Kulturë
Këshilla për stinën e dimrit
Siguroni një ambient të ngrohtë e me temperaturë konstante në shtëpi dhe punë;
Published
4 years agoon
By
Betim GashiMuajt e dimrit shoqërohen me stuhi, temperatura të ulëta dhe fenomene natyrore, të cilat mund të bëhen shumë të rrezikshme nëse nuk merrni masat e nevojshme për t’i kaluar, të sigurt dhe pa cënuar shëndetin tuaj.
Pavarësisht se dimri nuk vjen papritur, shumë nga ne nuk janë të përgatitur për ardhjen e tij. Nëse do të jeni të përgatitur për rreziqet jetësore gjatë situatave ekstreme të motit, ju patjetër do t’i kaloni ato pa rrezikuar jetën dhe shëndetin tuaj.
Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale apel qytetarët që të marrin masa për mbajtjen e shtëpisë ngrohtë gjatë muajve të dimrit, si dhe parandalimin e rreziqeve
Kontrolloni që dritaret të mbyllen mirë. Për të ruajtur izolimin nga i ftohti gjatë orëve të natës, sigurohuni që grilat të jenë të mbyllura plotësisht.
Izoloni linjat e ujit të cilat i keni jashtë mureve.
Riparoni dëmtimet e mundshme në çati.
Kontrolloni pajisjet për ngrohje që ju dispononi.
Pastroni oxhakun.
Kujdesuni që të keni një pajisje të pavarur ngrohjeje (sobë gazi) në rast emergjencash.
Instaloni një detektor gazi i cili lajmëron për prezencën e gazrave pa erë dhe ngjyrë të rrezikshme për jetën.
Kini parasysh shenjat nga helmimi me oksid karboni: dhimbje koke, të vjella dhe marrje mendsh.
Mos harroni të përgatitni makinën tuaj për udhëtimet gjatë dimrit
Kontrolloni radiatorin e makinës, nivelin e antifrizit, gjendjen e gomave, dhe nëse është e nevojshme zëvendësojini me goma dimri.
Kontrolloni që makina të jetë plot me karburant, për të parandaluar formimin e akullit në depozitë dhe në tubat e kalimit të tij për në motorr.
Përdorni lëng pastrimi për xhamat të përshtatshëm për dimër (kundër ngrirjes).
Mos harroni të keni me vete për rast emergjence këto pajisje: batanije, ushqim dhe ujë, kabëll për ndezje makine nga bateria e një mjeti tjetër, dritë dore, pompë dore për fryrje gomash makine, busull, harta dhe radio me bateri.
Merrni masa paraprake për rastet e emergjencave
Përgatituni për situatat e motit ekstrem gjatë dimrit, përfshirë këtu ndërprerjen e energjisë.
Mbani në shtëpi si rezervë për rastet ekstreme të motit (nëse nuk mund të dilni nga shtëpia) ujë të pijshëm dhe ushqime të cilat nuk kanë nevojë për frigorifer.
Sigurohuni që celulari juaj të jetë gjithmonë i ngarkuar plotësisht.
Informohuni për situatën e motit gjatë periudhës kur planifikoni një udhëtim.
Sigurohuni që mjetet e emergjencës të jenë funksionale, kontrolloni bateritë e dritave të sinjalizimit, merrni bateri shtesë dhe kutinë e ndihmës së shpejtë.
Mbroni familjen tuaj nga monoksidi i karbonit.
Mbani bombolat e gazit jashtë shtëpisë, bodrumit apo garazhit.
Lini menjëherë shtëpinë dhe njoftoni autoritetet përkatëse, nëse nuhasni praninë e gazit.
Merrni këto masa parandaluese gjatë zhvillimit të aktiviteteve në natyrë
Shumë njerëz në dimër shpenzojnë kohë përjashta duke punuar, udhëtuar apo duke shijuar sporte dimërore. Aktivitetet në natyrë mund t’ju ekspozojnë ndaj shumë situatave të rrezikshme, prandaj zbatoni hapat e mëposhtme për t’u përballur me to:
Vishuni në mënyrë të përshtatshme duke pasur parasysh temperaturat e ulëta: vishni xhup dimëror, shall, kapele, doreza dhe këpucë të përshtatshme për këtë stinë.
