Çmimi Nobel në Ekonomi për vitin 2024 është shpërblyer sot për Daron Acemoglu, Simon Johnson dhe James A. Robinson, për kontributet e tyre të rëndësishme në studimin e dallimeve të prosperitetit ndërmjet kombeve.

Juria njoftoi se këta studiues, të cilët punojnë në Shtetet e Bashkuara, u dalluan për hulumtimet e tyre mbi formimin e institucioneve dhe ndikimin e tyre në rritjen ekonomike. Në përfundimet e saj, juria thekson se kolonizimi ka luajtur një rol të rëndësishëm në transformimin e modeleve të shoqërisë dhe se kjo ka ndikuar në prosperitetin e vendeve të kolonizuara.

“Institucionet me sundim të dobët të ligjit dhe ato që shfrytëzojnë popullsinë nuk kontribuojnë në rritje apo ndryshime pozitive,” tha juria, duke shpjeguar se studimi i këtyre fituesve ndihmon në kuptimin e arsyes pse disa shoqëri arrijnë të zhvillohen më mirë se të tjerat.

Sipas tyre, “kur evropianët kolonizuan territore të mëdha, institucionet shoqërore u transformuan ndjeshëm, por jo gjithkund në mënyrë të barabartë.” Disa vende patën si qëllim shfrytëzimin e burimeve dhe popullsisë, duke krijuar kështu përfitime afatshkurtra për elitën në pushtet.

Juria përfundoi duke theksuar se nëse sistemi politik i garanton pushtet atyre që shfrytëzojnë, askush nuk do t’u besojë premtimeve për reforma të ardhshme, çka ka sjellë në përgjithësi shoqëri të pasura me kalimin e kohës.

Ky çmim vjen si një njohje e rëndësishme për kontributin e këtyre studiuesve në fushën e ekonomisë dhe ndikimin e institucioneve mbi zhvillimin ekonomik./UBTNews/

Deri më 13 tetor të këtij viti, në platformën elektronike të Komisionit Qendror të Zgjedhjeve, janë pranuar mbi 7 mijë e 200 kërkesa për regjistrim për votim jashtë vendit, prej të cilave janë aprovuar mbi 6 mijë e 600, ndërsa 593 të tjera janë refuzuar.

Në mbledhjen e sotshme të KQZ-së, drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala ka thënë se në shumicën e rasteve të refuzuara, aplikuesit nuk janë fotografuar, duke mbajtur njëkohësisht në dorë dokumentin e identifikimit.

“Është duke vazhduar periudha e aplikimit për regjistrim të votuesve jashtë Kosovës, e cila ka filluar më 29 gusht dhe do të përfundojë më 26 dhjetor 2024. Në bazë të të dhënave, deri më 13 tetor 2024, në orën 10:00, përmes platformës elektronike të KQZ-së janë pranuar 7,227 kërkesa për regjistrim, prej të cilave janë aprovuar 6,634, ndërsa 593 të tjera janë refuzuar. Në shumicën e rasteve të refuzuara, aplikuesit nuk janë fotografuar duke mbajtur njëkohësisht në dorë dokumentin e identifikimit”, ka thënë Buzhala.

Ndërsa, për ndërrimin e Qendrës së Votimit brenda komunës, deri më tani janë pranuar 892 kërkesa për ndërrim të qendrës.

Buzhala, ka shtuar se prej tyre, janë aprovuar 866 kërkesa, ndërsa 26 të tjera janë refuzuar.

“Gjithashtu, është duke vazhduar periudha për ndërrimin e Qendrës së Votimit brenda komunës, e cila ka filluar më 29 gusht dhe do të përfundojë më 26 dhjetor 2024. Në bazë të të dhënave, deri më 13 tetor 2024, në orën 10:00, janë pranuar 892 kërkesa për ndërrimin e Qendrës së Votimit (703 përmes platformës elektronike të KQZ-së dhe 189 në zyrat e Komisioneve Komunale të Zgjedhjeve) prej të cilave janë aprovuar 866 kërkesa, ndërsa 26 të tjera janë refuzuar”, ka shtuar ai.

