Lajmet

“Kancelarët” e Putinit

Motivimi i Merkel për mbështetjen e Nord Stream është më i ndërlikuar.

Published

on

Nga Matthew Karnitsching, Politico.eu

Vetëm disa javë para zgjedhjeve në Gjermani, kancelari i vendit, duke injoruar protestat e Europës Lindore, fitoi një marrëveshje historike për një tubacion gazi që do të forcojë edhe më shumë ndikimin e udhëheqësit dinak të Rusisë mbi sigurinë e energjisë në Europë.

Nëse kjo tingëllon si një përshkrim i mesit të korrikut 2021,  diçka e tillë ka ndodhur edhe më parë sepse në botën e politikës gjermane të energjisë, historia po përsëritet.

Skena e mësipërme ka ndodhur edhe në fillim të shtatorit 2005; Kancelari gjerman Gerhard Schröder ishte në prag të humbjes së pushtetit nga një grua e  lindur në Gjermaninë Lindore me emrin Angela Merkel kur ai priti në një ceremoni  Presidentin rus Vladimir Putin në Berlin për të nënshkruar një marrëveshje të një tubacioni që do të njihej si Nord Stream.

Putini nuk ishte në Berlin javën e kaluar për të festuar marrëveshjen midis Merkel dhe Presidentit të SHBA-së Joe Biden për të lejuar që faza e dytë e projektit – Nord Stream 2 – të vazhdojë përpara, raporton abcnews.al

Megjithatë, Merkel e ftoi Putinin.

“Presidenti rus vlerësoi besnikërinë e palës gjermane në lidhje me përfundimin e këtij projekti tregtar që është krijuar për të forcuar sigurinë e energjisë të Gjermanisë,” tha Kremlini në një deklaratë.

Ndërsa projekti i tubacionit ende po përballet me kundërshtime të forta në Kongresin e SHBA -së dhe në pjesën më të madhe të BE-së, marrëveshja politike midis Merkel dhe Biden ka gjasa ti sjellë projektit vrullin e duhur për të përfunduar ndërtimin.

Ashtu si tubacioni origjinal Nord Stream, i cili përfundoi në 2011, Nord Stream 2 do të nisë rreth 1.200 kilometra nën Balltik, nga Shën Petersburg dhe duke përfunduar në bregdetin verior të Gjermanisë, raporton abcnews.al

Me një kapacitet vjetor prej rreth 110 miliardë metra kub gaz, tubacionet binjake do të lejojnë Rusinë të anashkalojë rrugët tokësore përmes Ukrainës, duke ulur pragun për ndërhyrje të mëtejshme nga Moska në rajon, sipas kritikëve, të tilla si aneksimi i saj i Krimesë dhe lufta e vazhdueshme në lindje të vendit. Ajo që nuk është në diskutim (të paktën jashtë Gjermanisë) është se projekti do të rrisë mbështetjen e Gjermanisë dhe Europës në gazin rus.

Berlini ka hedhur poshtë shqetësime të tilla për vite me radhë, duke argumentuar se nuk bën asnjë ndryshim nëse një molekulë ruse e gazit arrin në Gjermani përmes Ukrainës ose nën Balltik. E megjithatë, nuk duhet një Ph.D. në fizikë (asnjë shkelje ndaj Merkel) të dijë se distanca më e shkurtër midis dy pikave është një vijë e drejtë.

Diferenca midis tubacioneve Nord Stream dhe infrastrukturës ekzistuese, të paqëndrueshme përmes Ukrainës, e cila ka një kapacitet teorik prej 160 miliardë metra kub, është pak a shumë si ajo midis kabllove me fibra optike dhe tela bakri.

Pas pesë dekadash përdorimi, tubacioni ukrainas është aq i rrjedhshëm sa që analistët thonë se do të duheshin rreth 6 miliardë euro për t’u rregulluar.  Për krahasim, tubacionet Nord Stream, të cilat së bashku kanë kushtuar të paktën 17.5 miliardë euro, janë niveli më i mirë i artit.

