Kulturë

Këshilla për stinën e dimrit

Siguroni një ambient të ngrohtë e me temperaturë konstante në shtëpi dhe punë;

Published

on

Muajt e dimrit shoqërohen me stuhi, temperatura të ulëta dhe fenomene natyrore, të cilat mund të bëhen shumë të rrezikshme nëse nuk merrni masat e nevojshme për t’i kaluar, të sigurt dhe pa cënuar shëndetin tuaj.

Pavarësisht se dimri nuk vjen papritur, shumë nga ne nuk janë të përgatitur për ardhjen e tij. Nëse do të jeni të përgatitur për rreziqet jetësore gjatë situatave ekstreme të motit, ju patjetër do t’i kaloni ato pa rrezikuar jetën dhe shëndetin tuaj.

Ministria e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale apel qytetarët që të marrin masa për mbajtjen e shtëpisë ngrohtë gjatë muajve të dimrit, si dhe parandalimin e rreziqeve

Kontrolloni që dritaret të mbyllen mirë. Për të ruajtur izolimin nga i ftohti gjatë orëve të natës, sigurohuni që grilat të jenë të mbyllura plotësisht.

Izoloni linjat e ujit të cilat i keni jashtë mureve.

Riparoni dëmtimet e mundshme në çati.

Kontrolloni pajisjet për ngrohje që ju dispononi.

Pastroni oxhakun.

Kujdesuni që të keni një pajisje të pavarur ngrohjeje (sobë gazi) në rast emergjencash.

Instaloni një detektor gazi i cili lajmëron për prezencën e gazrave pa erë dhe ngjyrë të rrezikshme për jetën.

Kini parasysh shenjat nga helmimi me oksid karboni: dhimbje koke, të vjella dhe marrje mendsh.

Mos harroni të përgatitni makinën tuaj për udhëtimet gjatë dimrit

Kontrolloni radiatorin e makinës, nivelin e antifrizit, gjendjen e gomave, dhe nëse është e nevojshme zëvendësojini me goma dimri.

Kontrolloni që makina të jetë plot me karburant, për të parandaluar formimin e akullit në depozitë dhe në tubat e kalimit të tij për në motorr.

Përdorni lëng pastrimi për xhamat të përshtatshëm për dimër (kundër ngrirjes).

Mos harroni të keni me vete për rast emergjence këto pajisje: batanije, ushqim dhe ujë, kabëll për ndezje makine nga bateria e një mjeti tjetër, dritë dore, pompë dore për fryrje gomash makine, busull, harta dhe radio me bateri.

Merrni masa paraprake për rastet e emergjencave

Përgatituni për situatat e motit ekstrem gjatë dimrit, përfshirë këtu ndërprerjen e energjisë.

Mbani në shtëpi si rezervë për rastet ekstreme të motit (nëse nuk mund të dilni nga shtëpia) ujë të pijshëm dhe ushqime të cilat nuk kanë nevojë për frigorifer.

Sigurohuni që celulari juaj të jetë gjithmonë i ngarkuar plotësisht.

Informohuni për situatën e motit gjatë periudhës kur planifikoni një udhëtim.

Sigurohuni që mjetet e emergjencës të jenë funksionale, kontrolloni bateritë e dritave të sinjalizimit, merrni bateri shtesë dhe kutinë e ndihmës së shpejtë.

Mbroni familjen tuaj nga monoksidi i karbonit.

Mbani bombolat e gazit jashtë shtëpisë, bodrumit apo garazhit.

Lini menjëherë shtëpinë dhe njoftoni autoritetet përkatëse, nëse nuhasni praninë e gazit.

Merrni këto masa parandaluese gjatë zhvillimit të aktiviteteve në natyrë

Shumë njerëz në dimër shpenzojnë kohë përjashta duke punuar, udhëtuar apo duke shijuar sporte dimërore. Aktivitetet në natyrë mund t’ju ekspozojnë ndaj shumë situatave të rrezikshme, prandaj zbatoni hapat e mëposhtme për t’u përballur me to:

Vishuni në mënyrë të përshtatshme duke pasur parasysh temperaturat e ulëta: vishni xhup dimëror, shall, kapele, doreza dhe këpucë të përshtatshme për këtë stinë.

Mësoni disa rregulla të thjeshta sigurie kur kryeni aktivitete në natyrë.

Mbani celular me vete.

Veproni si më poshtë nëse planifikoni të udhëtoni me makinë

Informohuni për parashikimin e motit.

Evitoni udhëtimet nëse shërbimet e motit paralajmërojnë për përkeqësime të motit.

Nëse do t’ju duhet të udhëtoni, informoni një mik apo të afërm për udhëtimin tuaj, si dhe orën (afërsisht) kur do të arrini në destinacion.

