

Lajmet
Kolumbi: Pse shkencëtarët duan të vrasin hipopotamët e Pablo Escobar?
Published
4 years agoon
By
Betim Gashi“Po është e qartë që na vjen keq për këto kafshë, por si shkencëtarë duhet të jemi të sinqertë,” tha biologu Nataly Castelblanco, një nga autorët e studimit. “Hipotamët janë një specie pushtuese në Kolumbi dhe nëse nuk vrasim një pjesë të popullsisë së tyre tani, situata mund të jetë jashtë kontrollit në vetëm 10 ose 20 vjet”.
Pablo Escobar është emri që Kolumbia po përpiqet ta harrojë në këto 30 vitet e fundit. Një nga kriminelët më famëkeq të të gjitha kohërave dhe themeluesi i kartelit të drogës Medellín në vitet 1980, përgjegjës për rrëmbimet, bombardimet dhe vrasjet pa kriter. Në një moment ai mendohej të ishte një nga njerëzit më të pasur në botë.
Por “koka e kokainës” është gjithashtu përgjegjës për atë që shkencëtarët e quajnë “bombë me sahat” në aspektin ekologjik.
Një grup hipopotamësh të importuar fillimisht nga Escobar në kopshtin zoologjik të tij dekada më parë është shumëzuar dhe sipas shkencëtarëve, tani po përhapet nëpër një nga rrugët kryesore ujore të vendit – lumin Magdalena.
Muajin e kaluar, një studim i botuar në revistën Biological Conservation tha se heqja e kafshëve ishte mënyra e vetme për të zbutur ndikimin e tyre në mjedis.
Shtimi i të ashtuquajturve “hipopotamë të kokainës” filloi në vitin 1993, pasi autoritetet vranë Pablo Escobarin dhe kapën pasurinë e tij rreth 250 km në veri-perëndim të kryeqytetit Bogotá. Kafshët e gjetura atje u shpërndanë në kopshtet zoologjike në të gjithë vendin, por jo edhe hipopotamët.
“Ishte logjikisht e vështirë t’i lëvizje, prandaj autoritetet i lanë atje, ndoshta duke menduar se kafshët do të vdisnin”, tha zonja Castelblanco.
Në vend të kësaj, ata “lulëzuan”.
“Vazhdon të jetë tufa më e madhe e hipopotamave jashtë Afrikës, që është rajoni i tyre amtar”, tha veterinari Carlos Valderrama.
Numrat parashikohet të bëhen vetëm më të mëdhenj. Shkencëtarët thonë se popullsia e tyre do të arrijë mbi 1 mijë e 400 ekzemplarë që në vitin 2034, nëse nuk merren masa. Ata nuk kanë grabitqarë në Amerikën e Jugut dhe kushtet ne Amerikën e Jugut janë aq të përshtatshme për të, kjo bën që ata të mund të shumohen shumë më lehtë dhe mosha të hershme.
Por disa ekspertë e kundërshtojnë idenë e eliminimit të tyre. Enrique Ordoñez, biolog në Universitetin Kombëtar të Kolumbisë, tha se “hipopotamët e kokainës” ofrojnë shpresë për të ruajtur numrin global të hipopotamëve.
“Një program sterilizimi do të ishte një mënyrë më e mirë për të kontrolluar popullsinë e tyre”, sipas tij.
“Ne po flasim për një kafshë që mund të peshojë pesë ton dhe të jetë shumë agresive,” tha ai.
“Edhe pse e kishim qetësuar kafshën, ajo pothuajse e ktheu vinçin që po përdornim për të ndihmuar në procedurën. Ishte si të ishe me një dinosaur në një film të Jurassic Park”, deklaroi Z.Valderrama..
Atëherë, çfarë i ndalon autoritetet të ndërmarrin veprime më drastike? Përgjigja e shkurtër: opinioni publik. Pasi media kolumbiane raportoi për studimin, biologu Castelblanco filloi merrte kërcënime me vdekje.
“Disa njerëz në Kolumbi mund të zemërohen shumë kur flasin për hipopotamët”, tha ajo. “Njerëzit kanë tendencë të kuptojnë shumë më tepër për speciet pushtuese kur flasim për bimë ose krijesa më të vogla, në vend të një gjitari masiv që shumë mund ta shohin të lezetshëm.”
Hipotamët shpesh shfaqen në listat e kafshëve më vdekjeprurëse në botë. Në vitin 2016 u raportua se sulmet e tyre vrisnin të paktën 500 njerëz në vit në Afrikë.
“Është një temë që polarizon njerëzit” tha ai, “prandaj ne duhet të vazhdojmë të shikojmë përzgjidhje të tjera”./UBTNews
(Arjeta Ibishi, studente në Media dhe Komunikim në UBT)
Lajmet
Osmani pranoi letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Kosovë
Published
22 hours agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Presidentja Vjosa Osmani ka pranuar sot letrat kredenciale nga ambasadori i ri i Hungarisë në Prishtinë Laszlo Istvan Dux.
Gjatë ceremonisë, presidentja Osmani i uroi mirëseardhje ambasadorit Dux, duke theksuar faktin se Hungaria ka qenë ndër vendet e para që e ka njohur pavarësinë e Kosovës.
Osmani vlerësoi marrëdhëniet ndërmjet dy shteteve dhe shprehu përkushtimin për zgjerimin e mëtejshëm të bashkëpunimit në fusha me interes të përbashkët, veçanërisht në arsim dhe ekonomi, raporton KosovaPress.
Lajmet
Punëtorët e “Pastrimit” në ditën e nëntë të grevës
Published
23 hours agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Punëtorët e ndërmarrjes “Pastrimi” kanë hyrë në ditën e nëntë të grevës para Komunës së Prishtinës, duke kërkuar pagesën e borxhit prej 2.7 milionë euro që komuna i detyrohet ndërmarrjes.