Gazprom pronë e shtetit rus mund të dërgojë gaz në Gjermani me një kosto më të ulët. (Gazprom ka rënë dakord të paguajë tarifat e tranzitit në Ukrainë, të cilat kanë arritur gjithsej rreth 2 miliard dollarë në vit në vitet e fundit, deri në vitin 2024).

Industria gjermane, e cila ka shumë nevojë për burime të lira dhe të besueshme të energjisë, e ka miratuar. Vitin e ardhshëm, Gjermania do të fikë reaktorin e saj të fundit bërthamor dhe ka në plan të ndalojë prodhimin e energjisë elektrike me qymyr deri në vitin 2038. Megjithëse pjesa e energjisë së rinovueshme në përzierjen e energjisë elektrike të Gjermanisë po rritet, ajo është akoma më pak se 50 përqind e totalit, raporton abcnews.al

Kjo do të thotë se vendi ka një boshllëk të madh të energjisë elektrike për të mbushur dhe ka nevojë për gaz natyror, i cili ndot më pak sesa qymyri. (Gazi përdoret gjithashtu për ngrohje në 45 përqind të familjeve gjermane.)

Holanda, e cila zë rreth 30 përqind të furnizimit me gaz të Gjermanisë (Rusia dhe Norvegjia secila përbën rreth një të tretën e furnizimit gjerman, burimet e brendshme për pjesën tjetër), planifikon të ndërpresë furnizimin deri në 2030, duke e bërë Nord Stream edhe më të rëndësishëm.

Kritikët e projektit tregojnë se ka shumë mënyra të tjera që Gjermania të marrë gaz natyror, qoftë  nga rruga ekzistuese lindore në të gjithë Ukrainën apo përmes Bjellorusisë dhe Polonisë; nga jugu, përmes Turqisë; ose nga perëndimi, në formën e gazit natyror të lëngshëm, që është dërguar në anije nga SHBA-ja.

Por, në sytë gjermanë, asnjë nga ato opsione nuk premton thjeshtësinë dhe besueshmërinë e Nord Stream. Shumë kanë folur për  tërheqjen mistike që  Rusia ka mbi elitën gjermane, të ashtuquajturit  Russlandversteher , ose “simpatizantët e Rusisë”. Megjithatë, kur bëhet fjalë për Schröder dhe Merkel, më shumë faktorë prozaikë janë në lojë.

Brenda disa javësh nga largimi në 2005, Schröder u emërua kryetar i Nord Stream, një angazhim që me kalimin e viteve e ka bërë Social Demokratin një njeri të pasur. Në sytë e kritikëve të tij, Schröder sakrifikoi reputacionin e tij duke pranuar të ishte pjesë e shërbimit të  Putinit. Sidoqoftë, angazhimi i ka dhënë atij, nëse asgjë tjetër, një pension shumë të favorshëm.

Megjithëse Polonia dhe Ukraina protestuan për marrëveshjen në atë kohë, rezistenca ndaj saj nuk ishte askund afër asaj që është sot. Në vitin 2005,  shumica në Perëndim ende e shihnin Putinin si një partner.

Ai ende nuk kishte akuzuar SHBA-në për përpjekjen e frikësimit të Rusisë me NATO-n dhe do të kalonin vetëm disa vite para se ai të luftonte kundër Gjeorgjisë dhe të aneksonte Krimenë. Për Gjermaninë, Nord Stream ishte jokontestues.

Për dekada me radhë gjatë Luftës së Ftohtë, Gjermania kishte blerë gaz rus (shpesh kundër kundërshtimeve të SHBA). Dhe përveç kësaj, Lufta e Ftohtë kishte kohë që kishte mbaruar.