Muzeu Kombëtar i Kosovës ka nisur përgatitjet për një proces të rëndësishëm restaurimi me vlerë prej 3 milionë eurosh. Në kuadër të këtyre përgatitjeve, Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit (MKRS) ka shpallur një konkurs për pozitat e drejtorit të këtij institucioni, i cili do të udhëheqë Muzeun gjatë këtij procesi.

Konkursi është hapur dhe do të mbyllet më 3 nëntor, duke ftuar të gjithë ata që kanë interesa për të drejtuar këtë institucion të aplikojnë deri në datën e caktuar. Aktualisht, Muzeu Kombëtar, së bashku me Institutin e Kosovës për Mbrojtjen e Monumenteve dhe Institutin Arkeologjik të Kosovës, është pa drejtor, duke funksionuar me ushtrues detyre.

Vjollca Aliu, drejtoreshë e Departamentit të Trashëgimisë Kulturore në MKRS, është aktualisht ushtruese e detyrës së drejtorit. Ajo e ka mbajtur këtë pozitë që nga largimi i Ajet Lecit, i cili ishte larguar nga posti pas një marrëveshjeje verbale me MKRS-në.

Për të qenë kandidat për pozitat drejtuese, MKRS-ja kërkon individë me kualifikime në fusha si historia, arkeologjia, etnologjia, dhe shkencat shoqërore, si dhe një përvojë të konsiderueshme profesionale. Drejtori do të ketë një mandat katërvjeçar dhe do të jetë përgjegjës për menaxhimin dhe koordinimin e aktiviteteve të Muzeut, shkruan Koha.

Muzeu Kombëtar ka paralajmëruar se gjatë vitit të ardhshëm, hapësirat do të jenë të mbyllura për publikun për shkak të punimeve restauruese. Projekti i restaurimit është i rëndësishëm për ruajtjen e trashëgimisë kulturore të Kosovës, duke angazhuar operatorët ekonomikë “Froni 1 ShPK” dhe “Çeta-General Invest Group”.

Historikisht, problemi i drejtorëve në këtë institucion ka qenë sfidues, me largime dhe emërime të shumta që kanë shkaktuar shqetësime për menaxhimin dhe zhvillimin e tij. Udhëheqësi i Fondacionit Kosovar për Trashëgimi Kulturore pa Kufij, Sali Shoshi, ka theksuar rëndësinë e menaxhimit të duhur, pavarësisht nëse është ushtrues detyre apo drejtor i plotë, për të siguruar që Muzeu të ketë një qasje më të madhe ndaj publikut, shkruan Koha.

Deputeti i PDK-së Elmi Reçica ka thënë se në Ministri të Mbrojtjes ka një dualizëm të qartë. Sipas tij, nuk është vetëm çështja e ushqimit problem në Forcën e Sigurisë së Kosovës (FSK).

Reçica, në seancën e jashtëzakonshme të Kuvendit, ku po diskutohet për mungesën e ushqimit në FSK, tha se dualizmi po bëhet për shkak të ndikimit të Dejona Mihalit përmes komiteteve të Lëvizjes Vetëvendosje nëpër ministri.

Ai tha se arsyeja e dorëheqjes së Armend Mehaj nga udhëheqja e Ministrisë së Mbrojtjes erdhi për këto arsye dhe se ministri aktual i Mbrojtjes, Ejup Maqedonci po përballet me të njëjtat probleme.

“Këtu kemi një dualizëm të qartë, për atë arsye ka përplasje brenda asaj ministrie. E ke Qeverinë e Albin Kurtit me ministrat e vetë, dhe e ke Dejona Mihalin me komitetet e Vetëvendosjes, që janë ministri paralele. A di çfarë thonë ata? I thonë zëvendësministrit ‘shko ti, por ti ke me qenë ministër’. Dhe pastaj atë e konsiderojnë si ministër. Dhe për këtë arsye atje ka rrahje, ka keqpërdorime, ka nxjerrje të vendimeve, dokumenteve, që nuk janë të ministrit. Pse iku ministri paraprak që me aq bujë e prezantuan? Për këto arsye. Pse ky ministër është në gjendje shumë të rëndë tash aktualisht? Për këtë arsye”, tha Reçica.