Lajmet

“Kancelarët” e Putinit

Motivimi i Merkel për mbështetjen e Nord Stream është më i ndërlikuar.

Published

on

Nga Matthew Karnitsching, Politico.eu

Vetëm disa javë para zgjedhjeve në Gjermani, kancelari i vendit, duke injoruar protestat e Europës Lindore, fitoi një marrëveshje historike për një tubacion gazi që do të forcojë edhe më shumë ndikimin e udhëheqësit dinak të Rusisë mbi sigurinë e energjisë në Europë.

Nëse kjo tingëllon si një përshkrim i mesit të korrikut 2021,  diçka e tillë ka ndodhur edhe më parë sepse në botën e politikës gjermane të energjisë, historia po përsëritet.

Skena e mësipërme ka ndodhur edhe në fillim të shtatorit 2005; Kancelari gjerman Gerhard Schröder ishte në prag të humbjes së pushtetit nga një grua e  lindur në Gjermaninë Lindore me emrin Angela Merkel kur ai priti në një ceremoni  Presidentin rus Vladimir Putin në Berlin për të nënshkruar një marrëveshje të një tubacioni që do të njihej si Nord Stream.

Putini nuk ishte në Berlin javën e kaluar për të festuar marrëveshjen midis Merkel dhe Presidentit të SHBA-së Joe Biden për të lejuar që faza e dytë e projektit – Nord Stream 2 – të vazhdojë përpara, raporton abcnews.al

Megjithatë, Merkel e ftoi Putinin.

“Presidenti rus vlerësoi besnikërinë e palës gjermane në lidhje me përfundimin e këtij projekti tregtar që është krijuar për të forcuar sigurinë e energjisë të Gjermanisë,” tha Kremlini në një deklaratë.

Ndërsa projekti i tubacionit ende po përballet me kundërshtime të forta në Kongresin e SHBA -së dhe në pjesën më të madhe të BE-së, marrëveshja politike midis Merkel dhe Biden ka gjasa ti sjellë projektit vrullin e duhur për të përfunduar ndërtimin.

Ashtu si tubacioni origjinal Nord Stream, i cili përfundoi në 2011, Nord Stream 2 do të nisë rreth 1.200 kilometra nën Balltik, nga Shën Petersburg dhe duke përfunduar në bregdetin verior të Gjermanisë, raporton abcnews.al

Me një kapacitet vjetor prej rreth 110 miliardë metra kub gaz, tubacionet binjake do të lejojnë Rusinë të anashkalojë rrugët tokësore përmes Ukrainës, duke ulur pragun për ndërhyrje të mëtejshme nga Moska në rajon, sipas kritikëve, të tilla si aneksimi i saj i Krimesë dhe lufta e vazhdueshme në lindje të vendit. Ajo që nuk është në diskutim (të paktën jashtë Gjermanisë) është se projekti do të rrisë mbështetjen e Gjermanisë dhe Europës në gazin rus.

Berlini ka hedhur poshtë shqetësime të tilla për vite me radhë, duke argumentuar se nuk bën asnjë ndryshim nëse një molekulë ruse e gazit arrin në Gjermani përmes Ukrainës ose nën Balltik. E megjithatë, nuk duhet një Ph.D. në fizikë (asnjë shkelje ndaj Merkel) të dijë se distanca më e shkurtër midis dy pikave është një vijë e drejtë.

Diferenca midis tubacioneve Nord Stream dhe infrastrukturës ekzistuese, të paqëndrueshme përmes Ukrainës, e cila ka një kapacitet teorik prej 160 miliardë metra kub, është pak a shumë si ajo midis kabllove me fibra optike dhe tela bakri.

Pas pesë dekadash përdorimi, tubacioni ukrainas është aq i rrjedhshëm sa që analistët thonë se do të duheshin rreth 6 miliardë euro për t’u rregulluar.  Për krahasim, tubacionet Nord Stream, të cilat së bashku kanë kushtuar të paktën 17.5 miliardë euro, janë niveli më i mirë i artit.

