Lajmet

Kolumbi: Pse shkencëtarët duan të vrasin hipopotamët e Pablo Escobar?

Published

4 years ago

on

“Po është e qartë që na vjen keq për këto kafshë, por si shkencëtarë duhet të jemi të sinqertë,”  tha biologu Nataly Castelblanco, një nga autorët e studimit. “Hipotamët janë një specie pushtuese në Kolumbi dhe nëse nuk vrasim një pjesë të popullsisë së tyre tani, situata mund të jetë jashtë kontrollit në vetëm 10 ose 20 vjet”.

Pablo Escobar është emri që Kolumbia po përpiqet ta harrojë në këto 30 vitet e fundit. Një nga kriminelët më famëkeq të të gjitha kohërave dhe themeluesi i kartelit të drogës Medellín në vitet 1980, përgjegjës për rrëmbimet, bombardimet dhe vrasjet pa kriter. Në një moment ai mendohej të ishte një nga njerëzit më të pasur në botë.

Por “koka e kokainës” është gjithashtu përgjegjës për atë që shkencëtarët e quajnë “bombë me sahat” në aspektin ekologjik.

Një grup hipopotamësh të importuar fillimisht nga Escobar në kopshtin zoologjik të tij dekada më parë është shumëzuar dhe sipas shkencëtarëve, tani po përhapet nëpër një nga rrugët kryesore ujore të vendit – lumin Magdalena.

Muajin e kaluar, një studim i botuar në revistën Biological Conservation tha se heqja e kafshëve ishte mënyra e vetme për të zbutur ndikimin e tyre në mjedis.

Shtimi i të ashtuquajturve “hipopotamë të kokainës” filloi në vitin 1993, pasi autoritetet vranë Pablo Escobarin dhe kapën pasurinë e tij rreth 250 km në veri-perëndim të kryeqytetit Bogotá. Kafshët e gjetura atje u shpërndanë në kopshtet zoologjike në të gjithë vendin, por jo edhe hipopotamët.

“Ishte logjikisht e vështirë t’i lëvizje, prandaj autoritetet i lanë atje, ndoshta duke menduar se kafshët do të vdisnin”, tha zonja Castelblanco.

Në vend të kësaj, ata “lulëzuan”.

“Vazhdon të jetë tufa më e madhe e hipopotamave jashtë Afrikës, që është rajoni i tyre amtar”, tha veterinari Carlos Valderrama.

Numrat parashikohet të bëhen vetëm më të mëdhenj. Shkencëtarët thonë se popullsia e tyre do të arrijë mbi 1 mijë e 400 ekzemplarë që në vitin 2034, nëse nuk merren masa. Ata nuk kanë grabitqarë në Amerikën e Jugut dhe kushtet ne Amerikën e Jugut janë aq të përshtatshme për të, kjo bën që ata të mund të shumohen shumë më lehtë dhe mosha të hershme.


Por disa ekspertë e kundërshtojnë idenë e eliminimit të tyre. Enrique Ordoñez, biolog në Universitetin Kombëtar të Kolumbisë, tha se “hipopotamët e kokainës” ofrojnë shpresë për të ruajtur numrin global të hipopotamëve.

“Një program sterilizimi do të ishte një mënyrë më e mirë për të kontrolluar popullsinë e tyre”, sipas tij.

“Ne po flasim për një kafshë që mund të peshojë pesë ton dhe të jetë shumë agresive,” tha ai.


“Edhe pse e kishim qetësuar kafshën, ajo pothuajse e ktheu vinçin që po përdornim për të ndihmuar në procedurën. Ishte si të ishe me një dinosaur në një film të Jurassic Park”, deklaroi Z.Valderrama..

Atëherë, çfarë i ndalon autoritetet të ndërmarrin veprime më drastike? Përgjigja e shkurtër: opinioni publik. Pasi media kolumbiane raportoi për studimin, biologu Castelblanco filloi merrte kërcënime me vdekje.

“Disa njerëz në Kolumbi mund të zemërohen shumë kur flasin për hipopotamët”, tha ajo. “Njerëzit kanë tendencë të kuptojnë shumë më tepër për speciet pushtuese kur flasim për bimë ose krijesa më të vogla, në vend të një gjitari masiv që shumë mund ta shohin të lezetshëm.”

Hipotamët shpesh shfaqen në listat e kafshëve më vdekjeprurëse në botë. Në vitin 2016 u raportua se sulmet e tyre vrisnin të paktën 500 njerëz në vit në Afrikë.

