Lajmet
Konflikti Rusi-Perëndim: Europa Juglindore mes refuzimit e besnikërisë
Perëndimi grindet si të veprojë me Rusinë.
Published
3 years agoon
By
Betim GashiNga njëra anë anëtaret e NATO-s, Bullgaria, Rumania, Turqia apo vende të Ballkanit luajnë rol të rëndësishëm, nga ana tjetër dëgjohen prej andej tone të çuditshme.
Në kulmin e ashpërsimit të konfliktit me Rusinë, NATO shfaq shenjat e mungesës së unitetit si kurrë më parë. “SHBA dhe Mbretëria e Bashkuar janë për të treguar forcën, Gjermania, Franca e Italia theksojnë dialogun, kurse një grup i tretë rreth Bullgarisë, Hungarisë dhe Sllovakisë kërkon t’i rrijë larg konfliktit për stacionimin e trupave”, thotë Stefan Meister, ekspert në Shoqatën Gjermane për Politikën e Jashtme, DGAP për DW. Normalisht, Gjermania do duhej të ishte një nyjë lidhëse mes këtyre grupeve, por ky mungon për momentin, për shkak të dobësisë së lidershipit edhe në BE. “Kësaj i shtohet dobësimi nga populizmi, Trumpi dhe Brexit. Presidenti i Rusisë, Vladimir Putin përpiqet të përdorë këtë për të negociuar një rend të ri sigurie në Europë, pa SHBA”, analizon eksperti për Europën Lindore. Në këtë situatë vendet në juglindje të Europës, anëtare të NATO-s luajnë një rol të rëndësishëm.
Kroacia: “Në rast shkallëzimi tërheqje?”
E pikërisht nga ky rajon dëgjohen tone të çuditshme. Presidenti kroat, Zoran Milanoviç në fund të janarit shkaktoi reagime me deklaratën e tij, kur bëri të ditur tërheqjen e vendit të tij në rast të një konflikti me Ukrainën. “Në rast se vjen puna tek shkallëzimi, ne do të tërhiqemi deri në ushtarin e fundit kroat”, tha Milanoviç në Zagreb, pa saktësuar, se çfarë nënkupton, se në Ukrainë nuk ka asnjë ushtar kroat të stacionuar. Qeveria kroate u kundërpërgjigj menjëherë. “Presidenti nuk flet për Kroacinë, por për veten. Ne jemi dhe mbetemi një anëtare besnike e NATO-s”, theksoi ministri i Jashtëm kroat, Gordan Grlic Radman.
Interesantja në këtë kërcënim të presidentit kroat ishte, se as NATO e as SHBA nuk kanë kërkuar ndonjë angazhim ushtarak të Kroacisë, “Deklaratat e Milanoviçit i shërbejnë qëllimeve politike të brendshme, ato duhet të shihen në sfondin e konfliktit të vazhdueshëm me kryeministrin, Andrej Plenkoviç”, shpjegon Filip Milacic nga Fondacioni Friedrich Ebert për DW. “Këtu duket se presidenti po përdor kartën nacionaliste, e quan Milorad Dodikun, presidentin e serbëve boshnjakë, një ‘partner’ dhe u jep ushqim nacionalistëve kroatë për realizimin e ëndrrave të tyre për kufij të rinj një Bosnje me mbështetje ruse.”
Historia si “lobist”në Bullgari
Në një dalje në televizionin bullgar BTV më 1 shkurt, ambasadorja ruse, Elenoroa Mitrofanova bëri tejet të qartë, se çfarë kërkon Rusia nga NATO: tërheqjen pas kufijve në kohën e 1997-s, pra tërheqjen edhe të trupave të NATO-s dhe bazave në vende si Rumania e Bullgaria. Formalisht këto vende mund të mbeten vende anëtare të NATO-s, por vetëm formalisht.