Gazprom pronë e shtetit rus mund të dërgojë gaz në Gjermani me një kosto më të ulët. (Gazprom ka rënë dakord të paguajë tarifat e tranzitit në Ukrainë, të cilat kanë arritur gjithsej rreth 2 miliard dollarë në vit në vitet e fundit, deri në vitin 2024).

Industria gjermane, e cila ka shumë nevojë për burime të lira dhe të besueshme të energjisë, e ka miratuar. Vitin e ardhshëm, Gjermania do të fikë reaktorin e saj të fundit bërthamor dhe ka në plan të ndalojë prodhimin e energjisë elektrike me qymyr deri në vitin 2038. Megjithëse pjesa e energjisë së rinovueshme në përzierjen e energjisë elektrike të Gjermanisë po rritet, ajo është akoma më pak se 50 përqind e totalit, raporton abcnews.al

Kjo do të thotë se vendi ka një boshllëk të madh të energjisë elektrike për të mbushur dhe ka nevojë për gaz natyror, i cili ndot më pak sesa qymyri. (Gazi përdoret gjithashtu për ngrohje në 45 përqind të familjeve gjermane.)

Holanda, e cila zë rreth 30 përqind të furnizimit me gaz të Gjermanisë (Rusia dhe Norvegjia secila përbën rreth një të tretën e furnizimit gjerman, burimet e brendshme për pjesën tjetër), planifikon të ndërpresë furnizimin deri në 2030, duke e bërë Nord Stream edhe më të rëndësishëm.

Kritikët e projektit tregojnë se ka shumë mënyra të tjera që Gjermania të marrë gaz natyror, qoftë  nga rruga ekzistuese lindore në të gjithë Ukrainën apo përmes Bjellorusisë dhe Polonisë; nga jugu, përmes Turqisë; ose nga perëndimi, në formën e gazit natyror të lëngshëm, që është dërguar në anije nga SHBA-ja.

Por, në sytë gjermanë, asnjë nga ato opsione nuk premton thjeshtësinë dhe besueshmërinë e Nord Stream. Shumë kanë folur për  tërheqjen mistike që  Rusia ka mbi elitën gjermane, të ashtuquajturit  Russlandversteher , ose “simpatizantët e Rusisë”. Megjithatë, kur bëhet fjalë për Schröder dhe Merkel, më shumë faktorë prozaikë janë në lojë.

Brenda disa javësh nga largimi në 2005, Schröder u emërua kryetar i Nord Stream, një angazhim që me kalimin e viteve e ka bërë Social Demokratin një njeri të pasur. Në sytë e kritikëve të tij, Schröder sakrifikoi reputacionin e tij duke pranuar të ishte pjesë e shërbimit të  Putinit. Sidoqoftë, angazhimi i ka dhënë atij, nëse asgjë tjetër, një pension shumë të favorshëm.

Megjithëse Polonia dhe Ukraina protestuan për marrëveshjen në atë kohë, rezistenca ndaj saj nuk ishte askund afër asaj që është sot. Në vitin 2005,  shumica në Perëndim ende e shihnin Putinin si një partner.

Ai ende nuk kishte akuzuar SHBA-në për përpjekjen e frikësimit të Rusisë me NATO-n dhe do të kalonin vetëm disa vite para se ai të luftonte kundër Gjeorgjisë dhe të aneksonte Krimenë. Për Gjermaninë, Nord Stream ishte jokontestues.

Për dekada me radhë gjatë Luftës së Ftohtë, Gjermania kishte blerë gaz rus (shpesh kundër kundërshtimeve të SHBA). Dhe përveç kësaj, Lufta e Ftohtë kishte kohë që kishte mbaruar.

Motivimi i Merkel për mbështetjen e Nord Stream është më i ndërlikuar. Atë vit, në prag të katastrofës bërthamore të Japonisë, Fukushima, Merkel vendosi të ndryshojë vendimin e saj të mëparshëm për të zgjatur funksionimin e reaktorëve bërthamorë të Gjermanisë. Gjermania ishte në mes të të ashtuquajturës Energieewende , kalimi në energjinë e rinovueshme.