Mësoni disa rregulla të thjeshta sigurie kur kryeni aktivitete në natyrë.
Mbani celular me vete.
Veproni si më poshtë nëse planifikoni të udhëtoni me makinë
Informohuni për parashikimin e motit.
Evitoni udhëtimet nëse shërbimet e motit paralajmërojnë për përkeqësime të motit.
Nëse do t’ju duhet të udhëtoni, informoni një mik apo të afërm për udhëtimin tuaj, si dhe orën (afërsisht) kur do të arrini në destinacion.
Qëndroni në makinë por lëvizni duart dhe këmbët.
Mundësisht përdorni shenja sinjalizuese që t’ju shohin p.sh. mbani ndezur dritën e kabinës ndërkohë që motori është i ndezur, apo vendosni veshjet me shirita fosforeshentë tek antena e makinës.
Ndizni motorrin e makinës dhe ngrohjen vetëm 10 minuta çdo orë.
Mbani njërën nga dritaret gjysmë të hapur.
Kontrolloni që tubi i shkarkimit të gazrave të makinës të mos zihet nga dëbora apo balta.
Kujdesuni në mënyrë të veçantë për fëmijët, të moshuarit dhe individët me sëmundje kronike të cilët janë më të rrezikuar nga temperaturat e ulëta të dimrit.
Këshilla për ditët e ftohta
Dimri është stina më e ftohtë e vitit.
Ekspozimi ndaj temperaturave të ulta mund të shkaktojë probleme shëndetësore serioze.
Kategoritë më të riskuar ndaj të ftohtit janë foshnjet, të moshuarit dhe të sëmurët kronik.
Disa këshilla si të kujdeseni për veten gjatë periudhës së dimrit:
Siguroni një ambient të ngrohtë e me temperaturë konstante në shtëpi dhe punë;
Vishuni me veshje sa më të rehatshme,të ngrohta, rezistente ndaj erës dhe shiut, kapele, doreza si dhe këpucë kundër ujit;
Konsumoni produktet e stinës në sasi të mjaftueshme. Ushqimi i siguron trupit energji dhe ngrohtësi në ditë të ftohta.
*Nëse keni kafshë, futini ato brenda. Nëse nuk mund ta bëni një gjë të tillë, sigurojuni strehim të përshtatshëm dhe kujdesuni që të kenë ujë për të pirë (kujdesuni që uji të mos ngrijë).
Nëse ndiqni këshillat e mësipërme, ju do të jeni të përgatitur për t’u përballur me stinën e dimrit.Në bazë të nenit 4 të ligjit ”Për funksionimin e Agjencisë Telegrafike Shqiptare”, ndalohet kopjimi, riprodhimi dhe publikimi i informacionit pa cituar burimin e tij.
Kulturë
Fatlume Bunjaku ndër aktorët më premtues evropianë të European Shooting Stars 2026
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Aktorja shqiptare Fatlume Bunjaku do të përfaqësojë Shqipërinë në programin prestigjioz European Shooting Stars 2026, një iniciativë e European Film Promotion (EFP) e organizuar si pjesë e Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin (Berlinale). Lajmin e bëri të ditur vetë EFP.
Çdo vit, European Film Promotion zgjedh 10 aktorë e aktore nga 37 vende evropiane, që konsiderohen talentë me potencial ndërkombëtar.
Programi ka për qëllim promovimin e aktorëve të rinj dhe ndihmën për të ndërtuar një karrierë në film dhe televizion jashtë vendit.
Fatlume Bunjaku është nominuar nga Qendra Kombëtare e Kinematografisë së Shqipërisë për rolin e saj në Hana, të regjisorit Ujkan Hysaj.