Ministri bullgar i Mbrojtjes, Stefan Janev të paktën mund të mësohet me këtë ide. Që në dhjetor 2021 kryeministri i ri Kiril Petkov duhej ta qortonte publikisht ministrin e tij, kur ai në Facebook u shpreh kundër transferimit të trupave të NATO-s në Bullgari. Në një seancë të parlamentit në janar, Janev kërkoi që “ne të ndalim së lexuari shtypin e huaj e së spekuluari. Duhet të jemi bullgarofil në kuptimin e interesave tona kombëtare bullgare.” Po qe se do duhet të stacionohen trupa të NATO-s në Bullgari duhet të jenë vetëm ato bullgare, sipas Janevit.
Theksimi i interesave kombëtare ka një sfond të brendshëm politik. Që nga hyrja në parlament në dhjetor 2021, nacionalistët e Partisë Rilindja e kanë vënë përpara qeverinë. Edhe ambasadorja Mitrofanova e di pozicionin e nacionalistëve bullgarë pro rusë. “Rusia ka ndikim në Bullgari, historinë tonë të përbashkët. Ajo është lobiistja më e rëndësishme, influencuesja më e rëndësishme e marrëdhënieve tona.”
Ndryshe paraqitet gjendja në Rumani, që krahas Gjermanisë dhe Polonisë, një nga vendet, ku ka trupa amerikane dhe trupa të NATO-s. Sipas një sondazhi të Institutit INSCOP Research, NATO gëzon besimin më të madh tek rumunët krahasuar me vendet (ndër to edhe SHBA, Kina, Gjermania) apo organizata ndërkombëtare (ndër to BE). “Trupa shtesë të NATO-s jo vetëm që janë të mirëpritura, por edhe kapital politik për qeverinë”, thotë Sorin Ionita, politologe e think tank “Expert Group” në Bukuresht. “As edhe nacionalistët nuk guxojnë të flasin kundër.”
Në fokus të zhvendosjes së trupave të NATO-s ndodhet edhe Hungaria që ka një kufi të përbashkët me Ukrainën, si Rumania. Kryeministri, Viktor Orban ka një “marrëdhënie të veçantë” me Rusinë prej vitesh. Admirimi i tij publik për Putinin e refuzimi i sanksioneve kundër Rusisë i kanë dhënë atij nofkën “qeni Pinsher i Putinit”. Në fillim të shkurtit, Orban shkoi në Moskë për një “mision paqeje” si u shpreh ai. Por në fakt në qendër ishin furnizimet me gaz, që Hungaria i merr momentalisht nën vlerën e tregut dhe pjesëmarrja ruse në zgjerimin e centralit atomik, Paks. Budapesti i shmang diskutimet për angazhim më të madh të Hungarisë në NATO.
Akt delikat balancimi në Bosfor
Një marrëdhënie mjaft komplekse me Rusinë ka një vend i rëndësishëm strategjik i NATO-s, Turqia. Në luftën në Siri, Putini dhe presidenti Erdogan bashkëpunuan, në Libi ata mbështesnin grupacione të ndryshme. Në fillim Erdogani e injoroi NATO-n me blerjen e raketave mbrojtëse ruse, S-400, më vonë Ankaraja furnizoi Ukrainën me drone ushtarake. E ashtu si Gjermania, Hungaria apo Bullgaria edhe Turqia është e varur nga gazi rus apo nafta. “Ky është një akt delikat balancimi për Ankaranë. Erdogani ka një lidhje të veçantë me Ukrainën dhe do ta mbështesë atë dhe NATO-n. Nga ana tjetër ai nuk duhet të zemërojë aq Putinin, sa t’i mbyllet rubineti i gazit apo të kërkojë hakmarrje në Siri.”, thotë Asli Aydintasbas në Këshilli Europian për Marrëdhënie të Jashtme për DW.
Oferta e Putinit ndaj elitave të Ballkanit
“Ndryshe nga Perëndimi, Rusia e di, se çfarë do në Europën Lindore. Rivendosjen e pushtetit dhe zonave të inluencës, që i ka humbur në vitin 1991”, komenton eksperti britanik i Europës Lindore, Timothy Garton Ash në Guardian. Për të arritur këtë, Kremlini ka përdorur sidomos si strategji gazin e lirë dhe nacionalizmin në Europën Juglindore. Filip Milacic shton se “elitave nacionaliste në Ballkanin Perëndimor Rusia u ofron atë, që nuk ua ofron perëndimi: premtimin të ndryshojë kufijtë në rajon.”