Qëndroni në makinë por lëvizni duart dhe këmbët.

Mundësisht përdorni shenja sinjalizuese që t’ju shohin p.sh. mbani ndezur dritën e kabinës ndërkohë që motori është i ndezur, apo vendosni veshjet me shirita fosforeshentë tek antena e makinës.

Ndizni motorrin e makinës dhe ngrohjen vetëm 10 minuta çdo orë.

Mbani njërën nga dritaret gjysmë të hapur.

Kontrolloni që tubi i shkarkimit të gazrave të makinës të mos zihet nga dëbora apo balta.

Kujdesuni në mënyrë të veçantë për fëmijët, të moshuarit dhe individët me sëmundje kronike të cilët janë më të rrezikuar nga temperaturat e ulëta të dimrit.

Këshilla për ditët e ftohta

Dimri është stina më e ftohtë e vitit.

Ekspozimi ndaj temperaturave të ulta mund të shkaktojë probleme shëndetësore serioze.

Kategoritë më të riskuar ndaj të ftohtit janë foshnjet, të moshuarit dhe të sëmurët kronik.

Disa këshilla si të kujdeseni për veten gjatë periudhës së dimrit:

Siguroni një ambient të ngrohtë e me temperaturë konstante në shtëpi dhe punë;

Vishuni me veshje sa më të rehatshme,të ngrohta, rezistente ndaj erës dhe shiut, kapele, doreza si dhe këpucë kundër ujit;

Konsumoni produktet e stinës në sasi të mjaftueshme. Ushqimi i siguron trupit energji dhe ngrohtësi në ditë të ftohta.

*Nëse keni kafshë, futini ato brenda. Nëse nuk mund ta bëni një gjë të tillë, sigurojuni strehim të përshtatshëm dhe kujdesuni që të kenë ujë për të pirë (kujdesuni që uji të mos ngrijë).

Nëse ndiqni këshillat e mësipërme, ju do të jeni të përgatitur për t’u përballur me stinën e dimrit.Në bazë të nenit 4 të ligjit ”Për funksionimin e Agjencisë Telegrafike Shqiptare”, ndalohet kopjimi, riprodhimi dhe publikimi i informacionit pa cituar burimin e tij.

Kulturë

Lekë Dukagjini “kthehet në shtëpi”, busti i tij vendoset në Shpenadi të Prizrenit

Published

on

Busti i Lekë Dukagjinit po kthehet në tokën e tij në fshatin Shpenadi të Prizrenit, falë iniciativës së Shoqatës “Lekë Dukagjini” Shpenadi–Prizren.

Sa herë që në vendlindje bëhen vepra të mira, gëzimi është i dyfishtë — njëherë për zhvillimin që sjellin, e njëherë tjetër për rikthimin e figurave historike që i takojnë trojeve arbërore.

Këtë ndjenjë e përjetova sërish kur mora vesh për angazhimin e banorëve të fshatit Shpenadi, fshatit më të afërt me vendlindjen time, Çaparcin.

Këtë vit, ata u bashkuan dhe themeluan Shoqatën “Lekë Dukagjini”.

Me përkrahjen e mërgimtarëve dhe banorëve të fshatit, ata grumbulluan fonde dhe nisën realizimin e tri projekteve të rëndësishme: vendosjen e bustit të Lekë Dukagjinit, rregullimin e varrezave të vjetra të fshatit dhe restaurimin e selisë së Shoqatës.

Ky përkushtim më frymëzoi që edhe unë të jap kontributin tim për vendlindjen.

Me këtë rast, i propozuam Shoqatës “Trojet e Arbrit” që në të njëjtën ditë të mbahet në Prizren një sesion shkencor madhështor me temën “Roli i Dukagjinasve në historinë shqiptare”.

Pas përfundimit të sesionit, më 2 nëntor 2025, pjesëmarrësit udhëtuan drejt fshatit Shpenadi, ku do të mirëpriten nga veprimtarët e Shoqatës “Lekë Dukagjini”.

Në këtë ditë të veçantë do të zhvillohen tri ngjarje madhore:

Zbulimi i bustit të Lekë Dukagjinit, vepër e mjeshtrit skulptor Fiqiri Kasa;

Bekimi i varrezave të fshatit, të cilat janë plotësisht të rinovuara falë mërgimtarëve;

Hapja zyrtare e selisë së Shoqatës “Lekë Dukagjini”.

Këto tri projekte janë dëshmi e gjallë se kur mërgimtarët dhe bashkëfshatarët e tyre në vendlindje bashkojnë forcat, përkushtimin dhe dashurinë për atdheun, rezultatet janë të prekshme dhe të lavdërueshme.

