

Published
3 years agoon
By
UBT news“Jam një grua në mesin e të 40-ave, dhe kam dy fëmijë të vegjël. Nëna ime pati probleme me kujtesën që në fillim të 60-ave, dhe ajo është përkeqësuar gradualisht. Edhe motrat e saj kanë probleme të ngjashme. Si mund ta zvogëloj rrezikun tim, por edhe rrezikun e fëmijëve të mi nga demenca? A ka disa ushqime, suplemente apo aktivitete që duhet t’i përfshijmë në jetën tonë për të reduktuar shanset e humbjes së kujtesës?”
Përgjigja e dr. Gregory Day, neurolog në “Mayo Clinic”, Florida të SHBA-së:
Demenca karakterizohet nga simptoma që ndikojnë tek kujtesa, të menduarit dhe aftësitë sociale të një personi, deri në pikën që mund të jetë e vështirë të kryesh aktivitete normale të jetës së përditshme. Demenca shkaktohet nga sëmundjet e trurit. Sëmundja e Alzheimerit, është më e zakonshme dhe më e njohura për publikun.
Sëmundjet që prekin enët e gjakut – të njëjtat që shkaktojnë sulme në zemër dhe goditje në tru– janë shkaku i dytë më i zakonshëm i demencës. Pasja e një historie familjare me demencë, errit rrezikun e zhvillimit të kësaj gjendjeje. Por shumë njerëz me histori familjare nuk shfaqin asnjëherë simptoma. Edhe ata që nuk kanë një histori familjare, mund të përjetojnë probleme me kujtesën kur plaken. Ja cilat janë 4 këshillat,që unë ju rekomandoj të ndiqni për të zvogëluar rrezikun e përgjithshëm.
1. Merrni pjesë në aktivitete që stimulojnë trurin
Angazhohuni në zgjidhjen e fjalëkryqeve, enigmave, apo edhe në lojëra kompjuterike. Por bëjeni këtë një zakon gjatë gjithë jetës suaj, pasi studimet tregojnë se vlera e aktiviteteve stimuluese konjitive rritet gjatë gjithë jetës. Kjo do të thotë se pasja e një arsimimi të mirë; e një pune që të stimulon mendërisht; dhe pjesëmarrja në zbavitje, hobi dhe aktivitete sociale që kërkojnë përqendrim mendor, janë të rëndësishme për të reduktuar rrezikun e zhvillimit të demencës.
2. Përqendrohuni tek arsimimi i vazhdueshëm dhe mësoni aftësi të reja
Studimet kanë treguar se sa më shumë vite arsimim të ketë një person, aq më i ulët është rreziku i demencës. Kjo duket të jetë për shkak se njerëzit që kalojnë më shumë kohë të përfshirë në përvetësim dijesh të reja, kanë tendencën të zhvillojnë rrjete më të forta të qelizave nervore dhe lidhje midis atyre qelizave nervore brenda trurit të tyre. Këto rrjete,
janë më të pajisura për të kuruar dëmtimin e qelizave që mund të ndodhë për shkak të çrregullimeve të trurit, të cilat mund të çojnë tek demenca.
3. Kini një mënyrë jetese të shëndetshme
Ashtu si me probleme të tjera shëndetësore, një mënyrë jetese e shëndetshme, është po aq e rëndësishme për ruajtjen e shëndetit të trurit. Ushqimi i mirë, ruajtja e një peshe trupore të shëndetshme, stërvitja e rregullt fizike, dhe shmangia e kushteve që rrisin rrezikun për sulme në zemër dhe goditje në tru, mund të zvogëlojnë rrezikun e demencës.
Menaxhimi në mënyrë efektive i kolesterolit dhe i presionit të gjakut, mos–pirja e duhanit dhe kufizimi i konsumit të alkoolit, kanë treguar gjithashtu se e përmirësojnë shëndetin e aftësive njohëse në periudhën e mëvonshme të jetës. Dhe kjo sepse këto masa ndikojnë në shëndetin e enëve të gjakut në trurin, qafën dhe zemrën tuaj. Ndërkaq, është e rëndësishme të bëni një gjumë të mirë gjatë natës, dhe të trajtoni çrregullimet e gjumit si p.sh Apnea e gjumit. Nëse keni një dietë të ekuilibruar, nuk keni nevojë të merrni suplemente për një gjumë më të mirë.
4. Ruani ndërveprimin social
Hulumtimet tregojnë se ndërveprimi social në çdo moshë, ka përfitime pozitive sa i përket aftësive njohëse. Ndërveprimi i rregullt me të tjerët, përfshirë familjen, miqtë, fqinjët, bashkëpunëtorët dhe anëtarët e komunitetit, mund të përmirësojë gjendjen tuaj psikologjike, pikëpamjen tuaj mbi jetën, dhe ta vërë trurin vazhdimisht në punë.
Këto ndërveprime të rregullta ndikojnë pozitivisht në aftësitë tuaja njohëse, dhe është provuar se kjo i lehtëson simptomat e demencës. Sa i përket fëmijëve tuaj në mënyrë specifike, zakonet e mira fillojnë që herët. Sa më herët të filloni t’i praktikoni ato, aq më shumë ka gjasa të shmangni demencën./bota.al
Lajmet
Dy kosovarë ekstradohen në SHBA, akuzohen për mashtrim dhe vjedhje identiteti të amerikanëve
Published
14 minutes agoon
April 1, 2025By
UBTNews
Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Prishtinë ka bërë të ditur se dy shtetas të Kosovës janë ekstraduar në SHBA, ku do të përballen me një aktakuzë për dëmtim të qytetarëve amerikanë.
Bëhet fjalë për dy të rinj – Ardit Kutleshin, 26 vjeç, dhe Jetmir Kutleshin, 28 vjeç – të cilët ishin arrestuar më 12 dhjetor të vitit të kaluar, në bazë të kërkesës së SHBA-së për ekstradim.
Ata akuzohen se mbikëqyrnin faqen e internetit Rydox, ku bëhej shitja e të dhënave personale të vjedhura “për kryerjen e krimeve kibernetike dhe mashtrimeve”.
“Ne e vlerësojmë shumë bashkëpunimin e vazhdueshëm të autoriteteve kosovare në ndihmën ndaj qeverisë amerikane për këtë çështje, duke forcuar përpjekjet tona të përbashkëta për të mbajtur të sigurta si Kosovën ashtu edhe Shtetet e Bashkuara”, thuhet në njoftimin e Ambasadës së SHBA-së.
