Shëndet
Konsumoni Omega-3 për të rritur jetëgjatësinë tuaj me 5 vite
Burimet e acideve yndyrore Omega-3 që mund të përfshini në dietën tuaj
Published
4 years agoon
By
Betim GashiHerë pas here, studimet kanë vërtetuar se ngrënia e ushqimeve të duhura mund t’ju ndihmojë të qëndroni të shëndetshëm. Shtimi ose heqja e disa gjërave nga dieta mund të ketë një ndikim të rëndësishëm në shëndetin e zemrës dhe trurit tuaj.
Tani, një studim i ri ka gjetur se ajo që hani mund t’ju ndihmojë të jetoni më gjatë. Një lloj ushqimi në veçanti duke se zgjat jetën tuaj deri në pesë vjet. Sipas studimit të botuar në “The American Journal of Clinal Nutrition”, shtimi i ushqimeve të pasura me acide yndyrore omega-3 mund të rrisë jetëgjatësinë.
Shtoni më shumë Omega-3 në dietën tuaj: Edhe një ndryshim i vogël mund të bëjë një ndryshim të madh
Studimi është rezultat i një bashkëpunimi midis Spitalit Spanjoll të Institutit Mjekësor të Kërkimit Spitalor Mar (IMIM) dhe Institutit Kërkimor të Acidit Yndyror për të parë nëse nivelet e gjakut të acideve yndyrore omega-3 mund të përdoren për të parashikuar me saktësi rrezikun e vdekjes. Studiuesit shikuan të dhënat e 2,240 të rriturve mbi 65 vjeç, të cilët ishin pjesë e Framingham Offspring Cohort, një studim afatgjatë që ka ndjekur shëndetin e banorëve të një qyteti të Massachusetts që nga viti 1971. Koha mesatare e kaluar për monitorimin e secilit pacient ishte afërsisht 11 vjet.
Sipas rezultateve të studimit, edhe një rritje prej 1% e niveleve të omega-3 në teste uli ndjeshëm mundësinë e vdekshmërisë së parakohshme. Autori i studimit Aleix Sala-Vila nga Grupi Kërkimor i Rrezikut Kardiovaskular dhe Ushqyerjes i IMIM-it tha: “Duke pasur nivele më të larta të këtyre acideve në gjak, si rezultat i përfshirjes së rregullt të vajit të peshkut në dietë, rrit jetëgjatësinë me gati pesë vjet.” Ata gjithashtu zbuluan se përfshirja e omega-3 ishte një tregues i mirë për jetë më të gjatë, ndërsa pirja e duhanit ishte shkak i një jete më të shkurtër.
Hulumtimet e mëparshme kanë lidhur gjithashtu shkallën e vdekshmërisë së hershme me omega-3. Një studim tjetër i botuar në revistën Nature Communications duke përfshirë acidet yndyrore si omega-3 mund të zvogëlojë rrezikun e vdekjes së hershme me 13%. Ai zvogëlon rrezikun e zhvillimit të sëmundjeve kardiovaskulare dhe gjithashtu mund të zvogëlojë rrezikun e disa sëmundjeve malinje.
Asnjëherë nuk është vonë
Gjetjet e studimit ishin të papritura pasi zbuluan se katër lloje të acideve yndyrore në gjak ishin të lidhura me një shans më të ulët të vdekjes. Kjo përfshin dy acide yndyrore të ngopura, të cilat dihet se rrisin rrezikun e sëmundjeve kardiovaskulare kur konsumohen në sasi të mëdha.
Ata gjithashtu zbuluan se bërja e ndryshimeve të vogla por të duhura në dietën tuaj mund të ketë një ndikim shumë të fuqishëm në jetën tuaj. Autorët gjithashtu theksuan faktin se mosha e njerëzve të përfshirë në studim tregon gjithashtu se nuk është kurrë vonë për të bërë këto ndryshime në dietën tuaj.
Burimet e acideve yndyrore Omega-3 që mund të përfshini në dietën tuaj
Omega-3 janë acide yndyrore të nevojshme që trupi ynë kërkon të funksionojë siç duhet. Një nga avantazhet e tyre më domethënëse është se ato duket se kanë veti anti-inflamatore. Ajo ofron shumë përfitime shëndetësore, duke përfshirë sëmundjet e zemrës, artritin, zvogëlimin e inflamacionit dhe parandalimin e disa sëmundjeve kronike. Ushqimet që janë të pasura me omega-3 përfshijnë:
-Peshk yndyror i ujrave të ftohtë si skumbri, salmoni, toni, sardelet, etj.
-Vaj i gjallë i merlucit
-Goca deti
-Arrat dhe farat
-Vajra bimore
-Ushqimet e fortifikuara si vezët, kosi, lëngjet, qumështi, soja, etj.
