Lajmet

Koreja e Veriut shfaq shumëllojshmërinë e raketave

Që prej vitit 2017, Koreja e Veriut nuk kishte testuar raketa balistike interkontinentale apo armë bërthamore.

Published

on

Janari ishte muaji me më së shumti testime raketore të kryera ndonjëherë nga Koreja e Veriut dhe ky muaj u përmbyll me lëshimin e së dielës të raketës balistike me rreze të mesme veprimi, Hwasong-12. Këto testime po shihen si përpjekje e Phenianit për të treguar se ka sisteme të besueshme raketore që mund të bartin koka bërthamore.

Në janar, testimet nisën me lëshimin e një rakete të re “hipersonike” dhe vazhduan me testimin e raketave lundruese me rreze të gjatë veprimi dhe raketave balistike me rreze të shkurtër veprimi, që u lëshuan nga aeroportet dhe trenat. Përmes këtyre testimeve, Koreja e Veriut tregoi për zgjerimin e shpejtë të arsenalit bërthamor dhe avancimin e armëve bërthamore, teksa bisedimet për denuklearizim kanë ngecur.

Që prej vitit 2017, Koreja e Veriut nuk kishte testuar raketa balistike interkontinentale apo armë bërthamore, por lëshimi i Hwasong-12 mund të sinjalizojë se mund të rikthehen shumë shpejt testime të tilla, kanë thënë zyrtarët në Korenë e Jugut dhe në Shtetet e Bashkuara.

Më poshtë mund të mësoni se çfarë lloje armësh testoi Koreja e Veriut gjatë muajit janar:

Raketat ‘hipersonike’

Më 5 janar, Koreja e Veriut tha se kishte testuar një lloj të ri “të raketës hipersonike”. Të njëjtin pretendim e bëri më 11 janar, teksa lideri verikorean, Kin Jong Un u raportua se mori pjesë në testimin e dytë.

Armët hipersonike zakonisht fluturojnë drejt objektivave në një lartësi më të ulët se raketat balistike dhe mund të arrijnë shpejtësi deri mbi pesë herë sesa shpejtësia e zërit – ose rreth 6,200 kilometra në orë.

Pavarësisht emrit të tyre, analistët thonë se tipari kryesor i armëve hipersonike nuk është shpejtësia e tyre, por manovrimi i tyre, që mund t’u lejojë atyre të shmangin sistemet e mbrojtjes raketore.

Zyrtarët e Koresë së Jugut vunë në pikëpyetje pretendimet e Veriut mbi aftësitë e raketës pas testimit të parë, por testimi i dytë duket se shfaqi performancë më të mirë.

Analistët thanë se nëse Pheniani do të perfeksiononte armë të tilla, kjo do të paraqiste një përmirësim të madh në fuqinë e tyre goditëse kundër kundërshtarëve që kanë afër.

KN-23

Më 14 janar, Koreja e Veriut lëshoi një sërë raketash balistike me rreze të shkurtër veprimi nga një tren pranë kufirit verior me Kinën. Media shtetërore verikoreane tha se ky testim ishte një stërvitje që kishte për qëllim të rriste afërsitë e trupave që operonin raketat.

Pavarësisht rrjetit të kufizuar hekurudhor dhe shpesh jo të besueshëm, raketat e lëvizshme hekurudhore janë një opsion relativisht i lirë dhe efikas për të përmirësuar mbijetesën e forcave bërthamore verikoreane, duke e bërë të vështirë për armiqtë që t’i zbulojnë dhe shkatërrojnë raketat para se ato të lëshohen, thanë analistët.

Raketat me rreze të shkurtër veprimi duket se ishin të llojit KN-23, që për herë të parë janë testuar në maj të vitit 2019. Këto lloje raketash janë të dizajnuara për të shmangur sistemet e mbrojtjes raketore, pasi fluturojnë në një trajektore më të ulët, thanë ekspertët.

Koreja e Veriut më pas lëshoi edhe një sërë raketash KN-23 nga një mjet lëvizës me rrota, që përdoret për lëshimin e raketave.

Testet konfirmuan “fuqinë shpërthyese” të kokës konvencionale të raketës, tha media shtetërore, ndërsa analistët thanë se raketat fluturuan në trajektoren më të ulët deri më tani.

