose konsumuar pije alkoolike të paligjshme.

“Kjo luftë duhet fituar… ne kemi një problem dhe një përgjegjësi për të shpëtuar një brez”, u tha Gachagua zyrtarëve të lartë të qeverisë në prill.

Por dërgimi i policisë për të shkatërruar stampat në Mathare do t’i shkaktonte vetëm dhimbje ekonomike një komuniteti me pak opsione të tjera, thonë aktivistët dhe prodhuesit.

“Kjo është e vetmja punë e disponueshme për ne”, tha një prodhues 34-vjeçar. Ai tha se fitonte ekuivalentin e rreth 2 deri në 3 dollarë në ditë.

“Është një punë e mirë, sepse nuk të duhet arsim për ta bërë këtë”.

Gratë sjellin dru për të mbajtur zjarrin e nevojshëm për djegien e kazanëve ditën dhe natën, punëtorët vrapojnë duke transportuar dërgesat dhe bizneset aty pranë ua shesin mallrat e tyre prodhuesve të birrës dhe pijeve.

“Chang’aa është gjithçka”, thotë Kimani, i cili u rrit në një familje prodhuese dhe ende ka anëtarë të familjes në biznes.

“Nëse chang’aa zhduket, do të ketë uri dhe shumë krime. Askush nuk do të jetë në gjendje të paguajë qiranë e tyre”.

Qeveria u përpoq të legalizonte chang’aa-n në vitin 2010 për të zbutur tregun e zi, por operacionet në anë të rrugës vazhduan të lulëzojnë dhe përpjekjet rregullatore përfundimisht dështuan.

Kimani ende mendon se standardizimi i produktit do ta bënte atë më të sigurt.

Felix Orwaka, një aktivist rinor 24-vjeçar i Mathares, ra dakord se kjo temë është një enigmë.

“Çdo aktivitet që zhvillohet këtu varet nga biznesi i chang’aa-s” tha ai.

“Por ne nuk duhet të normalizojmë chang’aa-n si një aktivitet ekonomik për rininë tonë”, tha Orwaka./UBTNews/

Related Topics:
Continue Reading

Rajoni

Rektori Hajrizi viziton UniMarconi në Romë

Published

10 hours ago

on

November 8, 2025

By

Gjatë vizitës zyrtare në Itali, Rektori i UBT-së, Prof. Dr. Edmond Hajrizi, zhvilloi një vizitë në Universitetin UniMarconi, i pari institucion digjital i i akredituar në Itali.

Me këtë rast, Rektori Hajrizi u takua me Rektorin e UniMarconi-t, Prof. Marco Abate, me Prof. Ulrike Haider-Quercia, udhëheqëse e Shkollës së Doktoratës, si dhe me Prof. Francesco Gaspari, përgjegjës për bashkëpunimin ndërkombëtar.

Të dy rektorët shkëmbyen përvoja rreth zhvillimit të universiteteve moderne, bashkëpunimeve ndërkombëtare dhe mundësive për forcimin e partneritetit ndërmjet dy institucioneve në fusha të ndryshme, si mobiliteti akademik, studimet e përbashkëta, projektet kërkimore dhe inovacioni.

Continue Reading

Lajmet

​Bellingham dhe Foden rikthehen në kombëtaren e Anglisë

Published

1 day ago

on

November 7, 2025

By

Jude Bellingham dhe Phil Foden janë rikthyer në skuadrën e Anglisë për ndeshjet kualifikuese të Kupës së Botës kundër Serbisë dhe Shqipërisë.

Trajneri Thomas Tuchel ka ftuar për herë të parë mesfushorin e Bournemouthit, Alex Scott, i cili ka bërë paraqitje mbresëlënëse këtë sezon. Nga ana tjetër, Jack Grealish dhe Danny Welbeck nuk janë përfshirë në listë, ndërsa mungojnë edhe Ollie Watkins dhe Myles Lewis-Skelly.

Bellingham, që kishte munguar në grumbullimin e kaluar për shkak dëmtimi, është rikthyer në formë me Real Madridin, duke shënuar tre gola në katër ndeshjet e fundit. Edhe Foden ka shkëlqyer me Manchester Cityn, ku shënoi dy herë në Ligën e Kampionëve kundër Borussia Dortmund.