Por as gazi me çmim të lirë, as nacionalizmi dhe mungesa e unitetit, nuk do të mjaftojnë për të ndarë NATO-n në rast konflikti, bën bilancin Stefan Meister. “SHBA si fuqi drejtuese mund ta arrijnë atë që duan, NATO është relativisht unike në lidhje me kërcënimin, e edhe nëse ndodh që shtete të vogla largohen, ato në rast udhëkryqi nuk do të venë në dyshim besnikërinë ndaj aleancës. Do të ofrohen armë, do të forcohen trupat, dhe do të fitohet kohë kundrejt Rusisë.”DW
You may like
Lajmet
Policia harton plan operativ për festat e fundvitit
Published
1 day agoon
December 24, 2024By
UBTNewsPolicia e Kosovës me qëllim të ofrimit të një klime sa më të sigurt dhe të qetë, bazuar në detyrat e saj të cilat burojnë nga autorizimet e saj ligjore, ashtu sikurse edhe në të kaluarën përgjatë viteve paraprake, do të sigurohet që të vejë në funksion të gjithë mekanizmat e saj, në mënyrë që në aspektin e rendit dhe sigurisë publike, festat e fundvitit të kalojnë qetë dhe pa incidente.
Sipas njoftimit, me qëllim të menaxhimit të situatës së sigurisë gjatë kësaj periudhe, Policia e Kosovës ka hartuar planin operativ “Fundviti – 2024 dhe fillimi i 2025”, ku përmes këtij plani është paraparë angazhim i personelit shtesë të PK-së, me shtim të prezencës policore në rrugë dhe në ambiente të hapura, në sheshe e lokacione ku ka frekuentim më të madh të qytetarëve dhe kësisoj do të bëhet i mundur parandalimi dhe luftimi i dukurive negative dhe akteve të ndryshme kriminale.
“Policia e Kosovës ka paraparë ndërmarrjen e masave parandaluese me shtim të prezencës policore në gjithë Republikën e Kosovës, përfshirë edhe zonat e ndjeshme, posaçërisht në ato lokacione me popullatë të përzier, përveç kësaj ka paraparë edhe ndërmarrjen e masave ligjore ndaj veprimeve të mundshme kundërligjore dhe luftimin e dukurive negative që mund të shkaktojnë jostabilitet në çfarëdo mase që e rrezikon rendin, qetësinë dhe sigurinë publike.Në kuadër të këtij plani operativ do të ketë shtim të vigjilencës dhe prezencës së njësive të ndryshme policore në rrugë, me qëllim që të mbikëqyret trafiku rrugor në mënyrë që të ndikohet në parandalimin e aksidenteve rrugore si dhe të incidenteve të mundshme në trafik, njëkohësisht apelon që përgjatë frekuentimit të trafikut rrugor të respektohen të gjitha dispozitat ligjore, shenjat e trafikut, t’iu përmbahemi kushteve të rrugës, e në veçanti të mos drejtohen automjetet nën ndikim të alkoolit.Policia e Kosovës apelon tek të gjithë qytetarët, e në veçanti tek prindërit/kujdestarët, që të jenë të vëmendshëm në parandalimin e përdorimit të parregullt të mjeteve piroteknike (mjete plasëse-fishekzjarre) nga fëmijët, me qëllim që të shmanget rreziku që mund të shkaktohet nga këto mjete ngase përdorimi joadekuat i tyre mund të sjellë pasoja të rënda”, thuhet në njoftim.
Policia e Kosovës zotohet se do të ndërmarrë të gjitha veprimet ligjore përkatëse, kudo që vëren se janë përdorur armë apo mjete tjera të kundërligjshme që rrezikojnë sigurinë e qytetarëve.
Prokuroria Speciale e Republikës së Kosovës, ka ngritur aktakuzë në Gjykatën Themelore në Prishtinë kundër të pandehurit me inicialet G.V, i nacionalitetit serb, për shkak të dyshimit se ka kryer veprën penale Krim i luftës kundër popullsisë civile, e sanksionuar me nenin 142 lidhur me nenin 22 të RSFJ-së.