“Është një temë që polarizon njerëzit” tha ai, “prandaj ne duhet të vazhdojmë të shikojmë përzgjidhje të tjera”./UBTNews

(Arjeta Ibishi, studente në Media dhe Komunikim në UBT)

Related Topics:
Continue Reading

Lajmet

​Flet drejtori i KH Rahovecit: Vendimi për të na përjashtuar nga palestra i pakuptimtë

Published

8 hours ago

on

September 30, 2025

By

Klubi i hendbollit Rahoveci ka njoftuar se të dyja ndeshjet ndaj ekipit nga Luksemburgu, Dudelange, në kuadër të garave evropiane, do të zhvillohen në Luksemburg.

Shkak për këtë është bërë fakti se palestra Mizahir Isma në Rahovec, për shkak të zgjedhjeve, kalon nga nesër në menaxhim të KQZ-së dhe rrjedhimisht nuk mund të shfrytëzohet për ndeshje sportive.

Drejtori Sportiv i këtij klubi, Afrim Deliu, thotë se vendimi për t’i përjashtuar klubet nga palestrat është krejtësisht i pakuptueshëm.

“Sigurisht që është problematike, tereni është një lojtar shtesë në fushë, ajo nuk diskutohet por përveç kësaj janë edhe shumë probleme të tjera sepse palestra kalon në menaxhimin e KQZ-s nga nesër dhe përveç tereni që duhet të zhvillohet ndeshja jashtë, ne e kemi problem edhe stërvitjet t’i vazhdojmë. DO të thitë është shumë problem kjo pjesa dhe sinqerisht nuk e kuptoj se si mund të merret një vendim që palestra të lirohen nga klubet ose të mos kenë mundësi t’i zhvillojnë stërvitjet. Pra përveç lojës, problem tjetër shumë i madh është edhe stërvitjet ku do t’i zhvillojmë”, tha Deliu.

Ai ka shtuar se me këtë problematikë përballen sa herë që në Kosovë ka zgjedhje.

“Edhe në zgjedhjet e kaluara ka qenë i njëjti problem dhe e kemi ditur që nuk ka mundësi të arrihet asgjë nga kjo marrëveshje dhe menjëherë kemi kontaktuar me ekipin kundërshtar dhe kemi kërkuar që t’i zhvillojmë dy ndeshjet sepse e dimë që kjo nuk mund të realizohet, nuk është problem vetëm Rahoveci por e gjithë Kosova…Nuk është se kemi tentuar të shkojmë edhe ne KQZ direkt por e kemi ditur se është e pamundur sepse jo vetëm për Rahovecin por edhe për të gjitha klubet tjera ka qenë e pamundur”, shtoi Deliu.

Përveç hendbollit, me telashe të njëjta po përballet edhe sporti i volejbollit dhe ai i basketbollit./S.K/KP/

Continue Reading

Lajmet

​Bashkimi kërkon suksesin historik në Evropë

Published

9 hours ago

on

September 30, 2025

By

Bashkimi pas fitores shumë të rëndësishme përballë Anwil-it kërkon për herë të parë të jetë pjesë e grupeve në FIBA Europe Cup.

Për të arritur suksesin historik për klubin më të vjetër në Kosovë, prizrenasit duhet të ruajnë epërsinë e pikëve nga fitorja e parë.

Sfida në Prizren përfundoi 80:75 për Portokallezinjtë, derisa në grupe do të hyjë skuadra që është më e mirë nga dy ndeshjet.

Nënkampionët për herë të parë janë në kualifikimet e FIBA Europe Cup, ndërsa nëse kalojnë pengesën në Poloni, atëherë do t’i bashkoheshin kampiones së Kosovës, Trepçës, si dhe PAOK-ut të Greqisë dhe Braunschëeig të Gjermanisë në Grupin F.

Anwil është një nga skuadrat më të forta polake në vitet e fundit, ku para dy vitesh kishte triumfuar në FIBA Europe Cup, kurse edicionin e kaluar ishte ndalur në Raundin e 1/16-tes.

Ndeshja zhvillohet të mërkurën në Poloni nga ora 18:30./S.K/KP/

Continue Reading

Aktualitet

UBT hap thirrjen për pjesëmarrje në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit 2025

Published

9 hours ago

on

September 30, 2025

By

UBT fton studiuesit, profesionistët dhe studentët për të marrë pjesë në Konferencën Ndërkombëtare të Gazetarisë, Medias dhe Komunikimit (ICJMC 2025), një ngjarje që synon të bashkojë ekspertët për të prezantuar rezultatet e fundit të kërkimeve, për të shkëmbyer ide dhe përvoja në fushën e gazetarisë, medias dhe komunikimit.