Sipas aktakuzës, Rydox kishte gjeneruar të paktën 230 mijë dollarë të ardhura që prej kur kishte filluar në shkurt të vitit 2016.
Ardit Kutleshi dhe Jetmir Kutleshi përballen me disa akuza për vjedhje identiteti dhe mashtrimi, të gjitha të lidhura me rolin e tyre si administratorë të faqes Rydox. Ata akuzohen se, ndër tjerash, kishin shitur të dhënat e kredit kartelave të mijëra “viktimave që jetojnë në SHBA”.
Sipas Departamentit të Drejtësisë, nëse shpallen fajtorë, ata mund të përballen me 20 vjet burg për akuzën e pastrimit të parave, dhjetë vjet burg për mashtrimin me kredit kartela, pesë vjet burg për secilën nga akuzat e vjedhjes së identitetit, si dhe një minimum të detyrueshëm prej 2 vjetësh burg për akuzën e vjedhjes së rëndë të identitetit, që duhet të ekzekutohet pas çdo dënimi tjetër.
Përveç mbylljes së faqes Rydox, SHBA-ja gjithashtu u autorizua për të konfiskuar rreth 225 mijë dollarë në kriptovaluta nga llogaritë e kontrolluara nga të pandehurit.
Në aktakuzën e ngritur nga Distrikti Perëndimor i Pensilvanisë, edhe një shtetas tjetër kosovar, Shpend Sokoli, ishte arrestuar në Shqipëri nga Struktura e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK) për të njëjtin rast.
“Sokoli pritet të akuzohet dhe të ndiqet penalisht në Shqipëri”, thuhet në njoftimin e publikuar më parë në uebfaqen e Departamentit amerikan të Drejtësisë./REL/
Lajmet
Konjufca takon delegacionin e Kursit të Lartë të Sigurisë dhe Mbrojtjes
Published
20 minutes agoon
April 1, 2025By
UBTNews
Kryetari i Kuvendit të Republikës së Kosovës, Glauk Konjufca ka pritur sot në takim delegacionin e pjesëmarrësve në Kursin e Lartë të Sigurisë dhe Mbrojtjes (KLSM), që udhëhiqej nga drejtori i Kolegjit të Mbrojtjes dhe Sigurisë, gjenerali Ylli Pulaj.
Duke i falënderuar për vizitën e tyre, kryetari Konjufca shprehu mirënjohjen e tij për mundësitë që jep zhvillimi i këtij kursi, që është më i larti në hierarkinë e arsimit të Forcave të Armatosura të Republikës së Shqipërisë, në edukimin dhe kualifikimin e personelit ushtarak dhe civil, si një kontribut në rritjen e kapaciteteve të brendshme, në mbrojtjen dhe sigurinë tonë të përbashkët.
Njëkohësisht, kryetari Konjufca e cilësoi këtë kurs përbrenda gamës së thellimit të mëtejshëm të bashkëpunimit mes Republikës së Kosovës dhe Republikës së Shqipërisë, por edhe në kuadër të ngritjes së kapaciteteve përgjatë rrugës së Kosovës për anëtarësim në NATO.
Kryetari Konjufca e përgëzoi gjeneralin Pulaj dhe të pranishmit e tjerë për punën e tyre të deritanishme në këtë angazhim të interesit të përbashkët, duke u shprehur se vazhdimi në këto hapa nxit profesionalizimin, bashkëpunimin dhe përafrimin gjithnjë e më të madh në fusha aq të rëndësishme si ajo e mbrojtjes dhe sigurisë, që merr vlerë edhe më të madhe duke konsideruar kërcënimet që i sjell rajonit dhe sigurisë evropiane në përgjithësi pushtimi i Rusisë në Ukrainë.
Ai theksoi edhe një herë rrezikun që Kosovës dhe rajonit i vjen nga Serbia, si i vetmi shtet që ka bashkëpunim intensiv politik dhe ushtarak me Rusinë dhe Kinën, gjë që bie ndesh me rrugën evropiane dhe demokratizuese të rajonit.
Lajmet
Sveçla për sulmin në Zveçan: Shteti do të vazhdojë të veprojë me vendosmëri
Published
25 minutes agoon
April 1, 2025By
UBTNews
Ministri i Punëve të Brendshme të Kosovës, Xhelal Sveçla, ka reaguar pas shpërthimit të një granate dore në një nga zyret e Postës së Kosovës në Zveçan.
Ai ka theksuar angazhimin e shtetit për të siguruar një mjedis të sigurt për të gjithë qytetarët, pa dallim.
Në një postim në rrjetet sociale, Sveçla ka deklaruar: “Shteti do të vazhdojë të veprojë me vendosmëri për të siguruar që të gjithë qytetarët, pa dallim, të jetojnë në një mjedis të sigurt dhe të lirë.”
Bota
Ndryshon vlera e ‘Kartonit Jeshil’ për të shkuar në Maqedoninë e Veriut
Published
28 minutes agoon
April 1, 2025By
UBT NEWS
Nga 1 prilli 2025, qytetarët shqiptarë do të kenë mundësinë të udhëtojnë drejt Maqedonisë së Veriut me një Karton Jeshil me afat 1-vjeçar, me çmim të reduktuar prej 50 Euro. Ky vendim është pjesë e një serie masash për lehtësimin e lëvizjes ndërkufitare të qytetarëve shqiptarë, pas zbatimit të një vendimi të ngjashëm për Malin e Zi që hyri në fuqi më 1 shkurt 2025.
Karton Jeshil, i cili është një dokument sigurimi ndërkombëtar që mbulon përgjegjësinë e drejtuesve të mjeteve shqiptare jashtë vendit, do të ofrohet me afat vlefshmërie 12-mujor dhe çmim më të ulët krahasuar me opsionin 15-ditor që është ofruar më parë. Çmimi i ri do të ndihmojë qytetarët, veçanërisht ata që kalojnë shpesh kufirin për punë, duke ulur kostot e sigurimit për udhëtimet jashtë vendit.
Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare, në bashkëpunim me Byrosë Shqiptare të Sigurimeve (BSHS), ka marrë këtë hap për të mbështetur shkëmbimet ekonomike dhe lëvizjen e lirë të autoveturave, duke ofruar më shumë mundësi për qytetarët dhe duke stimuluar zhvillimin ekonomik në zonat kufitare./UBTNews/