Sipas njoftimit, hetimet kanë vërtetuar se gjatë periudhës kohore të luftës në Kosovë gjatë vitit 1998-1999, i pandehuri ka kryer dhunë seksuale si krim i luftës ndaj një viktime të nacionalitetit shqiptar.
“Në mbështetje të neneve 234 par.2 dhe 303 par. 7 të KPP-së, Prokuroria Speciale i ka propozuar Gjykatës që të mbaj gjykimin në mungesë për shkak se i pandehuri G.V është i paarritshëm për organet e drejtësisë, kurse janë plotësuar kushtet ligjore nga neni 234 i KPP-së, për ngritjen e aktakuzës në mungesë. Kjo çështje penale tashmë i ka kaluar në kompetencë Departamentit Special të Gjykatës Themelore në Prishtinë për procedurë të mëtutjeshme”, thuhet në njoftim.
Lajmet
Qelaj: Avokati i Popullit në Hagë nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim
Published
1 day agoon
December 24, 2024By
UBTNewsAvokati i Popullit i Dhomave të Specializuara në Hagë ku po gjykohen ish-krerët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, duhet të jetë i pavarur dhe i pa anshëm, tha të martën Avokati i Popullit në Kosovë, Naim Qelaj.
Qelaj, derisa shprehu shqetësim për proceset në Hagë, tha se ka kontaktuar Avokatin e Popullit atje por sipas tij i njëjti nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim.
Ai shtoi se institucioni që ai drejton ka raport shumë të kufizuar me këtë gjykatë.
“Unë kam shprehur shqetësimin tim në hetimet e fundit që i ka zhvilluar kjo gjykatë në raport me ekipet mbrojtëse. Kam konsideruar që çdo hetim i mbrojtjes në një proces gjyqësor, lë mundësinë për ndikim dhe ushtrim ndikimi…Në kuadër të kësaj, kam deklaruar që do të jetë në interesat e institucionit të Avokatit të Popullit që ta monitorojë një ose disa seanca. Por, jo gjithë procesin. Sepse monitorimi ka kosto, kërkon staf profesional, kërkon angazhim shtesë të njerëzve dhe kjo është e pamundur për ne. Përveç kësaj, Avokati i Popullit i Kosovës ka raport shumë të kufizuar në raport me këtë gjykatë dhe kur kemi bërë një analizë të ligjit, aktualisht Avokati i Popullit mund të ketë vetëm një rol dhe ai është roli i mikut të gjykatës në rast se Gjykata Kushtetuese e Dhomave të Specializuara e kërkon një të tillë”, tha Qelaj.
Qelaj tha se Avokati i Popullit atje nuk i plotëson standardet sipas instrumenteve ndërkombëtare që përcaktojnë se ky institucion duhet të jetë i pavarur dhe i pa anshëm.
“Sa i përket Avokatit të Popullit të Dhomave të Specializuara, ka një avokat të caktuar nga gjykata dhe unë kam komunikuar me të njëjtin. Kam parë që nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim dhe për më tepër nuk ka ofruar as informata të cilat janë publike ose mund të jenë publike duke u thirrur gjithmonë në konfindencialitet dhe një mbyllje të plotë të atij institucioni në raport me mua si avokat i popullit. Duke pasur parasysh punën që po e bënë ky avokat i popullit ose institucioni atje, unë konsideroj që nuk është në standardin dhe nuk i plotëson standardet sipas instrumenteve ndërkombëtare që përcaktojnë se Avokati i Popullit duhet të jetë i pavarur, i pa anshëm”, theksoi Qelaj.
Ndër të tjera, Qelaj tha se për shkak të mandatit të kufizuar të Avokatit të Popullit nuk mund të bëjnë hetime në rastet e kësaj gjykate.
Lajmet
Avokati i Popullit: Shqetësuese mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen
Published
1 day agoon
December 24, 2024By
UBTNewsRënia e përgjigjeve nga autoritetet publike, mungesa e mbikëqyrjes parlamentare dhe mos votimi i raportit të vitit 2023 në kuvendin e Kosovës, kanë qenë tre sfidat kryesore e Institucionit të Avokatit të Popullit për vitin 2023.
