Shëndet
Këto gjashtë produkte duhet t’i keni në farmacinë e shtëpisë tuaj këtë dimër
Kjo për tu mbrojtur nga gripi por edhe variantet e Covid.
Published
4 years agoon
By
UBT newsSimptomat e Covid-it janë të shumta dhe çdo pacient që e ka kapërcyer do të rendisë simptomat e “tyre” specifike. Ndër më të zakonshmet janë ethet, dhimbjet e muskujve dhe kyçeve, dhimbja e kokës, rraskapitja, lodhja, kolla, gulçimi dhe nga të përzierat dhe diarreja.
Ethet duhet ulur me antipiretikë, nga të cilët paracetamoli është më i përshtatshmi për numrin më të madh të pacientëve. Ibuprofeni, acidi acetilsalicilik, ketoprofeni dhe naprokseni mund të përdoren nga grupi i barnave antiinflamatore jo-steroide.
Secili prej këtyre barnave për uljen e temperaturës është edhe qetësues kundër dhimbjeve ndaj përveç kombinimeve fikse në treg, nuk rekomandohet marrja e llojeve të ndryshme të këtyre medikamenteve në të njëjtën kohë.
1. Ulni temperaturën
Kështu, nga barnat për ethe dhe dhimbje, një formë e paracetamolit është më e përshtatshme. Më shpesh është zgjedhja e parë në popullatën e moshuar që marrin më shumë medikamente për sëmundjet kronike jo të transmetueshme.
Forma dhe doza e medikamentit do të rekomandohet nga farmacistët, ka shurupe dhe supozitorë për përdorim rektal për foshnjat dhe fëmijët e vegjël, forma dhe kapsula shkumëzuese për fëmijë dhe tableta, supozitorë dhe forma shkumëzuese për të rriturit.
Kombinimi i paracetamolit me vitaminën C dhe medikamente për lehtësimin e simptomave të ftohjes (p.sh. teshtitje, gulçim) është gjithashtu i disponueshëm në formë shkumëzuese, e cila mund të rekomandohet edhe për farmacitë në shtëpi.
Ibuprofeni do të jetë më efektiv në disa pacientë në uljen e temperaturës dhe lehtësimin e dhimbjeve të kokës dhe muskujve, por duhet kujdes te pacientët me zemër dhe veshka dhe ata me probleme stomaku.
2. Lehtësoni kollën
Zakonisht do të na duhet një suplement për të lehtësuar problemet e kollës dhe pacientët më së shpeshti vuajnë nga kolla e thatë. Mjekët këshillojnë një antitusivë sintetike në formën e shurupit që gjendet në farmaci pa recetë, por ka shumë ilaçe bimore dhe suplemente dietike që do të qetësojnë kollën e thatë ose do ta lehtësojnë kollën nëse ka sekretim në rrugët e frymëmarrjes. Rekomandohet përgatitja e pikave dhe/ose sprej për hundë.
Formulimet që përmbajnë ilaçe nuk rekomandohen të përdoren për më shumë se 7 ditë në mënyrë të vazhdueshme, ndërsa spërkatjet e ujit të detit përdoren lirshëm më shpesh dhe më gjatë. Është mirë që kundër dhimbjeve të mundshme të fytit të keni tableta ose sprej për fyt.
3. Probleme me tretjen
Fatkeqësisht, shumë pacientë kanë edhe probleme me tretjen për shkak të Covid. andaj duhet pasur një probiotik në farmacinë e shtëpisë, pikat ose qeset e lëngshme ose të tretshme janë të përshtatshme për fëmijët, mund të përzihen edhe në ushqim, dhe kapsula, tableta ose qese për të rriturit.
Mjekët rekomandojmë përgatitjen e kripërave të rihidrimit oral, sepse diarreja dhe të vjellat humbasin elektrolitet e nevojshme për funksionimin e duhur të të gjithë organizmit. Në këtë mënyrë duhet theksuar rreziku i dehidrimit të foshnjave dhe fëmijëve më të vegjël, por edhe të të moshuarve, të cilët shpesh marrin sasi më të vogla të lëngjeve në organizëm.
