Kulturë

Kasëm Trebeshina, zëri i kundërshtimit në letrat shqiptare të pasluftës

Published

on

Muzeu Kombëtar “Shtëpia me gjethe” organizoi sot një aktivitet përkujtimor në nder të shkrimtarit, dramaturgut dhe poetit disident, Kasëm Trebeshina. Ky event shënoi një moment të rëndësishëm për të nderuar kontributin e tij në letërsinë shqiptare dhe për të kujtuar sakrificat e tij në luftën kundër sistemit diktatorial.

Trebeshina, i njohur për qëndresën e tij ndaj regjimit komunist dhe për veprat që denonconin censurën dhe padrejtësitë, është një figurë e rëndësishme e historisë kulturore shqiptare. Aktiviteti në muze përfshiu një përmbledhje të veprave të tij dhe një diskutim mbi ndikimin e tij në letërsinë moderne shqiptare. Kjo ngjarje shërbeu si një mundësi për të rinjtë dhe dashamirësit e letërsisë për të njohur më mirë jetën dhe veprën e këtij shkrimtari të shquar, i cili mbetet një simbol i lirisë së shprehjes dhe i intelektualizmit në Shqipëri.

Kasëm Trebeshina lindi më 8 gusht 1926 në Berat. Ai filloi studimet në Shkollën Normale të Elbasanit, por i ndërpreu më 1942 për t’u angazhuar në Luftën Antifashiste Nacionalçlirimtare. Pas luftës, Trebeshina shërbeu si oficer i Drejtorisë së Mbrojtjes Popullore dhe më pas vazhdoi studimet në Institutin e Teatrit “Ostrovski” të Leningradit.

Edhe pse komunist i bindur në fillim, Trebeshina nuk u pajtua kurrë plotësisht me metodën e realizmit socialist që po imponohej në letërsi dhe art. Ai e la partinë dhe më pas Lidhjen e Shkrimtarëve në Tiranë. Në një akt të rrallë të kundërshtimit të hapur, më 5 tetor 1953 Trebeshina dërgoi një “promemorje” te Enver Hoxha, duke e paralajmëruar se politikat e tij kulturore po e çonin kombin drejt katastrofës. Ky akt i guximshëm do ta çonte atë në burg për 3 vjet me akuzën për agjitacion dhe propagandë kundër pushtetit.

Pas lirimit nga burgu, Trebeshina u internua për 5 vjet në Berat dhe Korçë. Gjatë kësaj kohe, ai vazhdoi të shkruajë, por veprat e tij mbetën të pabotuar. Në vitin 1961 arriti të botojë poemën “Artani dhe Min’ja ose hijet e fundit të maleve”, si dhe një përkthim të poetit spanjoll Garsia Lorka. Pjesa tjetër e veprës së tij mbeti në dorëshkrim, duke përfshirë 18 vëllime me poezi, 42 pjesë teatrore, 21 romane e tregime.

Vepra më e njohur e Trebeshinës është “Stina e stinëve”, që përmban tri novela: “Stina e stinëve”, “Odin Mondvalsen” dhe “Fshati mbi shtatë kodrina”. Vepra të tjera të rëndësishme janë “Mekami, melodi turke”, “Histori e atyre që nuk janë” dhe “Legjenda e asaj që iku”. Pas rënies së diktaturës, Trebeshina botoi 12 vëllime të tjera, kryesisht tregime dhe drama.

Kasëm Trebeshina ndërroi jetë në Ankara, më 6 nëntor 2017, në moshën 91 vjeçare. Ai mbetet një nga figurat më të rëndësishme të letërsisë shqiptare të shekullit të 20-të, si për veprën e tij të pasur, ashtu edhe për qëndrimin e tij të paepur kundër diktaturës komuniste./UBTNews/

Continue Reading

Magazinë

Çorapja e ndotur e Michael Jacksonit shitet në ankand për një shifër të çmendur

Published

on

Një çorape e veshur nga Michael Jackson gjatë koncertit të tij në vitin 1997 në Nisë është shitur në ankand në Nîmes për 6,200 euro – më shumë se dyfishi i vlerës së saj të vlerësuar prej 3,000-4,000 eurosh. Ofertat filluan nga 2,500 euro.

Çorapja, e mbuluar me kristale të vogla, u mor nga një teknik zëri pas shfaqjes më 27 qershor 1997. Ankandi u zhvillua në Hôtel des Ventes de Nîmes, megjithëse blerësi mbetet anonim.

Sendet e Jacksonit kanë qenë prej kohësh të shtrenjta. Xhaketa e tij ikonike Thriller u shit për 1.8 milionë dollarë në vitin 2011, ndërsa doreza e tij prej kristali Swarovski u shit për 350,000 dollarë në vitin 2009.