Pavarësisht ndryshimeve klimatike, ata qëndrojnë në tenda ditë e natë dhe paralajmërojnë se nuk do të tërhiqen pa u realizuar kërkesat.
Nënkryetari i Sindikatës, Shpend Qosa, në një intervistë për Ekonomia Online tha se janë në pritje të një takimi vendimtar me zyrtarët komunalë, ndërsa theksoi se kërkesat kryesore janë sigurimi i naftës, pagave dhe stabilizimi i kompanisë.
“Sot kemi hyrë në ditë e nëntë të grevës, ne e kemi pasur një takim me zyrtarët komunal jemi në shqyrtim të kërkesave tona edhe sot jemi në pritje të një takimi. Deri sa të gjejmë një zgjidhje për kërkesat tona. Diçka konkrete nuk kemi që do të arrijmë një zgjedhje ne vazhdojmë punën dhe dalim në punë. Ato kërkesa tona që i kemi në takim kemi folur, edhe komuna ka dhënë disa zgjidhje të saj të cilat i kemi shqyrtuar. Sot i presim në takim për të arrijmë një marrëveshje, realisht kërkesat tona janë me pasur naftë paga dhe me stabilizuar gjendja e kompanisë. Punëtorët pagat i kanë marr”, ka thënë Qosa.
Punëtori Blerim Hajdini, i cili punon prej 16 vitesh në këtë ndërmarrje, tha se greva nuk do të ndalet pa u plotësuar kërkesat.
Ai shprehu shqetësimin për pagat e ulëta dhe borxhet personale, duke theksuar se paga mujore prej 425 euro është e pamjaftueshme për të përballuar jetesën.
“Jemi në grevë deri të na plotësohet kërkesat tona dhe kushtet tona nuk e kemi ndërmend ta ndalim grevën. Unë punoj që 16 vite këtu të gjithë kanë kredi të majme, unë i kam 15 euro kredi nuk mund t’ia dal assesi për arsye se paga është shumë vogël, e kemi 425 euro në kontratë. Kërkesa jonë është të na kthej borxhin 100 për qind dhe ta ndërpresin privatin menjëherë”, shtoi ai.
Lajmet
Ministria e Shëndetësisë paralajmëron 100 inspektorë të rinj për luftën kundër duhanit
Published
1 day agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Ministria e Shëndetësisë po planifikon t’i punësojë edhe 100 inspektorë me qëllim të rritjes së kontrollit të përdorimit të duhanit në Kosovë, kështu tha ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia gjatë një konference për media në prag të Ditës Botërore Kundër Duhanit.
Ministri i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se është lajm i mirë që në Kosovë ka rënie të përdorimit të duhanit për shkak të politikave të ndërmarra, por shtoi se ende duhet punë.
Vitia theksoi se miratimi dhe zbatimi i udhëzimit administrativ për vërejtjet e kombinuara shëndetësore në pakot e duhanit ka dhënë rezultatet e tij.
“Në Kosovë sipas STEPS përdorimi i duhanit është në rënie krahasuar me vitin 2011 apo hulumtimin paraprak, që natyrisht kjo është një lajm i mirë, ky është trend inkurajues që dëshmon efektivitetin e politikave të deritanishme, por një trend i pamjaftueshëm për qëllimet që ia kemi bërë vetes,” tha ai.
Ministri në detyrë i Shëndetësisë, Arben Vitia tha se me Ministrinë e Financave po shohin mundësinë t’i shtojnë kapacitetet inspektuese edhe për 100 inspektorë me qëllim të rritjes më të madhe të kontrollit të duhanit.
“Rritja e akcizës në 65 euro për kilogram sipas vendimit të qeverisë së Kosovës është tjetër sinjal që politikat fiskale po japin efekt… Kemi fuqizuar edhe kapacitetin inspektues përmes rekrutimit të rreth 30 inspektorëve të rinj që kanë ndihmuar në zbatim të ligjit, por natyrisht kjo akoma nuk është e mjaftueshme dhe vazhdon të mbetet sfidë serioze, prandaj kohëve të fundit në bashkëpunim me ministrinë e Financave po përgatisim një plan për angazhimin e rreth 100 vetave shtesë që ky ligj të zbatohet në përpikëri në të gjitha vendet ku nuk duhet të pihet duhani,” theksoi Vitia.
Lajmet
PDK-ja dorëzoi zyrtarisht në ZRRE kundërshtimin për daljen e bizneseve në tregun e lirë
Published
1 day agoon
May 30, 2025By
UBTnews
Partia Demokratike e Kosovës (PDK) ka dorëzuar sot në mënyrë zyrtare kundërshtimin e saj ndaj vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për daljen e bizneseve në tregun e lirë, duke e cilësuar këtë vendim si të paligjshëm dhe të papërballueshëm për qytetarët.
Në një konferencë për media, deputeti i PDK-së, Abelard Tahiri, bëri të ditur se partia ka ndërmarrë hapa ligjorë për ta sfiduar këtë vendim brenda afateve të përcaktuara.
“Ngritja e çmimit e ka bërë të pamundur përballimin e kësaj kostoje të lartë nga rritja e çmimeve që do të pasojë nga vendimet e paligjshme të ZRRE-së. Ne sot, duke ndjekur hapat ligjorë, e kemi dorëzuar kundërshtimin tonë administratës në ZRRE. Jemi të bindur që qëndrimet e tyre do të jenë të njëjta. Ne do të presim 15 ditë për ta anuluar këtë. Nëse brenda 15 ditëve ata nuk e anulojnë, ne do ta procedojmë në departament,” tha Tahiri.

