Teknologji

Koreja e Jugut miraton ndalimin e telefonave gjatë orëve të mësimit në shkolla

Published

on

Koreja e Jugut ka miratuar një projektligj që ndalon përdorimin e telefonave celularë dhe pajisjeve të tjera inteligjente gjatë orëve të mësimit në shkolla. Masa, që pritet të hyjë në fuqi nga viti i ardhshëm shkollor në mars 2026, synon të adresojë shqetësimet në rritje lidhur me ndikimin e teknologjisë në të rinjtë.

Projektligji u miratua të mërkurën pasdite me 115 vota pro nga 163 deputetë të pranishëm në seancë, duke reflektuar një mbështetje të gjerë politike për kufizimin e përdorimit të pajisjeve inteligjente gjatë procesit mësimor. Iniciativa është pjesë e një përpjekjeje dypartiake për të luftuar varësinë ndaj telefonave inteligjentë, në një kohë kur kërkimet shkencore po theksojnë efektet e mundshme negative që këto pajisje mund të kenë në zhvillimin dhe përqendrimin e fëmijëve.

Ndërsa shumica e shkollave në vend kanë zbatuar tashmë ndalime të pjesshme të telefonave, projektligji i ri e bën këtë ndalim të detyrueshëm në nivel kombëtar. Ligjvënësit, prindërit dhe mësuesit shprehen të shqetësuar se përdorimi i pakontrolluar i telefonave po ndikon në rezultatet akademike të nxënësve dhe po kufizon kohën e tyre për studim dhe ndërveprim social.

Megjithatë, jo të gjithë janë të bindur. Disa nxënës kanë shprehur dyshime mbi zbatueshmërinë e ligjit dhe ndikimin e tij real në sjelljen e tyre. Ata ngrenë pyetje rreth mënyrës se si ndalimi do të kontrollohet në praktikë dhe nëse kjo masë adreson vërtet problemin në thelb.

Sipas një ankete të kryer nga autoritetet koreane në vitin 2024, rreth një e katërta e popullsisë totale është e varur në mënyrë të tepruar nga telefonat inteligjentë. Shifrat janë edhe më të larta për të rinjtë: 43% e personave të moshës 10 deri në 19 vjeç raportojnë përdorim problematik të telefonit, ndërsa më shumë se një e treta e tyre shprehen se kanë vështirësi të kontrollojnë kohën që kalojnë në mediat sociale.

Prindërit gjithashtu shfaqin shqetësime të ndryshme. Përveç ndikimit në të nxënë, ata vënë në dukje se fëmijët shpesh nuk arrijnë të angazhohen plotësisht në ndërtimin e marrëdhënieve sociale ose në aktivitete të tjera jashtë klasës.

“Kur shkojnë në shkollë, ata supozohet të studiojnë, por edhe të ndërtojnë miqësi dhe të marrin pjesë në aktivitete të ndryshme. Megjithatë, ata nuk janë në gjendje të përqendrohen në këto gjëra”, thotë Choi Eun-young, një nënë nga Seuli. Ajo shton se edhe gjatë bisedave me bashkëmoshatarët, fëmijët shpesh kthehen menjëherë te telefonat e tyre.

Ngacmimi në rrjet është një tjetër shqetësim për prindërit. Kim Sun, nëna e dy vajzave në shkollë fillore, shprehet e alarmuar për përmbajtjen fyese që qarkullon mes nxënësve në platformat sociale.

Projektligji është propozuar nga deputeti Cho Jung-hun nga Partia e Pushtetit Popullor në opozitë, i cili thekson se vendimi është mbështetur nga studime që tregojnë për ndikime serioze të varësisë nga telefonat në zhvillimin e trurit dhe mirëqenien emocionale të nxënësve.

Koreja e Jugut i bashkohet një liste në rritje të vendeve që po marrin masa për të kufizuar përdorimin e telefonave në shkolla, mes tyre Franca, Finlanda, Italia, Holanda dhe Kina. Megjithatë, ndryshe nga shumica, Koreja e Jugut e sanksionon këtë ndalim me ligj, duke vendosur një precedent të ri në nivel ndërkombëtar.