Ndërsa këto burime të omega-3 janë të mira për shëndetin tuaj, është gjithmonë një ide e mirë të diskutoni përdorimin e ndonjë ilaçi ose shtese me mjekun tuaj. /tvklan.al
You may like
Shëndet
Studimi zbulon: Mungesa e kohës për veten rrit rrezikun e demencës
Published
3 hours agoon
October 22, 2025By
UBT News
Kur mungon koha për veten, truri paguan çmimin – studimi që lidh mungesën e kohës me rrezikun e demencës.
Koha, ose më saktë mungesa e saj, mund të jetë hallka që mungon në parandalimin e demencës.
Një studim i ri paralajmëron se njerëzit që nuk kanë mjaftueshëm kohë për t’u kujdesur për veten janë në rrezik më të madh për rënie njohëse dhe zhvillim të demencës.
Një faktor i ri në shëndetin e trurit
Hulumtimi, i realizuar nga Qendra për Plakje të Shëndetshme të Trurit në Universitetin e New South Wales në Sidnej e botuar në revistën The Lancet Healthy Longevity, identifikon kohën si faktor social kyç për shëndetin e trurit – po aq i rëndësishëm sa arsimi dhe të ardhurat.
Sipas autorëve, “pabarazia kohore”, pra shpërndarja e pabarabartë e kohës ndërmjet grupeve shoqërore, mund të ndikojë drejtpërdrejt në aftësinë e individëve për të ruajtur shëndetin mendor dhe për të ulur rrezikun nga demenca.
Çfarë do të thotë “mungesë kohe për veten”?
Studiuesit analizuan të dhëna epidemiologjike dhe neurologjike, duke lidhur përdorimin e kohës me zhvillimin e demencës.
Ata zbuluan se personat që vuajnë nga “varfëria kohore” – pra, mungesa e kohës për kujdes ndaj vetes, kanë më tepër gjasa të zhvillojnë probleme njohëse në krahasim me ata që gjejnë kohë për gjumë, ushqim të shëndetshëm, aktivitet fizik dhe kontakte shoqërore.
“Njeriut i duhen të paktën 10 orë në ditë për aktivitetet bazë që ruajnë shëndetin e trurit”, shpjegon Dr. Simon Repermund, bashkautore e studimit. “Për shumë njerëz, kjo është e paarritshme për shkak të detyrimeve të përditshme.”
Koha – lidhja mes faktorëve të rrezikut
Komisioni Lancet më 2024 identifikoi disa faktorë kryesorë të rrezikut për demencë, përfshirë hipertensionin, diabetin, mungesën e aktivitetit fizik, izolimin shoqëror dhe kolesterolin e lartë.
Sipas studiuesve të CHeBA, të gjithë këta faktorë lidhen në mënyrë të tërthortë me mungesën e kohës.
Për të ushtruar, për të përgatitur ushqime të shëndetshme apo për të kaluar kohë me familjen dhe miqtë, nevojitet kohë – një burim që shumë njerëz nuk e kanë më. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Ky ilaç është premtues për humbje në peshë
Published
24 hours agoon
October 21, 2025By
UBT News
Një studim madhor ka treguar rezultate premtuese për sigurinë e një ilaçi për humbje në peshë, i cili është i qasshëm në SHBA.
Në studimin e publikuar në Revistën Mjekësore “New England”, është thënë se personat e rritur që përdoren ilaçin për dobësim “lorcaserin” kishin humbur mesatarisht 4 kg brenda 40 muajsh.
Gjithashtu është thënë se ky ilaç, që funksionon duke ulur ndjenjën e urisë, nuk i vendosë konsumuesit në rrezik më të madh për sëmundje në zemër.
Megjithatë ekspertët kanë theksuar rëndësinë e ndryshimeve afatgjate të jetesës për të arritur humbje të peshës efektive. /A.Z/UBT News/
Kur kanceri i mëlçisë metastazon në kocka, zakonisht ndodhet në stadin e katërt (IV).
Ky stad shoqërohet me dhimbje të forta kockore, rrezik të lartë për fraktura dhe komplikime si hiperkalcemia (rritje e kalciumit në gjak) dhe kompresioni i palcës kurrizore.
Dhimbja është e vazhdueshme dhe vështirë kontrollohet edhe me ilaçe.
Sipas klinikave si Cleveland Clinic dhe Mayo Clinic, metastazat kockore mund të shkaktojnë lodhje, të përziera, konfuzion, dhe dobësi ose mpirje në gjymtyrë. Kanceri i mëlçisë shpesh zbulohet në faza të vona, sidomos te pacientët me hepatit kronik, cirozë, diabet apo mbipeshë.
Studimet tregojnë se 3% deri në 20% e pacientëve me karcinomë hepatike zhvillojnë metastaza në kocka, kryesisht në shtyllën kurrizore.
Dhimbja është simptoma më e shpeshtë dhe më e rëndë, duke ndikuar drejtpërdrejt në cilësinë e jetës së pacientit.
Trajtimi në këto raste është paliativ, pra synon lehtësimin e dhimbjes dhe përmirësimin e jetës.