KN-24

Koreja e Veriut lëshoi edhe dy raketa me rreze të shkurtër veprimi gjatë një testimi të rrallë të kryer nga aeroporti në Phenian më 17 janar.

Sipas medias shtetërore, dy raketat “goditën me saktësi një objektiv” në një ishull në brigjet lindore.

Analistët thanë se raketat duket se ishin të llojit KN-24, që për herë të fundit ishin testuar në mars të vitit 2020. Sipas analistëve, duket se Koreja e Veriut ka prodhuar në masë këto lloj raketash dhe i ka dislokuar me njësitë ushtarake.

Raketat KN-24 i ngjajnë Sistemit të Raketave Taktike të ushtrisë amerikane (MGM-140 ATACMS), dhe si raketat KN-23, janë të dizajnuara për të shmangur sistemet e mbrojtjes raketore, pasi raketa të tilla fluturojnë në trajektore më të ulëta sesa raketat tradicionale balistike.

Raketat lundruese me rreze të gjatë veprimi

Më 25 janar, media shtetërore verikoreane raportoi se janë lëshuar dy raketa lundruese me rreze të gjatë veprimi. Raketat u raportua se kishin fluturuar 1,800 kilometra përpara se të godisnin objektivin në bregun lindor të Koresë së Veriut.

Raketat lundruese luajnë rol “në përforcimin e parandalimit të luftës” në vend, raportoi agjencia shtetërore e lajmeve KCNA.

Në shtator të vitit të kaluar, Koreja e Veriut kishte testuar për herë të parë një raketë të re “strategjike” lundruese. Kjo lloj rakete u pa se mund të jetë arma e parë e vendit me aftësi bërthamore.

Analistët thanë se raketa e fundit lundruese që u testua dukej e ngjashme me raketën e testuar në shtator, por gjithashtu tregoi shenja se ishte një variant i mundshëm i raketës së parë.

Raketat lundruese të Koresë së Veriut zakonisht gjenerojnë më pak interes sesa raketat balistike, sepse ato nuk janë të ndaluara në mënyrë eksplicite në rezolutat e Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara. Por, analistët thanë se një sulm tokësor me një raketë lundruese paraqet po aq kërcënim sa edhe një sulm me raketa balistike.

Hwasong-12

Në prill të vitit 2017, Koreja e Veriut testoi për herë të parë raketën balistike me rreze të mesme veprimi, Hwasong-12. Por, ky testim doli jashtë kontrolli dhe u pa si një dështim nga zyrtarët në SHBA dhe në Korenë e Jugut.

Edhe dy fluturime po atë muaj duket se dështuan, pasi raketat eksploduan disa sekonda pasi u lëshuan.

Fluturimi i parë i suksesshëm i kësaj rakete ishte në maj të vitit 2017 dhe po atë vit Koreja e Veriut testoi edhe dy raketa të tjera Hwasong-12, që fluturuan mbi ishullin japonez Hokiado.

Por, në testimin më 30 janar 2022, Koreja e Veriut tha se raketa fluturoi në një trajektore të ngritur “duke marrë nën konsideratë sigurinë e shteteve fqinje”.

Testimi “konfirmoi saktësinë, sigurinë dhe efikasitetin operacional të sistemit të armës të llojit Hwasong”, tha KCNA. Koreja e Jugut raportoi se raketa arriti në lartësi prej rreth 2,000 kilometrash dhe fluturoi në një distancë prej 800 kilometrash.

Hwasong-12 vlerësohet se ka një rreze prej 4,500 kilometrash, që mund të arrijë deri në territorin amerikan të Guamit dhe deri në zinxhirin e ishujve në Aleutian të Alaskës, ka thënë Qendra për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare me seli në Uashington.

Kjo lloj rakete “mund të bartë një kokë të rëndë bërthamore të përmasave të mëdha”, tha media shtetërore. Më 2017, Koreja e Veriut kishte kërcënuar se do ta përdorë këtë lloj rakete për ta goditur Guamin./REL

Bota

Fermerët francezë vazhdojnë protestat kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë

Published

on

Fermerët në Francë kanë vazhduar protestat e tyre të forta, duke hyrë në ditën e katërt të mobilizimit kundër marrëveshjes së tregtisë së lirë midis Bashkimit Evropian dhe vendet e Mercosur (Argjentina, Brazili, Paraguaji dhe Uruguaji). Këto protesta janë shtrirë në disa qytete të Francës, ndërsa fermerët kërkojnë më shumë mbështetje dhe mbrojtje për industrinë e bujqësisë franceze, duke thënë se marrëveshja do të dëmtojë ndjeshëm të ardhurat e tyre dhe do të krijojë konkurrencë të padrejtë.