Motivimi i Merkel për mbështetjen e Nord Stream është më i ndërlikuar. Atë vit, në prag të katastrofës bërthamore të Japonisë, Fukushima, Merkel vendosi të ndryshojë vendimin e saj të mëparshëm për të zgjatur funksionimin e reaktorëve bërthamorë të Gjermanisë. Gjermania ishte në mes të të ashtuquajturës Energieewende , kalimi në energjinë e rinovueshme.

Gjermanët u tronditën aq shumë nga Fukushima dhe Merkel  pranoi të fikte reaktorin e fundit të vendit në 2022. Në atë kohë, energjia bërthamore përbënte rreth një të pestën e gjenerimit të energjisë elektrike në Gjermani.

Anulimi  ka çuar në skenarin që Merkel dhe industria gjermane paralajmëruan një dekadë më parë: një mungesë opsionesh të përballueshme energjie për industrinë. Kostot e energjisë elektrike për industrinë në Gjermani (tashmë ndër më të shtrenjtat në botë) janë në nivelin më të lartë në një dekadë.

“Energjia elektrike duhet të bëhet më e lirë në Gjermani në mënyrë kompanitë tona mund të konkurrojnë ndërkombëtarisht”, tha Ministri i Financave Olaf Scholz, kandidati i socialdemokratëve për kancelar,” në një fjalim muajin e kaluar.

Nuk ka asnjë dashuri të humbur midis Merkel dhe Putin; të dy kanë pasur konflikte vazhdimisht gjatë viteve për agresionet e udhëheqësit rus në territorin fqinj dhe çështje të tjera. Por Merkel është e bindur se gazi rus është thelbësor për t’i shërbyer nevojave të Gjermanisë për energji.

Në të vërtetë, shpjegimi i vetëm i besueshëm për gatishmërinë e kancelares për të përmirësuar marrëdhënien e Berlinit me Uashingtonin mbi projektin është se ajo e konsideron atë të një rëndësie jetike strategjike.

Javën e kaluar, Merkel u pyet nga një gazetar nëse ishte penduar për vendimin e saj për t’u tërhequr nga energjia bërthamore. Ajo këmbënguli se nuk ishte penduar, por shtoi se si pasojë e lëvizjes, Gjermania do të duhet të mbështetet te gazi për të ardhmen.

“Ne nuk mund – siç kanë kërkuar disa – të heqim dorë nga energjia bërthamore dhe qymyri dhe më pas të tërhiqemi nga gazi natyror sa më shpejt të jetë e mundur,” tha ajo. “Kjo nuk do të jetë e mundur.”

/abcnews.al

Lajmet

Kurti merr pjesë në Forumin Ekonomik në Davos, pritet nënshkrimi i Marrëveshjes së Tregtisë së Lirë me EFTA-n

Published

on

By

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka udhëtuar sot (e martë) për në Zvicër, ku do të marrë pjesë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Sipas njoftimit të Zyrës së Kryeministrit, në Davos do të nënshkruhet Marrëveshja e Tregtisë së Lirë me vendet anëtare të EFTA-s (Shoqatës Evropiane të Tregtisë së Lirë).

“Kosova është i vetmi vend në rajon që përveç negocimit për tregti të mallrave, ka negociuar edhe për tregti të shërbimeve me EFTA-n. Kjo marrëveshje do të krijojë mundësi të reja për prodhuesit dhe kompanitë tona vendore dhe do të forcojë partneritetin ekonomik dhe tregtar ndërmjet vendit tonë dhe Norvegjisë, Zvicrës, Lihtenshtajnit dhe Islandës si shtete anëtare të EFTA-s”, thuhet në njoftim.

Sipas komunikatës, gjatë qëndrimit atje, kryeministri Kurti gjithashtu do të ketë takime me përfaqësues shtetërorë të vendeve mike e partnere dhe me investitorë potencialë, si dhe do të marrë pjesë në panelin e diskutimit me titull “Demokracitë e qëndrueshme në një epokë të ndryshimit” dhe panelin “Inteligjenca Artificiale për Njerëzimin: inovacioni etik në epokën e Inteligjencës”. Të dy këto panele do të mbahen në Shtëpinë e Kosovës (House of Kosova) në Davos e cila është hapur për herë të parë.