Në këtë mënyrë, Shpenadi dhe Prizreni po bëhen sërish qendra të kujtesës dhe krenarisë shqiptare. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Libra

Dy libra të Nehat Islamit rikthejnë gazetarinë dhe historinë shqiptare

Published

on

Botimet DRINI sjellin dy libra të rëndësishëm të gazetarit të njohur Nehat Islami: “Hotel Bejruti” dhe “Kur vjen kamerieri”.

Të dy përbëjnë dëshmi të çmuara të gazetarisë shqiptare dhe reflektimi mbi periudha historike të ndryshme.

“Hotel Bejruti”, në botimin e tij të tretë, ofron raportime autentike nga vendet e krizave në Lindjen e Mesme gjatë viteve ’70 – Libani, Siria, Iraku, Irani dhe Egjipti – dhe përmban një epilog që pasqyron zhvillimet e mëvonshme.

Si korrespondent i gazetës Rilindja, Islami nuk ishte vetëm raportues, por edhe analist i thellë i ngjarjeve, duke sjellë përvojën e Lindjes për lexuesin shqiptar në formë të letërsisë dokumentare.

“Kur vjen kamerieri” përmbledh artikujt e tij të viteve ’90 në gazetën Bujku, në një periudhë të vështirë për shqiptarët e Kosovës. Shkrimet dokumentojnë realitetin politik dhe social, duke lidhur kontekstin vendor me zhvillimet ndërkombëtare dhe ruajtur shpresën kolektive.

Të dy librat e Nehat Islamit ofrojnë një profil të rrallë të gazetarit të ndershëm dhe të përkushtuar, duke qenë burim referimi për studentë, studiues, diplomat dhe çdo qytetar që dëshiron të kuptojë botën përreth tij.

Me këto botime, Botimet DRINI ruajnë trashëgiminë dokumentare, kulturore dhe profesionale të gazetarisë shqiptare. /A.Z/UBT News/

 

 

Continue Reading

Kulturë

Filharmonia e Kosovës prezanton ciklin e plotë të koncerteve për piano të Beethovenit

Published

on

Filharmonia e Kosovës ka bërë të ditur se do të realizojë ciklin e plotë të koncerteve për piano të Ludwig van Beethovenit, në dy mbrëmje të veçanta koncertale që do të mbahen më 5 dhe 7 nëntor 2025, duke filluar nga ora 19:30.

Në këtë ngjarje të veçantë muzikore, pesë pianistë do të interpretojnë secili nga një koncert për piano dhe orkestër të Beethovenit, të shoqëruar nga Orkestra e Filharmonisë së Kosovës nën drejtimin e dirigjentit Peter Valentovič.

Programi është ndarë në dy mbrëmje:

Më 5 nëntor do të interpretohen Koncertet nr. 1, 2 dhe 4,

Më 7 nëntor do të pasojnë Koncertet nr. 3 dhe 5.

Të dy koncertet do të zhvillohen në Pallatin e Rinisë dhe Sportit, Salla e Kuqe, Prishtinë (Palace of Youth and Sports, Red Hall, Prishtina). /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Lifestyle

Studimi zbulon: inteligjenca dhe mençuria arrijnë kulmin rreth moshës 60 vjeç

Published

on

Shumë njerëz besojnë se kulmi i jetës vjen në të 20-at, kur energjia është në maksimum dhe horizontet duken të pafundme.

Por kërkimet e reja tregojnë një realitet krejt ndryshe — jeta mendore dhe emocionale arrin pikën më të lartë shumë më vonë, rreth të 60-ave.

Sipas një studimi të fundit, inteligjenca emocionale, mendore dhe intelektuale zhvillohen gradualisht gjatë jetës dhe arrijnë pjekurinë e plotë në këtë moshë.

Kjo fazë nuk lidhet vetëm me numrin e viteve, por me përvojën, qetësinë dhe mençurinë që fitohen me kohën.

Në këtë periudhë, njerëzit janë më të aftë të marrin vendime të arsyeshme, të kuptojnë më mirë emocionet dhe të përballen me situata komplekse me maturi.

Ndryshe nga të rinjtë, që shquhen për shkathtësi dhe mësim të shpejtë, të rriturit mbi 60 përdorin një kombinim unik njohurish, përvoje dhe inteligjence emocionale, që u mundëson t’i zgjidhin problemet me urtësi dhe të ndërtojnë marrëdhënie më të forta.

Pra, mosha nuk është pengesë — është përparësi. Nëse je në të 40-at apo 50-at, mos mendo se vitet më të mira kanë kaluar.

Sipas shkencës, jeta arrin kulmin e saj më të ndritshëm kur përvoja dhe qetësia bashkohen, duke të dhënë mundësinë të mësosh më shumë, të reflektosh më thellë dhe të ndërtosh versionin më të mirë të vetes. /A.Z/UBT News/

Continue Reading

Të kërkuara