Në një akt demonstrativ, dhjetra fermerë, të organizuar nga sindikata Koordinimi Rurale du Lot-et-Garonne, montuan një kortezh me traktorë dhe bllokuan hyrjen në portin e madh të Bordos në Bassens (Gironde), një pikë kyçe për importin e drithërave. Protestuesit hodhën goma për të bllokuar rrugët që çojnë në portin, duke kërkuar që Ministri i Bujqësisë të nënshkruajë një dokument që garanton barazi të rregullave për të gjithë prodhuesit, duke i detyruar eksportuesit e vendeve të Mercosur të përmbushin standardet e BE-së për produktet bujqësore.

Një protestues nga sindikata Koordinimi Rurale shprehu shqetësimin se “na e imponojnë këtë produkt apo atë produkt dhe i ndalojnë produktet tjera, por këto produkte janë të ndaluara në vendin tonë, ndërsa në vendin e tyre janë të lejuara. Më pas këto produkte të parregulluara i blejmë nga jashtë”. Kjo është një akuza e fortë që synon të nënvizojë mangësitë e marrëveshjes për sa i përket standardeve të sigurisë dhe cilësisë së produkteve që mund të importohen pa tarifa doganore.

Sindikatat, duke përfshirë edhe Koordinimin Rurale, që është një grup bujqësor me lidhje me të djathtën ekstreme, kanë paralajmëruar një “revoltë bujqësore”, me bllokada të mallrave ushqimore që do të vazhdojnë në qytete të tjera, si në Auch dhe Agen në jugperëndim të Francës. Ata po ashtu janë të angazhuar në një fushatë të gjerë për të kundërshtuar importin e mishit të viçit, shpendëve dhe sheqerit nga vendet e Mercosur, të cilat, sipas tyre, krijojnë konkurrencë të pandershme për fermerët francezë dhe evropianë.

Përkrahësit e marrëveshjes BE-Mercosur argumentojnë se kjo marrëveshje do të përmirësojë lidhjet ekonomike midis Evropës dhe Amerikës së Jugut, duke hequr tarifat për eksportet evropiane, sidomos për makineritë, kimikatet dhe automjetet. Ata besojnë se kjo do të rrisë mundësitë e tregtisë për bizneset evropiane dhe do të kontribuojë në rritjen ekonomike të rajonit.

Megjithatë, shumë sindikata të fermerëve dhe organizata bujqësore e shohin këtë marrëveshje si një kërcënim për sektorin e bujqësisë, duke konsideruar se ajo nuk merr parasysh kostot e larta të prodhimit në Evropë dhe kushtet më të ulëta të prodhimit në disa shtete të Amerikës së Jugut. Ata e cilësojnë marrëveshjen si të paekuilibruar, pasi nuk ofron mbrojtje të mjaftueshme për prodhuesit evropianë dhe mund të çojë në një rënie të çmimeve dhe cilësisë së produkteve bujqësore franceze.

Në përgjigje të protestave, Ministrja e Bujqësisë e Francës, Annie Genevard, ka kundërshtuar publikisht marrëveshjen e tregtisë së lirë, duke përmendur rreziqet e shpyllëzimit dhe shqetësimet shëndetësore të lidhura me mishin e trajtuar me hormone, si dhe me praktikat e tjera që janë të ndaluara në Bashkimin Evropian. Po ashtu, Presidenti Emmanuel Macron ka shprehur shqetësimin e tij për mundësinë që prodhuesit e Amerikës së Jugut të mos përmbushin standardet e larta mjedisore dhe shëndetësore të BE-së.