4. Suplemente dietike
Për suplementet e dorës së parë me efekt në sistemin imunitar sipas udhëzimeve zyrtare profesionale, duhet përdorur vitaminën D, në formën e pikave, kapsulave, tabletave, tabletave ose spërkatjeve për përdorim oral.
5. Termometri
Në treg ka disa lloje të përshtatura për pacientë dhe mundësi të ndryshme financiare, nëse termometri përdoret nga disa anëtarë të familjes, “më higjienikët” janë ato pa kontakt që vendosen afër ballit. Me termometrat digjitalë të përdorur nga goja, nën sqetull ose në mënyrë rektale, duhet pasur kujdes për t’i pozicionuar në mënyrë korrekte për të shmangur gabimet në matje.
6. Masat e tjera
Nga masat jo-farmakologjike, nuk është asnjëherë e pavend të theksohet rëndësia e pushimit, pirja e lëngjeve të mjaftueshme, një dietë e larmishme e pasur me vitamina, minerale, yndyra cilësore, antioksidues dhe e përshtatur në mënyrë ushqyese për nevojat e individit.
Parandalimi
Të mos harrojmë rekomandimet për përdorimin e duhur të maskave dhe dezinfektuesve të duarve. Maskat duhet të mbahen siç duhet dhe të lahen në 95 gradë Celsius. Ju duhet të zgjidhni një dezinfektues që nuk do të thajë lëkurën e duarve, pasi lëkura e dëmtuar dobëson mbrojtjen e sistemit imunitar.
Shëndet
Çfarë ndodh në tru kur Alzheimeri na bën t’i harrojmë të dashurit?
Published
14 minutes agoon
November 20, 2025By
UBT News
Shpesh, vështirësia për të njohur njerëzit e afërt — një simptomë karakteristike e sëmundjes së Alzheimerit mund të lidhet me dëmtimin e rrjeteve mbrojtëse që rrethojnë neuronet në tru, sipas një ekipi kërkimor.
Studiuesit theksojnë se disa ilaçe, të cilat aktualisht po testohen për trajtimin e tumoreve dhe artritit, mund të kenë potencialin të rikthejnë këto struktura dhe të ndihmojnë në ruajtjen e kujtesës.
Këto rezultate vijnë nga një eksperiment i realizuar te minjtë nga Universiteti i Virginias dhe Virginia Tech, i publikuar në revistën “Alzheimer’s & Dementia”.
“Zbulimi i ndryshimit strukturor që shpjegon humbjen specifike të kujtesës te pacientët me Alzheimer është emocionues”, tha drejtuesi i studimit, Harald Sontheimer. Ai shtoi se zbulimi paraqet një objektiv të ri me ilaçe premtuese ndikojnë në mekanizmat përkatës.
Kërkuesit kishin treguar se disa zona të trurit janë të rrethuara nga struktura të quajtura rrjete perineuronale, një lloj matrice mbrojtëse që izolon neuronet, duke krijuar një barrierë të rëndësishme për komunikimin nervor dhe formimin e kujtimeve të reja.
Ata dyshuan se dëmtimet në rrjete janë faktor kyç në zhvillimin e Alzheimerit. Eksperimentet e mbështetën këtë, minjtë me rrjete perineuronale të dëmtuara në zonën CA2 të hipokampusit humbën aftësinë për të mbajtur mend minj të tjerë, formë e “kujtesës sociale” — edhe pse e ruajtën aftësinë për të krijuar kujtime të reja për objektet rreth tyre.
Kjo pasqyron situatën tek njerëzit, ku kujtesa sociale shpesh dëmtohet më herët se ajo për objektet.
Studiuesit testuan një grup ilaçesh të quajtura inhibitorë të metaloproteinazave të matricës, që parandalojnë enzimat që degradojnë proteinat e matricës jashtëqelizore, përfshirë ato të rrjeteve perineuronale.