Në Forumin Ekonomik në Davos marrin pjesë edhe ministrja e Industrisë, Ndërmarrësisë dhe Tregtisë, Rozeta Hajdari dhe ministrja e Ekonomisë, Artane Rizvanolli.

Në samitin e sivjetshëm pritet pjesëmarrja e 3 mijë personave si biznesmenë, politikanë, akademikë dhe përfaqësues të organizatave të shoqërisë civile nga më shumë se 130 vende, përfshirë dhe nga Ballkani, ndërsa 60 krerë të shteteve dhe qeverive do të mbajnë fjalime.

Në këtë periudhë kur ekonomia globale po përjeton një ndryshim paradigme, në samit do të diskutohet se si të rivendoset rritja, si të përfitohet nga teknologjitë e reja dhe mënyrat për të forcuar qëndrueshmërinë sociale dhe ekonomike në 220 sesione të ndryshme.

Në sesione, folësit do të ndajnë vlerësimet e tyre mbi politikat e reja të SHBA-së, fragmentimin që është shfaqur si rezultat i dobësimit gradual të bashkëpunimit global, politikat tregtare, inteligjenca artificiale dhe digjitalizimi, transformimi i energjisë së pastër, lufta kundër ndryshimeve klimatike, politikat monetare të bankave qendrore, normat e interesit dhe inflacioni.

Takimi vjetor i Forumit Ekonomik Botëror në Davos ka nis dje dhe zgjatë deri më 24 janar. Sipas një njoftimi në faqen zyrtare të Forumit Ekonomik Botëror thuhet se takimi vjetor 2025 mbledh liderët globalë për të adresuar sfidat kryesore globale dhe rajonale./UBTNews/

Continue Reading

Lajmet

​Akulli, rrezik për banorët e një ndërtese në Bregu Diellit

Published

on

By

Të martën, Policia e Kosovës ka bllokuar rrugën “Preng Doçi”, në lagjen Bregu i Diellit për shkaqe të rrezikshmërisë së akullit të krijuar në një ndërtesë.

Vendi u rrethua derisa punëtorët e “Dardaniaa SHPK”, kompani për mirëmbajtjen e rrugëve dhe trotuareve, larguan akullin.

Temperaturat e ulëta kanë krijuar akull të mëdhenj, gjë që sipas banorëve mund të rrezikojnë jetën e tyre.

Këtë çështje e ka komentuar edhe drejtori për Siguri dhe Emergjenca, Lulzim Fushtica. Ai ka thënë se kjo dukuri ka ardhur nga pakujdesia e banorëve të asaj ndërtese.

“Ne dje kemi dërguar inspektorët e drejtorisë për emergjenca dhe siguri, po ashtu edhe shërbimin e zjarrfikësve bashkë me kompaninë për intervenime emergjente. Sot kemi filluar me largimin e akullit që është në ndërtesë, e cila ka ardhur si pasojë e pakujdesisë nga banorët e ndërtesës dhe kjo paraqet jashtëzakonisht shumë rrezik për banorët dhe kalimtarët e rasti, pasi që mund të lëndohen me këputjen e ndonjë cope akulli deri në fatalitet”, ka deklaruar Fushtica.

Drejtori për Siguri dhe Emergjenca thotë, se çdo ditë kanë inspektime në kryeqytet dhe presin thirrje nga qytetarët për raste të tilla që të intervenohet sa më shpejtë.

Continue Reading

Bota

Davos – Scholz: SHBA-ja do të mbetet një nga aleatet më të afërta dhe më të domosdoshme të Gjermanisë

Published

on

Në fjalimin e tij të mbajtur gjatë Forumit Ekonomik Botëror në Davos më 21 janar 2025, kancelari gjerman Olaf Scholz ka theksuar rëndësinë e vazhdimit të bashkëpunimit dhe partneritetit të ngushtë mes SHBA-së dhe Gjermanisë, pavarësisht zhvillimeve të mundshme politike në Shtetet e Bashkuara, duke përfshirë rikthimin e Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë.