Lajm i mirë për pronarët e automjeteve elektrike

“Ëndrra pa kufi, Opera pa mure” – publikohen datat e Ramë Lahaj International Opera Festival

Këto zakone po ju pengojnë të jeni më inteligjent, ja cilat duhen shmangur

UBT International Smart Schools diplomon nxënësit e brezit të ri teknologjik – Ceremonia mbahet këtë të shtunë në Parkun Shkencor

Vitamina D mund të ngadalësojë plakjen

Von der Leyen: Evropa duhet të forcojë mbrojtjen, të pranojë Ukrainën në BE

Profesorët e UBT-së prezantuan projektin COWEB në takimin “Cluster” të organizuar nga Erasmus Plus Kosova

Studentët e programit Inxhinieri e Ndërtimit dhe Infrastrukturë në UBT realizojnë vizitë studimore në kuadër të moduleve “Mekanika e Dherave” dhe “Siguria në Punë”

Studentët e vitit të tretë në Menaxhment, Biznes dhe Ekonomi në UBT përfundojnë me sukses trajnimin praktik “Micro Business Game”
Të kërkuara
-
Lajmet nga UBT1 month ago
Profesori, Arsim Hajdari, doktoron me temën “New Perspective of Biological Therapy in Treatment of Age-Related Macular Degeneration”
-
Lajmet2 months ago
Studentët e Psikologjisë në UBT zhvilluan një vizitë studimore në qendrën psikologjike “Radix” dhe Asociacionin Kosovar për Psikoterapi Trupore
-
Kulturë2 months ago
Shkëlqeu me rolin e tij në ‘Kontesha Arduini’, intervistë me Mirsad Ferati
-
Kulturë2 months ago
27 marsi/Dita Ndërkombëtare e Teatrit! Mitrovica sjell shfaqjen “Kontesha Arduini”, histori magjepëse që nuk duhet humbur