Ajo do të ketë mundësinë të marrë pjesë në katër ditë intensive me intervista, prezantime, workshop-e dhe takime me emra të mëdhenj të industrisë së filmit ndërkombëtar. Programi do të kulmojë me një paradë në tapetin e kuq të Berlinale Palast dhe ndarjen e çmimeve.
European Shooting Stars ka shërbyer si një trampolinë për karrierën ndërkombëtare për aktorë të njohur si Daniel Craig, Maisie Williams, Carey Mulligan, Riz Ahmed, Alicia Vikander dhe George MacKay.
Për Shqipërinë, Bunjaku është aktorja e tretë që merr pjesë në këtë program, pas Nik Xhelilaj më 2011 dhe Arta Dobroshi në vitin 2013. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Muzetë e Kosovës bëhen më të qasshme përmes teknologjisë 3D
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Vizitat virtuale po shndërrohen në një mjet të rëndësishëm për promovimin e trashëgimisë kulturore, duke u ofruar qasje muzeve edhe vizitorëve që ndodhen larg, por njëkohësisht duke nxitur edhe vizitat fizike.
Organizata “EC Ma Ndryshe” ka lansuar versionin virtual të Muzeut të Kalasë së Prizrenit, me synimin që çdo muze në vend të ketë një portë digjitale drejt vizitës reale.
Kjo nismë vjen si vazhdim i digjitalizimit të Muzeut të Lidhjes Shqiptare të Prizrenit dhe Muzeut Arkeologjik të Prizrenit, në kuadër të programit “Trashëgimia kulturore për të gjithë”, që synon qasje të hapur, inovative dhe gjithëpërfshirëse ndaj trashëgimisë kulturore.
Vizita virtuale në 3D e Muzeut të Kalasë së Prizrenit u mundëson vizitorëve të eksplorojnë çdo hapësirë dhe detaj, nga ilustrimet historike e deri te artefaktet që datojnë nga Epoka e Hekurit, Mesjeta dhe periudha osmane.
Përvoja digjitale ofron pamje të qarta, materiale shpjeguese të digjitalizuara dhe një ndjesi të ngjashme me vizitën fizike.
Drejtori ekzekutiv i “EC Ma Ndryshe”, Valon Xhabali, ka theksuar se vizitat virtuale në 3D janë hap i rëndësishëm drejt modernizimit të muzeve, duke i bërë më të qasshme dhe duke eliminuar barrierat gjeografike dhe fizike, përfshirë edhe për personat me aftësi të kufizuara.
Sipas tij, realizimi i një vizite virtuale është proces kompleks që zgjat nga tre deri në katër muaj, varësisht nga madhësia dhe kompleksiteti i muzeut, dhe kërkon bashkëpunim të ngushtë me institucione kulturore dhe profesionistë për të ruajtur autenticitetin historik.
Xhabali ka shtuar se vizitat virtuale, të cilat u bënë trend gjatë pandemisë, tashmë janë shndërruar në një praktikë të qëndrueshme dhe shërbejnë si “portë hyrëse drejt vizitave reale”, duke rritur interesimin e publikut për trashëgiminë kulturore.
Qëllimi afatgjatë i organizatës “EC Ma Ndryshe” është që digjitalizimi në 3D të shtrihet në të gjitha muzetë e Kosovës, duke e bërë trashëgiminë kulturore më të qasshme, më edukative dhe më tërheqëse për publikun e gjerë. /A.Z/UBT News/
Kulturë
150 vjet nga lindja e Kristo Luarasit, mjeshtri i shtypshkronjës dhe i çështjes shqiptare
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Kristo Luarasi (15 dhjetor 1875 – 8 korrik 1934) ishte një nga patriotët e shquar të Rilindjes Kombëtare dhe pas shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë, i cili i kushtoi gjithë jetën çështjes kombëtare.
Pas shërbimit si mësues i gjuhës shqipe në Kolonjë, ai emigroi fillimisht në Bukuresht dhe më pas në Sofje, ku hapi shtypshkronjën “Mbrothësia”, duke botuar libra, gazeta dhe revista shqipe që shpërndaheshin falas tek shqiptarët kudo.
