Kulturë

Kinemaja në zi: Vdes David Lynch, mjeshtri i simbolizmit të errët

Published

on

Mbrëmja e 16 janarit shënoi një kthesë të heshtur në historinë e artit kinematografik, ndërsa bota i dha lamtumirën David Lynch, një artist që ripërcaktoi kufijtë e imagjinatës njerëzore. Regjisori, skenaristi, producenti, muzikanti dhe artisti pamor ndërroi jetë në moshën 78-vjeçare, duke lënë pas një trashëgimi të pakrahasueshme artistike.

I lindur në Missoula, Montana, Lynch ishte një shpirt që shihte më shumë se sa duket në sipërfaqe. I nominuar tri herë për çmimin Oscar, dhe nderuar me një Oscar Honorary në 2019, ai ishte më shumë se një regjisor. Ishte një poet vizual, një mjeshtër që ndërthurte ëndrrat, frikën dhe të fshehtën në çdo vepër të tij. Filmat si Blue Velvet, Mulholland Drive dhe seriali revolucionar Twin Peaks mbeten përjetësisht monumente të narrativave enigmatike dhe atmosferave që sfidojnë perceptimin.

Nga piktura dhe xhirimet eksperimentale, Lynch shpërtheu në skenën kinematografike me filmin Eraserhead (1977), një vepër që përqafoi absurditetin dhe të panjohurën, duke u bërë menjëherë një klasik i kultit. Nominimi i tij i parë për Oscar erdhi me The Elephant Man (1980), një rrëfim tronditës i jetës së Joseph Merrick. Ky sukses e pozicionoi Lynch-in si një artist që guxonte të prekë zemrën e njerëzimit, por gjithmonë me një kthesë të papritur.

Filmografia e Lynch-it është një univers paralel. Mulholland Drive (2001) ishte një letër dashurie dhe hakmarrjeje për Hollivudin, ndërsa Twin Peaks, qoftë seriali origjinal apo rikthimi mahnitës i vitit 2017, përfaqësoi një epokë të re të televizionit, ku kufijtë mes realitetit dhe imagjinatës ishin të paqartë.

Përtej kamerës, Lynch ishte një personazh kompleks. Një duhanpirës i pasionuar për dekada, ai i dha fund këtij zakoni tri vite para se të largohej, duke përmendur dashurinë dhe dëmin që i shkaktonte ajo. Praktikues i meditimit transcendental, ai e kishte kthyer këtë formë të brendshme paqeje në një filozofi jetësore.

Në gusht të 2024, Lynch njoftoi se vuante nga emfizema, një sëmundje që ia kufizoi lëvizjet dhe krijimtarinë. “Pirja e duhanit ishte diçka që e doja shumë. Asgjë në botë nuk është aq e bukur, por ndërkohë po më vriste”, pranoi ai me sinqeritet për gazetën britanike Sight and Sound.

“Ka një boshllëk të madh në botë tani që ai nuk është më me ne”, shkroi familja e tij. Por boshllëku që lë pas është i mbushur me artin e tij  një pasqyrë e shpirtit njerëzor, e cila do të ndriçojë brez pas brezi./UBTNews/

 

Magazinë

Çorapja e ndotur e Michael Jacksonit shitet në ankand për një shifër të çmendur

Published

on

Një çorape e veshur nga Michael Jackson gjatë koncertit të tij në vitin 1997 në Nisë është shitur në ankand në Nîmes për 6,200 euro – më shumë se dyfishi i vlerës së saj të vlerësuar prej 3,000-4,000 eurosh. Ofertat filluan nga 2,500 euro.

Çorapja, e mbuluar me kristale të vogla, u mor nga një teknik zëri pas shfaqjes më 27 qershor 1997. Ankandi u zhvillua në Hôtel des Ventes de Nîmes, megjithëse blerësi mbetet anonim.

Sendet e Jacksonit kanë qenë prej kohësh të shtrenjta. Xhaketa e tij ikonike Thriller u shit për 1.8 milionë dollarë në vitin 2011, ndërsa doreza e tij prej kristali Swarovski u shit për 350,000 dollarë në vitin 2009.

Edhe këpucët e përdorura gjatë provës së tij të parë të ecjes ‘moonwalk’ u shitën për 75,000 dollarë.

Edhe një herë, trashëgimia e Jacksonit dëshmon se është e përjetshme – edhe një çorape e vetme mund të bëhet një pjesë e historisë së muzikës.