Automobilizëm elektrikë

Skoda rikthen legjendën 1000 MBX me një pamje moderne dhe futuriste

Published

on

Ekipi i dizajnit të Skodës ka sjellë një frymë nostalgjie duke rishikuar modelet klasike të markës dhe duke imagjinuar se si do të dukeshin ato me stilin modern të sotëm.

Dizajnerët kanë zbatuar gjuhën e re të dizajnit “Modern Solid” në një nga modelet më të rralla që ka prodhuar ndonjëherë kompania çeke, Skoda 1000 MBX.

Kjo veturë debutoi në vitin 1966, me vetëm 1,403 njësi të prodhuara deri në përfundimin e prodhimit në vitin 1969.

Më vonë u krijua edhe një version më i fuqishëm, 1100 MBX, i cili është edhe më i rrallë, me vetëm 1,114 ekzemplarë të montuar.

Në konceptin e ri digjital, Skoda e ka imagjinuar 1000 MBX me karakteristika të nivelit të lartë dhe një pamje tërësisht bashkëkohore — elemente që nuk gjenden në asnjë nga modelet aktuale të markës. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Teknologji

Statistika shqetësuese, miliona përdorues flasin me ChatGPT për plane vetëvrasjeje

Published

on

Rreth 1.2 milion njerëz çdo javë zhvillojnë biseda me ChatGPT që tregojnë se po planifikojnë të vetëvriten, sipas të dhënave të publikuara nga kompania mëmë, OpenAI.

Sipas raportimit të Sky News, OpenAI ka bërë të ditur se 0.15% e përdoruesve dërgojnë mesazhe që përfshijnë “tregues të qartë të planifikimit ose qëllimit të mundshëm për vetëvrasje”. Në fillim të këtij muaji, drejtori ekzekutiv, Sam Altman, zbuloi se ChatGPT ka mbi 800 milionë përdorues aktivë në javë.

Teknologjia theksoi se synon t’i drejtojë personat në rrezik drejt linjave të ndihmës për kriza, megjithatë pranoi se “në raste të rralla modeli mund të mos sillet siç pritet në situata kaq të ndjeshme”.

Në një vlerësim të kryer mbi 1,000 biseda sfiduese që përfshinin tema të vetëdëmtimit dhe vetëvrasjes me modelin GPT-5, OpenAI zbuloi se sistemi reagoi sipas “sjelljeve të dëshiruara” në 91% të rasteve.

Megjithatë, kjo do të thotë se dhjetëra mijëra njerëz mund të ekspozohen ndaj përmbajtjeve që potencialisht mund të përkeqësojnë gjendjen e tyre mendore.

OpenAI paralajmëroi se masat mbrojtëse të modelit mund të dobësohen gjatë bisedave të gjata, duke shtuar se po punon për të përmirësuar këtë aspekt.

“ChatGPT mund të ofrojë kontaktet e linjave të ndihmës kur përmendet për herë të parë qëllimi për vetëvrasje, por pas shumë mesazheve në një periudhë të gjatë, mund të japë përgjigje që nuk janë në përputhje me masat tona mbrojtëse,” – shpjegoi OpenAI.

Mediat kujtojnë se një familje amerikane është në proces paditjeje ndaj OpenAI, duke pretenduar se ChatGPT ka qenë “bashkëfajtor” në vetëvrasjen e djalit të tyre 16-vjeçar, Adam Raine.

Sipas prindërve të tij, mjeti “e ndihmoi aktivisht të eksploronte metodat e vetëvrasjes” dhe madje “i ofroi ta shkruante një shënim lamtumire për familjarët”. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Teknologji

Eksperti ndërkombëtar i harduerit open source, Jo Hinchliffe, mbajti ligjëratë në UBT

Published

on

Në Parkun Shkencor, Inovativ dhe Teknologjik të UBT-së, u zhvillua një ligjëratë e veçantë tematike nga eksperti ndërkombëtar në fushën e harduerit open source, Jo Hinchliffe, në kuadër të aktiviteteve para konferencës Software Freedom Kosova (SFK).