Gjermanët u tronditën aq shumë nga Fukushima dhe Merkel  pranoi të fikte reaktorin e fundit të vendit në 2022. Në atë kohë, energjia bërthamore përbënte rreth një të pestën e gjenerimit të energjisë elektrike në Gjermani.

Anulimi  ka çuar në skenarin që Merkel dhe industria gjermane paralajmëruan një dekadë më parë: një mungesë opsionesh të përballueshme energjie për industrinë. Kostot e energjisë elektrike për industrinë në Gjermani (tashmë ndër më të shtrenjtat në botë) janë në nivelin më të lartë në një dekadë.

“Energjia elektrike duhet të bëhet më e lirë në Gjermani në mënyrë kompanitë tona mund të konkurrojnë ndërkombëtarisht”, tha Ministri i Financave Olaf Scholz, kandidati i socialdemokratëve për kancelar,” në një fjalim muajin e kaluar.

Nuk ka asnjë dashuri të humbur midis Merkel dhe Putin; të dy kanë pasur konflikte vazhdimisht gjatë viteve për agresionet e udhëheqësit rus në territorin fqinj dhe çështje të tjera. Por Merkel është e bindur se gazi rus është thelbësor për t’i shërbyer nevojave të Gjermanisë për energji.

Në të vërtetë, shpjegimi i vetëm i besueshëm për gatishmërinë e kancelares për të përmirësuar marrëdhënien e Berlinit me Uashingtonin mbi projektin është se ajo e konsideron atë të një rëndësie jetike strategjike.

Javën e kaluar, Merkel u pyet nga një gazetar nëse ishte penduar për vendimin e saj për t’u tërhequr nga energjia bërthamore. Ajo këmbënguli se nuk ishte penduar, por shtoi se si pasojë e lëvizjes, Gjermania do të duhet të mbështetet te gazi për të ardhmen.

“Ne nuk mund – siç kanë kërkuar disa – të heqim dorë nga energjia bërthamore dhe qymyri dhe më pas të tërhiqemi nga gazi natyror sa më shpejt të jetë e mundur,” tha ajo. “Kjo nuk do të jetë e mundur.”

/abcnews.al

Lajmet

Kushtetuesja për akuzat e VV-së: Deklarime të pamatura, të dëmshme për zhvillimin demokratik

Published

on

By

Gjykata Kushtetuese e Republikës së Kosovës ka reaguar sot përmes një komunikate për media, e cila shpreh shqetësimin e saj për deklarimet e zyrtarëve të lartë shtetëror dhe të zgjedhurve politikë.

Në deklaratë, Gjykata thekson se pavarësia e saj nuk është privilegj, por themel i shtetit të së drejtës, dhe se çdo përpjekje për të ushtruar presion mbi gjyqtarët përbën cenim të ndarjes së pushteteve dhe minon besimin në sundimin e ligjit.

Gjykata ka bërë thirrje që të respektohet integriteti dhe vendimmarrja e saj e pavarur, duke kujtuar se vendimet e saj mbështeten në Kushtetutë dhe në standardet ndërkombëtare për të drejtat e njeriut./D.B/EO

Continue Reading

Bota

​Votëbesimi në Francë trondit obligacionet, aksionet mbeten të pandryshuara

Published

on

By

Ndërsa tregjet e aksioneve injoruan dramat politike të fundit në Paris, lëvizja e fortë në tregun e obligacioneve mund të tregojë se investitorët po përgatiten për një provë më të thellë të stabilitetit fiskal të Evropës, shkruan Euronews.

Tregjet evropiane dërguan sinjale të përziera të hënën, para një votimi që me shumë gjasa do të bëjë që Franca, një nga ekonomitë kryesore të BE-së, të nisë kërkimin për kryeministrin e pestë në tre vjet. Ndërsa aksionet rezultuan befasueshëm rezistente, obligacionet franceze u tronditën më shumë nga votimi i pritur, veçanërisht pasi ai u shkaktua nga një debat mbi buxhetin francez për vitin e ardhshëm dhe nxorri në pah një balancë të pasigurt midis besimit afatshkurtër të tregut dhe shqetësimeve fiskale afatgjata.