Barcelona thyen çdo rekord, skuadra e Hansi Flick arrin shifra historike

Dy kosovarë ekstradohen në SHBA, akuzohen për mashtrim dhe vjedhje identiteti të amerikanëve

Konjufca takon delegacionin e Kursit të Lartë të Sigurisë dhe Mbrojtjes

Sveçla për sulmin në Zveçan: Shteti do të vazhdojë të veprojë me vendosmëri

Ndryshon vlera e ‘Kartonit Jeshil’ për të shkuar në Maqedoninë e Veriut

Dëshmitari i 126-të nuk erdhi të dëshmonte, ZPS-ja kërkon që dëshmia e tij të pranohet me shkrim

152 vjet më parë lindi Sergei Rachmaninoff, kompozitori dhe pianisti më i madh i të gjitha kohërave

Haradinaj pas sulmit në Zveçan: Sulmi i mbrëmshëm është vazhdimësi e logjikës terroriste të lidershipit në Serbi

Inflacioni në Kroaci po ngadalësohet – tani është në 3.2 përqind
Të kërkuara
-
Bota2 months ago
Marrëveshja për pranimin e pakufizuar të emigrantëve, Shtëpia e Bardhë tërhiqet nga tarifat ndaj Kolumbisë
-
Bota2 months ago
Fluturimet e dëbimit kanë filluar, thotë Shtëpia e Bardhë
-
Bota2 months ago
Shtëpia e Bardhë: Armëpushimi në Liban do të zgjatet deri më 18 shkurt
-
Bota2 months ago
Trump zbulon listën e zezë të Shtëpisë së Bardhë