Minjtë që morën këto ilaçe treguan degradim shumë më të vogël të rrjeteve mbrojtëse dhe ruajtën më mirë kujtesën sociale, pavarësisht prania së patologjisë së Alzheimerit.
Sontheimer paralajmëron se duhen studime të mëtejshme për të vlerësuar sigurinë dhe efektivitetin e kësaj qasjeje para se të testohet te njerëzit. Ekspertë të pavarur nënvizojnë se, megjithëse zbulimi është premtues, kalimi nga rezultatet te minjtë në aplikimin klinik te njerëzit kërkon kohë dhe prova të kontrolluara të mirëfillta. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Kafeina kundër migrenës, sa funksionon dhe çfarë duhet të dini?
Published
22 hours agoon
November 19, 2025By
UBT NewsKafeina, e cila gjendet natyrshëm në kafe, çaj dhe disa medikamente, njihet gjerësisht për efektin e saj stimulues.
Megjithatë, pak njerëz e dinë se ajo mund të ndihmojë edhe në lehtësimin e dhimbjeve të kokës.
Studimet tregojnë se kafeina zvogëlon dhimbjen e kokës duke ngushtuar enët e gjakut në tru duke rritur efektin e analgjezikëve si paracetamoli dhe aspirina. Konsumimi i një sasie të moderuar, 100–150 mg, që i korrespondon një filxhani kafe mund të jetë i dobishëm veçanërisht në dhimbjet e tensionit ose në fazat e para të migrenës.
Kafeina duhet përdorur me kujdes. Marrja e tepërt shkakton dhimbje koke, sidomos si pasojë e varësisë ose e ndërprerjes së papritur.
Për këtë arsye, ekspertët këshillojnë personat që vuajnë nga migrena të vëzhgojnë reagimin e trupit të tyre ndaj kafeinës dhe ta përdorin atë në mënyrë të kontrolluar. Efekti i saj është më i fortë kur kombinohet me qetësues, por gjithmonë nën këshillimin e mjekut ose farmacistit.
Për të parandaluar dhimbjet e kokës, krahas konsumit të kujdesshëm të kafeinës, është e rëndësishme të ruani gjumin, hidratimin dhe një dietë të shëndetshme. Nëse dhimbjet janë të shpeshta, kërkoni patjetër ndihmë mjekësore për trajtim të duhur. /A.Z/UBT News/
Shëndet
Çfarë e bën lëngun e shegës kaq të shëndetshëm?
Published
1 day agoon
November 19, 2025By
UBT News
Lëngu i freskët nuk ka pse të kufizohet vetëm te variantet jeshile apo të pasura me spinaq.
Shega është përdorur si ilaç natyral që nga lashtësia dhe edhe sot po studiohet për përfitimet e saj të shumta shëndetësore.
Ky frut mund të ndihmojë në parandalimin e kancerit dhe në forcimin e sistemit imunitar.
Më poshtë janë disa nga përfitimet kryesore të shegës:
Antioksidant i fuqishëm
Kokrrat e shegës marrin ngjyrën karakteristike të kuqe nga polifenolët, kimikale që veprojnë si antioksidantë shumë potentë. Lëngu i shegës përmban një sasi më të lartë antioksidantësh se shumica e lëngjeve të tjera të frutave, madje tre herë më shumë se vera e kuqe dhe çaji i gjelbër. Këta antioksidantë mbrojnë qelizat nga dëmtimet dhe reduktojnë inflamacionin.
I pasur me vitaminë C
Një gotë lëng shege siguron mbi 40% të sasisë ditore të rekomanduar të vitaminës C, duke e bërë atë një burim të shkëlqyer të kësaj vitamine të rëndësishme.
Mund të ndihmojë në parandalimin e kancerit
Lëngu mori vëmendje të madhe pasi një studim tregoi se ngadalëson rritjen e qelizave të kancerit të prostatës. Megjithatë, kërkimet shkencore për këtë përfitim vazhdojnë.