Pasiguria më e gjerë politike në Francë ka çuar në rritje të tregut në muajt e fundit, për shkak të bllokadës parlamentare dhe tensioneve fiskale.

Kryeministri francez, François Bayrou kërkoi një votëbesim në parlament në një përpjekje për të lidhur mbijetesën e qeverisë me miratimin e buxhetit për vitin 2026, por kundërshtarët e kreut të qeverisë, si Rrjeti Kombëtar dhe Partia Socialiste, kanë njoftuar se do të votojnë kundër tij.

Të hënën në mëngjes, indeksi panevropian STOXX 600 u rrit me 0.33%, ndërsa treguesi kryesor francez CAC 40 u ngjit rreth 0.4%, një rritje modeste që qetësoi frikën nga trazirat e menjëhershme dhe ndoshta tregon se drama politike e ardhshme – e cila është tërhequr për javë të tëra dhe rezultati i saj përfundimtar është kryesisht i parashikueshëm – është tashmë e reflektuar në çmimet e tregut.

“Franca po përballet me një elektorat shumë të zhgënjyer, i cili është rezistent ndaj masave të kursimeve, gjë që e bën zvogëlimin e deficitit të madh të vendit shumë të vështirë”, tha Susannah Streeter, drejtore për para dhe tregje në Hargreaves Lansdown.

Tregu i obligacioneve dërgoi një sinjal më të errët. Kostot e huamarrjes afatgjata franceze u rritën në nivele të paprecedentë që nga viti 2009, duke reflektuar shqetësimin e investitorëve mbi perspektivën fiskale të vendit përpara bllokadës së mundshme politike.

Normat e obligacioneve janë një votëbesim për qeverinë, kështu që kur kostot afatgjata të huamarrjes në Francë rriten, kjo do të thotë se investitorët nuk kanë besim se Parisi mund të menaxhojë financat e tij në këtë moment.

“Franca shihet si ‘fëmija më problematik’ i Evropës kur vjen puna te pozicioni fiskal. Por janë kryeministrat që vazhdimisht largohen sepse nuk arrijnë të kontrollojnë ligjvënësit e pakontrolluar dhe të imponojnë kufizime shpenzimesh”, shtoi Streeter.

Pasojat do të shtrihen shumë përtej sallave të shkëlqyera të Pallatit Elize, pasi ekonomia e dytë më e madhe e Eurozonës është tashmë në terren fiskal të pasigurt, me borxhin publik që afrohet me 114% të PBB-së dhe një deficit rreth 5.8%, shumë mbi normat e BE-së.

Nëse normat e interesit franceze vazhdojnë të rriten, diferenca me obligacionet gjermane ultra të sigurta fillon të zgjerohet, dhe sapo kjo diferencë të bëhet shumë e madhe, rrezikon pasiguri më të gjerë të borxhit në Eurozonë.

Largimi i pritur i Bayrou amplifikon frikën e paralizës politike dhe shtyrjes së konsolidimit fiskal, dhe mund të çojë në një paqëndrueshmëri më të gjerë në zemër të Eurozonës, pasi BE-ja ka nevojë me ngut për stabilitet monetar për të shmangur tensionet tregtare transatlantike./D.B/KP

Continue Reading

Lajmet

​Më 12 shtator, seanca e parë e Kuvendi të ri në Shqipëri, Begaj mesazh deputetëve

Published

on

By

Presidenti i Shqipërisë, Bajram Begaj ka dekretuar datën 12 shtator për mbledhjen e Legjislaturës XI të Kuvendit. Seanca e parë e Parlamentit të ri të dalë nga zgjedhjet e 11 majit pritet të fillojë në orën 10:00.

Në zgjedhjet parlamentare, Partia Socialiste mori 83 mandate deputetësh, Partia Demokratike dhe aleatët siguruan 50 mandate, 3 mandate fitoi Partia Socialdemokrate, 2 mandate mori Partia Mundësia dhe nga një mandat secila morën Nisma Shqipëria Bëhet dhe Lëvizja Bashkë.