Fermerët francezë dhe sindikatat që i përfaqësojnë shpresojnë që protestat e tyre të krijojnë një presion të mjaftueshëm mbi qeverinë dhe zyrtarët e BE-së për të rinegociuar ose për të bllokuar marrëveshjen, duke kërkuar mbështetje më të madhe për sektorin bujqësor të Francës dhe të gjithë Evropës./UBTNews/

 

 

Continue Reading

Bota

Itali, mjekët në grevë, shkak buxheti i ulët i parashikuar për vitin 2025

Published

on

Në Itali, punonjësit e shëndetësisë kanë nisur një grevë njëditore në të gjithë vendin, duke protestuar kundër buxhetit të ulët të parashikuar për sektorin e shëndetësisë për vitin 2025. Sindikatat e mjekëve dhe stafit shëndetësor kanë deklaruar se shkalla e pjesëmarrjes në grevë është rreth 85 për qind, duke theksuar shqetësimet e tyre për financimin e pamjaftueshëm të këtij sektori kaq të rëndësishëm.

Një nga arsyet kryesore të grevës është buxheti i shëndetësisë për vitin 2025, i cili parashikon më pak të ardhura për këtë sektor, duke vënë në dyshim mundësitë e ofrimit të shërbimeve të nevojshme për popullatën. Mjekët dhe infermierët janë të shqetësuar për pamjaftueshmërinë e burimeve dhe për pasojat që mund të ketë kjo situatë mbi shërbimin shëndetësor në të gjithë vendin.

Përveç shqetësimeve për buxhetin, punonjësit e shëndetësisë kanë protestuar gjithashtu për sigurinë e pamjaftueshme gjatë punës në spitale. Ata kanë denoncuar kushtet e punës dhe mungesën e mbrojtjes adekuate, duke i bërë thirrje qeverisë që të ofrojë kushte më të sigurta për punonjësit shëndetësor, të cilët janë vazhdimisht të ekspozuar ndaj stresit dhe rreziqeve të tjera.

Mjekët kanë shprehur shqetësime për pasojat e mundshme të buxhetit të ulët, duke parashikuar se mund të shtyhen mbi 15,000 operacione jo urgjente dhe 100,000 kontrolle mjekësore. Ky është një shqetësim serioz për pacientët që presin trajtim dhe për gjithë sistemin shëndetësor, që mund të përballet me vonesa të mëdha dhe ngarkesa të mëtejshme në shërbimet e tij.

Gjatë protestës, mjekët dhe punonjësit e tjerë të shëndetësisë mbajtën pankarta me mbishkrimin “Respekt”, duke kërkuar që të tregohen më shumë vlerësim dhe respekt ndaj personelit shëndetësor, të cilët luajnë një rol të rëndësishëm në mbrojtjen e shëndetit publik, veçanërisht gjatë periudhave të krizave shëndetësore si pandemia e COVID-19.

Ndërkohë, kryeministrja italiane Giorgia Meloni ka reaguar ndaj kritikave të sektorit shëndetësor dhe opozitës, duke mbrojtur pozicionin e qeverisë lidhur me buxhetin e vitit 2025. Ajo ka theksuar se qeveria e saj ka ndarë “sasi të paprecedentë burimesh” për shërbimet shëndetësore kombëtare, duke u angazhuar për përmirësimin e kushteve të punës dhe mbështetje për sistemin shëndetësor.

Në këtë kuadër, përplasja midis sindikatave të sektorit shëndetësor dhe qeverisë duket se do të vazhdojë, pasi mjekët kërkojnë financim të mjaftueshëm për të garantuar shërbime të sigurta dhe cilësore për të gjithë qytetarët italianë./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Sekuestrohen artefaktet e vjedhura nga një varrezë etruske në Itali

Published

on

Autoritetet italiane kanë njoftuar sekuestrimin e një sërë artefaktesh të gërmuara ilegalisht nga një varrezë etruske në rajonin e Umbrias, ndërkohë që po hetohen dy persona të dyshuar për vjedhjen dhe tentativën për t’i shitur ato në tregun e zi. Sipas njoftimeve të policisë, artefaktet që përfshijnë urnat, sarkofagët dhe sende të tjera të çmuara, vlerësohen në rreth tetë milionë euro.

Vjedhja e këtyre objekteve historike ka ndodhur në një varrezë etruske që u zbulua nga një fermer në vitin 2015, i cili gjeti një numër sendesh antike. Disa nga artefaktet që janë sekuestruar në operacionin e fundit janë identifikuar si të njëjtat që u shfaqën më parë në tregun ilegal, duke sugjeruar se këto sende mund të ishin pjesë e një rrjeti të madh të trafikimit të objekteve historike.