Ligjërata u organizua në bashkëpunim me FLOSSK dhe tërhoqi studentë, profesionistë dhe entuziastë të teknologjisë nga fusha e inxhinierisë dhe harduerit inovativ.

Jo Hinchliffe, i njohur për projektet e tij kreative dhe pasionin që përcjell tek audienca, ka kontribuar rregullisht në Raspberry Pi Magazine, ndërsa gjatë karrierës së tij ka punuar në projekte të ndryshme të harduerit, përfshirë ndërtimin e raketave dhe zhvillimin e sistemeve inovative harduerike.

Në kuadër të ligjëratës me temën “Certifikimi i një projekti harduerik open source”, Jo Hinchliffe demonstronte dizajnimin e një komponenti në KiCad dhe shpjegonte procesin e aplikimit për certifikim të një projekti open source. Studentët u njohën me standardet ndërkombëtare të dizajnimit dhe certifikimit të projekteve harduerike open source, duke marrë këshilla praktike për zhvillimin e projekteve të tyre inovative.

Ky aktivitet ishte veçanërisht i përshtatshëm për studentët e Fakultetit të Inxhinierisë Mekatronike dhe fushave të ngjashme, të cilët shprehën interes të madh për zhvillimin e sistemeve harduerike dhe teknologjive moderne. Pjesëmarrësit vlerësuan mundësinë e jashtëzakonshme për të mësuar direkt nga një ekspert ndërkombëtar dhe për të marrë njohuri të vlefshme mbi praktikat më të mira në fushën e harduerit open source.

Continue Reading

Lajmet

Rindërtimi pas konfliktit: Ekspertët e UBT-së prezantojnë sukseset e Kosovës në Pragë

Published

on

Profesori Lulzim Beqiri dhe profesori Bekim Ceko nga Fakulteti i Arkitekturës dhe Planifikimit Hapësinor në UBT morën pjesë në konferencën ndërkombëtare “Towards Sustainable Reconstruction of Ukraine Cities”, të organizuar nën drejtimin e profesoreshës Vladimira Silhankova nga MIAS (Masaryk Institute for Advanced Studies) në kuadër të Czech Technical University në Pragë.

Konferenca kishte për qëllim identifikimin e sfidave të rindërtimit në Ukrainë pas përfundimit të konfliktit dhe hartimin e strategjive zhvillimore nga ekspertë ndërkombëtarë dhe vendore. Në këtë forum morën pjesë përfaqësues të universiteteve nga Çekia, Polonia, Sllovakia, Austria, Finlanda dhe Gjermania, si dhe universitete nga Ukraina, duke krijuar një platformë të rëndësishme për shkëmbimin e përvojave dhe ideve në fushën e rindërtimit urban dhe zhvillimit të qëndrueshëm.

Pjesëmarrja e Kosovës në këtë konferencë ishte veçanërisht e rëndësishme, pasi profesori Beqiri dhe profesori Ceko ndanë eksperiencat e vendit tonë në rindërtimin pas luftës. Ata prezantuan modele të strategjive të zhvillimit urban dhe praktika të suksesshme të projektimit dhe planifikimit hapësinor, të cilat mund të shërbejnë si shembull për Ukrainën në procesin e saj të rindërtimit.

Profesorët e UBT-së theksuan rëndësinë e bashkëpunimeve ndërkombëtare në fushën e urbanistikës dhe arkitekturës, duke vënë në pah se përvoja e Kosovës mund të ofrojë mësime të vlefshme për vendet që kalojnë periudha të vështira pas konflikteve. Konferenca gjithashtu shërbeu si një mundësi për rrjetëzim dhe zhvillimin e projekteve të përbashkëta akademike mes universiteteve të Evropës dhe Ukrainës.

Pjesëmarrja e profesorëve të UBT-së në këtë forum ndërkombëtar nënvizon angazhimin e institucionit për të kontribuar në diskutime globale mbi rindërtimin e qyteteve, zhvillimin urban të qëndrueshëm dhe bashkëpunimin shkencor ndërkufitar.

Continue Reading

Të kërkuara