Në vitin 1897, Luarasi nisi botimin e Kalendarit Kombiar, të cilin e botoi për 17 vjet, si dhe publikoi gazetat “Drita” dhe “Liria e Shqipërisë” dhe mbi 150 tituj librash të autorëve të njohur shqiptarë, përfshirë Naim, Sami dhe Mit’hat Frashëri, Faik Konicën e të tjerë.
Ai punoi si tipograf, botues dhe drejtues gazete, duke qëndruar gjithmonë aktiv në publicistikë dhe mbrojtjen e çështjes shqiptare.
Pas periudhës në Sofje dhe Selanik, përshëndeti Shpalljen e Pavarësisë së Shqipërisë më 1912 dhe riktheu botimin e gazetës “Liri e Shqipërisë” (1915-1920). Më 1920, u vendos në Tiranë, ku themeloi Shtypshkronjën “Luarasi”, që u bë edhe Shtëpia Botuese Luarasi, duke botuar dhjetra libra, revista dhe tekste shkollore deri në vitin 1947.
Për veprimtarinë patriotike, Kristo Luarasi u vlerësua edhe nga regjimi komunist me Urdhërin e Flamurit të Klasit të Dytë (1962) dhe pas viteve ’90 me medaljen “Pishtar i Demokracisë”. Fan Noli e konsideroi Luarasin si një nga 28 pionerët e krijimit të shtetit shqiptar.
Luarasi ndërroi jetë më 8 korrik 1934 në Tiranë, duke lënë pas një trashëgimi të pasur kulturore dhe patriotike për Shqipërinë. /A.Z/UBT News/
Kulturë
Talenti i ri shkëlqen! “Amadeus” feston një vit të suksesshëm me koncert artistik
Published
2 days agoon
December 15, 2025By
UBT News
Shkolla e Muzikës “Amadeus” ka mbajtur koncert të jashtëzakonshëm artistik me rastin e përfundimit të gjysmëvjetorit shkollor, përmbylljes së projektit “Nxitja e talentëve të rinj dhe diversitetit kulturor”, si dhe festave të fundvitit.
Koncerti me titull “Da Capo al Fine”, i organizuar nga Ambasada Gjermane dhe Ambasada Franceze, solli në skenë performanca të mrekullueshme nga nxënësit e shkollës, të cilët falë përkushtimit të vazhdueshëm kanë shënuar suksese edhe jashtë Kosovës.
Në këtë mbrëmje u prezantuan Ansambli i Kitaristëve, Orkestra Harkore, Orkestra Frymore, Orkestra Kamertale dhe Kori i shkollës, të cilët dhuruan emocione të veçanta për publikun. “Profesionalistët e vegjël” të skenës dëshmuan talentin duke interpretuar me sukses vepra nga repertori vendor dhe ai botëror.
Ansambli i Kitaristëve krijoi peizazh të ngrohtë tingujsh që rridhnin natyrshëm me ritmin e veprave, Orkestra Harkore solli ndjeshmëri të veçantë emocionale, e ndërtuar tingull pas tingulli. Orkestra u dallua për elegancën dhe lirshmërinë e tingujve që mbushnin sallën, ndërsa Orkestra ofroi interpretim të rafinuar, të karakterizuar nga precizion i lartë ritmik.
Kulmi i koncertit ishte performanca mbresëlënëse e Korit të shkollës, nën dirigjimin e Vehbi Shoshollit. Qershia mbi tortë ishte interpretimi i solistes Anna Krasniqi, e cila me zërin e saj të ngrohtë dhe njëkohësisht të fuqishëm i dha jetë veprave me kërkesa të larta vokale.
Gjatë koncertit u interpretuan veprat: “Ding! Dong! Merrily on High” (Traditional French Carol), “You Raise Me Up” – Rolf Løvland, “Die Loreley” – Friedrich Silcher, “Sous le ciel de Paris” – Hubert Giraud dhe “Feliz Navidad” – José Feliciano.