I dobishëm për shëndetin e zemrës
Shega konsiderohet si një nga lëngjet më të mira për zemrën, ndihmon në mbrojtjen e zemrës dhe arterieve, duke kontribuar në qarkullim më të shëndetshëm të gjakut.
Përfitime të tjera
Lëngu përmirëson memorien, i pasur me vitamina të ndryshme dhe ndihmon në uljen e shtypjes së lartë të gjakut. /A.Z/UBT News/
Shumë njerëz mendojnë se tërshëra dhe produkte të ngjashme janë zgjedhja më e mirë për mëngjes, por kjo nuk është gjithmonë e vërtetë.
Vezët janë një alternativë fantastike, jo vetëm të shijshme, por edhe shumë të dobishme për shëndetin. Ato përmbajnë proteina të larta që ndihmojnë në kontrollin e peshës dhe ju bëjnë të ndiheni të ngopur për më gjatë.
Përfitimet kryesore të vezëve:
1. Ju mbajnë të ngopur më gjatë
Proteina e yndyra që gjenden tek vezët ndihmojnë në ruajtjen e energjisë dhe frenimin e urisë, duke ju mbajtur të ngopur për më shumë orë.
2. Ndihmojnë në humbjen e peshës
Ata që konsumojnë vezë për mëngjes kanë më shumë gjasa të humbin peshë krahasuar me ata që hanë bukë ose ushqime të tjera.
3. Burim i shkëlqyer proteinash
Vezët përmbajnë të gjitha aminoacidet thelbësore, duke i bërë një nga burimet më të mira të proteinave në dietë. Rekomandohet të konsumoni të paktën një vezë në ditë për një regjimi ushqimor të ekuilibruar.
4. Çmimi i tyre i përballueshëm
Krahasuar me burime të tjera proteinash si mishi i kuq, vezët janë më të lira dhe lehtësisht të disponueshme.
5. Nuk dëmtojnë kolesterolin
Edhe pse përmbajnë kolesterol, studimet e fundit tregojnë se konsumi i vezëve nuk e rrit nivelin e kolesterolit në mënyrë të dëmshme.
6. Përmirësojnë funksionin e trurit dhe kujtesën
Vezët përmbajnë kolinë, lëndë ushqyese që mbështet zhvillimin dhe funksionin e trurit, duke përmirësuar kujtesën dhe vigjilencën.
7. Mbrojnë shikimin
Antioksidantët luteinë dhe zeaxanthin që gjenden tek vezët ndihmojnë në mbrojtjen e syve nga dëmtimet e shkaktuara nga rrezet UV dhe mund të ulin rrezikun e kataraktit në pleqëri. /A.Z/UBT News/
Çfarë ndodh në tru kur Alzheimeri na bën t’i harrojmë të dashurit?
Rektori Hajrizi po merr pjesë në panairin më të madh të teknologjisë mjekësore dhe do të flasë në konferencën e mjekësisë sportive në Dyseldorf
Apple humbet dizajnerin kryesor të iPhone Air
Koncert nën masa të rrepta, Kanye West mund të arrestohet për çdo referencë ndaj nazizmit
53 vjet nga Kongresi i Drejtshkrimit të Gjuhës Shqipe
Vazhdon sot seanca ndaj Bedri Shabanit dhe Muharrem Qerimit për akuzat për spiunazh
Shqipëria bie në renditjen e FIFA-s
Osmani sot mbledh partitë për caktimin e datës së zgjedhjeve
Bislimi pjesë e darkës joformale ministrore BE-Ballkani Perëndimor
Të kërkuara
-
Lajmet3 months agoProfesori i UBT-së, Bahri Gashi, pjesë e rrjetit prestigjioz ndërkombëtar të recensimit shkencor në Taylor & Francis
-
Aktualitet4 weeks agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Rajoni2 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Vendi2 months agoVotoni për UBT-në dhe Rektorin Hajrizi në Triple E Awards: Dy nominime të reja ndërkombëtare për institucionin dhe Kosovën