Scholz e ka cilësuar SHBA-në si një nga aleatët më të afërt dhe më të domosdoshëm për Gjermaninë, duke theksuar se kjo është një lidhje strategjike që është thelbësore për sigurinë dhe zhvillimin ekonomik të të dyja vendeve dhe të rajonit më të gjerë. Ai është shprehur se bashkëpunimi i vazhdueshëm mes SHBA-së dhe Gjermanisë është në interesin e përbashkët, duke nënvizuar se përpjekjet për të ndërtuar një partneritet të qëndrueshëm janë gjithashtu të rëndësishme për stabilitetin dhe paqen globale.

Një aspekt i rëndësishëm që ka përmendur Scholz në fjalimin e tij është se, edhe pse çdo ndryshim politik, siç ishte kthimi i Trump në Shtëpinë e Bardhë për një mandat të dytë, mund të shkaktojë pasiguri ose tensione, kjo nuk duhet të çojë në reagime të tepruara ose në “biseda të ëmbla” që synojnë të krijojnë njëfarë “mirënjohjeje” të rreme për liderët e huaj. Ai është shprehur se nuk duhet që çdo konferencë shtypi apo deklaratë nga Uashingtoni të shkaktojë debate të nxehta dhe ekzistenciale që mund të krijojnë ndasi të panevojshme.

Scholz ka nënvizuar se është e rëndësishme që Evropa dhe SHBA të mbeten të bashkuar dhe të përqendrohen në temat e përbashkëta të interesit si siguria, stabiliteti global dhe zhvillimi ekonomik, dhe se përpjekjet për të krijuar paqe dhe siguri në botë janë të domosdoshme. Ai theksoi gjithashtu se, pavarësisht qëndrimeve dhe retorikës së ndryshme që mund të pasojnë pas kalimit të pushtetit në SHBA, aleanca mes SHBA-së dhe Gjermanisë është një shtyllë kyçe për të siguruar një të ardhme të qëndrueshme për të dyja vendet dhe për botën në tërësi.

Në lidhje me pasigurinë e mundshme që mund të lindë nga rikthimi i Trump, Scholz ka theksuar se Gjermania dhe aleatët e saj evropianë janë të gatshëm të përballen me sfidat që mund të lindin, duke siguruar që aleanca transatlantike të mbetet e fortë dhe funksionale. Ai e përfundoi fjalimin e tij duke theksuar se bashkëpunimi dhe partneriteti i ngushtë me SHBA-në është thelbësor për paqen dhe sigurinë globale, si dhe për arritjen e një zhvillimi ekonomik të suksesshëm./UBTNews/

 

Continue Reading

Lajmet

Subjektet politike me më së shumti vëzhgues për zgjedhjet e 9 shkurtit

Published

on

By

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve (KQZ) ka akredituar 18 mijë e 163 vëzhgues të 21 subjekteve të ndryshme politike të cilat janë të certifikuara për pjesëmarrje në Zgjedhjet për Kuvendin e Kosovës, të cilat do të mbahen më 9 shkurt 2025.

Në mbledhjen e radhës të KQZ-së u bë e ditur se dy subjektet politike, Lëvizja Vetëvendosje (LVV) dhe Partia Demokratike e Kosovës (PDK) kanë aplikuar me numrin më të madh të vëzhguesve, me mbi 4 mijë.

Drejtori i Zyrës për Regjistrim, Certifikim dhe Kontrollin Financiar të Subjekteve Politike, Besnik Buzhala tregoi numrin e aplikuesve për vëzhgues nga 21 subjekte politike.