Kjo konferencë është pjesë e edicionit të 14-të të Konferencës Ndërkombëtare të UBT-së për Biznes, Teknologji dhe Inovacion, ku fokusi i këtij viti do të jetë Reziliencia dhe Qëndrueshmëria.

Datat e rëndësishme:

  • Dorëzimi i abstrakteve: 10 Tetor 2025
  • Njoftimi për pranimin e abstrakteve: 17 Tetor 2025
  • Regjistrimi i hershëm: 17 Tetor 2025
  • Regjistrimi i vonë: 20 Tetor 2025
  • Dorëzimi i artikujve të plotë: 14 Nëntor 2025
  • Peer review: 17 Tetor 2025

Qëllimi i konferencës:

Konferenca synon të krijojë një platformë për shkëmbimin e njohurive ndërmjet studiuesve inovativë, akademikëve, hulumtuesve të rinj, studentëve pasuniversitarë dhe kandidatëve për doktoraturë, si dhe ekspertëve të fushës, duke mbështetur diskutime mbi sfidat, trendet dhe zhvillimet më të fundit në Gazetari, Media dhe Komunikim.

Tema e vitit:

  • Inteligjenca Artificiale dhe Sensacionalizmi i Informacionit në Kohë Krize dhe Konflikti

Nën-temat përfshijnë:

  • Roli i medias në kohë krize dhe kriza gjeopolitike
  • Transformimi i komunikimit politik në epokën dixhitale
  • Etika e medias dhe komunikimit gjatë krizave humanitare: Përdorimi i Chat GPT

Temat e tjera të trajtuara:

  • Reklama, media alternative dhe komunitare
  • Inteligjenca artificiale dhe gazetaria
  • Komunikimi biznesor dhe marketingu i integruar
  • Media dhe globalizimi, media dhe sporti
  • Etika e medias, dezinformimi dhe lajmet false
  • Komunikimi ndërkulturor dhe ndëretnik
  • Studime kritike dhe kulturore, rinia dhe gjinia
  • Gazetaria, ligji dhe ndikimi shoqëror
  • Media, ndryshimet klimatike dhe studimet mjedisore
  • Komunikimi i rrezikut, stigma dhe shëndeti publik
  • Media vizuale, muzikore, multimediale dhe teknologjitë e reja

Dorëzimi i artikujve:

Materiali i dorëzuar duhet të jetë origjinal, nuk duhet të jetë publikuar më parë apo të jetë duke u shqyrtuar diku tjetër. Maksimumi i artikullit është 6 faqe. Artikujt që nuk përmbushin kriteret e formatit nuk do të konsiderohen.

Për më shumë detaje mbi standardet e pranimit dhe regjistrimin, vizitoni faqen zyrtare: Konferenca Ndërkombëtare e UBT-së

Continue Reading

Lajmet

​Portieri 42 vjeçar kthehet për kualifikueset e Botërorit

Published

9 hours ago

on

September 30, 2025

By

Portieri me përvojë Craig Gordon është rikthyer në kombëtaren e Skocisë për ndeshjet kualifikuese të Kupës së Botës kundër Greqisë dhe Bjellorusisë.

Gardiani 42-vjeçar nuk ka luajtur që nga maji dhe ende nuk është paraqitur me Hearts këtë sezon, por tashmë është rikuperuar plotësisht nga një dëmtim në qafë. Gordon, i cili ka 81 ndeshje me kombëtaren, zëvendëson shokun e tij të ekipit, Zander Clark.

Ndërkohë, mbrojtësi i Derby County, Max Johnston, dhe qendërmbrojtësi i Blackburn Rovers, Dominic Hyam, janë lënë jashtë listës. Po ashtu nuk është përfshirë as sulmuesi i formës së mirë i Hearts, Lawrence Shankland, i cili ka shënuar shtatë gola këtë sezon, si dhe Tommy Conway i Middlesbrough.

Skocia ka grumbulluar katër pikë në dy ndeshjet e para të grupit, pas barazimit 0-0 në Danimarkë dhe fitores 2-0 kundër Bjellorusisë. Greqia viziton Hampden Park më 9 tetor, ndërsa tre ditë më vonë Bjellorusia do të përballet me skocezët në Glasgow.

Trajneri Steve Clarke ka rikthyer edhe Anthony Ralston pas mungesës së tij, ndërsa Angus Gunn dhe Liam Kelly kompletojnë listën e portierëve, pavarësisht se kanë pak minuta me klubet e tyre./S.K/KP/

 

Continue Reading

Të kërkuara