Pjesë e këtij koncerti ishin dirigjenti Gentian Aliu dhe korepetitorja Elsa Gashi. Drejtoresha e shkollës, Hana Petrovci-Fetahu, theksoi se përmbyllja e suksesshme e projektit përbën një arritje të madhe për mbi 100 fëmijë, të cilët kanë performuar në instrumente sfiduese.
“Përveç përfundimit të gjysmëvjetorit, ky koncert shënon mbylljen e një projekti që ka filluar në janar e po përfundon në dhjetor. Projekti kishte për qëllim nxitjen e talenteve të reja nga mosha 7 deri në 17 vjeç dhe u mbështet nga Ambasada Franceze, Ambasada Gjermane, Instituti Francez dhe Goethe-Institut. Ky bashkëpunim i mrekullueshëm na dha besimin për ta realizuar projektin, ku u përfshinë mbi 100 nxënës në mësimet e korit dhe instrumenteve”, u shpreh ajo.
Petrovci-Fetahu vlerësoi sukseset e nxënësve, duke theksuar se shumë prej tyre ishin fillestarë, por arritën të performojnë në skenë brenda një periudhe të shkurtër kohore, shtoi se sukseset në koncerte ndërkombëtare, si në Vjenë e Itali, janë motivim i fuqishëm për vazhdimësi.
Ndërkohë, dirigjenti Vehbi Shosholli e cilësoi këtë vit shkollor si dinamik dhe tejet të suksesshëm. Sipas tij, puna intensive me formacione të ndryshme muzikore dhe koncertet e shumta kanë sjellë një përvojë të jashtëzakonshme artistike.
Edhe solistja Anna Krasniqi e përshkroi koncertin dhe vitin mësimor si një përvojë të paharrueshme, duke theksuar suksesin e saj në një festival ndërkombëtar në Itali, ku arriti të triumfojë dhe të përfaqësojë Kosovën me dinjitet.
Drejtoresha paralajmëroi plane të reja për 2026, duke bërë të ditur se Orkestra e Fëmijëve dhe të Rinjve të Prishtinës është pranuar të marrë pjesë në dy festivale ndërkombëtare garuese – një në Spanjë në muajin mars dhe një tjetër në Pragë të Çekisë në muajin korrik të vitit 2026.
“Synimi është që këta talentë t’i prezantojmë më gjerë e ta përfaqësojmë Kosovën në arenën ndërkombëtare”, tha ajo. /A.Z/UBT News/

Osmani në takim me Costa: Mirëpresim heqjen e pjesshme të masave të BE-së, synojmë largimin e plotë të tyre
Ambasadori britanik takohet me Kurtin, diskutojnë për zgjedhjet
Ambasadori britanik vlerëson rolin e Gjykatës Supreme në garantimin e mbarëvajtjes së proceseve zgjedhore
Të premten do të nisë instalimi i ujëmatësve digjitalë në “Breg të Diellit”
Gjykata pranon dëshminë e dhënë më herët të Antonijeviqit në rastin Banjska, aprovohet dëshmitar i ri i mbrojtjes
Kosova heq ndalesën e importit për kafshët e gjalla dhe shpezët nga Shqipëria
OpenAI ka prezantuar një gjenerator të ri imazhesh
Osmani nga Brukseli: Fati i Kosovës është Bashkimi Evropian
Nga sot nis zyrtarisht fushata elektorale për zgjedhjet e 28 dhjetorit
Të kërkuara
-
Aktualitet2 months agoProfesoresha e UBT-së, Marigona Bekteshi-Ferati, fituese e bursës prestigjioze Fullbright Visiting Scholar, Profesor Vizitor dhe Post Doktoraturë
-
Lajmet3 months agoPolicia, FSK-ja dhe Shërbyesit Civilë përfitojnë bursë 20 për qind në programet Master Shkenca Politike dhe Studime të Sigurisë në UBT
-
Rajoni3 months agoUBT shpall thirrjen për Konferencën Ndërkombëtare të Gjuhës dhe Kulturës 2025
-
Vendi3 months agoNë UBT diplomon ushtaraku i FSK-së, Major Vilson Musaj