“Janë gjithsej 21 subjekte politike. Numri i vëzhguesve të subjekteve politike në total është 18 mijë e 163. Po filloj me Lidhjen Demokratike të Kosovës me gjithsej 3 mijë e 693 vëzhgues. Kosova Demokratik Turk Partisi me 257 vëzhgues…Serbska Lista me 290 vëzhgues. Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK) dhe Nisma Socialdemokrate me 3 mijë e 571 vëzhgues. Koalicioni për Familje me 253 vëzhgues… Lëvizja Vetëvendosje ka aplikuar me gjithsej 4 mijë e 356 vëzhgues, të cilët nuk janë kandidatë përpos zgjedhor në Kosovë dhe të gjithë vëzhguesit janë në listën përfundimtare të votuesve…Partia Demokratike e Kosovës ka aplikuar me gjithsej 3 mijë e 939 vëzhgues, janë të grupit të dytë. Nëse përfshihen edhe vëzhguesit e grupit të parë, që kanë qenë 95. Në total janë 4 mijë e 34 vëzhgues”, tha Buzhala.

Përveç kësaj, ndër pikat e rendit të ditës ishte edhe miratimi i rekomandimit të sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të Avokatit të Popullit për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës.

Anëtari i KQZ-së, Arianit Elshani tha se janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovës dhe institucionet e tjera për shfrytëzimin e kësaj hapësire.

“Këshilli për Operacione Zgjedhore ka shqyrtuar rekomandimin e sekretariatit për shfrytëzimin e hapësirave të institucionit të avokatit të popullit. Për vlerësimin dhe pranimin e dërgesave postare të votimit jashtë Kosovës. Bëhet fjalë për zarfe dhe fletëvotimet. Ky proces do të fillojë me pranimin e pakove postare, në këtë rast që arrijnë në Kosovë. Përmes postës të trajtohen, të vlerësohen dhe të pranohen në ambientet e mësipërme. Nevojitet që të lëshohet një vendim. Janë paraparë të gjitha masat e sigurisë në raport me policinë e Kosovë dhe të tjerat”, tha Elshani.

Po ashtu, anëtarët e KQZ-së miratuan pikën sipas të cilës transporti i materialit zgjedhor nga qendrat komunave drejt këshillave të vendvotimit të bëhet përmes kombibusëve dhe kamionëve, e jo me mjete private të kryesuesve.

“Ne në rregullat zgjedhore kemi paraparë që transportimi i materialeve zgjedhore, i kutive të bëhet nga kryesuesit bashkë me Policinë e Kosovës. Por të bëhet me automjetet e tyre private. Duke parë vështirësitë që kanë në raport me gjetjet e këtyre, ka raste kryesuesi ose anëtarët e Këshillit të vendvotimit nuk kanë vetura ose nuk dëshirojnë të shfrytëzojnë veturën e tyre për këtë. Kemi vendosur t’i rikthemi asaj praktikës së mëhershme, që të mundësohet gjetja e kombibusëve dhe kamionëve të cilët do të mundësojë shërbimin e transportit të materialit zgjedhor nga qendra komunale e drejt këshillave të vendvotimit dhe anasjelltas”, potencoi Elshani.

Ndër të tjera, u aprovuan kërkesat që të bëhet zëvendësimi i anëtarit të komisionit komunal të zgjedhjeve në komunën e Deçanit, Isuf Mehemetaj me Lirije Turkaj Bufaj.

Gjithashtu, KQZ miratoi ndërrimin e lokacionit të qendrës komunale të numërimit për komunën e Gjilanit dhe të Skenderajt.

Në Gjilan u vendos që të zhvendoset në palestrën sportive “Bashkim Selishta”. Ndërkaq në Skenderaj u miratua që të zhvendoset në sallën e Edukatës Fizike në Shkollën e Mesme Teknike “Anton Çeta”. Zgjedhjet parlamentar në Kosovë mbahen më 9 shkurt.

Continue Reading

Të kërkuara