“Jemi të kënaqur që janë rikthyer. Të dy kanë qenë vendimtarë për klubet e tyre dhe tani mund të ndihmojnë edhe kombëtaren,” tha Tuchel.

Anglia kryeson Grupin K me 18 pikë pas gjashtë ndeshjeve, ndërsa përballet me Serbinë në Wembley të enjten dhe me Shqipërinë në Tiranë të dielën.

Skuadra e Anglisë:

Portierë: Henderson, Pickford, Pope

Mbrojtës: Burn, Guehi, James, Konsa, O’Reilly, Quansah, Spence, Stones

Mesfushorë: Anderson, Bellingham, Henderson, Rice, Rogers, Scott, Wharton

Sulmues: Bowen, Eze, Foden, Gordon, Kane, Rashford, Saka./S.K/KP/

Continue Reading

Sport

Vdes në moshën 24 vjeçare lojtari i Cowboys, Marshawn Kneeland

Published

1 day ago

on

November 7, 2025

By

Sipas autoriteteve ligjore, ka vdekur mbrojtësi i Dallas Cowboys, Marshawn Kneeland në moshën 24 vjeçare. Ekipi lëshoi ​​një deklaratë të enjten duke mos përmendur shkakun e vdekjes.

“Me trishtim të madh, Dallas Cowboys njoftojnë se Marshawn Kneeland ndërroi jetë tragjikisht këtë mëngjes. Marshawn ishte një shok skuadre i dashur dhe anëtar i organizatës sonë. Mendimet dhe lutjet tona në lidhje me Marshawn janë me të dashurën e tij Catalina dhe familjen e tij.”, thuhet në njoftim.

Cowboys kanë vënë në dispozicion burime këshillimi për të gjithë lojtarët, trajnerët dhe stafin.

Lojtarët aktualisht janë në javën e pushimit dhe nuk janë planifikuar të stërviten përsëri deri të hënën.

Policia e DPS-së gjeti automjetin e Kneeland të rrëzuar në Dallas Parkway në drejtim të jugut pranë Warren Parkway. Sipas raportit, Kneeland iku nga vendi i ngjarjes në këmbë dhe oficerët kontrolluan zonën me ndihmën e K-9 dhe njësive të dronëve.

Ndërsa autoritetet po kërkonin Kneeland, një dispeçer u tha oficerëve se njerëzit që e njihnin kishin marrë një mesazh në grup nga Kneeland duke i thënë lamtumirë. Përafërsisht tre orë më vonë, Kneeland u gjet i vdekur./S.K/NFL/

 

Continue Reading

Rajoni

Profesorët e UBT-së përfaqësojnë institucionin në konferencën ndërkombëtare të projektit COWEB në Sarajevë

Published

1 day ago

on

November 7, 2025

By

Profesorët Dr. Engelbert Zefaj dhe Dr. Mentor Shaqiri përfaqësuan UBT-në në konferencën punuese ndërkombëtare të projektit COWEB, e cila u mbajt në Sarajevë, në ambientet e International Burch University.

Gjatë konferencës, përfaqësues nga universitete partnere të rajonit prezantuan punimet dhe rezultatet e tyre kërkimore, duke ndarë përvoja mbi zhvillimin e praktikave të reja në mësimin virtual bashkëpunues.

Në këtë kuadër, profesori i UBT-së Dr. Engelbert Zefaj mbajti një prezantim me temën: “Kultura dhe Ndërkulturaliteti në Mësimin Virtual Bashkëpunues (VCL): Ndikimet Pedagogjike dhe Vlerësimi i Studentëve”, ku theksoi rëndësinë e bashkëpunimit ndërkulturor dhe ndikimin pozitiv të tij në përmirësimin e përvojës së të nxënit.

Projekti COWEB ka për qëllim ndërtimin e kapaciteteve në institucionet e arsimit të lartë në Ballkanin Perëndimor për bashkëpunim ndërkombëtar virtual, duke promovuar pedagogji inovative dhe bashkëkrijimin e përmbajtjeve digjitale që forcojnë aftësitë dhe kompetencat e shekullit XXI.

Nëpërmjet pjesëmarrjes aktive në këtë projekt, UBT vazhdon të dëshmojë rolin e tij si një ndër institucionet lidere në avancimin e metodave bashkëkohore të mësimdhënies dhe në nxitjen e bashkëpunimit akademik ndërkombëtar në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Continue Reading

Të kërkuara