Continue Reading

Lifestyle

Këshilla për nënat e reja që mëngjesi të jetë më pak stresues

Published

on

Për nënat e reja mëngjesi është mjaft stresues.

Rreth ¼ e nënave të anketuara e shohin mëngjesin dhe vrapin për të çuar fëmijët në shkollë më stresuese se vizita nga prindërit ose të afërmit në mbrëmje.

Ne jemi të gjithë në të njëjtën barkë duke qenë se askush nuk ka nevojë të ndjehet i dështuar si prind.

Këshilla kryesore është të filloni përgatitjet një natë më parë. Ju mund të reduktoni ndjeshëm kaosin në mëngjes duke filluar me përgatitjen e disa gjërave si p.sh: të bëni drekën, të të bëni gati çantat e fëmijëve, të nxirrni dhe të bëni gati rrobat e fëmijëve. Kjo duhet të jetë pjesë e rutinës së përditshme të secilit.

Për nënat ndihmon gjithashtu të shkojnë për të fjetur me kokën më të lehtë nga problemet, duke menduar të paktën që mund ta marrin shtruar të nesërmen.

Gjëja e dytë, që duhet bërë është të ngrihesh më herët se të tjerët për të bërë kafen, mëngjesin.

Continue Reading

Magazinë

Filmi “Heldin” me aktorin shqiptar Ridvan Murati bëhet pjesë e platformës Netflix

Published

on

Një tjetër sukses i kinematografisë evropiane që përfshin talent shqiptar tashmë është pjesë e gjigantit të transmetimit online, Netflix.

Filmi “Heldin” (titulli në anglisht: Late Shift), ku rolin e njërit prej personazheve e luan aktori i njohur shqiptar Ridvan Murati, është bërë zyrtarisht pjesë e katalogut të kësaj platforme. Ridvan Murati, një emër i njohur i skenës teatrore dhe kinematografisë në Zvicër, sjell në këtë projekt tjetër interpretim të fuqishëm, duke përforcuar praninë dhe ndikimin e aktorëve shqiptarë në produksionet ndërkombëtare me peshë.

Filmi është dramë intensive e 2025, me regji të Petra Volpe, dhe përqendrohet në personazhin Floria, një infermiere kirurgjie në një spital zviceran, e cila përballet me sfida gjatë një ndërrimi të vonë.

Teksa ndihmon një nënë në gjendje kritike, një paciente të moshuar e pacient privat kërkues, një gabim i rëndë kërcënon t’i rrëzojë të gjithë përpjekjet e saj.

“Heldin” është bashkëprodhim mes Zvicrës dhe Gjermanisë dhe pati premierën botërore në seksionin Berlinale Special Gala të edicionit të 75-të të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin, më 17 shkurt 2025. Pas premierës, filmi u lansua edhe në kinematë zvicerane më 27 shkurt.

Për Ridvan Murati, i cili jeton e vepron prej vitesh në Zvicër, përfshirja në projekt të tillë ndërkombëtar, është dëshmi e vlerësimit të talentit në kinemanë europiane. Ai vazhdon të përfaqësojë me dinjitet artistët shqiptarë në skenën ndërkombëtare dhe t’u japë zë rrëfimeve me dimension njerëzor dhe emocional.

Për publikun shqiptar, prania e “Heldin” në Netflix është mundësi për të parë një prodhim cilësor, që sjell në vëmendje jo vetëm sfidat e sistemit shëndetësor, por fuqinë e individit për të përballuar situata të jashtëzakonshme — dhe këtë herë, me një emër shqiptar në kastin e tij.

 

Continue Reading

Kulturë

Promovohet vepra monumentale “Mapping Ethnic Albania”

Published

on

U promovua vepra monumentale “Mapping Ethnic Albania”, të autorit dhe diplomatit të shquar, Bejtullah Destani.

Ky libër përmbledh mbi 200 harta historike të trojeve shqiptare dhe dokumente të rralla nga arkivat më të mëdha evropiane, duke dokumentuar rrënjët tona.

Një botim i rëndësishëm që sjell në fokus hartëzimin historik, etnik dhe gjeopolitik të trojeve shqiptare ndër shekuj.

Libri paraqet një përmbledhje të pasur me harta, dokumente historike dhe analiza shkencore që dëshmojnë për shtrirjen e popullsisë shqiptare në hapësirat ballkanike, duke sfiduar shpeshherë narrativat zyrtare dhe historitë e manipuluara.

Continue Reading

Të kërkuara