Presidenti Bajram Begaj u është drejtuar me një mesazh të gjithë deputetëve, duke u kërkuar që të përmbushin angazhimet e tyre teksa vendi është përpara një momenti historik, anëtarësimi në Bashkimin Europian, transmeton RTSH.

Prioriteti madhor i anëtarësimit në Bashkimin Evropian dhe sfidat me të cilat përballen qytetarët dhe vendi, si ato të sigurisë, drejtësisë, demografisë, ekonomisë, zhvillimit të qëndrueshëm, arsimit, shëndetësisë, bujqësisë, ndryshimet klimatike, mbrojtja e mjedisit, teknologjisë dhe inteligjencës artificiale kërkojnë vëmendje dhe zgjidhje të qëndrueshme. Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është një proces transformues dhe i rëndësishëm strategjik, që kërkon reforma të thella dhe angazhim të palëkundur. Përmes punës së përditshme dhe vendimmarrjeve tuaja duhet të përmbushim çdo kriter dhe të përballemi me çdo sfidë për Shqipërinë anëtare në Bashkimin Evropian”, thotë Begaj mes të tjerash.

Nga mazhoranca socialiste, Begaj kërkon përgjegjshmëri dhe përulësi në ushtrimin e pushtetit, ndërsa nga opozita kërkon që të jetë aktive, konstruktive dhe e përkushtuar ndaj rolit të saj.

“Dialogu dhe respekti për dallimet janë themel i bashkëjetesës demokratike”, thekson Presidenti.

Ndërkohë, kujtojmë se një ditë para mbledhjes së Parlamentit të ri, më 11 shtator, do të zhvillohet edhe Asambleja e PS-së, ku kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama pritet të prezantojë kabinetin e ri qeveritar./D.B/KP

Continue Reading

Bota

Kreu i të drejtave të njeriut të OKB-së paralajmëron situatën “katastrofale” në Sudan

Published

on

By

Kreu i të drejtave të njeriut i OKB-së të hënën e quajti situatën në rajonin e Darfurit të Sudanit “katastrofale” dhe paralajmëroi për mizori të përhapura ndërsa luftimet midis ushtrisë dhe forcave paramilitare intensifikohen.

Sipas Anadolu, gjatë informimit të Këshillit të të Drejtave të Njeriut në Gjenevë, Volker Turk tha se mijëra civilë janë vrarë këtë vit, ndërsa si Forcat e Shpejta të Mbështetjes (RSF) ashtu edhe Forcat e Armatosura Sudaneze tregojnë “mosrespekt të plotë” për ligjin ndërkombëtar humanitar.

“Pas më shumë se një viti nën rrethimin e RSF-së, situata në El Fasher është katastrofale”, tha ai.

“Shkalla e vuajtjeve të popullit sudanez në këtë vend të gjerë është e papërshkrueshme, duke kërkuar vëmendjen e plotë të botës”, shtoi ai.

Ai tha se njerëzit në El Fasher nuk kanë ushqim, ujë dhe ilaçe, ndërsa përballen me bombardime të vazhdueshme.

“Dhuna seksuale është e përhapur, kryesisht ndaj grave dhe vajzave të zhvendosura. Nuk ka rrugë të sigurta për të dalë nga qyteti, dhe unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, shtoi ai.

“Unë kam ngritur disa herë rrezikun e mizorive të mëtejshme dhe të dhunës me motiv etnik”, tha Turk, duke bërë thirrje për veprim të vendosur ndërkombëtar për të ndaluar krimet e mizorive.

Ai u bëri thirrje të gjitha shteteve të respektojnë embargon e armëve të OKB-së, të ushtrojnë presion mbi palët në konflikt për të mbrojtur civilët, të sigurojnë akses humanitar të pakufizuar dhe të nxisin një armëpushim që do të hidhte bazën për qeverisje civile./D.B/KP

Continue Reading

Të kërkuara