Në konferencën e mbajtur për fund vit, Avokati i Popullit, Naim Qelaj tha përveç tre sfidave, mbetet shqetësuese niveli i zbatimit të ligjit dhe mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen.
Qelaj, përmendi disa ligje që nuk po zbatohen nga institucionet përgjegjëse.
“Statistika që ne i kemi në institucion, ka një rënie të përgjigjeve nga autoritetet. Ka munguar një mbikëqyrje parlamentare dhe një qasje shumë më pro aktive e autoriteteve publike. Si sfidë e tretë është votimi kundër nga Kuvendi i Kosovës për raportin e vitit 2022, raport i cili është adresuar në kuvend në mars të vitit 2023, e që është votuar në kuvend në maj të 2024 dhe aty pa diskutim dhe pa e vlerësuar fare raporti është votuar kundër si një tendencë me kërcënuar dhe cenuar pavarësinë dhe punën dhe institucionet e Avokatit të Popullit. Mbetet shqetësuese niveli i zbatimit të ligjit dhe mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen. Zbatimi i ligjit për mbrojtjen nga diskriminimi, ne këtë vit kemi dal me një raport të veçantë për zbatimin e këtij ligji dhe aty na del se ligji nuk është duke u zbatuar nga institucionet përgjegjëse të Republikës së Kosovës, është në proces të plotësim ndryshimit si ligj. Neni 6 i ligjit që flet për barazi mes gjinive nuk ka një zbatim të duhur”, u shpreh Qelaj.
Zëdhënësi i Avokatit të Popullit, Petrit Çollaku njoftoi lidhur me ankesat që janë bërë në këtë institucion gjatë këtij viti.
“39 raste kanë qenë të papranishme për Avokatin e Popullit për shkak të mosshfrytëzimit të mjeteve juridike, 33 raste janë të mbyllura për mosinteresim të ankuesit, ndërsa 8 raste janë të papranishme për shkak se kanë qenë jashtë juridiksionit. Ankesat e qytetarëve janë bërë kryesisht ndaj autoriteteve e publike dhe janë 440 ankesa që janë bërë ndaj ministrive dhe administratës, 419 raste ndaj gjykatave, 210 ankesa ndaj komunave, 89 ndaj policisë, 60 ankesa ndaj prokurorive, 42 ndaj ndërmarrjeve publike, natyrisht një ankesë mund të jetë për më shumë se një palë. Përkatësia etnike, kemi 1149 ankesa nga shqiptarët, 101 nga komuniteti serb, 22 nga komuniteti ashkali, 20, nga komuniteti boshnjak , 17 nga komuniteti rom, 10 nga komuniteti egjiptian, 7 nga komuniteti goren dhe 13 nga të tjera”, tha ai.
Zyrtare: Presidenti i Suharekës jep dorëheqje
Trajneri i Kombëtares së Zvicrës: Xhaka lider i madh, po përgatitet për karrierën si trajner
Policia harton plan operativ për festat e fundvitit
NASA me mision për të studiuar nga afër diellin
Edhe një aktakuzë për krime lufte
Qelaj: Avokati i Popullit në Hagë nuk ka shprehur interesim për bashkëpunim
Bashkëpunimi i ri për studentët e Ndërtimtarisë – UBT nënshkruan marrëveshje me Ndërmarrjen Publike Banesore në Prishtinë
Avokati i Popullit: Shqetësuese mungesa e përgjegjësisë kur ligjet nuk zbatohen
Osmani: Krishtlindja na kujton se përballë sfidave duhet të triumfojë shpresa
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Trump premton paqe në Liban nëse rikthehet në Shtëpinë e Bardhë
-
Bota2 months ago
Koreja e Veriut rrit frikën në botë, lëshon raketën e re balistike ndërkontinentale
-
Bota1 month ago
“Ethet” e kthimit të Trump! Takohen Macron e Starmer, zbardhet fokusi i diskutimeve
-
Kulturë3 months ago
Marigona Ferati, profesoresha e UBT-së, zëri i artit në jurinë ndërkombëtare në festivalin e teatrove në Oman