Për të zbardhur këtë çështje, policia italiane ka përdorur teknologjinë moderne, duke përdorur dronë për të fotografuar vendndodhjen e gërmimit dhe duke realizuar përgjime telefonike për të lokalizuar dy personat e dyshuar. Gjatë hetimit, janë gjetur dy sarkofagë të princeshave etruske, disa urnat mortore, kontejnerë parfumi dhe një krehër të gjitha këto sende që tregojnë nivelin e lartë të kulturës dhe artit të etrusqve.

Qytetërimi etrusk ka ekzistuar për disa shekuj, duke mbuluar një periudhë të rëndësishme historike që shtrihet nga rreth vitit 900 para Krishtit deri në vitin 27 para Erës Sonë. Ky qytetërim ka pasur një ndikim të madh në kulturën e lashtë të Italisë, kryesisht në rajonet e Toskanës, Umbrias dhe Lacios, të cilat ishin vendet e banuara nga etrusqit. Artefaktet e zbuluara në këtë rast përfaqësojnë jo vetëm një thesar të pasur arkeologjik, por dhe një dëshmi të rëndësishme të trashëgimisë kulturore të këtij qytetërimi të lashtë.

Hetimet janë ende në vazhdim dhe autoritetet janë të angazhuara për të zbuluar të gjithë rrjetin e individëve të përfshirë në këtë trafikim të artefakteve të çmuara./UBTNews/

Continue Reading

Bota

Karlo Akutis, “patron shenjti i internetit”, do të bëhet shenjtor në prill të 2025

Published

on

Karlo Akutis, i njohur si “patron shenjti i internetit” dhe “influenceri i Perëndisë”, do të shpallet shenjtor nga Kisha Katolike në prill të vitit 2025, duke u bërë kështu i pari milenial që do të arrijë këtë nder të lartë.

Acutis, një djalë i lindur në Londër dhe i njohur për aftësitë e tij online, ndërroi jetë në vitin 2006 në moshën 15-vjeçare nga leukimia, pas një periudhe të gjatë sëmundjeje. Gjatë jetës së tij, ai kishte krijuar një ndikim të jashtëzakonshëm në internet, duke regjistruar mrekulli dhe duke menaxhuar faqe web për organizata katolike. Përmes aktivitetit të tij në rrjetet sociale dhe internet, Akutis bëri të mundur që besimi katolik të lidhej më shumë me brezin e ri në këtë epokë digjitale.

Pas vdekjes së tij, trupi i Akutis u transferua në Assisi, Itali, ku tani ndodhet i ekspozuar në një shenjë, së bashku me relikte të tjera që lidhen me jetën e tij. Historia e jetës së tij, mes dhimbjes dhe besimit të palëkundur, ka shërbyer si një burim frymëzimi për shumë të rinj.

Për shpalljen e tij si shenjtor, Kisha Katolike kërkon verifikimin e dy mrekullive të lidhura me ndërmjetësimin e kandidatit. Mrekullia e parë për Akutis u njoh në vitin 2020, kur një fëmijë brazilian, i cili vuante nga një sëmundje kongjenitale, u shërua në mënyrë të jashtëzakonshme pas lutjeve të bëra për nder të tij. E dyta, një mrekulli e verifikuar këtë vit, përfshin shërimin e një studenti universitar në Firence, i cili u rikuperua nga një gjakderdhje e rëndë në tru.

Acutis është parë si një shenjë shprese për Kishën Katolike, e cila po përpiqet të lidhet më afër brezave të rinj në një kohë ku teknologjia dhe digitalizimi kanë bërë një ndryshim të madh në mënyrën se si besohet dhe praktikohet feja. Papa Françesku, një admirues i flaktë i Akutis, do ta shpallë atë shenjtor në një ceremoni solemne që do të mbahet në Vatikan më 26 prill 2025.

Historia e Karlo Akutis, përmes mirësisë dhe besimit të tij të pandashëm, përfaqëson një udhërrëfyes të fuqishëm për një epokë moderne, ku besimi dhe teknologjia mund të bashkohen në një mënyrë të mrekullueshme dhe transformative./Euronews/

Continue Reading

Të kërkuara