Përveç ilaçeve dhe radioterapisë, sot përdoren edhe teknika moderne si ablacioni me radiofrekuencë dhe embolizimi selektiv, që ndihmojnë në kontrollimin e metastazave dhe reduktimin e dhimbjes. /A.Z/UBT News/
Shëndet
A e dini kur është koha më e mirë për ta ngrënë një mollë?
Published
1 day agoon
October 21, 2025By
UBT News
Mollët janë të pasura me fibra dhe antioksidantë, duke kontribuar në shëndetin e tretjes dhe organizmit në përgjithësi.
Por a ndryshojnë përfitimet e tyre sipas kohës së ngrënies? Ekspertët e ushqyerjes tregojnë se kur efekti i një molle është më i madh.
Mëngjesi: Një fillim i mirë i ditës
Një mollë është një zgjedhje ideale për mëngjes, jep ndjesi ngopjeje dhe është e ulët në kalori. Dr. Jacqueline Vernarelli thekson se mollët kanë një indeks të ulët glicemik dhe përmbajnë acid klorogjenik, i cili ndihmon në stabilizimin e sheqerit në gjak pas vakteve.
“Mollët janë të pasura me fibra, vitamina dhe antioksidantë që mbështesin shëndetin e zemrës, tretjen dhe sistemin imunitar. Ato përmbajnë gjithashtu përbërës anti-inflamatorë si vitamina C dhe kuercetina,” shpjegon Vernarelli. Dietologia Lauren Manaker shton se një mollë mund të stimulojë butësisht tretjen në mëngjes.
Para një vakti: Kontrolli i oreksit
Ngrënia e një molle një ose dy orë para një vakti mund të ndihmojë në kontrollin e peshës trupore. Mollët nxisin ndjesinë e ngopjes dhe mund të ulin marrjen e kalorive gjatë vakteve. Morgan Walker sqaron se fibra e mollës ngadalëson përthithjen e karbohidrateve e ruan nivelet e sheqerit në gjak. Një mollë mesatare përmban 4–5 gramë fibra, konsumi i rregullt lidhet me rrezik më të ulët për sëmundjet e zemrës dhe diabetin tip 2.
Para stërvitjes: Burim natyral energjie
Një mollë mund të jetë snack i mirë para ushtrimeve, dy deri tre orë më parë, ose disa feta menjëherë para stërvitjes. Ashley Koff shpjegon se sheqernat natyralë në mollë japin energji të shpejtë, ndërsa fibra ndihmon në ruajtjen e sheqerit në gjak të qëndrueshëm. Megjithatë, ata që janë të ndjeshëm ndaj fibrave duhet të shmangin ngrënien e një molle menjëherë para ushtrimeve intensive, vëren Manaker.
Me një vakt ose në mbrëmje: Alternativë e shëndetshme ndaj ëmbëlsirave
Mollët mund të shtohen në mëngjes, drekë ose darkë. Dr. Anne VanBeber rekomandon t’i kombinoni me bollgur, të përfshihen në kekë të vegjël ose të shërbehen si pjesë e një darke të lehtë. Për ata që dëshirojnë diçka të ëmbël pas darkës, një mollë është një alternativë e shëndetshme ndaj ëmbëlsirave, mund të kombinohet me gjalpë arrash ose të spërkatet me kanellë për shije dhe ngopje shtesë.
Koha më e mirë për të ngrënë një mollë
“Koha më e mirë është kur ka më shumë gjasa ta hani atë,” thotë Manaker. Disa njerëz e preferojnë në mëngjes, të tjerët para ushtrimeve ose si snack gjatë ditës. Në thelb, mollët janë të shëndetshme dhe të dobishme në çdo moment. /A.Z/UBT News/
FFK-ja shpërndan defibrilatorë modernë për klubet
Rituali ideal i përgatitjes së lëkurës në moshë për një grim të qëndrueshëm
Nuk kërkoi leje për të promovuar albumin e saj, Rosalia përballet me një gjobë prej 600 mijë eurosh
Helmohen disa nxënës të një shkolle në Vitomiricë të Pejës, gjashtë prej tyre morën trajtim mjekësor
Dogana e Kosovës shënon rritje të sekuestrimit gjatë muajit tetor
Begaj i kërkon Vietnamit ta njoh pavarësinë e Kosovës
Miqësia, çelësi për lumturi! Takimet me shokët ulin ndjeshëm trishtimin
Jelly Roll mahnit fansat me pamjen e re pas humbjes së 90 kilogramëve
Britania feston “Rozë Ball”-in në Muzeun Britanik, Greqia reagon për ekspozimin pranë Skulpturave të Partenonit
Të kërkuara
-
Lajmet2 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Rajoni4 weeks agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Lajmet nga UBT2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
-
Rajoni2 months agoProfesori i UBT-së fiton grant prestigjioz kërkimor në Universitetin Çarls të Pragës