Edhe këpucët e përdorura gjatë provës së tij të parë të ecjes ‘moonwalk’ u shitën për 75,000 dollarë.

Edhe një herë, trashëgimia e Jacksonit dëshmon se është e përjetshme – edhe një çorape e vetme mund të bëhet një pjesë e historisë së muzikës.

Continue Reading

Lifestyle

Këshilla për nënat e reja që mëngjesi të jetë më pak stresues

Published

on

Për nënat e reja mëngjesi është mjaft stresues.

Rreth ¼ e nënave të anketuara e shohin mëngjesin dhe vrapin për të çuar fëmijët në shkollë më stresuese se vizita nga prindërit ose të afërmit në mbrëmje.

Ne jemi të gjithë në të njëjtën barkë duke qenë se askush nuk ka nevojë të ndjehet i dështuar si prind.

Këshilla kryesore është të filloni përgatitjet një natë më parë. Ju mund të reduktoni ndjeshëm kaosin në mëngjes duke filluar me përgatitjen e disa gjërave si p.sh: të bëni drekën, të të bëni gati çantat e fëmijëve, të nxirrni dhe të bëni gati rrobat e fëmijëve. Kjo duhet të jetë pjesë e rutinës së përditshme të secilit.

Për nënat ndihmon gjithashtu të shkojnë për të fjetur me kokën më të lehtë nga problemet, duke menduar të paktën që mund ta marrin shtruar të nesërmen.

Gjëja e dytë, që duhet bërë është të ngrihesh më herët se të tjerët për të bërë kafen, mëngjesin.

Continue Reading

Magazinë

Filmi “Heldin” me aktorin shqiptar Ridvan Murati bëhet pjesë e platformës Netflix

Published

on

Një tjetër sukses i kinematografisë evropiane që përfshin talent shqiptar tashmë është pjesë e gjigantit të transmetimit online, Netflix.

Filmi “Heldin” (titulli në anglisht: Late Shift), ku rolin e njërit prej personazheve e luan aktori i njohur shqiptar Ridvan Murati, është bërë zyrtarisht pjesë e katalogut të kësaj platforme. Ridvan Murati, një emër i njohur i skenës teatrore dhe kinematografisë në Zvicër, sjell në këtë projekt tjetër interpretim të fuqishëm, duke përforcuar praninë dhe ndikimin e aktorëve shqiptarë në produksionet ndërkombëtare me peshë.

Filmi është dramë intensive e 2025, me regji të Petra Volpe, dhe përqendrohet në personazhin Floria, një infermiere kirurgjie në një spital zviceran, e cila përballet me sfida gjatë një ndërrimi të vonë.

Teksa ndihmon një nënë në gjendje kritike, një paciente të moshuar e pacient privat kërkues, një gabim i rëndë kërcënon t’i rrëzojë të gjithë përpjekjet e saj.

“Heldin” është bashkëprodhim mes Zvicrës dhe Gjermanisë dhe pati premierën botërore në seksionin Berlinale Special Gala të edicionit të 75-të të Festivalit Ndërkombëtar të Filmit në Berlin, më 17 shkurt 2025. Pas premierës, filmi u lansua edhe në kinematë zvicerane më 27 shkurt.

Për Ridvan Murati, i cili jeton e vepron prej vitesh në Zvicër, përfshirja në projekt të tillë ndërkombëtar, është dëshmi e vlerësimit të talentit në kinemanë europiane. Ai vazhdon të përfaqësojë me dinjitet artistët shqiptarë në skenën ndërkombëtare dhe t’u japë zë rrëfimeve me dimension njerëzor dhe emocional.

Për publikun shqiptar, prania e “Heldin” në Netflix është mundësi për të parë një prodhim cilësor, që sjell në vëmendje jo vetëm sfidat e sistemit shëndetësor, por fuqinë e individit për të përballuar situata të jashtëzakonshme — dhe këtë herë, me një emër shqiptar në kastin e tij.

 

Continue Reading

Kulturë

Promovohet vepra monumentale “Mapping Ethnic Albania”

Published

on

U promovua vepra monumentale “Mapping Ethnic Albania”, të autorit dhe diplomatit të shquar, Bejtullah Destani.

Ky libër përmbledh mbi 200 harta historike të trojeve shqiptare dhe dokumente të rralla nga arkivat më të mëdha evropiane, duke dokumentuar rrënjët tona.

Një botim i rëndësishëm që sjell në fokus hartëzimin historik, etnik dhe gjeopolitik të trojeve shqiptare ndër shekuj.

Libri paraqet një përmbledhje të pasur me harta, dokumente historike dhe analiza shkencore që dëshmojnë për shtrirjen e popullsisë shqiptare në hapësirat ballkanike, duke sfiduar shpeshherë narrativat zyrtare dhe historitë e manipuluara.

Continue Reading

Të kërkuara